૩.૨૫

ઍસ્ક્યુલસ : વનસ્પતિઓના દ્વિદળી વર્ગમાં આવેલા હિપ્પોકેસ્ટેનેસી (સેપિન્ડેસી) કુળની એક પ્રજાતિ. તેની એક જાતિ Aesculu indica Hook. (હિં. બનખોર, કંદાર, પનગર, કાનોર; અં. ઇંડિયન હોર્સ, ચેસ્ટનટ) ભારતમાં વિપુલ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. તેનાં વૃક્ષો લગભગ 30 મી. ઊંચાં અને પર્ણપાતી (deciduous) હોય છે. તેનું મુખ્ય પ્રકાંડ સીધું, નળાકાર અને ટૂંકું…

ઍસ્ક્લેપિયેડેસી : વનસ્પતિઓના દ્વિદળી વર્ગમાં આવેલું એક કુળ. બૅન્થામ અને હૂકરની વર્ગીકરણ-પદ્ધતિમાં તેનું સ્થાન આ પ્રમાણે છે : વર્ગ – દ્વિદળી, ઉપવર્ગ – યુક્તદલા (gamopetalae), શ્રેણી – દ્વિસ્ત્રીકેસરી (bicarpellatae), ગોત્ર – જેન્શિયાનેલ્સ, કુળ – ઍસ્ક્લેપિયેડેસી. આ કુળમાં લગભગ 280 પ્રજાતિઓ અને 2,000 જેટલી જાતિઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. મૂળભૂત રીતે…

ઍસ્કસ્કોલ્ઝિયા : દ્વિદળી વર્ગના પેપાવરેસી કુળની એકવર્ષાયુ કે બહુવર્ષાયુ શાકીય નાનકડી પ્રજાતિ. તે ઉત્તર અમેરિકાની મૂલનિવાસી છે અને ઉદ્યાનોમાં તેનાં સુંદર પુષ્પો માટે ઉગાડાય છે. દારૂડી અને અફીણ તેની સહસભ્ય વનસ્પતિઓ છે. કૅલિફૉર્નિયન પૉપી (Eschscholzia californica cham.) ભારતીય ઉદ્યાનોમાં ઉગાડાતી ટટ્ટાર કે ભૂપ્રસારી બહુવર્ષાયુ 30 સેમી.થી 45 સેમી. ઊંચી વનસ્પતિ…