ઇતિહાસ – જગત

ફીચ, રાલ્ફ (જ. 1550; અ. 4 ઑક્ટોબર, 1611 લંડન) : ભારત તથા અગ્નિએશિયાનો પ્રવાસ કરનાર પ્રથમ અંગ્રેજોમાંનો એક; લંડનનો વેપારી. ફેબ્રુઆરી 1583માં જૉન ન્યૂબેરી, જૉન એલ્ડર્ડ, વિલિયમ લિડીઝ, જેમ્સ સ્ટોરી અને ફીચ રાલ્ફ જહાજમાં પ્રવાસ શરૂ કરીને સિરિયા ગયા. ત્યાંથી તેઓ બગદાદ તથા બસરા થઈને ઈરાની અખાતના જાણીતા નગર હોરમઝ…

ફુ-નાન : કંબોડિયાના મેકોંગની નીચલી ખીણમાં સ્થપાયેલું સહુથી જૂનું હિંદુ રાજ્ય. હાલ હિંદી-ચીન દ્વીપકલ્પમાં સમાયેલો વિસ્તાર ‘ફુનાન’ તરીકે ઓળખાતો હતો ને એની રાજધાની વ્યાધપુર (પ્રાયઃ બા ફ્નોમ્ પાસે) હતી. અભિલેખોમાં નોંધાયેલી અનુશ્રુતિ અનુસાર એ ઈ. સ.પૂર્વે 1લી સદીમાં ભારતથી આવેલા કૌણ્ડિન્ય નામના બ્રાહ્મણે સ્થાપ્યું હતું. એણે એ સ્થળની નાગ રાજકન્યા…

ફુસી (ઈ. પૂ. 2900) : પ્રાચીન દંતકથા મુજબ ચીનનો પ્રથમ સમ્રાટ. તે પાઓ સી અથવા મી સી તરીકે પણ ઓળખાય છે. તેનો જન્મ દૈવી માનવામાં આવે છે. તેણે પ્રાણીઓને કેળવ્યાં, તેની પ્રજાને ખોરાક રાંધતાં, જાળ વડે માછલીઓ પકડતાં અને લોખંડનાં હથિયારો વડે શિકાર કરતાં શીખવ્યું. તેણે ચીનમાં લગ્ન કરવાની પ્રથા…

ફેરો : ઇજિપ્તના પ્રાચીન રાજા માટે વપરાતો શબ્દ. ઇજિપ્તની ભાષામાં તેનો અર્થ ‘રાજમહેલ’ થાય છે. ઇજિપ્તના અઢારમા રાજવંશથી એટલે કે ઈ. પૂ. 1554થી ત્યાંનો રાજા ‘ફેરો’ કહેવાતો અને બાવીસમા રાજવંશથી એટલે ઈ. પૂ. 954થી તે માનદર્શક ખિતાબ તરીકે વપરાવા લાગ્યો. ઓલ્ડ ટેસ્ટામેન્ટના લેખકોએ ઇજિપ્તના રાજાના ખિતાબ તરીકે ‘ફેરો’ શબ્દનો ઉપયોગ…

બરામિકા : એક ઈરાની ખાનદાન (વંશ). ‘બરમક’ શબ્દનું અરબી બહુવચન. જોકે બરમક મૂળ ફારસી શબ્દ છે. તેનું મૂળ સ્વરૂપ ‘બરમુગ’ યા ‘પીરમુગ’ છે. તેનો અર્થ ‘અગિયારીનો મોટો પૂજારી’ એવો થાય છે. ‘નવબહાર’ના પૂજારીઓને ‘બરમક’ કહેવામાં આવતા. આમ ‘બરમક’ કોઈ એક વ્યક્તિનું નામ નહોતું, પરંતુ તે ‘નૌ બહાર’ના વંશ-પરંપરાગત મુખ્ય પૂજારીનો…