ઇતિહાસ – ગુજરાત

ધરસેન (ઈ. સ. 38—106) : દિગંબર જૈન લેખક. દિગંબર જૈન આમ્નાયમાં ધરસેનાચાર્યનું નામ પ્રસિદ્ધ છે. કંઠોપકંઠ ચાલી આવતા શ્રુતજ્ઞાનને લિપિબદ્ધ કરવા માટે સર્વપ્રથમ ઉપદેશ તેમણે આપ્યો હતો. તે ચૌદ પૂર્વો અંતર્ગત અગ્રાપયણી પૂર્વની કર્મપ્રકૃતિ નામના અધિકારના જ્ઞાતા હતા. આ જ્ઞાન તેમણે ગુરુપરંપરાથી પ્રાપ્ત કર્યું હતું. બુદ્ધિના ક્રમિક હ્રાસને પ્રત્યક્ષ જોતાં,…

ધરસેન ચોથો (શાસન 643–650) : ગુજરાતનો મૈત્રકવંશનો એક રાજા. ગુજરાતમાં લગભગ ઈ. સ. 470થી 788 સુધી વલભીના મૈત્રકવંશની રાજસત્તા પ્રવર્તી. એ વંશનો રાજા ધ્રુવસેન બીજો (લગભગ ઈ. સ. 628–643) ઉત્તર ભારતના ચક્રવર્તી હર્ષદેવનો જમાઈ હતો. ધ્રુવસેનનો ઉત્તરાધિકાર એના પુત્ર ધરસેનને પ્રાપ્ત થયો. એ આ વંશનો ધરસેન ચોથો હતો. મૈત્રકવંશના આરંભિક…

ધર્મગુપ્ત (જ…. ?; અ. 619) : લાટ(દક્ષિણ ગુજરાત)ના વતની અને છઠ્ઠી-સાતમી સદી દરમિયાન થઈ ગયેલા બૌદ્ધ ધર્મના વિદ્વાન. 23 વર્ષની વયે કનોજ જઈને ત્યાંના કૌમુદી-સંઘારામમાં બૌદ્ધસાહિત્યનું શિક્ષણ મેળવ્યું. 25મે વર્ષે દીક્ષા લીધા પછી તેઓ ટક્ક(પંજાબ)માં દેવવિહાર નામે રાજવિહારમાં રહ્યા. ત્યાં એમણે ચીનમાં બૌદ્ધ ધર્મની થયેલી ઉન્નતિની વાતો સાંભળી ચીન જવાનો…