ખંડ ૭

ચંદ્રનગર : પશ્ચિમ બંગાળના હુગલી જિલ્લામાં આવેલું ભૂતપૂર્વ ફ્રેન્ચ સંસ્થાન. તે કૉલકાતાથી 35 કિમી. દૂર છે અને પૂર્વ રેલવેના હુગલી–હાવરા માર્ગ ઉપર આવેલું છે. કોલકાતા સાથે તે રેલ તથા સડકમાર્ગ દ્વારા જોડાયેલું છે. 1673માં ફ્રેન્ચોએ અહીં તેમની વેપારી કોઠી નાખી વસવાટ કર્યો હતો. 1688માં ઔરંગઝેબે તેમને કાયમી વસવાટ માટે પરવાનગી…

ચંદ્રપુર : પશ્ચિમ ભારતના મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના ચંદ્રપુર જિલ્લાનું વહીવટી મથક. ચંદ્રપુર જૂના સમયમાં ચાંદા તરીકે જાણીતું હતું. તે વર્ધા નદીને કિનારે આવેલું છે. ભૌગોલિક સ્થાન : 19° 57’ ઉ. અ. અને 79° 18’ પૂ. રે.. બારમીથી અઢારમી સદી દરમિયાન તે ગોંડ સામ્રાજ્યના વિસ્તારમાં હતું. ત્યારબાદ તેને નાગપુરના મરાઠાઓ(ભોંસલે)એ જીતી લીધું.…

ચંદ્રભાગા : પૌરાણિક નદી. સ્કંદપુરાણના દ્વારકામાહાત્મ્યમાં દ્વારકાક્ષેત્રમાં ગોમતી, કુશાવતી, લક્ષ્મણા, ચંદ્રભાગા અને જાંબવતી એ 5 નદીઓનો સંગમ કહેવામાં આવ્યો છે. આજની દ્વારકાની દક્ષિણ બાજુનો બરડિયા ગામ તરફથી આવતો નીચાણવાળો પટ ચંદ્રભાગા કહેવાય છે. એનો વહેળો દ્વારકા પાસે દક્ષિણમાંથી આવીને ગોમતીને લગભગ કાટખૂણે મળે છે. પદ્મપુરાણ–ઉત્તરખંડમાં ચંદ્રભાગા સાભ્રમતીને દ્ઘીચિ ઋષિના આશ્રમ…