Painting

મેહરા, અંજના

મેહરા, અંજના (જ. 1949, દિલ્હી) : ભારતનાં આધુનિક મહિલા ચિત્રકાર. વડોદરાની મ. સ. યુનિવર્સિટીની ફૅકલ્ટી ઑવ્ ફાઇન આર્ટ્સમાંથી મુદ્રણક્ષમ કલા(print-making)નો પોસ્ટ ડિપ્લોમા મેળવ્યો, 1973 પછી પોતાની કલાનાં પ્રદર્શનો કર્યાં, જેમાં મુંબઈ, દિલ્હી, સિયૅટલ, લૉસ ઍન્જલસ અને જર્મનીનો સમાવેશ થાય છે. મેહરાની ચિત્રકલા એકરંગી છે. તેમાં બારીક અંકનોનાં અવનવાં પોત અને…

વધુ વાંચો >

મૉડર્સોનબેકર, પૉલા

મૉડર્સોનબેકર, પૉલા (જ. 1876, બ્રેમેન, જર્મની; અ. 1907) : જર્મનીનાં પ્રતીકવાદી અને અભિવ્યક્તિવાદી મહિલા ચિત્રકાર. તેમના ગામ બ્રેમેન નજીક આવેલા ગામ વૉર્પ્સવીડમાં કલાકારો અને લેખકો એકઠા થતા. અહીં પ્રતીકવાદી કવિ રેઇનર મારિયા રિલ્કે સાથે તેમનો મેળાપ થયો અને તેમના પ્રત્યક્ષ પ્રભાવ હેઠળ આરંભાયેલી તેમની ચિત્રકલામાં પ્રતીકવાદ અને અભિવ્યક્તિવાદ ઉપરાંત ફૉવવાદ…

વધુ વાંચો >

મોદિલ્યાની, આમેદિયો

મોદિલ્યાની, આમેદિયો (Modigliani, Amedio) (જ. 1884, લેગહૉર્ન; અ. 1920) : ઇટાલિયન યહૂદી વંશના ચિત્રકાર, શિલ્પકાર અને સૂત્રગ્રાહી (draughtsman). વેનિસ અને ફ્લૉરેન્સમાં અભ્યાસ કરી પૅરિસમાં સ્થાયી થયા (1906). તેમણે કલામાં જે મેળવ્યું તેમાં ઇટાલિયન પરંપરાનો ફાળો તો ખરો જ, પણ ટુલોઝ લુટ્રેક, સેઝાં અને પિકાસો જેવા, કલાકારો ઉપરાંત આફ્રિકન શિલ્પોના પ્રભાવનો…

વધુ વાંચો >

મોદી, અશ્વિન

મોદી, અશ્વિન (જ. 1938, અમદાવાદ; અ. 4 સપ્ટેમ્બર 2013, અમદાવાદ) : ગુજરાતના ચિત્રકાર. જે. જે. સ્કૂલ ઑવ્ આર્ટની આર્ટ માસ્ટર્સ ડિપ્લોમા પરીક્ષામાં ઉત્તીર્ણ થયા બાદ તેમણે શાળામાં બાળકોના ચિત્રશિક્ષકની કારકિર્દી અપનાવેલી. મોદીએ ‘નવતાંત્રિક’ (Neotantric) શૈલીમાં ચિત્રકામ કર્યું છે. પોતાની કલા પર માણેકચોકની ચાંલ્લાઓળની પ્રભાવક અસર હોવાનો મોદીએ સ્વીકાર કર્યો છે.…

વધુ વાંચો >

મોના લીસા

મોના લીસા : રેનેસાં યુગના મહાન વિચારક અને કલાકાર લિયોનાર્દો દ વિન્ચી દ્વારા 1503–06 દરમિયાન આલેખાયેલું જગમશહૂર ચિત્ર. હાલમાં તે પૅરિસના લૂવ્ર મ્યુઝિયમમાં પ્રદર્શિત થયેલું છે. 77 × 53 સેન્ટિમીટર ફલકનું આ ચિત્ર લાકડાની સપાટી પર તૈલરંગો વડે ચીતરાયેલું છે. ચિત્રની સપાટીને ઘણું નુકસાન થયું હોવાથી તે ખરાબ હાલતમાં છે. આ…

વધુ વાંચો >

મૉને, ક્લૉદ

મૉને, ક્લૉદ (Monet, Claude) (જ. 14 નવેમ્બર 1840, પૅરિસ; અ. 5 ડિસેમ્બર 1926, ફ્રાન્સ) :  ફ્રેન્ચ ઇમ્પ્રેશનિસ્ટ ચિત્રકાર. લેહેવરમાં ભણ્યા. 1858માં તેમને બોદીં મળ્યા, જેમણે તેમને નિસર્ગ-ચિત્ર તરફ વાળ્યા. હવામાનના-વાતાવરણના સંદર્ભમાં ચિત્રો કરવાનાં શરૂ કર્યાં. આવું પ્રથમ ચિત્ર ‘સીન એસ્ચુઅરી’ લોકાદર પામ્યું. તેમાં નિસર્ગના છાયાભેદ પકડવાના ર્દષ્ટિભ્રમે મુખ્ય ભાગ ભજવ્યો…

વધુ વાંચો >

મૉન્દ્રીઆં, પીએ

મૉન્દ્રીઆં, પીએ (જ. 7 માર્ચ 1872; અ. 1 ફેબ્રુઆરી 1944) : ડચ ચિત્રકાર. તેમણે વાસ્તવવાદી ર્દશ્યચિત્રો વડે શરૂઆત કરી અને પછી ઘનવાદ(cubism)ની શૈલી અપનાવી. નિસર્ગચિત્ર કે ર્દશ્યચિત્રથી શરૂ કરીને ઘનવાદી ચિત્રો સુધીની આ યાત્રામાં, ચિત્રમાંથી વાસ્તવિક વિગતો ક્રમશ: ઘટતી ગઈ અને ધીમે ધીમે  તેને સ્થાને નજર સમક્ષ દેખાતા ઘટક (object)…

વધુ વાંચો >

મૉરિઝો, બેર્ત (મેરી પૉલિન)

મૉરિઝો, બેર્ત (મેરી પૉલિન) (જ. 14 જાન્યુઆરી 1841, બર્ગેસ, ફ્રાન્સ; અ. 2 માર્ચ 1895, ફ્રાન્સ) : પ્રભાવવાદી ફ્રેન્ચ મહિલા-ચિત્રકાર. વિખ્યાત રોકોકો ચિત્રકાર ઝાં ઑનૉરે ફ્રૅગૉનાનાં તે દૌહિત્રી. તેઓ પ્રભાવવાદી ચિત્રશૈલીનાં અગ્રેસર સમર્થક હતાં. તેમણે મુખ્યત્વે મહિલા તથા બાળકોનાં ચિત્રોનું આલેખન કર્યું છે. 1862થી 1868 સુધી તેમણે કૉરો પાસે તાલીમ લીધી.…

વધુ વાંચો >

મૉરેન્ડી, જ્યૉર્જિયો

મૉરેન્ડી, જ્યૉર્જિયો (જ. 20 જુલાઈ 1890, બૉલૉન્જ, ઇટાલી; અ. 18 જૂન 1964, બૉલૉન્જ, ઇટાલી) : પદાર્થચિત્રોના જાણીતા ઇટાલિયન ચિત્રકાર. તેમણે બૉલૉન્જની એકૅડેમી ઑવ્ ફાઇન આર્ટ્સમાં અભ્યાસ કર્યો અને પાછળથી 1930થી 1956 સુધી ત્યાં જ કલાશિક્ષક તરીકે કામગીરી સંભાળી. મૉરેન્ડીનાં પદાર્થચિત્રો પદાર્થોની સાદી, ભૌમિતિક ગોઠવણીને કારણે વીસમી સદીના ઔપચારિકતાવાદ(formalism)ના વિકાસમાં મહત્વનું…

વધુ વાંચો >

મૉરો, ગુસ્તાવ

મૉરો, ગુસ્તાવ (જ. 6 એપ્રિલ, 1826, પૅરિસ; અ. 18 એપ્રિલ, 1898 પૅરિસ) : ફ્રેન્ચ પ્રતીકવાદી ચિત્રકાર. તેમણે ´ઇમૅલ દે બ્યૉં આર્ટ્ઝ´માં ચિત્રકલાનો અભ્યાસ કર્યો. ત્યાં જ તે 1892માં ચિત્રકલાના પ્રોફેસર નિમાયા. આ કલાસંસ્થાને રાજા લૂઈ ચૌદમાએ રાજકીય માન્યતા આપી હતી. બહુધા તે પ્રાચીન પુરાણપ્રસંગો તથા બાઇબલમાંથી મોટેભાગે દુષ્ટ ભાવો પ્રેરનારાં…

વધુ વાંચો >