Geography
ગિની બિસૅઉ
ગિની બિસૅઉ : પશ્ચિમ આફ્રિકામાં ગિનીના અખાતકિનારે આવેલો નાનકડો પ્રજાસત્તાક દેશ. તે આશરે 11° 0´ ઉ.થી 12° 40´ ઉ. અક્ષાંશવૃત્ત તથા 13° 40´ પશ્ચિમથી 16° 45´ પશ્ચિમ રેખાંશવૃત્ત વચ્ચે વિસ્તરેલો છે. તેનો કુલ ભૌગોલિક વિસ્તાર 36,125 ચોકિમી. જેટલો છે. તેની ઉત્તરે સેનેગલ તથા દક્ષિણે ગિની નામના દેશો આવેલા છે. તેના…
વધુ વાંચો >ગિબ્સન રણ
ગિબ્સન રણ : ઑસ્ટ્રેલિયા ખંડનો મરુભૂમિવાળો પશ્ચિમ ભાગ. ભૌગોલિક સ્થાન : 24° 30´ દ. અ. અને 126° 00´ પૂ. રે.. વિસ્તાર : 2,20,000 ચોકિમી.. તે ઉચ્ચસમભૂમિ અને રણપ્રદેશોથી છવાયેલો છે. અતિપ્રાચીન અવિચળ ભૂમિભાગ (shield) ધરાવતો અર્ધ ઉપરાંતનો પશ્ચિમ ભાગ કવાર્ટ્ઝાઇટ ખડકોનો બનેલો છે. પશુપાલન અને ખેતીની સુવિધા ધરાવતા આ ભૂમિભાગમાં…
વધુ વાંચો >ગિયાના
ગિયાના (Guyana) : દક્ષિણ અમેરિકાના ઈશાન ખૂણા પરનો પ્રજાસત્તાક દેશ. તે 5° ઉ. અ. અને 60° પ. રે. પર આવેલો છે. ઉત્તર અને ઈશાનમાં આટલાન્ટિક મહાસાગર, અગ્નિ દિશામાં સુરિનામ, દક્ષિણ અને નૈર્ઋત્યમાં બ્રાઝિલ અને વાયવ્ય સરહદે વેનેઝુએલા આવેલાં છે. તેનું ક્ષેત્રફળ 2,14,999 ચોકિમી. છે. પ્રાકૃતિક રીતે દક્ષિણ અમેરિકા ખંડમાં આવેલ…
વધુ વાંચો >ગિયાનાનો ઉચ્ચપ્રદેશ
ગિયાનાનો ઉચ્ચપ્રદેશ (Guiana highlands) : દક્ષિણ અમેરિકાના ઉત્તર ભાગમાં ઓરનોકો નદીની દક્ષિણે, વાયવ્યથી પૂર્વ તરફ આશરે 1800 કિમી. વિસ્તારમાં પથરાયેલો વિશાળ ઉચ્ચપ્રદેશ. તે પૂર્વમાં વેનેઝુએલાથી ઉત્તર બ્રાઝિલ, ગિયાના, સુરિનામ, ગિયાના (ફ્રેન્ચ) સુધી પૂર્વ તરફ વિસ્તરેલો છે. તેની જંગલઆચ્છાદિત ટેકરીઓ બૉક્સાઇટ, લોહ અને મૅંગેનીઝ જેવાં ખનિજોથી સમૃદ્ધ છે. 2810 મી. ઊંચાઈ…
વધુ વાંચો >ગિરનાર
ગિરનાર : ગુજરાતનો એક ઊંચામાં ઊંચો અને પવિત્ર ગણાતો પર્વત. ભૌગોલિક સ્થાન : 21° 31´ ઉ. અ. અને 70° 30´ પૂ. રે.. તે જૂનાગઢની પૂર્વમાં 3.62 કિમી. દૂર આવેલો છે. ગિરનાર વાસ્તવિક રીતે ગિરિમાળાનો એક સમૂહ છે, જેમાં અનેક ડુંગર-ડુંગરીઓ છે. તેમાં અંબાજી, ગોરખ, ઓઘડ, દત્તાત્રેય તથા કાલિકા એ પાંચ…
વધુ વાંચો >ગિરિદિહ
ગિરિદિહ : ઝારખંડ રાજ્યના ઉત્તર ભાગમાં આવેલો જિલ્લો તથા તે જ નામ ધરાવતું જિલ્લામથક. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 24° 11´ ઉ. અ. અને 86° 18´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 4,887 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની ઉત્તરે નવાડા અને જામુઈ, પૂર્વ તરફ જામુઈ અને દેવઘર, અગ્નિ તરફ ડુમકા, દક્ષિણ તરફ…
વધુ વાંચો >ગિરિવ્રજ
ગિરિવ્રજ : પટણાથી 97 કિમી. દૂર મગધની પ્રાચીન રાજધાની. ઉપરિચરવસુએ આ નગરની સ્થાપના કરી હોવાથી તેને વસુમતી નામ મળ્યું હતું. બૃહદ્રથ કુળના રાજાઓની તે રાજધાની હતી એવો મહાભારતનો બાર્હદ્પુર તરીકે આ સ્થાનનો ઉલ્લેખ મળે છે. બુદ્ધના સમયથી તેનું રાજગૃહ નામ મળે છે. બૌદ્ધ ગ્રંથોમાં કુશાગ્રપુરી એવું નામ પણ મળે છે.…
વધુ વાંચો >ગિલગિટ
ગિલગિટ : કાશ્મીર રાજ્યનો પણ હાલ પાકિસ્તાન હસ્તકનો પ્રદેશ. ભૌગોલિક સ્થાન : 35° 55´ અને 74° 18´ પૂ. રે.. તે કહેવાતા આઝાદ કાશ્મીરનો ભાગ છે. તેના ગિલગિટ એજન્સી અને ગિલગિટનું દેશી રાજ્ય (વજીરાત) એવા બે ભાગ છે. એજન્સીનો વિસ્તાર 39,326 ચોકિમી. છે. વસ્તી આશરે 2.1 મિલિયન (2023). ગિલગિટની દક્ષિણે સિંધુ…
વધુ વાંચો >ગીર
ગીર : મિશ્ર પર્ણપાતી વૃક્ષો અને સિંહની વસ્તી ધરાવતું, 20° 40´થી 21° 50´ ઉ. અ. અને 70° 50´થી 70° 15´ પૂ. રે. વચ્ચે આવેલું જંગલ. આ જંગલ જૂનાગઢ, અમરેલી અને ભાવનગર જિલ્લાઓમાં વહેંચાયેલું છે. ભાવનગર જિલ્લાના સાવરકુંડલા તાલુકામાં તે વાલાકગીર તરીકે ઓળખાય છે. અમરેલી જિલ્લામાં ધારી અને ખાંભા તાલુકાઓમાં તેનો…
વધુ વાંચો >ગીર સોમનાથ
ગીર સોમનાથ : જૂનાગઢ જિલ્લાનું વિભાજન કરીને નવો બનાવાયેલો જિલ્લો. ભૌગોલિક સ્થાન – ભૂપૃષ્ઠ – આબોહવા : આ જિલ્લો 20 53´ ઉ. અ. અને 70 36´ પૂ. રે.ની આજુબાજુ આવેલો છે. તેનો વિસ્તાર 3,755 ચો.કિમી. છે. આ જિલ્લાની ઉત્તરે અને પશ્ચિમે જૂનાગઢ જિલ્લો, પૂર્વે અમરેલી જિલ્લો અને દક્ષિણે અરબસાગર સીમા રૂપે આવેલ…
વધુ વાંચો >