Geography
મોજું
મોજું : સમુદ્રની જળસપાટી પર પવનથી ઉદભવતી હલનચલનની સ્થિતિ. સમુદ્રની ઉપલી સપાટી હવાના સંપર્કમાં આવવાથી તેનાં જળ હલનચલન તેમજ ગતિ પ્રાપ્ત કરે છે. આ પ્રકારની ક્રિયાને મોજું કહે છે. આ મોજાંનો પ્રભાવ મોટેભાગે માત્ર સપાટીની થોડીક ઊંડાઈ પૂરતો જ સીમિત રહે છે, ઊંડાઈ તરફ જતાં તેની અસર ઘટતી જાય છે.…
વધુ વાંચો >મોઝામ્બિક
મોઝામ્બિક : આફ્રિકાના અગ્નિકોણમાં આવેલો દેશ. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 18° 15´ દ. અ. અને 35° 00´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો આશરે 7,99,380 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની ઉત્તરમાં ટાન્ઝાનિયા, માલાવી અને ઝામ્બિયા, પૂર્વમાં હિન્દી મહાસાગર, દક્ષિણમાં દક્ષિણ આફ્રિકા, નૈર્ઋત્યમાં સ્વાઝિલૅન્ડ તથા પશ્ચિમે દક્ષિણ આફ્રિકા અને ઝિમ્બાબ્વે દેશો આવેલા…
વધુ વાંચો >મોઝામ્બિકની ખાડી (મોઝામ્બિકની સામુદ્રધુની)
મોઝામ્બિકની ખાડી (મોઝામ્બિકની સામુદ્રધુની) : પશ્ચિમ હિન્દી મહાસાગરમાં આવેલી ખાડી અથવા સામુદ્રધુની. ભૌગોલિક સ્થાન : 19° 00´ દ. અ. અને 41° 00´ પૂ. રે. વિસ્તારની ર્દષ્ટિએ જોતાં તે આશરે 13° 25° દ. અ. અને 35° 45° પૂ. રે. વચ્ચેના ભાગમાં ઈશાન-નૈર્ઋત્ય દિશામાં વિસ્તરેલી છે. મકરવૃત્ત તેના દક્ષિણ ભાગમાંથી પસાર થાય…
વધુ વાંચો >મોઝામ્બિક પ્રવાહ
મોઝામ્બિક પ્રવાહ : મોઝામ્બિકના કિનારા નજીક વહેતો પશ્ચિમ હિન્દી મહાસાગરનો ગરમ પ્રવાહ. અગ્નિકોણી વ્યાપારી પવનો દક્ષિણ વિષુવવૃત્તીય મુખ્ય પ્રવાહને આફ્રિકાના પૂર્વ કિનારા તરફ વાળે છે. પૃથ્વીની અક્ષભ્રમણગતિને કારણે મુખ્ય પ્રવાહ દક્ષિણ તરફ ફંટાય છે. અહીં તે આફ્રિકાની કિનારા-રેખા તથા ત્યાંની ખંડીય છાજલીના આકારને અનુસરે છે. આફ્રિકાના કિનારા તરફ આવતા માડાગાસ્કર…
વધુ વાંચો >મોડાસા
મોડાસા : ગુજરાત રાજ્યના અરવલ્લી જિલ્લાનો તાલુકો અને તે જ નામ ધરાવતું તાલુકામથક તેમજ જિલ્લા મથક. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 23° 28´ ઉ. અ. અને 73° 18´ પૂ. રે.ની આજુબાજુ આવેલો છે. તાલુકાનો કુલ વિસ્તાર 602.78 ચોકિમી. છે. તેની ઉત્તર દિશાએ ભિલોડા તાલુકો, પૂર્વ તરફ મેઘરજ અને માલપુર, દક્ષિણ તરફ…
વધુ વાંચો >મૉન
મૉન : નાગાલૅન્ડના છેક ઈશાન ભાગમાં આવેલો જિલ્લો તથા તે જ નામ ધરાવતું જિલ્લામથક. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 26° 45´ ઉ. અ. અને 95° 00´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 1876 ચોકિમી.નો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની ઉત્તરે આસામ, પૂર્વમાં અરુણાચલ અને અગ્નિમાં મ્યાનમારની સરહદો તથા દક્ષિણે અને પશ્ચિમે રાજ્યનો તુએનસંગ અને…
વધુ વાંચો >મોનરૉવિયા (1)
મોનરૉવિયા (1) : પશ્ચિમ આફ્રિકી દેશ લાઇબિરિયાનું પાટનગર, મુખ્ય શહેર અને બંદર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 6° 18´ ઉ. અ. અને 10° 47´ પ. રે. પર આટલાંટિક કિનારે સેન્ટ પૉલ નદીના મુખ પર વસેલું છે. અમેરિકન કૉલોનાઇઝેશન સોસાયટી દ્વારા યુ.એસ.માંથી ગુલામીની પ્રથામાંથી મુક્ત બનેલા અશ્વેત ગુલામો માટે તે 1821માં વસાવાયેલું…
વધુ વાંચો >મોનાકો
મોનાકો : ફ્રાન્સના છેક અગ્નિકોણમાં આવેલો દુનિયાના નાનામાં નાના દેશો પૈકીનો એક. ભૌગોલિક સ્થાન : 43° 45´ ઉ. અ. અને 7° 25´ પૂ. રે.. તેનો વિસ્તાર માત્ર 1.97 ચોકિમી. જેટલો જ છે. તે ભૂમધ્ય સમુદ્રના વાયવ્ય કિનારે ફ્રેન્ચ રિવિયેરા ઉપર આવેલો છે. મોનાકો તેના ખૂબ જ લોકપ્રિય વિહારધામ માટે, વૈભવી…
વધુ વાંચો >મૉન્ટસેરૅટ
મૉન્ટસેરૅટ (Montserrat) : કૅરિબિયન સમુદ્રમાં આવેલા વેસ્ટ ઇન્ડિઝના ભાગરૂપ લઘુ ઍન્ટિલ્સ (Lesser Antilles) ટાપુજૂથની લીવર્ડ દ્વીપશૃંખલા પૈકીનો એક ટાપુ. તે આશરે 16° 40´ ઉ. થી 16° 50´ ઉ. અક્ષાંશવૃત્તો વચ્ચે વિસ્તરેલો છે અને તેના મધ્ય ભાગેથી 62° 12´ પ. રેખાંશવૃત્ત પસાર થાય છે. આ ટાપુ ઍન્ટિગુઆ ટાપુથી લગભગ 43 કિમી.…
વધુ વાંચો >મૉન્ટાના
મૉન્ટાના : યુ.એસ.ના વાયવ્ય ભાગમાં રૉકી પર્વત વિસ્તારમાં આવેલું રાજ્ય. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 47° 00´ ઉ. અ. અને 110° 00´ પ. રે.ની આજુબાજુનો 3,80,848 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની પૂર્વ-પશ્ચિમ લંબાઈ તેની ઉત્તર-દક્ષિણ લંબાઈ કરતાં લગભગ બમણી છે. યુ.એસ.નાં રાજ્યોમાં વિસ્તારની ર્દષ્ટિએ તે ચોથા ક્રમે આવે છે,…
વધુ વાંચો >