બીજલ પરમાર

પૉર્ટ મૉરેસ્બી

પૉર્ટ મૉરેસ્બી : નૈર્ઋત્ય પ્રશાંત મહાસાગરમાં ઑસ્ટ્રેલિયાની ઉત્તરમાં આવેલા ન્યૂ ગિની ટાપુના પૂર્વ પડખેના પાપુઆ ન્યૂ ગિની નામના દેશનું મોટામાં મોટું શહેર, પાટનગર અને દરિયાઈ બંદર. ભૌ. સ્થાન : 9o 30′ દ. અ. અને 147o 10′ પૂ. રે. પર તે આવેલું છે. વળી પાપુઆના અખાતના કિનારા પરની પાગા (Paga) તથા…

વધુ વાંચો >

પોર્ટુગલ

પોર્ટુગલ : દક્ષિણ યુરોપના આઇબેરિયન દ્વીપકલ્પ[સ્પૅનિશ મેસેટા (ઉચ્ચપ્રદેશ) ના પશ્ચિમ ખૂણા પર સ્પેનની પડોશમાં આવેલો નાનો દેશ. તે આશરે 37o ઉ. અ.થી 42o ઉ. અ. અને 6o 20′ પ. રે.થી 9o 30′ પ. રે. વચ્ચે વિસ્તરેલો છે. લંબચોરસ આકાર ધરાવતા આ દેશની ઉત્તર-દક્ષિણ લંબાઈ આશરે 560 કિમી. અને પૂર્વ-પશ્ચિમ સરેરાશ…

વધુ વાંચો >

પોલૅન્ડ

પોલૅન્ડ : મધ્ય યુરોપના મેદાની પ્રદેશમાં બાલ્ટિક સમુદ્રની દક્ષિણે આવેલો દેશ. ભૌ. સ્થાન : તે લગભગ 49o 0’થી 54o 50′ ઉ. અ. અને 14o 07’થી 24o 08′ પૂ. રે. વચ્ચે પૂર્વ-પશ્ચિમ આશરે 704 કિમી. તથા ઉત્તર-દક્ષિણ આશરે 648 કિમી. લંબાઈ-પહોળાઈમાં વિસ્તરેલો છે. દેશનો કુલ વિસ્તાર લગભગ 3,12,677 ચોકિમી. જેટલો છે.…

વધુ વાંચો >

પ્યોંગયાંગ (Pyongyang)

પ્યોંગયાંગ (Pyongyang) : એશિયા ખંડની પૂર્વમાં આવેલા ઉત્તર કોરિયા દેશનું પાટનગર. તે 39° 01´ ઉ. અ. અને 125° 45´ પૂ. રે. પર દેશના વાયવ્ય ભાગમાં ગીચ વસ્તીવાળા પ્રદેશમાં આવેલું છે. દેશની પશ્ચિમે આવેલા પીળા સમુદ્રના ભાગરૂપ પશ્ચિમ કોરિયા ઉપસાગરના કિનારાથી તે આશરે 48 કિમી.ને અંતરે અંદરના ભૂમિભાગમાં વસેલું છે. તે…

વધુ વાંચો >

પ્રશાંત (પેસિફિક) મહાસાગર

પ્રશાંત (પેસિફિક) મહાસાગર : પૃથ્વીની સપાટીના 1⁄3 ભાગને આવરી લેતો સૌથી વિશાળ મહાસાગર. વિશાળતામાં તે આટલાન્ટિક મહાસાગરથી બમણો છે. પૃથ્વી પરના બધા જ ખંડોને જો તેમાં ગોઠવી દેવામાં આવે તોપણ એશિયા ખંડના કદ જેવડા બીજા એક વધુ ખંડનો તેમાં સમાવેશ થઈ જાય. ફર્ડિનાન્ડ મેગેલન નામના સાગરસફરીએ તેની વિશાળતા અને તત્કાલીન…

વધુ વાંચો >

પ્રૉવિડન્સ

પ્રૉવિડન્સ : યુ.એસ.ના ઈશાન ભાગમાં ઉત્તર એટલાન્ટિક મહાસાગરને કિનારે આવેલા ‘રહોડ આઇલૅન્ડ’ રાજ્યનું પાટનગર. ભૌ. સ્થાન. 41° 49´ ઉ. અ. અને 71° 24´ પૂ. રે. તે નૅરાગનસેટ ઉપસાગરના શિરોભાગ પરની પ્રૉવિડન્સ નદીના કાંઠા પરનું એક કાર્યરત બંદર પણ છે. વધુમાં તે રહોડ આઇલૅન્ડ રાજ્યનું મહત્વનું ઔદ્યોગિક, વાણિજ્યિક અને સાંસ્કૃતિક મથક…

વધુ વાંચો >

પ્લેન્ટીનો ઉપસાગર

પ્લેન્ટીનો ઉપસાગર : દક્ષિણ પેસિફિક મહાસાગરના ભાગરૂપ, ન્યૂઝીલૅન્ડના ઉત્તર ટાપુના ઉત્તર કિનારે મધ્યમાં આવેલો 160 કિમી.ની પહોળાઈવાળો ઉપસાગર. તે આશરે 38° દ. અક્ષાંશથી ઉત્તરમાં તેમજ 176°થી 178° પૂ. રે. વચ્ચે, પશ્ચિમે વઈહીથી પૂર્વમાં ઓપોટિકી સુધી સાંકડી, નીચાણવાળી કંઠારપટ્ટીની ધારે ધારે વિસ્તરેલો છે. તેની પશ્ચિમે કોરોમાંડેલ દ્વીપકલ્પ અને પૂર્વમાં રનવે (Runway)…

વધુ વાંચો >

ફિલિપાઇન્સ

ફિલિપાઇન્સ ઉત્તર પેસિફિક મહાસાગરના નૈર્ઋત્ય ભાગમાં આવેલો ટાપુદેશ. સત્તાવાર નામ ફિલિપાઇન્સ પ્રજાસત્તાક. ભૌ. સ્થાન : આ ટાપુસમૂહ આશરે 4°થી 21´ ઉ. અ. અને 116°થી 126´ પૂ. રે. વચ્ચે પથરાયેલો છે. તે તાઇવાનથી દક્ષિણ તરફ, બૉર્નિયોથી ઈશાન તરફ તથા એશિયા ભૂમિખંડના અગ્નિ કિનારાથી લગભગ 800 કિમી. અંતરે આવેલો છે. આ દ્વીપસમૂહ…

વધુ વાંચો >

બનાસ (નદી)

બનાસ (નદી) : રાજસ્થાનમાંથી નીકળતી આ નામની બે નદીઓ. બંનેનાં વહેણની દિશા જુદી જુદી છે. (1) એક બનાસ નદી ઉદેપુર જિલ્લાના કુંભલગઢ નજીકથી નીકળે છે અને અરવલ્લી હારમાળાને વીંધતી આગળ વધીને મેદાની વિસ્તારમાં પ્રવેશે છે. તે ચિતોડગઢ, ભીલવાડા, ટોન્ક અને સવાઈ માધોપુર જિલ્લાઓમાંથી પસાર થઈને 500 કિમી.નો માર્ગ વટાવી રાજસ્થાનની…

વધુ વાંચો >

બનાસકાંઠા

બનાસકાંઠા : ગુજરાત રાજ્યના ઉત્તર ભાગમાં આવેલો જિલ્લો. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 23° 33´થી 24° 45´ ઉ. અ. અને 71° 03´થી 73° 02´ પૂ. રે. વચ્ચે વિસ્તરેલો છે. આ જિલ્લો કચ્છના નાના રણથી પૂર્વ તરફ અને રાજસ્થાનની દક્ષિણ સીમા તરફ આવેલો છે. જિલ્લાનું કુલ ક્ષેત્રફળ 12,703 ચોકિમી. જેટલું છે, વિસ્તારની…

વધુ વાંચો >