ચિત્રકલા

સાન્ચેઝ કોયેલો આલોન્સો

સાન્ચેઝ કોયેલો આલોન્સો (જ. 1531-32, બેનિફાયો, સ્પેન; અ. 8 ઑગસ્ટ, 1588, મૅડ્રિડ) : સ્પેનમાં વ્યક્તિચિત્રણાની પરંપરાનો આરંભકર્તા અને સ્પેનના રાજા ફિલિપ બીજાના પ્રીતિપાત્ર દરબારી ચિત્રકાર. સાન્ચેઝ કોયેલો આલોન્સો તેમનું બાળપણ પોર્ટુગલમાં વીત્યું હતું. પોર્ટુગલના રાજા જૉન ત્રીજાએ સાન્ચેઝને ચિત્રકાર ઍન્થૉની મોર હેઠળ કલા-અભ્યાસ માટે ફ્લૅન્ડર્સ મોકલી આપ્યા. 1550માં પોર્ટુગલ પાછા…

વધુ વાંચો >

સાન્તી જિયોવાની

સાન્તી, જિયોવાની (જ. આશરે 1440; અ. 1494) : ઇટાલિયન રેનેસાંસ-વ્યક્તિચિત્રો ચીતરનાર ચિત્રકાર. એમનાં આરંભિક વર્ષો અને એ ક્યાં તાલીમ પામ્યા એ વિશે માહિતી નથી. ઉર્બિનો ખાતે મૉન્તેફૅલ્ત્રો દરબારમાં તેમણે ઘણો સમય વિતાવીને વ્યક્તિચિત્રો આલેખેલાં. 1495માં માન્તુઆની રાણી ઇસાબેલા દેસ્તીએ તેમની નિમણૂક માન્તુઆના દરબારમાં ચિત્રકાર તરીકે કરી. એમનાં મૌલિક ચિત્રો પર…

વધુ વાંચો >

સાન્તી તિતો

સાન્તી, તિતો (જ. 1536, સાન્સે પોલ્ક્રો, ઇટાલી; અ. 1602, ઇટાલી) : ‘મૅનરિઝમ’ શૈલીમાં ચિત્રણા કરનાર ઇટાલિયન ચિત્રકાર. ફ્લૉરેન્સમાં મૅનરિસ્ટ ચિત્રકાર બ્રૉન્ઝિનો પાસેથી તાલીમ લઈ સાન્તીએ રોમ જઈ ચિત્રકાર તાદિયો જુકારો સાથે પોપ પૉલ ચોથા માટે વૅટિકનમાં ભીંતચિત્રો આલેખ્યાં. તિતો સાન્તી 1564માં પાછા ફર્યા બાદ સાન્તીનાં ચિત્રોમાંનો પ્રકાશ વેનેશિયન શૈલીને અનુસરતો…

વધુ વાંચો >

સાન્રેડામ પીટર ઇયાન્ઝૂન

સાન્રેડામ, પીટર ઇયાન્ઝૂન (જ. 9 જૂન 1597, ઍસૅન્ડૅલ્ફટ, નેધર્લેન્ડ્ઝ; અ. ? દફનવિધિ 31 મે 1665, હાર્લેમ, નેધર્લેન્ડ્ઝ) : ચર્ચની અંદરના (interior) સ્થાપત્યને ચિત્રોના વિષય તરીકે પસંદ કરનાર ડચ ચિત્રકાર. આ જાતનાં તેમનાં ચિત્રો ‘ચર્ચ પોર્ટ્રેટ’ તરીકે ઓળખાયાં અને તે આ પ્રકારનાં ચિત્રોના પ્રણેતા ગણાયા. ચર્ચની અંદરના સ્થાપત્યની બારીકી, ઇજનેરી ચોક્સાઈ…

વધુ વાંચો >

સાબાવાલા જહાંગીર

સાબાવાલા, જહાંગીર (જ. 1922, મુંબઈ, ભારત) : આધુનિક ભારતીય ચિત્રકાર. શાલેય અભ્યાસ બાદ મુંબઈની સર જે. જે. સ્કૂલ ઑવ્ આર્ટમાં પાંચ વરસ સુધી કલા-અભ્યાસ કરી ડિપ્લોમા પ્રાપ્ત કર્યો. ત્યારબાદ વધુ કલા-અભ્યાસ લંડનની હીથર્લી (Heltherly) સ્કૂલ ઑવ્ આર્ટમાં અને એ પછી પૅરિસની ‘અકાદમી જુલિયા’, ‘અકાદમી આન્દ્રે લ્હોતે’ તથા ‘અકાદમી દ લા…

વધુ વાંચો >

સામંત મોહન

સામંત, મોહન (જ. 1926, મુંબઈ) : પ્રતિભાવાન ચિત્ર-કલાકાર. મુંબઈની સર જે. જે. સ્કૂલ ઑવ્ આર્ટના તેજસ્વી સ્કૉલર તરીકે તેમણે 1951માં કલાનો ડિપ્લોમા મેળવ્યો. તૈલરંગો, રેતી, સ્પેકલ (speckle) (એક પ્રકારનો સિમેન્ટ) અને ગુંદર વગેરે જેવા વિવિધ પદાર્થો વડે તેઓ તેમનાં ચિત્રોનું સર્જન કરે છે. એમનાં ચિત્રો રંગના થર પર ઊપસતી ઘન…

વધુ વાંચો >

સાર્જન્ટ જૉન સિન્ગર

સાર્જન્ટ, જૉન સિન્ગર (જ. 12 જાન્યુઆરી 1856, ફ્લૉરેન્સ, ઇટાલી; અ. 15 એપ્રિલ 1925, લંડન, બ્રિટન) : અમેરિકા તેમજ યુરોપના ધનાઢ્ય લોકોનાં વ્યક્તિચિત્રો તેમજ આલ્પ્સનાં નિસર્ગચિત્રો આલેખવા માટે જાણીતો અમેરિકન ચિત્રકાર. પૅરિસમાં વ્યક્તિ-ચિત્રકાર કાર્લો-દુરાં હેઠળ તેણે ચિત્રકલાની તાલીમ લીધી હતી. 1879માં મૅડ્રિડ જઈ વાલાસ્ક્વૅથ (velazquez) તથા હાર્લેમ જઈ ફ્રાન્સ હાલ્સનાં ચિત્રોનો…

વધુ વાંચો >

સાર્તો આન્દ્રેઆ દેલ

સાર્તો, આન્દ્રેઆ દેલ (જ. 1486, ફ્લૉરેન્સ, ઇટાલી; અ. સપ્ટેમ્બર 1530) : ઇટાલિયન રેનેસાંસ-ચિત્રકાર. પિતા દરજી હતા. (પિતાની અટક ‘સાર્તો’નો ઇટાલિયન ભાષામાં અર્થ છે – દરજી.) આઠ વરસની ઉંમરે તેમણે એક સોની હેઠળ સુવર્ણકામની તાલીમ લેવી શરૂ કરેલી; પરંતુ ચિત્રકલા માટેની તેમની લગની તેમને ફ્લૉરેન્સના ચિત્રકાર જિયાન બારિલે પાસે લઈ ગઈ.…

વધુ વાંચો >

સાલોં (Salon)

સાલોં (Salon) (17મીથી 19મી સદી) : લુવ્ર મહેલ ખાતે અગ્રણી ફ્રેન્ચ કલા-સંસ્થા ફ્રેન્ચ રૉયલ અકાદમીનાં યોજાતાં કલા-પ્રદર્શનો. આરંભમાં આ કલા-પ્રદર્શનો લુવ્ર ખાતે ઍપૉલોં (Apolon) નામના ખંડમાં યોજાતાં હોવાથી એ પ્રદર્શનો ‘સાલોં દાપોલોં’ નામે ઓળખાયાં. મૂળે અનિયત કાળે યોજાતાં આ પ્રદર્શનો 1737થી 1795 સુધી દ્વિ-વાર્ષિક ધોરણે યોજાયાં. ફ્રેન્ચ ક્રાંતિ પછી તે…

વધુ વાંચો >

સાલ્વિયાતી જુસેપે

સાલ્વિયાતી, જુસેપે (Salviati, Giuseppe) (જ. આશરે 1520થી 1525, તુસ્કની, ઇટાલી; અ. આશરે 1575) : ઇટાલિયન રેનેસાંસ-ચિત્રકાર. મૂળ નામ જુસેપે પૉર્તા. 1535માં રોમ જઈ તેમણે ઇટાલિયન રેનેસાંસ-ચિત્રકાર ફ્રાન્ચેસ્કો સાલ્વિયાતી પાસે કલા-અભ્યાસ કર્યો અને ગુરુની ‘સાલ્વિયાતી’ અટક અપનાવી લીધી. 1539માં ગુરુ ફ્રાન્ચેસ્કો સાથે જુસેપે વેનિસ ગયા અને ચિત્ર ‘રેઇઝિન્ગ ઑવ્ લાઝારુસ’ ચીતર્યું.…

વધુ વાંચો >