ચલચિત્ર

ચલતી કા નામ ગાડી

ચલતી કા નામ ગાડી : ગાયક અભિનેતા કિશોરકુમાર નિર્મિત અને અભિનીત ફિલ્મ. સ્વચ્છ પ્રણયપ્રસંગોને પ્રદર્શિત કરતી સર્વાંગસંપૂર્ણ હાસ્યપ્રધાન-સંગીતપ્રધાન ફિલ્મ 1958માં સૌપ્રથમ વાર રજૂઆત પામેલી. તેનું નિર્દેશન ફિલ્મકાર સત્યેન બોઝે સંભાળ્યું હતું. ફિલ્મમાં ત્રણેય કલાકાર ભાઈઓ અશોકકુમાર, અનુપકુમાર અને કિશોરકુમારે તથા નાયિકા તરીકે મધુબાલાએ તેમજ ચરિત્ર અભિનેતા તરીકે સજ્જને અભિનય આપ્યો…

વધુ વાંચો >

ચંડીદાસ

ચંડીદાસ : બંગાળી ફિલ્મ. તે બંગાળી ભાષામાં પ્રથમવાર બંગાળની પ્રસિદ્ધ નિર્માણસંસ્થા ન્યૂ થિયેટર્સ દ્વારા નિર્માણ પામી. તેની પટકથા દેવકી બોઝની હતી અને નિર્દેશન પણ તેમણે જ કર્યું હતું. ફિલ્મના તસવીરકાર તરીકે બંગાળના પ્રસિદ્ધ કૅમેરામૅન નીતિન બોઝ હતા પાછળથી તે નિર્દેશક તરીકે પણ ખૂબ જાણીતા થયા. 24 સપ્ટેમ્બર 1932ના રોજ રજૂઆત…

વધુ વાંચો >

ચંદ્રલેખા

ચંદ્રલેખા : તમિળ અને હિંદી ભાષામાં તૈયાર થયેલ જેમિની પિક્ચર્સનું લોકપ્રિય ચલચિત્ર (1948). નિર્માતા-દિગ્દર્શક – એસ. એસ. વાસન; કથા – જેમિની સ્ટોરી ડિપાર્ટમેન્ટ; સંગીત – એસ. રાજેશ્વરરાવ; ગીતો – પી. ઇન્દ્ર, ભરત વ્યાસ; છબીકલા – કમલ ઘોષ; કલાનિર્દેશક એ. કે. શેખર; ધ્વનિમુદ્રણ – સી. ઈ. બિગ્સ; સંકલન – ચન્દ્રન; કલાકારો…

વધુ વાંચો >

ચાર ચક્રમ

ચાર ચક્રમ : 1932માં રણજિત મૂવીટોન દ્વારા નિર્મિત હાસ્યરસનું પ્રથમ બોલતું-ગાતું ચિત્રપટ. ફિલ્મની પટકથા જયંત દેસાઈ અને જિતુભાઈ મહેતાની હતી અને તેનું હિન્દી રૂપાંતર એસ. એલ. શ્રીવાસ્તવ ‘અનુજ’ દ્વારા કરાયું હતું. ‘ચાર ચક્રમ’ના નિર્દેશક જયંત દેસાઈ હતા. સંગીતનિર્દેશન ઉસ્તાદ ઝંડેખાંસાહેબનું હતું. ફિલ્મના કલાકારોમાં ઘોરી, ઈ. બીલીમોરિયા, કેકી અડાજણિયા, દીક્ષિત, ઈશ્વરલાલ,…

વધુ વાંચો >

ચારુલતા

ચારુલતા : ‘ભારતરત્ન’ અને ઑસ્કાર એવૉર્ડ વિભૂષિત સત્યજિત રાયનું ચલચિત્ર. 1964માં રજૂઆત પામેલ આ બંગાળી ચલચિત્રને રાષ્ટ્રપતિ સુવર્ણચંદ્રક, શ્રેષ્ઠ નિર્દેશન માટેનો બર્લિન પુરસ્કાર, શ્રેષ્ઠ ચલચિત્ર તરીકેનો 1965નો અકાપુલ્કોનો પુરસ્કાર અને બર્લિનનો કૅથલિક પુરસ્કાર પ્રાપ્ત થયા હતા. સત્યજિત રાય રવીન્દ્રનાથ ટાગોરના સાહિત્યથી પ્રભાવિત હતા. તેમણે ‘ઘરે બાહિરે’, ‘ચારુલતા’, ‘તીન કન્યા’ અને…

વધુ વાંચો >

ચિટનીસ, લીલા

ચિટનીસ, લીલા (જ. 9 સપ્ટેમ્બર 1912, ધારવાડ; અ. 14 જુલાઈ 2003, ડનબરી, ક્નેક્ટિક્ટ) : ભારતીય ચલચિત્રજગતની વિખ્યાત અભિનેત્રી. હિમાંશુ રૉય-દેવિકારાણી નિર્મિત ચિત્ર-સંસ્થા બૉમ્બે ટૉકીઝના સુવર્ણકાળનાં ‘કંગન’ અને ‘બંધન’ ચિત્રપટોમાં અશોકકુમાર-લીલા ચિટનીસની જોડીએ પ્રચંડ લોકપ્રિયતા પ્રાપ્ત કરી હતી. સમગ્ર શિક્ષણ નાગપુર ખાતે. લગ્ન પછી ફિલ્મોમાં પ્રવેશી નામના પ્રાપ્ત કરનાર અભિનેત્રીઓમાં લીલા…

વધુ વાંચો >

ચિદમ્બરમ્

ચિદમ્બરમ્ : લોકપ્રિય મલયાલમ રંગીન ચલચિત્ર (1985). દિગ્દર્શક : જી. અરવિંદન; છબીકલા : શાજી; સંગીત : દેવરાજન; કલાકારો : સ્મિતા પાટિલ, ગોપી, શ્રીનિવાસન, મોહનદાસ. આ ચલચિત્રના સર્જક છે વ્યંગચિત્રકાર, સંગીતજ્ઞ અને સાહિત્યસર્જક જી. અરવિંદન, જેમને વિવેચકો દક્ષિણ ભારતના સત્યજિત રે તરીકે સંબોધતા. ચિદમ્બરમ્ ફિલ્મનાં ત્રણ મુખ્ય પાત્રો છે, તેમની આસપાસ…

વધુ વાંચો >

ચેટરજી, અનિલ

ચેટરજી, અનિલ (જ. 25 ઑક્ટોબર 1929, કૉલકાતા, પશ્ચિમ બંગાળ; અ. 17 માર્ચ 1996, કોલકાતા) : બંગાળી ચલચિત્ર-અભિનેતા. બંગાળી ચિત્રોમાં તેમણે પોતાની ભૂમિકાઓ દ્વારા વિશિષ્ટ પ્રભાવવાળી છાપ પાડી છે. તેમણે ફિલ્મક્ષેત્રે માત્ર 50 રૂપિયાના માસિક પગારે સહાયક દિગ્દર્શક તરીકે પ્રવેશ કર્યો હતો અને તે રૂએ તેમણે ઘણાં ચિત્રોમાં કામગીરી બજાવી છે.…

વધુ વાંચો >

ચેટરજી, બાસુ

ચેટરજી, બાસુ (જ. 10 જાન્યુઆરી 1930, અજમેર; અ. 4 જૂન 2020, મુંબઈ) : બંગાળી ફિલ્મસર્જક. રજૂઆત માટેની મુશ્કેલીઓ; સતત અવરોધો, પ્રેક્ષકોની અછત વગેરે અનેક દુર્ગમ ઘાટીઓમાંથી સતત સંઘર્ષ કરી સમાંતર સિનેમાનું આંદોલન ચાલુ રાખી તેને સફળ બનાવીને વ્યાવસાયિક પ્રતિષ્ઠા અર્પતા ગણનાપાત્ર ફિલ્મસર્જકો હિંદી ચલચિત્રના ઇતિહાસમાં ઉલ્લેખાયા છે તેમાં મૃણાલ સેન,…

વધુ વાંચો >

ચૅપ્લિન, સર ચાર્લ્સ સ્પેન્સર (ચાર્લી)

ચૅપ્લિન, સર ચાર્લ્સ સ્પેન્સર (ચાર્લી) (જ. 16 એપ્રિલ 1889, લંડન; અ. 25 ડિસેમ્બર 1977, જિનીવા) : સિનેક્ષેત્રના એક મહાન સર્જક, અભિનેતા તથા દિગ્દર્શક. યહૂદી માબાપ સંગીતનાં લોકપ્રિય કલાકાર હતાં. લંડનના અત્યંત દરિદ્ર મજૂરવિસ્તાર લૅમ્બથ નામના પરામાં જન્મેલ કુદરતી બક્ષિસ ધરાવતા આ અભિનેતા માત્ર 5 વર્ષની ઉંમરે રંગભૂમિ પર પહેલી વાર…

વધુ વાંચો >