૧૮.૦૯
રેફ્રિજરેટરથી રેલવે (રેલમાર્ગ)
રેફ્રિજરેટર
રેફ્રિજરેટર બાહ્ય વાતાવરણના તાપમાન કરતાં નીચું તાપમાન મેળવવા માટેનું કબાટ/પેટી જેવું દેખાતું યાંત્રિક સાધન. હાલ ઘરગથ્થુ તેમજ ઔદ્યોગિક ઉપયોગ માટે રેફ્રિજરેટરનો બહોળા પ્રમાણમાં ઉપયોગ થાય છે. આજે સામાન્ય માણસ પણ આ સાધનથી પરિચિત છે. મટન, ઈંડાં, બ્રેડ, બટર, દવા, ફળો, દૂધ અને દૂધની બનાવટો જેવી અનેક પ્રકારની વસ્તુઓ ઓછા તાપમાને…
વધુ વાંચો >રૅબ, ડૅવિડ (વિલિયમ)
રૅબ, ડૅવિડ (વિલિયમ) (જ. 10 માર્ચ 1940, ડુબુક, આયોવા) : અમેરિકન નાટ્યકાર. ડુબુકની લૉરસ કૉલેજમાંથી 1962માં અંગ્રેજીમાં બી.એ.; વિલનૉવા યુનિવર્સિટી, પેનસિલવૅનિયામાંથી 1968માં એમ.એ.; 1965–67 દરમિયાન યુ.એસ. લશ્કરી દળમાં સેવા આપી. 1969–70 સુધી કનેક્ટિકટના ‘ન્યૂ હેવન રજિસ્ટર’માં ફીચર-લેખક તરીકે જોડાયા. વિલનૉવા યુનિવર્સિટીમાં 1970–72 સુધી મદદનીશ પ્રાધ્યાપક રહ્યા અને 1977થી પરામર્શક થયા.…
વધુ વાંચો >રૅબિડા ટાપુ (Rabida Island)
રૅબિડા ટાપુ (Rabida Island) : પૂર્વ પેસિફિક મહાસાગરમાં આવેલા ગાલાપાગોસ ટાપુસમૂહ પૈકીનો એક ટાપુ. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 0° 30´ દ. અ. અને 90° 30´ પ. રે.ની નજીકમાં આવેલો છે. તે ઇક્વેડૉરની પશ્ચિમે 985 કિમી. અંતરે આવેલો છે. તે જર્વિસ ટાપુના નામથી પણ ઓળખાય છે. તેનો વિસ્તાર માત્ર 3 ચોકિમી.…
વધુ વાંચો >રૅબેલે, ફ્રાન્સવા
રૅબેલે, ફ્રાન્સવા (જ. આશરે 1483, પોઇતુ, ફ્રાન્સ; અ. 9 એપ્રિલ 1553, તુરેન, પૅરિસ) : ફ્રેન્ચ સાહિત્યકાર, દાક્તર અને માનવતાવાદી ચિંતક. તખલ્લુસ ઍલ્કોફ્રિબાસ નેસિયર. પિતા આંત્વાં ધનિક જમીનદાર અને વકીલ. કાયદાશાસ્ત્રનું શિક્ષણ મેળવ્યા બાદ ધાર્મિક સંસ્થાઓ લા બૉમેત અને પુ-સૅત-માર્તિન કૉન્વેન્ત એત ફોન્ત-ને-લે કોંતમાં અભ્યાસ. નામદાર પોપે તેમની નિમણૂક બેનિદિક્તાઇન મઠમાં…
વધુ વાંચો >રેમજેટ એન્જિન (Ramjet Engine)
રેમજેટ એન્જિન (Ramjet Engine) : શ્વાસ લેતા એન્જિન તરીકે ઓળખાતું એક પ્રકારનું એન્જિન. અંગ્રેજી શબ્દકોશ મુજબ ‘Ram’નો એક અર્થ થાય છે કોઈ પણ વસ્તુને બળપૂર્વક ધકેલવું. અહીં એન્જિનની અગ્રિમ ગતિને કારણે એન્જિનનો ધક્કો (thrust) ઉત્પન્ન થાય છે. જ્યારે તે સ્થિર હોય ત્યારે – જ્યારે બળપૂર્વક હવા અંદર ધકેલાતી ન હોય…
વધુ વાંચો >રેમાક, રૉબર્ટ
રેમાક, રૉબર્ટ (જ. 26 જુલાઈ 1815, પોસેન; અ. 29 ઑગસ્ટ 1865, કિસિન્જેન) : જર્મન ગર્ભવિજ્ઞાની (embryologist) અને ચેતાશાસ્ત્રજ્ઞ (neurologist). રેમાક ખ્યાતનામ દેહધર્મવિજ્ઞાની જોહૅન મ્યુલરના વિદ્યાર્થી. રેમાકે ઈ. સ. 1835માં બર્લિન વિશ્વવિદ્યાલયમાંથી M.D.ની ઉપાધિ પ્રાપ્ત કરી, પરંતુ તેઓ યહૂદી હોવાને કારણે આ વિદ્યાલયમાં તેમને નોકરી આપવાની ના પાડવામાં આવી. આમ છતાં…
વધુ વાંચો >રે માછલી
રે માછલી : જુઓ કાસ્થિ મત્સ્યો.
વધુ વાંચો >રેમિરીઆ
રેમિરીઆ : એકદળી વર્ગમાં આવેલા સાયપરેસી કુળની એકલપ્રરૂપી (monotypic) પ્રજાતિ. તે માત્ર Remirea maritima Aubl. નામની જાતિ દ્વારા પ્રતિનિધિત્વ દર્શાવે છે. તેની શોધ બ્રાઝિલ અને ગુયાનાના દરિયાકિનારાના પ્રદેશોમાંથી થઈ હતી. તે ઉષ્ણકટિબંધીય પ્રદેશોમાં બધે જ થાય છે. ભારતમાં પશ્ચિમ કિનારાના દરિયાકાંઠે ભરતી વિસ્તારના રેતાળ પ્રદેશોમાં તેનું વિતરણ થયેલું જોવા મળે…
વધુ વાંચો >રેમી
રેમી : દ્વિદળી વર્ગમાં આવેલા અર્ટિકેસી કુળની એક વનસ્પતિ. તેનું વૈજ્ઞાનિક નામ Boehmeria nivea (Linn) Gaudich (બં. કંખુરા; આસામી – રહીઆ; નેપાળી – પોઆહ; અં. ચાઇનાગ્રાસ, રેમી, રહીઆ) છે. તે બહુવર્ષાયુ, ગાંઠામૂળી ધરાવતો, રોમિલ અને 2.4 મી. જેટલી ઊંચાઈ ધરાવતો ક્ષુપ છે. તેનું પ્રકાંડ ગોળ હોય છે અને તે નાજુક…
વધુ વાંચો >રેમીઝૉવ, ઍલેક્સી મિખાઇલોવિચ
રેમીઝૉવ, ઍલેક્સી મિખાઇલોવિચ (જ. 6 જુલાઈ 1877; અ. 28 નવેમ્બર 1957) : રશિયન કવિ. પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ પહેલાં જ તેમની ગણના રશિયાના એક સૌથી મૌલિક કવિ તરીકે થઈ ચૂકી હતી. તેઓ પ્રતીકવાદી ઝુંબેશના વારસદાર હતા. કવિતાની બાનીમાં તેમણે વીસરાઈ ગયેલી ભાષા-અભિવ્યક્તિ તેમજ નવતર શબ્દપ્રયોગો પુનર્જીવિત કર્યાં. 1917માં સામ્યવાદીઓએ સત્તાસૂત્રો સંભાળી લીધાં…
વધુ વાંચો >રેલવે (રેલમાર્ગ)
રેલવે (રેલમાર્ગ) બે સમાંતર પાટા પર સ્વયંસંચાલિત યંત્ર વડે પરિવહન માટે તૈયાર કરેલો કાયમી માર્ગ. આ માર્ગોની વિશિષ્ટતા તેનો સુખાધિકાર (right of way) છે. સાર્વજનિક રસ્તાની માફક જનતા તેનો ઉપયોગ કરી શકતી નથી. તેને આનુષંગિક સઘળી અસ્કામતો જેવી કે સ્ટેશનો, કારખાનાં, એન્જિનો, કોચ, વૅગનો વગેરેની પણ તે માલિકી ધરાવે છે.…
વધુ વાંચો >