હર્ષદભાઈ પટેલ

ઓઝા, કિરીટ અનંતરાય

ઓઝા, કિરીટ અનંતરાય (જ. 20 જાન્યુઆરી 1951, ભાવનગર) : બાસ્કેટ બૉલની રમત માટે ગુજરાત સરકારના સરદાર પટેલ એવૉર્ડના વિજેતા. માતાનું નામ જયશ્રીબહેન. પ્રાથમિક શિક્ષણ ભાવનગરની ડી. એ. વી. સ્કૂલ, માધ્યમિક શિક્ષણ ઘરશાળા અને કૉલેજશિક્ષણ સર પી. પી. ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑવ્ સાયન્સમાં પ્રાપ્ત કર્યું. સ્ટેટ બૅંક ઑવ્ સૌરાષ્ટ્રમાં અધિકારી છે. કૉલેજમાં પ્રવેશ…

વધુ વાંચો >

ઑલ ઇન્ડિયા કાઉન્સિલ ઑવ્ સ્પૉર્ટ્સ

ઑલ ઇન્ડિયા કાઉન્સિલ ઑવ્ સ્પૉર્ટ્સ : અખિલ ભારતીય રમતગમત સમિતિ. સ્વાતંત્ર્ય ચળવળ દરમિયાન, રાષ્ટ્રસેવાની ધગશથી વ્યાયામનો વિકાસ થયો હતો. પરંતુ સ્વતંત્ર થયા પછી આ પ્રકારની લોકપ્રવૃત્તિમાં ઓટ આવી. રમતગમતને પ્રોત્સાહન આપવા વિવિધ પગલાં લેવામાં આવ્યાં અને 1954માં ભારત સરકારે ઑલ ઇન્ડિયા કાઉન્સિલ ઑવ્ સ્પૉર્ટ્સની રચના કરી; તેનાં મુખ્ય કાર્યો નીચે…

વધુ વાંચો >

ખન્ના, દિનેશ

ખન્ના, દિનેશ ( જ. 4 જાન્યુઆરી 1943, ગુરદાસપુર, પંજાબ) : બૅડમિન્ટનના ભારતના અર્જુન ઍવૉર્ડવિજેતા. જન્મ પંજાબમાં. શિક્ષણ ચંડીગઢમાં. બી.એસસી. થયા બાદ એન્જિનિયરિંગમાં પ્રથમ વર્ગમાં પાસ થઈને ઇન્ડિયન ઑઇલ કૉર્પોરેશનમાં જોડાયા. 1956માં સૌપ્રથમ જુનિયર નૅશનલ બૅડમિન્ટન ચૅમ્પિયનશિપમાં રમ્યા અને તે વખતે તેમની ટીમ રાષ્ટ્રીય વિજેતા બની. 1962માં ઇન્ડિયન સ્ટુડન્ટ્સ ટીમ તરફથી મલયેશિયામાં…

વધુ વાંચો >

ગોસ્વામી, ચુન્ની

ગોસ્વામી, ચુન્ની (જ. 15 જાન્યુઆરી 1938, કૉલકાતા; અ. 30 એપ્રિલ 2020 કોલકાતા) : ફૂટબૉલના ભારતીય ખેલાડી. ભારતીય ફૂટબૉલના ઇતિહાસમાં તેમનું નામ તેમની સિદ્ધિ માટે ઘણા લાંબા સમય સુધી યાદ રહેશે. અસલ નામ સુબિમલ ગોસ્વામી. ભારતીય આમજનતા તેમને ચુન્ની ગોસ્વામી તરીકે ઓળખે છે. પોતાના બાળપણના દિવસોમાં મિત્રોને ફૂટબૉલ રમતા જોઈ તેમણે…

વધુ વાંચો >

ચંદગીરામ

ચંદગીરામ (જ. 9 નવેમ્બર 1937, હિસ્સાર જિલ્લો, હરિયાણા; અ. 29 જૂન 2010, ન્યુ દિલ્હી) : ભારતના કુસ્તીબાજ. 1954માં મૅટ્રિકમાં ઉત્તીર્ણ થયા બાદ આર્ટ ઍન્ડ ક્રાફ્રટનો ડિપ્લોમા મેળવી 1957માં મુંઢાલાની સરકારી હાઈસ્કૂલમાં ચિત્રશિક્ષક તરીકે કામ કર્યું; પરંતુ સાથોસાથ પહેલવાનીમાં રસ હોવાથી અને એમના કાકા સદારામ જાણીતા પહેલવાન હોવાથી પોતે પહેલવાન થવાનું…

વધુ વાંચો >

પેનલ્ટી-કિક

પેનલ્ટી–કિક : પેનલ્ટી-કિક એ ફૂટબૉલની રમતમાં પેનલ્ટી-પ્રદેશમાં, બચાવપક્ષના ખેલાડીઓ દ્વારા, પંચ-અધિકારીના(referee)ના મંતવ્ય મુજબ, ઇરાદાપૂર્વક નવ ભૂલોમાંથી કોઈ પણ એક ભૂલ કરે તો પંચ-અધિકારી દ્વારા શિક્ષા તરીકે આક્રમણ-પક્ષને મળતા લાભરૂપ કિક. નવ ભૂલો આ મુજબ છે : (1) આક્રમણ કરનાર ખેલાડીને લાત મારવી, (2) આંટી મારીને ગબડાવવો, (3) ઉપર કૂદકો મારવો,…

વધુ વાંચો >

પેનલ્ટી-કૉર્નર

પેનલ્ટી–કૉર્નર : હૉકીની રમત દરમિયાન બચાવપક્ષના ખેલાડીઓ નીચે દર્શાવેલી ભૂલો કરે ત્યારે આક્રમણ -પક્ષને આપવામાં આવતો લાભરૂપ પેનલ્ટી-કૉર્નર. બચાવપક્ષના ખેલાડીઓ : (1) ઇરાદાપૂર્વક 22.9 મી. રેખાની અંદર નિયમભંગ કરે, (2) ઇરાદાપૂર્વક દડાને ગોલલાઇનની બહાર ફટકારે, (3) કૉર્નર-હિટ દરમિયાન વારંવાર 4.6 મી.ની અંદર આવી જાય અને (4) સ્ટ્રાઇકિંગ સર્કલની અંદર સામાન્ય…

વધુ વાંચો >

પેન્ટૅથ્લૉન

પેન્ટૅથ્લૉન : પાંચ રમતોની સ્પર્ધા. દરેક રમતમાં ભાગ લેવો હરીફ માટે ફરજિયાત હોય છે. ગુજરાતીમાં આને ‘પંચ રમત સમૂહસ્પર્ધા’ કહેવામાં આવે છે. પ્રાચીન ગ્રીસમાં ઑલિમ્પિક રમતોત્સવમાં આ રમત રમાતી હતી, જેમાં 192 મી. દોડ (સ્ટેડિયમ દોડ), લાંબો કૂદકો, ચક્રફેંક, ભાલાફેંક અને કુસ્તીની રમતોનો સમાવેશ થતો હતો. પ્રથમ ચાર રમતોમાં પ્રથમ…

વધુ વાંચો >

પેલે (મૂળ નામ એડસન અરાન્ટેસ ડા નાસિમેન્ટો)

પેલે (મૂળ નામ એડસન અરાન્ટેસ ડા નાસિમેન્ટો) (જ. 23 ઑક્ટોબર, 1940, ત્રે કોરાકોસ, મિનાસ જિરાઇસ) : બ્રાઝિલનો ફૂટબૉલ-રમતવીર. વિશ્વમાં સૌથી વધારે ખ્યાતિ ધરાવતા રમતવીરોમાંનો એક. રમતનાં કૌશલ્યોના તેના અદભુત સ્વામિત્વે પશ્ચિમી દેશોમાં તેને આદરભર્યું સ્થાન અપાવ્યું. પિતા રમોસ ફૂટબૉલના વ્યવસાયી ખેલાડી હતા. પિતાની પ્રેરણાથી એડસન પણ સમય મળ્યે આ રમત…

વધુ વાંચો >

પ્રવીણકુમાર

પ્રવીણકુમાર (જ. 6 ડિસેમ્બર 1947, સરહાલી, જિ. અમૃતસર, પંજાબ) : દૂરદર્શનની મહાભારત શ્રેણીના ભીમ તરીકે વધારે જાણીતા ભારતના વ્યાયામવીર. પિતા પોલીસ-અધિકારી અને હૉકી-ખેલાડી. સાત ભાઈઓમાં પ્રવીણ ભીમની જેમ વચેટ અને સૌથી કદાવર. પક્વ વયે તેમની ઊંચાઈ 201 સેમી. અને વજન 125 કિગ્રા. પર પહોંચ્યાં.  પિતાના પ્રોત્સાહનથી ખેલકૂદમાં રસ લેતા થયા.…

વધુ વાંચો >