Allopathy

હેન્ચ, ફિલિપ (જ. 28 ફેબ્રુઆરી 1896, પિટ્સબર્ગ, પેન્સિલવેનિયા, યુ.એસ.; અ. 30 માર્ચ 1965, ઑકો રિઓસ, જમૈકા) : સન 1950ના આયુર્વિજ્ઞાન અને દેહધર્મવિદ્યાના નોબેલ પુરસ્કારના વિજેતા. તેમને આ સન્માન એડવર્ડ કૅલ્વિન કેન્ડાલ અને ટેડિયસ રિશ્ટેઇન સાથે અધિવૃક્ક ગ્રંથિ (adrenal gland)ના બાહ્યક (cortex)માં ઉત્પન્ન થતા અંત:સ્રાવો (hormone)ની ઓળખ, સંરચના અને જૈવિક અસરો…

હેમન્સ, કૉર્નેલી (જ. 28 માર્ચ 1892, ઘેન્ટ, બેલ્જિયમ; અ. 18 જુલાઈ 1968) : સન 1938ના આયુર્વિજ્ઞાન અને દેહધર્મવિદ્યાના નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા. તેમને આ સન્માન શ્વસનક્રિયાના નિયમનમાં શીર્ષધમની-વિવર (carotid sinus) અને મહાધમની (aorta)માંની ક્રિયાપ્રવિધિઓ દ્વારા ભજવાતા ભાગને શોધી કાઢવા માટે મળ્યું હતું. મહાધમની અને શીર્ષધમની (carotid artery)ના ફૂલેલા પોલાણ – વિવર…

હૅરાલ્ડ ઝુર હૉઝેન (જ. 11 માર્ચ 1936, ગૅલ્ઝેકિરશેન, જર્મની) : 2008ના વર્ષના નોબેલ પુરસ્કારના સહવિજેતા જર્મન ચિકિત્સીય વિજ્ઞાની અને નામાંકિત પ્રાધ્યાપક. તેમણે યુનિવર્સિટી ઑવ્ બૉન, હૅમ્બર્ગ અને ડૂઝેલડોર્ફમાં અભ્યાસ કર્યો હતો. 1960માં યુનિવર્સિટી ઑવ્ ડૂઝેલડોર્ફમાંથી આયુર્વિજ્ઞાનમાં ડૉક્ટરેટની પદવી પ્રાપ્ત કરી; તે પછી તે ચિકિત્સીય સહાયક બન્યા. હૅરાલ્ડ ઝુર હૉઝેન બે…

હૅલોથેન : ક્લૉરોફૉર્મના જેવું રાસાયણિક બંધારણ ધરાવતું, શસ્ત્રક્રિયા માટે દર્દીને બેભાન કરતું બાષ્પીભવનશીલ (volatile) પ્રવાહી ઔષધ. સામાન્ય તાપમાને પ્રવાહી સ્થિતિ હોય અને ઝડપથી બાષ્પીભવન થઈને ઊડી જાય તેવા બેભાન કરતાં ઔષધોના સમૂહને બાષ્પીભવનશીલ સર્વાંગી નિશ્ચેતકો (volatile general anaesthetics) કહે છે. તેમાં ડાયઇથાઇલ ઈથર, હૅલોથેન, એન્ફ્લ્યૂરેન, આઇસોફ્લ્યૂરેન, ઇથાઇલ ક્લોરાઇડ તથા ટ્રાઇક્લૉરોઇથાયલિનનો…

હેસ, વૉલ્ટર રુડોલ્ફ (જ. 17 માર્ચ 1881, ફ્રોન્ફેલ્ડ, પૂર્વ સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ; અ. 12 ઑગસ્ટ 1973) : સન 1949ના આયુર્વિજ્ઞાન અને દેહધર્મવિદ્યાના નોબેલ પુરસ્કારના વિજેતા. તેમને આ સન્માન પોર્ટુગલના ઍન્ટોનિઓ કિટેનો ડી એબ્રુ ફ્રેઇર ઇગાસ મોનિઝની સાથે અર્ધા ભાગે વહેંચાયેલા પુરસ્કારના રૂપે મળ્યું હતું. તેમણે આંતરિક અવયવોની ક્રિયાઓના સંવાહક (coordinator) તરીકે કાર્ય…