અમિતાભ મડિયા

વાર્લામૉવ, ઍલેક્ઝાન્ડર

વાર્લામૉવ, ઍલેક્ઝાન્ડર (જ. 27 નવેમ્બર 1801, મૉસ્કો, રશિયા; અ. 27 ઑક્ટોબર 1848, સેંટ પિટર્સબર્ગ, રશિયા) : રશિયન લોકગીતો અને લોકસંગીતના આધારે મૌલિક સંગીતસર્જન કરનાર રશિયન સંગીતકાર અને સ્વરકાર. પિતા લશ્કરી અફસર હતા. બાળપણથી જ ઍલેક્ઝાન્ડર વાર્લામૉવનો કંઠ સુરીલો અને રણકતો હતો. તેથી તેને સેંટ પિટર્સબર્ગ કોયર સ્કૂલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો.…

વધુ વાંચો >

વાલાસ્ક્વેથ, ડાયેગો રોડ્રિગ્વેઝ ડી સિલ્વા

વાલાસ્ક્વેથ, ડાયેગો રોડ્રિગ્વેઝ ડી સિલ્વા (જ. 6 જૂન 1599, સેવિલે, સ્પેન; અ. 6 ઑગસ્ટ 1660, મૅડ્રિડ, સ્પેન) : સત્તરમી સદીના સ્પેનના સૌથી વધુ મહત્વના ચિત્રકાર. આજે તેમની ગણના વિશ્વના ટોચના ચિત્રકારોમાં થાય છે. બળૂકી અભિવ્યક્તિની ક્ષમતા ધરાવતી તેમની વાસ્તવવાદી ચિત્રશૈલી ચિત્રિત પાત્રોના મનોગતને સ્ફુટ કરવા માટે સમર્થ ગણાઈ છે. વાલાસ્ક્વેથના…

વધુ વાંચો >

વાસુદેવ, એસ. જી.

વાસુદેવ, એસ. જી. (જ. 1941, મૈસૂર, કર્ણાટક, ભારત) : આધુનિક ભારતીય ચિત્રકાર. 1968માં વાસુદેવ ચેન્નાઈની ગવર્નમેન્ટ કૉલેજ ઑવ્ આર્ટ્સ ઍન્ડ ક્રાફ્ટ્સમાંથી ચિત્રકલાના સ્નાતક થયા. એ પછી દેશવિદેશમાં ઘણાં સમૂહ-પ્રદર્શનોમાં તેમણે ભાગ લીધો. 1972 પછી મુંબઈ, દિલ્હી, ચેન્નાઈ અને બૅંગાલુરુમાં પોતાનાં ચિત્રોનાં ઘણાં વૈયક્તિક પ્રદર્શન કર્યાં. વાસુદેવની કલામાં શોભનશૈલીમાં નાગદેવતા, નાગપૂજા,…

વધુ વાંચો >

વાળા, કિશોર

વાળા, કિશોર (જ. 1933, બિલખા, સૌરાષ્ટ્ર, ગુજરાત) : આધુનિક ચિત્રકાર. બંને હાથે શારીરિક ક્ષતિ ધરાવતા વાળાની દૃઢ નિશ્ચયશક્તિને દાદ દેવી પડે તેવી છે. એક હાથ સાવ ઠૂંઠો અને એક હાથે માત્ર બે આંગળી અને અંગૂઠો હોવા છતાં આવા હાથે વાળાએ કલાસાધના આરંભી. રાજકોટની સૌરાષ્ટ્ર ચિત્રશાળામાં 1960થી 1962 સુધી અભ્યાસ કર્યા…

વધુ વાંચો >

વિક્ટોરિયા, લુઈઝ દે

વિક્ટોરિયા, લુઈઝ દે (જ. 1548 કે 1550, એવિલા, સ્પેન; અ. 1611, મૅડ્રિડ, સ્પેન) : સોળમી સદીના સ્પેનની કાસ્ટિલિયન શૈલીનો સર્વશ્રેષ્ઠ સંગીતકાર. આજે તેનું નામ ઇટાલીના સર્વકાળના શ્રેષ્ઠ સંગીતકારો લાસુસ અને પેલેસ્ત્રિનાની સમકક્ષ મૂકવામાં આવે છે. સ્પેનમાં એસ્કોબેદો પાસે તાલીમ લીધા પછી વિક્ટોરિયા 1560માં રોમ ગયો અને પેલેસ્ત્રિના પાસે વધુ તાલીમ…

વધુ વાંચો >

વિગેલૅન્ડ, ગુસ્તાફ (Vigeland, Gustaf)

વિગેલૅન્ડ, ગુસ્તાફ (Vigeland, Gustaf) (જ. 11 એપ્રિલ 1869, મેન્ડેલ, નૉર્વે; અ. 12 માર્ચ 1943) : નૉર્વેજિયન શિલ્પી. નવ વરસની ઉંમરે વિગેલૅન્ડે કાષ્ઠ કોતરીને શિલ્પસર્જન કરનાર નૉર્વેજિયન શિલ્પી ફ્લેડ્મો (Fladmoe) હેઠળ ઓસ્લો નગરમાં તાલીમ લેવી શરૂ કરી. વિગેલૅન્ડ સત્તર વરસનો હતો ત્યારે તેના પિતાનું મૃત્યુ થતાં તેના પિતાની ખેતી સંભાળવાની જવાબદારી…

વધુ વાંચો >

વિજયમોહન, એમ.

વિજયમોહન, એમ. (જ. 1947, તામિલનાડુ) : આધુનિક ભારતીય ચિત્રકાર. 1970માં વિજયમોહન ચેન્નાઈની ગવર્નમેન્ટ કૉલેજ ઑવ્ આર્ટ્સ ઍન્ડ ક્રાફ્ટસમાંથી શિલ્પકલામાં સ્નાતક થયા. 1972માં તેમણે અમદાવાદની નૅશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑવ્ ડિઝાઇનમાંથી સિરામિક ડિઝાઇનના વિષયમાં પોસ્ટ ડિપ્લોમા ઉપાધિ મેળવી. 1969થી 1975 સુધીમાં તેમણે ચેન્નાઈમાં ત્રણ વૈયક્તિક પ્રદર્શનો કર્યાં. વિજયમોહનનાં ચિત્રોમાં ખીચોખીચ ઠાંસેલી આકૃતિઓ જોવા…

વધુ વાંચો >

વિન્કલ્માન, જોઆકીમ

વિન્કલ્માન, જોઆકીમ (Wincklemann, Joachim) (જ. 9 ડિસેમ્બર, સ્ટેન્ડાલ, પ્રુશિયા; અ. 8 જૂન 1768, ત્રિયેસ્તે, ઇટાલી) : પ્રાચીન ગ્રીક કલાની હિમાયત કરનાર જર્મન પુરાતત્વવેત્તા અને કલા-ઇતિહાસકાર. તેમના પ્રભાવ હેઠળ યુરોપ અને અમેરિકામાં ચિત્ર, શિલ્પ, સ્થાપત્ય, સાહિત્ય અને ફિલસૂફીનાં ક્ષેત્રોમાં નવપ્રશિષ્ટવાદનો જન્મ થયો. તેમના પિતા મોચી હતા. અભ્યાસકાળ દરમિયાન હોમરના અનુવાદ વાંચ્યા…

વધુ વાંચો >

વિન્સૉર, જૅકી

વિન્સૉર, જૅકી (Winsor, Jackie) (જ. 1941, કૅનેડા) : આધુનિક અલ્પતમવાદી (minimalist) કૅનેડિયન મહિલા શિલ્પી. મહાન ગ્રીક ફિલસૂફ પ્લેટોએ જેની હિમાયત કરેલી તે ચોરસ, ઘન, વર્તુળ, દડો, ત્રિકોણ, પિરામિડ, નળાકાર જેવા ભૌમિતિક આકારોથી તેમની શિલ્પસૃદૃષ્ટિ રચાઈ છે. દૃશ્યમાન જગતની અનુકૃતિ કરવી તેમણે મુનાસિબ માની નથી. વળી શિલ્પમાં એકથી વધુ નહિ, પણ…

વધુ વાંચો >

વિલાયર્ટ, ઍડ્રિયાન (Willaert, Adriaan)

વિલાયર્ટ, ઍડ્રિયાન (Willaert, Adriaan) (જ. આશરે 1490, બ્રુજેસ, ફ્લૅન્ડર્સ; અ. 8 ડિસેમ્બર 1562, વેનિસ, ઇટાલી) : ઇટાલિયન મૅડ્રિગલના વિકાસમાં સંગીન ફાળો આપનાર તેમજ સોળમી સદીના એક સૌથી વધુ મહત્વના કેન્દ્ર તરીકે વેનિસની સ્થાપના કરનાર ફ્લેમિશ સંગીતકાર. નાની ઉંમરે જ તેઓ ફ્લૅન્ડર્સથી ઇટાલી આવીને વસ્યા. 1536માં તેમની મૅડ્રિગલોનું પ્રથમ પુસ્તક પ્રકાશિત…

વધુ વાંચો >