વિ. પ્ર. ત્રિવેદી
લેવિસ, ફ્રૅન્ક રેમંડ
લેવિસ, ફ્રૅન્ક રેમંડ (જ. 14 જુલાઈ 1895, કેમ્બ્રિજ, કેમ્બ્રિજશાયર, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 14 એપ્રિલ 1998, કેમ્બ્રિજ) : અંગ્રેજી સાહિત્યના પ્રાધ્યાપક અને વિવેચક. શિક્ષણ કેમ્બ્રિજ ખાતે. ઇમૅન્યુઅલ કૉલેજમાં ઇતિહાસ અને અંગ્રેજી સાહિત્યનો તલસ્પર્શી અભ્યાસ. પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન ઍમ્બુલન્સ વિભાગમાં મદદનીશ તરીકે યુદ્ધમોરચે કામ કરેલું. ઇમૅન્યુઅલ કૉલેજ અને પાછળથી ડાઉનિંગ કૉલેજમાં અંગ્રેજીના વ્યાખ્યાતા.…
વધુ વાંચો >લેસિંગ, ગૉટ્હોલ્ડ ઇફ્રેમ
લેસિંગ, ગૉટ્હોલ્ડ ઇફ્રેમ (જ. 22 જાન્યુઆરી 1729, કામૅન્ઝ, અપર લુસાશિયા, સૅક્સની, જર્મની; અ. 15 ફેબ્રુઆરી 1781, બ્રન્શ્ચવિક) : જર્મન નાટ્યકાર, વિવેચક અને કલામીમાંસક. જર્મન સાહિત્યમાં તેમણે પ્રમાણભૂત અને પાયાના વિચારો આપ્યા; એટલું જ નહિ, પરંતુ તેમનાં નાટકોએ તેમને યશસ્વી પ્રતિષ્ઠા અપાવી. પિતા મુખ્ય પાદરી (chief pastor) હતા, પરંતુ બહોળા કુટુંબનું…
વધુ વાંચો >લેસિંગ, ડૉરિસ (મે)
લેસિંગ, ડૉરિસ (મે) (જ. 22 ઑક્ટોબર 1919, કર્માનશાહ, ઈરાન) : બ્રિટિશ લેખિકા. વીસમી સદીની સામાજિક અને રાજકીય ઊથલપાથલોમાં કારણભૂત વ્યક્તિઓના જીવનને આલેખતી ઘટનાઓ ઉપર તેમણે ટૂંકી વાર્તાઓ અને નવલકથાઓ લખી છે. તેમના જન્મસમયે પિતા ટેલર બ્રિટિશ લશ્કરમાં કૅપ્ટનનો હોદ્દો ધરાવતા હતા. તેમનો પરિવાર રહોડેશિયા(ઝિમ્બાબ્વે)ના ફાર્મમાં 1924માં રહેવા ગયેલો. 1949માં ડૉરિસ…
વધુ વાંચો >લેસ્કોલ, નિકોલે એસ.
લેસ્કોલ, નિકોલે એસ. (જ. 16 ફેબ્રુઆરી 1831, ગૉરોખૉવો, રશિયા; અ. 5 માર્ચ 1895, સેંટ પીટર્સબર્ગ) : રશિયન નવલકથાકાર અને ટૂંકી વાર્તાના લેખક. પોતાનાં દાદીમા સાથે રશિયન ધાર્મિક મઠોમાં રહેલા, તે જ તેમનો શિક્ષણકાળ હતો. લેસ્કોલે પોતાની કારકિર્દી સરકારી નોકર તરીકે શરૂ કરેલી. ફોજદારી કૉર્ટમાં કારકુન તરીકે ઓરેલ અને કીવમાં જોડાયેલા.…
વધુ વાંચો >લે’ સ્ટ્રેન્જ રૉજર (સર)
લે’ સ્ટ્રેન્જ રૉજર (સર) (જ. 17 ડિસેમ્બર 1616, હન્સ્ટેન્ટન, નૉર્ફોક, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 11 ડિસેમ્બર 1704, લંડન) : અંગ્રેજ પત્રકાર અને અનુવાદક. સત્તરમી સદીના ઇંગ્લૅન્ડના અત્યંત ચર્ચાસ્પદ પત્રકાર તરીકે એ સમયના વિવાદોને લગતી પુસ્તિકાઓ તથા પત્રિકાઓ લખીને બહાર પાડી હતી. તેમણે કેટલાક અનુવાદો પણ કર્યા છે. દેશમાંના પ્રજાકીય સ્વાતંત્ર્ય માટેના આંતરવિગ્રહ…
વધુ વાંચો >લૅંગલૅન્ડ, વિલિયમ (ચૌદમી સદી)
લૅંગલૅન્ડ, વિલિયમ (ચૌદમી સદી) : અંગ્રેજ કવિ. મધ્યકાલીન અંગ્રેજી (Middle English) ભાષાના સૌથી મોટા પ્રાસાનુપ્રાસવાળા પ્રતિષ્ઠિત કાવ્ય ‘પિયર્સ પ્લાઉમૅન’ના રચયિતા. લૅંગલૅન્ડના જીવન વિશે આધારભૂત માહિતી મળતી નથી. એવું લાગે છે કે તેઓ લંડનમાં નિવાસ કરતા હશે. ઇંગ્લૅન્ડના વેસ્ટ મિડલૅન્ડના મૅલવર્ન જિલ્લામાં તેઓ રહેતા હોવાનો સંભવ છે. પિતા સ્ટેસી દ રૉકેલ…
વધુ વાંચો >લૉઇડ, મૅરી (મટિલ્ડા એલિસ વિક્ટોરિયાવુડ)
લૉઇડ, મૅરી (મટિલ્ડા એલિસ વિક્ટોરિયાવુડ) (જ. 12 ફેબ્રુઆરી 1870, લંડન; અ. 7 ઑક્ટોબર 1922, લંડન) : મ્યૂઝિક હૉલની દંતકથારૂપ ઉચ્ચકોટિની અંગ્રેજ ગાયિકા. પિતા હોટલમાં ભોજન વખતે ચાકરીમાં હાજર રહેનાર વેઇટર હતા. શરૂઆતમાં મૅરીએ કૃત્રિમ ફૂલો બનાવવાનો હુન્નર કર્યો. 1885માં ‘રૉયલ ઈગલ’ કાર્યક્રમમાં તે પ્રથમવાર ‘બેલો ડેલમેર’ના નામે રજૂ થયાં. જોકે…
વધુ વાંચો >લૉત્રેમૉં, કૉંત દ
લૉત્રેમૉં, કૉંત દ (જ. 4 એપ્રિલ 1846, મૉન્ટિવિડિયો, ઉરુગ્વે; અ. 4 નવેમ્બર 1870, પૅરિસ) : મૂળ નામ ઇસિદોર-લૂસિયન દુકાસ. ફ્રેન્ચ કવિ અને રહસ્યમય ગૂઢ સાહિત્યના સર્જક. રિંબો, બૉદલેર અને પરાવાસ્તવવાદી (surrealist) કવિઓ પર તેમનો પ્રભાવ સ્પષ્ટ દેખાય છે. પિતા એલચીકચેરી(consulate)માં એક અધિકારી હતા. પોતાનું તખલ્લુસ તેમણે યૂજીન સૂની ઐતિહાસિક નવલકથા…
વધુ વાંચો >લૉન્જાયનસ
લૉન્જાયનસ (આશરે જ. 213; અ. 273) : ગ્રીક નવ્યપ્લેટોવાદી અલંકારશાસ્ત્રી અને તત્વવેત્તા. તેઓ ડાયોનિસિયસ લૉન્જિનસ તરીકે પણ ઓળખાય છે. તેમણે વ્યાકરણ, ગદ્યશાસ્ત્ર, અલંકાર અને પૃથક્કરણીય વિવેચનનો ઊંડો અભ્યાસ કર્યો હતો. ઍથેન્સમાં તેમણે વર્ષો સુધી વક્તૃત્વ-કલા અને અલંકારશાસ્ત્ર વિષયનું અધ્યાપન કરેલું. વિશ્વસાહિત્યમાં ‘ઑન ધ સબ્લાઇમ’, મૂળ ગ્રીક ગ્રંથ ‘પેરી હિપ્સોસ’ના લેખક…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, જીન માર્ગરેટ (વીમ્ઝ)
લૉરેન્સ, જીન માર્ગરેટ (વીમ્ઝ) (જ. 18 જુલાઈ 1926, નિપાવા, મૅનિટોબા, કૅનેડા; અ. 1987) : નવલકથા અને ટૂંકી વાર્તાઓનાં કૅનેડિયન લેખિકા. નૂતન નારીત્વ માટેની ચળવળના પાયાના લેખકો પૈકીનાં એક. મૅનિટોબા યુનિવર્સિટીમાં શિક્ષણ લીધું. ઇંગ્લૅન્ડ અને આફ્રિકાના પ્રવાસો ખેડેલા. તેમની કેટલીક નવલકથાઓની પશ્ર્ચાદ્ભૂમિકા આ દેશોની મુલાકાત પર નિર્ભર છે. શરૂઆતની કથાઓમાં આફ્રિકા…
વધુ વાંચો >