આયુર્વિજ્ઞાન

પ્રસૂતિ

પ્રસૂતિ જીવંત શિશુનો જન્મ થવો તે. તેને તેની વૈજ્ઞાનિક વ્યાખ્યામાં જીવંત ગર્ભને યોનિમાર્ગે બહારની દુનિયામાં મુક્ત કરવા માટે પ્રજનન-અંગો દ્વારા કરાતી શ્રેણીબદ્ધ ક્રિયાઓનો સમૂહ કહે છે. તેનો શાસ્ત્રીય પારિભાષિક શબ્દ છે સમજનન (eutocia). લોકભાષામાં તેને પ્રસવ થવો અથવા પ્રસવકષ્ટ કે પ્રસૂતિકષ્ટ (labour) પડવું એમ પણ કહે છે. તેને દ્વિમુક્તન (parturition)…

વધુ વાંચો >

પ્રસૂતિ–અપીડ

પ્રસૂતિ–અપીડ : જુઓ પ્રસૂતિ.

વધુ વાંચો >

પ્રસૂતિ–ઉદરછેદી

પ્રસૂતિ–ઉદરછેદી : જુઓ પ્રસૂતિ

વધુ વાંચો >

પ્રસૂતિ, મૃતશિશુ

પ્રસૂતિ મૃતશિશુ : જુઓ મૃતશિશુજન્મ

વધુ વાંચો >

પ્રસૂતિ, સસાધની

પ્રસૂતિ સસાધની : જુઓ પ્રસૂતિ

વધુ વાંચો >

પ્રસ્વેદ (sweat)

પ્રસ્વેદ (sweat) : ચામડીમાંની ખાસ ગ્રંથિઓમાંથી ઝરતું પ્રવાહી. તેને સ્વેદ અથવા પરસેવો (sweat) પણ કહે છે. તે સ્વેદગ્રંથિઓ અથવા પ્રસ્વેદગ્રંથિઓ(sweat glands)માંથી ઉત્પન્ન થાય છે. તેની સ્રવણક્રિયા(secretion)ને પ્રસ્વેદન (perspiration) કહે છે. પ્રસ્વેદગ્રંથિઓ બે પ્રકારની છે : (1) અધિસ્રાવી (apocrine) અને (2) ઉત્સ્રાવી ગ્રંથિઓ (eccrine). તેમની સંરચનાઓ અને સ્થાન અલગ અલગ હોય…

વધુ વાંચો >

પ્રાગ્ગર્ભ નિરોપણ

પ્રાગ્ગર્ભ નિરોપણ : જુઓ ટેસ્ટ-ટ્યૂબ-બેબી(કૃત્રિમ ગર્ભધારણ)

વધુ વાંચો >

પ્રાણવાયુ (આયુર્વિજ્ઞાન)

પ્રાણવાયુ (આયુર્વિજ્ઞાન) : ઑક્સિજન તત્ત્વના 2 પરમાણુથી બનતો વાયુરૂપ પદાર્થ. તેની શાસ્ત્રીય સંજ્ઞા O2 છે. તેમાંના ઑક્સિજન નામના તત્વની સંજ્ઞા ‘O’ છે, તેનો પરમાણુક્રમાંક 8 છે અને તેનો પરમાણુભાર 15.999 છે. તે પૃથ્વીની સપાટી પર અને તેની આસપાસનું સૌથી વધુ વ્યાપક તત્વ છે. તે અન્ય તત્વો સાથે ઝડપથી સંયોજાઈને ‘ઑક્સાઇડ’…

વધુ વાંચો >

પ્રાણવાયુ-અલ્પતા

પ્રાણવાયુ-અલ્પતા : જુઓ પ્રાણવાયુ (આયુર્વિજ્ઞાન)

વધુ વાંચો >

પ્રાત: હેળ (morning sickness)

પ્રાત: હેળ (morning sickness) : સગર્ભતાના પ્રથમ 3 મહિનામાં ઉદભવતી ઊબકા-ઊલટીની તકલીફ. આશરે 50% સગર્ભા સ્ત્રીઓને પ્રથમ ત્રિમાસિક કાળ(trimester)માં તે થાય છે. સામાન્ય રીતે સવારે ઊઠતી વખતે ઊબકા અનુભવાય છે અને જો તેણે કુટુંબ માટે સવારનો નાસ્તો કે ખાવાનું બનાવવાનું હોય તો તે વધે છે. ઊબકા ઘણી વખત આખો દિવસ…

વધુ વાંચો >