ખંડ ૧૩

બસુ, રામરામ (જ.  –; અ. 1813) : બંગાળી ગદ્યલેખક અને અનુવાદક. મુઘલ અમલમાં સરકારી ભાષા ફારસી હતી. તેથી મહત્વાકાંક્ષી બ્રાહ્મણનેય ફારસી શીખવી પડતી. સંસ્કૃત તરફ ઓછું ધ્યાન અપાવા લાગ્યું. પંડિતોએ પોથીઓ મૂળ સંસ્કૃત કરતાં બંગાળી અનુવાદમાં ગદ્યમાં રાખવાનું અનુકૂળ માન્યું. પત્રવ્યવહાર અને સરકારી દસ્તાવેજોમાં લોકપ્રચલિત ગદ્યશૈલી હતી, જેમાં અપરિચિત શબ્દો…

બસુ, શંકરીપ્રસાદ (જ. 1928, હાવડા, બંગાળ) : ખ્યાતનામ બંગાળી ચરિત્રલેખક અને વિવેચક. 1950માં કલકત્તા યુનિવર્સિટીમાંથી બંગાળીમાં એમ.એ.ની પ્રથમ ડિવિઝનની પદવી પ્રથમ નંબરે પ્રાપ્ત કરી. વિવિધ કૉલેજોમાં અધ્યાપનકાર્ય કર્યું. ત્યારબાદ કલકત્તા યુનિવર્સિટી ખાતે બંગાળીમાં રીડર તરીકે કામગીરી કરી. તેમણે 1978 સુધીમાં 25 પુસ્તકો પ્રગટ કર્યાં છે. તેમાં મધ્યયુગીન બંગાળી વૈષ્ણવ કવિતા,…

બસુ, સમરેશ (જ. 1924, કાલકૂટ, ઢાકા, બાંગ્લાદેશ, અ. 1988) : બંગાળી લેખક. તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત ઈચપુર ખાતેની રાઇફલ ફૅકટરીમાં નોકરીથી થઈ હતી. તેઓ સામ્યવાદી પક્ષના કાર્યકર હતા. 1946માં તેમણે જેલવાસ ભોગવ્યો હતો. તેમનાં 100થી વધુ પ્રકાશનો પ્રગટ થયાં છે. તેમની મુખ્ય નવલકથાઓમાં ‘વિવર’ (1966); ‘જગદ્દલ’ (1966); ‘પ્રજાપતિ’ (1967); ‘સ્વીકારોક્તિ’ (1968);…