રોટોરુઆ (Rotorua) : ન્યૂઝીલૅન્ડના ઉત્તર ટાપુના જ્વાળામુખીનિર્મિત ઉચ્ચપ્રદેશમાં આવેલો જિલ્લો. ભૌગોલિક સ્થાન 38° 12´ દ. અ. અને 176° પૂ. રે. અહીં રોટોરુઆ સરોવર પણ આવેલું છે. તેની એક બાજુ તરફ શહેર વિકસ્યું છે. રોટોરુઆ ન્યૂઝીલૅન્ડ આખાનું એક અગત્યનું પ્રવાસમથક છે. રોટોરુઆનું પ્રવાસમથક રમણીય સરોવરો, ટ્રાઉટ-માછલી પકડવાનાં મથકો, ગરમ પાણીના ફુવારા (જે પૈકી પોહુટુ ફુવારો ખૂબ…

વધુ વાંચો >

રોડરિગ્ઝ ટાપુ : હિન્દી મહાસાગરના પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલા મૉરિશિયસ હેઠળની ટાપુ-જાગીર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 19° 42´ ઉ. અ. અને 63° 25´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો આશરે 104 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. 1507માં જ્યારે કોઈ પૉર્ટુગીઝે તેને જોયેલો ત્યારે તે નિર્જન હતો. તે પછીથી ત્યાં સર્વપ્રથમ ફ્રેન્ચ વસાહત શરૂ થઈ. ફ્રેન્ચોએ શેરડીની ખેતી શરૂ…

વધુ વાંચો >

રોડવિટ્ટિયા, રેખા (જ. 1958, બેંગલોર) : આધુનિક ભારતીય મહિલા-ચિત્રકાર. વડોદરાની મહારાજા સયાજીરાવ યુનિવર્સિટીની ફૅકલ્ટી ઑવ્ ફાઇન આર્ટ્સમાં અભ્યાસ કરીને 1981માં ચિત્રકલાનાં સ્નાતક થયાં. આ પછી શિવદાસાની કુટુંબની આર્થિક સહાય મળતાં તેમણે લંડન જઈ અભ્યાસ ચાલુ રાખ્યો અને 1983માં ધ રૉયલ કૉલેજ ઑવ્ આર્ટમાંથી તેઓ ચિત્રકલાનાં અનુસ્નાતક થયાં. તે જ વર્ષે લંડનમાં યોજાયેલ એક ચિત્રસ્પર્ધામાં તેઓ…

વધુ વાંચો >

રોડાનાં મંદિર : સાબરકાંઠા જિલ્લાના રોડા ગામે આવેલાં મંદિરોનો સમૂહ. રોડા(તા. હિંમતનગર, જિ. સાબરકાંઠા)માં મૈત્રક કાલનાં સાત મંદિરોનો સમૂહ આવેલો છે. એમાંના મંદિર નં. 4ની હાલ જગતી જ મોજૂદ રહી છે. આ મંદિરો પૈકી મંદિર નં. 7 સિવાયનાં બધાં મંદિર કદમાં નાનાં છે. એ ચોરસ કે લંબચોરસ ગર્ભગૃહ અને એવા ઘાટની શૃંગારચોકી કે અર્ધમંડપ ધરાવે…

વધુ વાંચો >

રૉડિક, અનીતા (લૂસિયા) (જ. 1943, બ્રાઇટન, ઇંગ્લૅન્ડ) : પ્રાકૃતિક સૌંદર્ય-પ્રસાધનોનાં પુરસ્કર્તા. પ્રારંભમાં તેમણે પોતાનાં ઇટાલિયન માબાપના આઇસક્રીમ-પાર્લરમાં કામગીરી બજાવી હતી. તેમણે નાટ્યશિક્ષક તરીકેની તાલીમ પણ લીધેલી. શાકભાજી જેમ છૂટક વેચાય છે તેમ સૌંદર્ય-પ્રસાધનોનું છૂટક (retail) વેચાણ થઈ શકે કે કેમ એ બાબતે તેમને કુતૂહલ થયું. 1976માં તેમણે બ્રાઇટનની એક પાછલી શેરીમાં કુદરતી પેદાશોમાંથી બનાવેલાં સૌંદર્ય-પ્રસાધનોના…

વધુ વાંચો >

રૉડીના, ઇરિના (જ. 1949, મૉસ્કો) : રશિયાનાં નામી ફિગર-સ્કેટર. 3 ઓલિમ્પિક રમતોમાં એટલે કે 1972, 1976 અને 1980માં તેઓ અન્યની જોડી(pair)માં રહી વિજેતા-પદક જીત્યાં અને એ જ રીતે 1969થી ’72 દરમિયાન ઉબાનૉવની જોડીમાં 4 તથા 1973થી 1978 દરમિયાન ઝૈત્સેવ સાથે 6 વાર વિશ્વવિજેતા પદક જીત્યાં. એ જ વર્ષો દરમિયાન યુરોપિયન વિજેતાપદક પણ જીતતાં રહ્યાં. 1975માં…

વધુ વાંચો >

રોડે, કેશવ પ્રભાકર (જ. 8 નવેમ્બર 1903, છિંદવાડા; અ. 2 ડિસેમ્બર 1985, નાગપુર, મહારાષ્ટ્ર) : જાણીતા ભૂસ્તરશાસ્ત્રી. કે. પી. રોડે નામથી તેઓ વધુ જાણીતા હતા. છિંદવાડા અને નાગપુર ખાતે શાળાકીય શિક્ષણ પૂરું કરી, 1927માં બનારસ હિંદુ યુનિવર્સિટીમાંથી ભૂસ્તરશાસ્ત્ર વિષયના સ્નાતક થયા અને ત્યાં જ વ્યાખ્યાતા તરીકે જોડાયા. તે પછીનાં થોડાંક વર્ષો માટે તેમની સંશોધનપ્રવૃત્તિ પ્રાચીન…

વધુ વાંચો >

રૉડ્ચેન્કો, ઍલેક્ઝાન્ડર (Alexander Rodchenko) (જ. 1891, રશિયા; અ. 1956, રશિયા) : આધુનિક રશિયન શિલ્પી. 1914–15માં રૉડ્ચેન્કો માલેવિચના પ્રભાવ હેઠળ આવતાં કલાની વ્યવહારુ જીવનમાં કોઈ ને કોઈ ઉપયોગિતા (utility) હોવી જ જોઈએ તેવું દૃઢપણે માનતા થયા. 1917 પછી નવી સ્થપાયેલ સોવિયેત સરકાર પણ ‘કલા ખાતર કલા’ને નહિ, પરંતુ ‘ઉપયોગિતા ખાતર કલા’ને સમર્થન આપતી હોવાથી માલેવિચની માફક…

વધુ વાંચો >

રૉડ્ઝ, વિલ્ફ્રેડ (જ. 1877, કર્ક હિટન, વેસ્ટ યૉર્કશાયર, ઇંગ્લૅન્ડ, યુ.કે.; અ. 1973) : આંગ્લ ક્રિકેટ ખેલાડી. તેમની ક્રિકેટ કારકિર્દી દરમિયાન તેઓ યૉર્કશાયર તથા ઇંગ્લૅન્ડ તરફથી ક્રિકેટ રમતા રહ્યા અને 1895થી 1930 સુધીની ક્રિકેટ-કારકિર્દીમાં વિશ્વવિક્રમ રૂપે તેમણે કુલ 4,187 વિકેટો ઝડપી અને ખેલાડી તરીકે 39,722 રન નોંધાવ્યા. એક જ સીઝનમાં 100 વિકેટ ઝડપવાની કામગીરી તેમણે 23…

વધુ વાંચો >

રૉથ, ફિલિપ મિલ્ટન (જ. 19 માર્ચ 1933, નેવાર્ક, ન્યૂ જર્સી, યુ.એસ.) : અમેરિકન યહૂદીઓના રોજબરોજના જીવનની અત્યુક્તિભરી રજૂઆત કરતા હાસ્યજનક ચરિત્રચિત્રણના આધુનિક સાહિત્યકાર. તેમણે બકનેલ અને યુનિવર્સિટી ઑવ્ શિકાગોમાં શિક્ષણ લીધું હતું. શિકાગોમાં અંગ્રેજીના અધ્યાપક બન્યા પછી તેમણે સર્જનાત્મક લેખન વિશે આયોવા અને પ્રિન્સટન યુનિવર્સિટીઓમાં અધ્યાપનકાર્ય કર્યું. તેમની ટૂંકી વાર્તાઓના સંગ્રહ ‘ગુડબાય, કોલંબસ’(1959)ને 1960નો નૅશનલ…

વધુ વાંચો >