કૉર્પસ ઇન્સ્ક્રિપ્શનમ્ ઇન્ડિકેરમ

January, 2008

કૉર્પસ ઇન્સ્ક્રિપ્શનમ્ ઇન્ડિકેરમ : ભારતીય અભિલેખોના સંગ્રહની ગ્રંથશ્રેણી. આર્કિયૉલૉજિકલ સરવે ઑવ્ ઇન્ડિયામાં અભિલેખવિદ્યાનો વિભાગ રખાયો અને ‘ઇન્ડિયન ઍન્ટિક્વરી’ તથા ‘એપિગ્રાફિયા ઇન્ડિકા’ જેવાં સામયિકોમાં ભારતના અનેકાનેક અભિલેખ પ્રકાશિત થતા રહ્યા. પછી ‘કૉર્પસ ઇન્સ્ક્રિપ્શનમ્ ઇન્ડિકેરમ’ ગ્રંથશ્રેણી શરૂ થઈ. એના ગ્રંથ 1માં અશોકના અભિલેખોનો સંગ્રહ કનિંગહમે 1877માં પ્રકાશિત કર્યો, જેની સુધારેલી આવૃત્તિ હુલ્શે 1925માં બહાર પાડી. ગ્રંથ 2માં સ્ટેન કોનોએ ખરોષ્ઠી અભિલેખોનો સંગ્રહ 1929માં અને ગ્રંથ 3માં ફ્લીટે પ્રાચીન ગુપ્ત રાજાઓ અને તેમના ઉત્તરાધિકારીઓના અભિલેખોનો સંગ્રહ 1888માં પ્રકાશિત કર્યો. ગ્રંથ 4, 5, 6 મિરાશીએ સંપાદિત કર્યા, જેમાં કલચુરિ-ચેદિ સંવતના, વાકાટકોના અને શિલાહારોના અભિલેખ ગ્રંથસ્થ થયા.

હરિપ્રસાદ ગં. શાસ્ત્રી