Painting
વૅસલ્માન, ટૉમ
વૅસલ્માન, ટૉમ (જ. 1931, અમેરિકા) : આધુનિક ‘એસેમ્બ્લિજ’ (assemblage) કલાકાર. નગ્ન અભિનેત્રીઓના ચેનચાળા રજૂ કરતાં સામયિકો અને ટેલિવિઝનની જાહેરાતો (sexy movie magazines) બનાવનાર તરીકે તેમણે કારકિર્દીનો પ્રારંભ કરેલો. અલગ અલગ ફોટાઓને જોડીને ફોટોમૉન્ટાજ પદ્ધતિએ કલાકૃતિઓ સર્જવા ઉપરાંત ટેલિવિઝન, ફોન, ઍરકન્ડિશનર, ઘડિયાળો ઇત્યાદિ જેવી સાચી જણસોને ચોંટાડીને પણ તેઓ પોતાની રચનાઓ…
વધુ વાંચો >વૅસારેલી, વિક્ટૉર (Vasarely, Victor)
વૅસારેલી, વિક્ટૉર (Vasarely, Victor) (જ. 1908, હંગેરી; અ. 2001) : આધુનિક ચાક્ષુષવાદી (‘ઑપ્ટિસિસ્ટ’) ચિત્રકાર. કારકિર્દીના આરંભમાં તેઓ ચિત્રકારો મોન્દ્રિયાં અને કૅન્ડિન્સ્કીથી પ્રભાવિત થયા. પછી તેઓ આંખોને ચકરાવામાં નાંખી દઈ અમૂર્ત કલાની દર્શકના દિમાગમાં મૂંઝારો ઊભી કરતી ચાક્ષુષવાદી શાખા તરફ વળ્યા. આ શાખાની કલા અત્યંત ભડક રંગોમાં સર્જાયેલી ભૌમિતિક આકૃતિઓ વડે…
વધુ વાંચો >વેસ્ટ, બેન્જામિન
વેસ્ટ, બેન્જામિન (જ. 10 ઑક્ટોબર 1738, પેન્સિલ્વેનિયા, અમેરિકા; અ. 11 માર્ચ 1820, લંડન) : ઐતિહાસિક, ધાર્મિક તથા પૌરાણિક વિષયોનું વાસ્તવવાદી શૈલીએ નિરૂપણ કરવા માટે જાણીતા અમેરિકન ચિત્રકાર. તરુણાવસ્થામાં તેમણે ફિલાડેલ્ફિયામાં ચિત્રકલાનો અભ્યાસ કર્યો. વીસ વરસની ઉંમરે તેમણે ન્યૂયૉર્ક નગરમાં સફળ વ્યક્તિચિત્રકાર તરીકે નામના મેળવી. 1760માં તેમણે ઇટાલીની યાત્રા કરી. 1763માં…
વધુ વાંચો >વૈકુંઠમ્, થોટા (Vaikuntham, Thota)
વૈકુંઠમ્, થોટા (Vaikuntham, Thota) (જ. 1940, ગામ બૂરુગુપલ્લી, જિ. કરીમનગર, તેલંગાણા, આંધ્ર પ્રદેશ) : તેલંગાણાનાં ગ્રામીણ અને આદિવાસી સ્ત્રીપુરુષોનું શોભનશૈલીએ નિરૂપણ કરવા માટે જાણીતા આધુનિક ભારતીય ચિત્રકાર. માત્ર શાલેય શિક્ષણ પ્રાપ્ત કરનાર વૈકુંઠમ્ કલાની બાબતમાં પૂર્ણપણે સ્વશિક્ષિત છે. તેલંગાણાની ગ્રામીણ મહિલાઓ, પુરુષો, ચર્ચા અને અભ્યાસમાં વ્યસ્ત બ્રાહ્મણો અને આદિવાસીઓ વૈકુંઠમના…
વધુ વાંચો >વૉન્ડ્જિના-ચિત્રકલા
વૉન્ડ્જિના–ચિત્રકલા : ઑસ્ટ્રેલિયાના આદિવાસીઓની ભીંતચિત્રકલા. વાયવ્ય ઑસ્ટ્રેલિયાના કિમ્બર્લી (Kimberley) પ્રદેશની ગુફાઓમાં આ ચિત્રકલાના નમૂના જોવા મળે છે. પ્રાચીન વડવાઓએ ચીતરેલાં મૂળ ચિત્રોને આધુનિક વૉન્ડ્જિના આદિવાસીઓ દર વર્ષે નવેસરથી ચીતરતા (repaint) રહે છે. આ આદિવાસીઓની માન્યતા એવી છે કે જો ચિત્રોને કોઈ વર્ષે નવેસરથી ચીતરવામાં આવે નહિ, અને ચિત્ર જો ઝાંખું…
વધુ વાંચો >વૉર્ડ, જેમ્સ
વૉર્ડ, જેમ્સ (જ. 1769, બ્રિટન; અ. 1855, બ્રિટન) : પ્રાણીસૃષ્ટિનું આલેખન કરનાર બ્રિટિશ રંગદર્શી ચિત્રકાર. પ્રલય દ્વારા સમગ્ર સૃષ્ટિનો અંત આવશે તેવી માન્યતા ધરાવનાર બ્રિટિશ પાદરી એડ્વર્ડ ઇર્વિન્ગના તે અનુયાયી હતા અને પોતે પણ આ માન્યતામાં પૂરો વિશ્વાસ રાખતા હતા. તેમણે ચીતરેલાં પશુપંખી અત્યંત ક્રૂર અને ઘાતકી દેખાય છે. તેમનું…
વધુ વાંચો >વૉલ્જમુથ, મિકાયેલ (Wohlgemuth, Michael)
વૉલ્જમુથ, મિકાયેલ (Wohlgemuth, Michael) (જ. 1434; અ. 1519) : નૂર્નબર્ગના ખ્યાતનામ ગૉથિક ચિત્રકાર. આરંભિક જીવનની માહિતી નહિવત્ મળે છે. 1472માં નૂર્નબર્ગના ગૉથિક ચિત્રકાર હાન્સ પ્લીડન્વુર્ફ(Hans Pleydenwurff)ની વિધવા સાથે તેમણે લગ્ન કર્યું. એ પછીનાં ચાળીસ વરસ વૉલ્જમુથની કલાત્મક કારકિર્દીમાં ખૂબ જ ફળદ્રૂપ રહ્યાં. આ વરસો દરમિયાન તેમણે અનેક વ્યક્તિચિત્રો, પોથીચિત્રો અને…
વધુ વાંચો >વૉલ્સ, વુલ્ફગૅન્ગ શુલ્ઝ
વૉલ્સ, વુલ્ફગૅન્ગ શુલ્ઝ (જ. 1913, બર્લિન, જર્મની; અ. 1951, બર્લિન, જર્મની) : અમૂર્ત ચિત્રણા માટે જાણીતા આધુનિક જર્મન ચિત્રકાર. તેમણે કારકિર્દી એક ફોટોગ્રાફર તરીકે આરંભેલી. દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધમાં હિટલરની નેતાગીરી હેઠળના જર્મન લશ્કરમાં સૈનિક તરીકે તેમણે સેવા આપેલી; પરંતુ ફ્રેંચ સૈન્યે તેમને કેદ કરી લેતાં, થોડાં વરસો દક્ષિણ ફ્રાંસમાં યુદ્ધકેદી તરીકે…
વધુ વાંચો >વ્યાસ, ચિન્તામણિ
વ્યાસ, ચિન્તામણિ (જ. 1933, ખિમ્લાસા; જિલ્લો સોગાર, મધ્ય પ્રદેશ) : આધુનિક ભારતીય ચિત્રકાર. નવી દિલ્હીની કૉલેજ ઑવ્ ફાઇન આર્ટમાંથી ચિત્રકારનો ડિપ્લોમા મેળવ્યો. આધુનિક નગરજીવનની વિટંબણાઓને ચીતરવા માટે તે જાણીતા છે. તેમણે પોલૅન્ડ, દિલ્હી, મુંબઈ, મધ્યપ્રદેશ, ઉત્તરપ્રદેશ, હૈદરાબાદ અને અમેરિકામાં પોતાનાં ચિત્રોનાં ઘણાં વૈયક્તિક પ્રદર્શનો કર્યાં છે. 1983થી 1987 સુધી અમેરિકામાં…
વધુ વાંચો >વ્યાસ, રજની કૃષ્ણલાલ
વ્યાસ, રજની કૃષ્ણલાલ (જ. 23 સપ્ટેમ્બર 1938, ભરૂચ; અ. 22 ઑગસ્ટ, 2018 અમદાવાદ) : જ્ઞાન-વિજ્ઞાનનાં પુસ્તકોના ચિત્રકાર, લેખક, સંપાદક, ચરિત્રકાર પત્રકાર. શાળાકીય અભ્યાસ ભરૂચમાં કર્યો હતો. બી.એ. ખાલસા કૉલેજ, મુંબઈ. જી.ડી.સી.એ. સર જે. જે. સ્કૂલ ઑફ આર્ટ, મુંબઈમાં કલાની તાલીમ લીધી હતી. કૉલેજમાં અભ્યાસ કરતાં કરતાં મુંબઈના ગુજરાતી દૈનિક ‘વંદે…
વધુ વાંચો >