નીતિન કોઠારી

હજીરા

હજીરા : સૂરત જિલ્લાના ચોર્યાસી તાલુકામાં ખંભાતના અખાતને કાંઠે આવેલું ગામ અને બંદર. ભૌગોલિક સ્થાન : 21° 10´ ઉ. અ. અને 72° 15´ પૂ. રે.. તે તાપી નદીના જમણા કાંઠે આવેલા મુખત્રિકોણપ્રદેશની પંકભૂમિ નજીક વસેલું છે. નદીના ડાબા કાંઠા પર પ્રવાસન-મથક તરીકે જાણીતું ડુમસ આવેલું છે. હજીરાની પૂર્વમાં આશરે 30…

વધુ વાંચો >

હડસન (Hudson)

હડસન (Hudson) : યુ.એસ.ના ન્યૂયૉર્ક રાજ્યના પૂર્વ ભાગમાં આવેલું શહેર. ભૌગોલિક સ્થાન : 40° 44´ ઉ. અ. અને 74° 02´ પ. રે.. હડસન નદીના પૂર્વ કાંઠે આવેલું આ શહેર આલ્બેની શહેરથી દક્ષિણે 45 કિમી.ને અંતરે વસેલું છે. આ સ્થળે ડચ પ્રજાએ 1662માં સર્વપ્રથમ વસાહત સ્થાપી હતી. સુગંધીદાર ઘાસના ક્ષેત્રની શોધ…

વધુ વાંચો >

હડસનની સામુદ્રધુની

હડસનની સામુદ્રધુની : આટલાંટિક મહાસાગરમાં આવેલી સામુદ્રધુની. ભૌગોલિક સ્થાન : 62° 30´ ઉ. અ. અને 72° 00´ પ. રે.. આ સામુદ્રધુની બેફિન ટાપુસમૂહ અને ઉત્તર ક્વિબૅક(કૅનેડા)ની મધ્યમાં આવેલી છે. તે હડસનના અખાતને લાબ્રાડોર સમુદ્ર સાથે સાંકળે છે. તેની લંબાઈ 800 કિમી. અને પહોળાઈ સ્થાનભેદે 64–240 કિમી. જેટલી છે. તેની સૌથી…

વધુ વાંચો >

હમ્બોલ્ટ ઍલેક્ઝાન્ડર ફૉન

હમ્બોલ્ટ ઍલેક્ઝાન્ડર, ફૉન (Humboldt Alexander, Von) (જ. 1769; અ. 1859) : મહાન જર્મન ભૂગોળવેત્તા. 18 વર્ષની વયે ફ્રૅન્કફર્ટ યુનિવર્સિટીમાં પ્રવેશ મેળવી, જીવવિજ્ઞાન અને ભૂસ્તરશાસ્ત્રમાં રસ લેતા થયા. 1790માં જ્યૉર્જ ફૉર્સ્ટર સાથે પશ્ચિમ યુરોપ, નેધરલૅન્ડ, બેલ્જિયમ, યુ.કે. અને ઉત્તર ફ્રાન્સનો પ્રવાસ ખેડેલો. 1799માં દક્ષિણ અમેરિકાના દેશોના પ્રવાસ દરમિયાન ભૂસ્તરશાસ્ત્રને કેન્દ્રમાં રાખીને…

વધુ વાંચો >

હલ્દિયા (Haldia)

 હલ્દિયા : પશ્ચિમ બંગાળના પૂર્વ મિદનાપુર જિલ્લામાં આવેલું શહેર તેમજ બંગાળની ખાડી પરનું મોટું દરિયાઈ બંદર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 22° 02´થી 22° 03´ ઉ. અ. અને 88° 04´થી 88° 06´ પૂ. રે. વચ્ચેનો વિસ્તાર આવરી લે છે. તે કૉલકાતાથી નૈર્ઋત્યમાં આશરે 50 કિમી.ને અંતરે ગંગા નદીના ફાંટારૂપ હુગલી નદીના…

વધુ વાંચો >

હળવદ

હળવદ : સુરેન્દ્રનગર જિલ્લાનો તાલુકો, તાલુકામથક તથા નગર. આ તાલુકાનો સમાવેશ ધ્રાંગધ્રા વિભાગમાં કરવામાં આવેલો છે. ભૌગોલિક સ્થાન : 23° 01´ ઉ. અ. અને 71° 11´ પૂ. રે.. તાલુકાનું ભૂપૃષ્ઠ સમતળ છે. અહીંની જમીનો રાતી, રેતાળ અને પાતળા પડવાળી છે. જમીનો હેઠળ રેતીખડકનો થર રહેલો છે. ખાતરોનો ઉપયોગ કરીને અહીં…

વધુ વાંચો >

હંગેરી

હંગેરી : મધ્ય યુરોપમાં આવેલો, બધી બાજુએ ભૂમિભાગોથી ઘેરાયેલો નાનો દેશ. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 47° 00´ ઉ. અ. અને 20° 00´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 93,032 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની પૂર્વ-પશ્ચિમ લંબાઈ 502 કિમી. અને ઉત્તર-દક્ષિણ પહોળાઈ 311 કિમી. જેટલી છે. તેની ઉત્તરે સ્લોવાકિયા, ઈશાને યુક્રેન, પૂર્વે…

વધુ વાંચો >

હંટિંગ્ટન એલ્સવર્થ (Huntington Ellsworth)

હંટિંગ્ટન, એલ્સવર્થ (Huntington, Ellsworth) (જ. 16 સપ્ટેમ્બર 1876, ઇલિનૉય, યુ.એસ.; અ. 17 ઑક્ટોબર 1947, કનેક્ટિકટ, યુ.એસ.) : મુખ્યત્વે ભૂગોળવિદ, તદુપરાંત તેઓ ભૌતિકશાસ્ત્રી, હવામાનશાસ્ત્રી, ભૂસ્તરવિદ તરીકે પણ જાણીતા બનેલા. તેઓ સંભવવાદમાં માનતા હતા. એલ્સવર્થ હંટિંગ્ટન તેમણે તેમની કારકિર્દીનો પ્રારંભ ભૌતિકશાસ્ત્રી તરીકે કરેલો. 1904માં તેમણે હવામાનશાસ્ત્ર પર ઊંડો અભ્યાસ કર્યો. તેમણે ‘આબોહવાની…

વધુ વાંચો >

હારિજ

હારિજ : પાટણ જિલ્લામાં આવેલો તાલુકો, તાલુકામથક તેમજ નગર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 23° 42´ ઉ. અ. અને 71° 54´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 407 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. હારિજ તાલુકાનું ભૂપૃષ્ઠ સમતળ છે. તાલુકામાંથી સરસ્વતી નદી પસાર થાય છે. હારિજ તાલુકા અને બનાસકાંઠા જિલ્લાની સરહદ પરથી બનાસ નદી…

વધુ વાંચો >

હાલોલ

હાલોલ : પંચમહાલ જિલ્લામાં આવેલો તાલુકો, તાલુકામથક તેમજ નગર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 22° 30´ ઉ. અ. અને 73° 29´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 517 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. હાલોલ નગર પાવાગઢથી વાયવ્યમાં 6 કિમી.ના અંતરે તથા કાલોલથી 11 કિમી.ના અંતરે આવેલું છે. અહીંનું ભૂપૃષ્ઠ સપાટ છે; જમીનો કાંપવાળી,…

વધુ વાંચો >