મહેશ ચોકસી
બર્ક, રૉબર્ટ ઓ’ હારા
બર્ક, રૉબર્ટ ઓ’ હારા (જ. 1820, સેંટ ક્લૅરન્સ, આયર્લૅન્ડ; અ. 1861) : ઑસ્ટ્રેલિયા ખૂંદી વળનાર સાહસિક પ્રવાસી. તેમણે બેલ્જિયમમાં અભ્યાસ કર્યો. 1840માં ઑસ્ટ્રેલિયાના લશ્કરમાં સેવા આપી. 1848માં આઇરિશ કૉન્સ્ટેબ્યુલરીમાં જોડાયા અને 1853માં સ્થળાંતર કરીને ઑસ્ટ્રેલિયા જઈ વસ્યા. બર્ક તથા વિલ્સના સાહસલક્ષી પ્રવાસોના નેતા તરીકે ઉત્તરથી દક્ષિણ તરફના દિશામાર્ગે ઑસ્ટ્રેલિયા ખંડને…
વધુ વાંચો >બર્ક-વાઇટ, માર્ગારેટ
બર્ક-વાઇટ, માર્ગારેટ (જ. 1906, ન્યૂયૉર્ક સિટી; અ. 1971) : અમેરિકાનાં નામી મહિલા ફોટો-જર્નાલિસ્ટ. તેમણે અભ્યાસ કોલંબિયા યુનિવર્સિટી ખાતે કર્યો. તે પછી તેમણે ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રના અને સ્થાપત્ય વિષયના ફોટોગ્રાફર તરીકે કારકિર્દીની શરૂઆત કરી. 1936માં ‘લાઇફ’ સામયિક શરૂ થયું ત્યારે તેનાં સ્ટાફ-ફોટોગ્રાફર અને સહતંત્રી બન્યાં. ‘લાઇફ’ સામયિક માટે તેમણે બીજા વિશ્વયુદ્ધના વિગત-સમાચાર…
વધુ વાંચો >બર્કેટ, જિયોવાની
બર્કેટ, જિયોવાની (જ. 1783, મિલાન, ઇટાલી; અ. 1851) : ઇટાલીના નામી કવિ. 1816માં તેમણે ‘લેટરા સૅમિસરિયા ગ્રિસૉત્સોમો’ નામક નાની પુસ્તિકા લખી અને તે ઇટાલીની રોમૅન્ટિક ઝુંબેશ માટે ઘોષણાપત્ર બની ગઈ. રાજકીય કારણસર ધરપકડ થતી ટાળવા તે 1821માં વિદેશમાં ચાલ્યા ગયા અને મુખ્યત્વે ઇંગ્લૅન્ડમાં વસવાટ કર્યો; 1848માં બળવો નિષ્ફળ નીવડતાં તે…
વધુ વાંચો >બર્કૉવિટ્સ, ડેવિડ
બર્કૉવિટ્સ, ડેવિડ (જ. આશરે 1953) : માનસિક વિકૃતિ ધરાવતો અમેરિકાનો નામચીન ખૂની. ન્યૂયૉર્કના પોલીસખાતાને લખેલી એક નોંધમાં તેણે પોતાની જાતને ‘સન ઑવ્ સૅમ’ તરીકે ઓળખાવી હતી. 1976–77ના આખા વર્ષ દરમિયાન તેણે ન્યૂયૉર્ક શહેરને ભય અને આતંકના ભરડાથી હચમચાવી મૂક્યું હતું. પ્રેમાલાપમાં મગ્ન થયેલાં યુગલો અથવા એકલદોકલ મહિલાને તે ખૂનનો શિકાર…
વધુ વાંચો >બર્ગર, જૉન
બર્ગર, જૉન (જ. 1926, લંડન) : બ્રિટનના નવલકથાકાર, કલાવિવેચક તથા નાટ્યલેખક. તેમણે ‘સેન્ટ્રલ ઍન્ડ ચેલ્સા સ્કૂલ ઑવ્ આર્ટ’ ખાતે કલાનો અભ્યાસ કર્યો. પછી તેમણે ચિત્રકાર તરીકે તથા ચિત્રકલાના શિક્ષક તરીકે કારકિર્દીનો પ્રારંભ કર્યો. પરંતુ થોડા જ વખત પછી તે લેખનપ્રવૃત્તિ તરફ વળ્યા. તેમની માર્કસવાદી વિચારધારા તથા ચિત્રકલાની પાર્શ્વભૂમિકા તેમની નવલકથાના…
વધુ વાંચો >બર્ટવિસ્ટલ, હૅરિસન સર
બર્ટવિસ્ટલ, હૅરિસન સર (જ. 1934, લૅન્કેશાયર, ઇંગ્લૅન્ડ) : સંગીત-રચનાકાર. તેમણે ‘રૉયલ માન્ચેસ્ટર કૉલેજ ઑવ્ મ્યૂઝિક’ તથા લંડનની ‘રૉયલ એકૅડેમી ઑવ્ મ્યૂઝિક’માં સંગીતવિષયક અભ્યાસ કર્યો. માન્ચેસ્ટરમાં હતા ત્યારે બીજા યુવાન સંગીતકારોનો સહયોગ સાધીને આધુનિક સંગીતના કાર્યક્રમો આપવા ‘ન્યૂ માન્ચેસ્ટર ગ્રૂપ’ નામના એક નાના વૃંદની રચના કરી હતી. 1967માં તેમણે પીટર મૅક્સવેલ…
વધુ વાંચો >બર્ડ, ડિકી
બર્ડ, ડિકી (જ. 1933, સાઉથ યૉર્કશાયર, ઇંગ્લૅન્ડ) : જાણીતા ક્રિકેટ અમ્પાયર. હૅરલ્ડ ડિકી બર્ડનું આ લાડકું નામ છે. યૉર્કશાયર (1956–59) તથા લેસ્ટરશાયર (1960–64) દરમિયાન તે કાઉન્ટી ક્રિકેટમાં રમતા રહ્યા. ત્યારપછી લોકપ્રિય અને આદરપાત્ર અમ્પાયર તરીકે બેહદ નામના પામ્યા. તેમની કારકિર્દી દરમિયાન તેમણે અનેક મહત્વની રમતોમાં અમ્પાયર તરીકે ફરજ બજાવી. તેમાં…
વધુ વાંચો >બર્ડસે, ક્લૅરન્સ
બર્ડસે, ક્લૅરન્સ (જ. 1886, ન્યૂયૉર્ક સિટી; અ. 1956) : અમેરિકાના ઉદ્યોગપતિ અને સંશોધનકાર. નાનાં નાનાં પૅકેજમાં આહારસામગ્રીને ઠારવાની પ્રક્રિયાના શોધક તરીકે તે ખૂબ જાણીતા બન્યા. આ પૅકૅજ છૂટક વેચાણ માટે અત્યંત અનુકૂળ નીવડ્યાં. 1924માં તેમણે ‘જનરલ સીફૂડ્ઝ કંપની’ની સ્થાપના કરી. 1930થી ’34 દરમિયાન ‘બર્ડસે ફ્રૉસ્ટેડ ફૂડ્ઝ’ તેમજ 1935થી ’38 દરમિયાન…
વધુ વાંચો >બર્તોલુચી, બર્નાર્ડો
બર્તોલુચી, બર્નાર્ડો (જ. 16 માર્ચ 1940, પર્મા, ઇટાલી) : ઇટાલીના જાણીતા દિગ્દર્શક. રોઝેલિની, દ સિકા અને ઍન્ટોનિયોની પરંપરાને આગળ ધપાવતા બર્નાર્ડોએ યુવાવયે સિનેમા તરફ આકર્ષાતાં અભ્યાસ છોડ્યો અને નિર્દેશક પિયર પૉલો પૅસોલિનીના સહાયક તરીકે ‘ઍકૅટૉન’(1961)થી પ્રારંભ કર્યો. 1962માં તેમના ‘ઇન સર્ચ ઑવ્ મિસ્ટરી’ નામક કાવ્યસંગ્રહને ‘પ્રેમિયો વાઇરેગિયો’ પ્રાઇઝ મળ્યું. એ…
વધુ વાંચો >બર્ન, વિક્ટર
બર્ન, વિક્ટર (જ. 1911, બુડાપેસ્ટ; અ. 1972) : ટેબલટેનિસના ખ્યાતનામ રમતવીર. તે 1933થી 1953 દરમિયાન 20 ઇંગ્લિશ ‘ટાઇટલ’ જીત્યા હતા અને એ રીતે તેમણે વિક્રમ સર્જ્યો હતો. આ ઉપરાંત તે 15 વિશ્વ-વિજયપ્રતીક (title) જીત્યા હતા, તેમાં 5 એકલ વિજયપ્રતીકો(single titles)નો સમાવેશ થતો હતો. આ રમતના આ રીતે તે એક મહાન…
વધુ વાંચો >