આયુર્વિજ્ઞાન
મધુપ્રમેહ ચિકિત્સા
મધુપ્રમેહ ચિકિત્સા : જુઓ મધુપ્રમેહ
વધુ વાંચો >મધુમેહ, મૂત્રપિંડજન્ય
મધુમેહ, મૂત્રપિંડજન્ય (renal glycosuria) : મધુપ્રમેહના રોગની ગેરહાજરીમાં પેશાબમાં ગ્લુકોઝ જવો તે. મૂત્રપિંડ દ્વારા થતા ગ્લુકોઝના ઉત્સર્ગની ઉંબરસીમા (threshold value) નીચી હોય ત્યારે પેશાબમાં તે વહી જાય છે. આ વિકાર યુવાનોમાં જોવા મળે છે અને દેહસૂત્રી (અલિંગસૂત્રી) પ્રચ્છન્ન (autosomal recessive) પ્રકારના વારસાથી તે ઊતરી આવતો હોય છે. તેને મધુપ્રમેહ સાથે…
વધુ વાંચો >મધ્યાંતરી સ્વસ્થતા
મધ્યાંતરી સ્વસ્થતા (lucid interval) : માથાને થયેલી ઈજા પછી ઉદભવતી થોડા સમયની બેભાનાવસ્થા તથા ઈજાને કારણે મગજમાં ખૂબ લોહી વહી ગયું હોય અને તેને કારણે ઉદભવતી બેભાનાવસ્થાની વચ્ચેનો સભાનાવસ્થાનો ટૂંકો સમયગાળો. માથાને જ્યારે જોરદાર હલાવી નાંખતી ઈજા થાય ત્યારે ખોપરીમાંની મગજની મૃદુપેશીનું કાર્ય થોડાક સમય માટે ઘટી જાય છે અને…
વધુ વાંચો >મન-તન-સંબંધ (psychosomatisation) અને વિકારો
મન-તન-સંબંધ (psychosomatisation) અને વિકારો વ્યક્તિત્વ, વર્તન, સામાજિક વાતાવરણ અને વ્યક્તિના શારીરિક બંધારણના આંતરસંબંધો અને તેમાં ઉદભવતા વિકારો. દરેક વ્યક્તિને પોતાનાં આગવાં જનીની (genetic), અંત:સ્રાવી (hormonal), પ્રતિરક્ષાલક્ષી (immunological) અને ચેતાતંત્રલક્ષી (neurological) પરિબળો હોય છે. તેને તેમનું જૈવિક પરિવૃત્ત (biological sphere) કહે છે. આ ઉપરાંત દરેક વ્યક્તિને પોતાનું માનસિક પરિવૃત્ત હોય છે;…
વધુ વાંચો >મનશ્ચિકિત્સા
મનશ્ચિકિત્સા (psychotherapy) : માનસિક ઉપચારની તાલીમ પામેલા વ્યાવસાયિક નિષ્ણાત દ્વારા મનોવૈજ્ઞાનિક સાધનોની મદદથી લાગણીજન્ય સમસ્યાઓની સારવાર કરવાની પદ્ધતિ. તેને માનસોપચાર પણ કહે છે. તેની મદદથી દર્દીની તકલીફો ઘટે છે, દૂર થાય છે અથવા તેમાં ફેરફાર થાય છે. દર્દીના બગડેલા વર્તનમાં ફેરફાર થાય છે અને/અથવા તેના વ્યક્તિત્વનાં વૃદ્ધિ અને વિકાસને યોગ્ય…
વધુ વાંચો >મનશ્ચિકિત્સા અને કાયદો
મનશ્ચિકિત્સા અને કાયદો : જુઓ મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા
વધુ વાંચો >મનશ્ચિકિત્સા, અવૈધ
મનશ્ચિકિત્સા, અવૈધ : જુઓ મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા
વધુ વાંચો >મનશ્ચિકિત્સામાપન
મનશ્ચિકિત્સામાપન : જુઓ મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા
વધુ વાંચો >મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા
મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા (Psychiatry) સારણી : 1. મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યાનાં વિવિધ પાસાં. ક. મનશ્ચિકિત્સાવિકાર (psychiatric disorder) ખ. માનસિક આરોગ્ય (mental health) ગ. માનસિક વિકારોની નિદાનપ્રક્રિયા ઘ. મન:સ્થિતિનું પરીક્ષણ (examination of mental status) ઙ. માનસિક વિકારોનું વર્ગીકરણ (1) મગજના રોગોથી થતી માનસિક અસ્વસ્થતાઓ (પેશીવિકૃતિજન્ય માનસિક વિકારો – organic mental disorders) (અ) સંનિપાત…
વધુ વાંચો >મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા, સમાજલક્ષી
મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા, સમાજલક્ષી : જુઓ મનશ્ચિકિત્સાવિદ્યા
વધુ વાંચો >