૧૯.૦૯
લૉરેન્સ, જીન માર્ગરેટ (વીમ્ઝ)થી લોહચુંબક (Magnet)
લૉરેન્સ, જીન માર્ગરેટ (વીમ્ઝ)
લૉરેન્સ, જીન માર્ગરેટ (વીમ્ઝ) (જ. 18 જુલાઈ 1926, નિપાવા, મૅનિટોબા, કૅનેડા; અ. 1987) : નવલકથા અને ટૂંકી વાર્તાઓનાં કૅનેડિયન લેખિકા. નૂતન નારીત્વ માટેની ચળવળના પાયાના લેખકો પૈકીનાં એક. મૅનિટોબા યુનિવર્સિટીમાં શિક્ષણ લીધું. ઇંગ્લૅન્ડ અને આફ્રિકાના પ્રવાસો ખેડેલા. તેમની કેટલીક નવલકથાઓની પશ્ર્ચાદ્ભૂમિકા આ દેશોની મુલાકાત પર નિર્ભર છે. શરૂઆતની કથાઓમાં આફ્રિકા…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, ટૉમસ એડ્વર્ડ
લૉરેન્સ, ટૉમસ એડ્વર્ડ (જ. 15 ઑગસ્ટ 1888, ટ્રેમૅડૉક, કૉર્નેર્વોન્શાયર, વેલ્સ; અ. 19 મે 1935, ક્લાઉડ્ઝ હિલ, ડૉર્સેટ, ઇંગ્લૅન્ડ) : લશ્કરી વ્યૂહરચનાના નિષ્ણાત અને યુદ્ધસમયે દંતકથારૂપ બની ગયેલા અંગ્રેજ વાયુદળના અફસર, જાંબાઝ સાહસવીર, શિલ્પસ્થાપત્યના અભિજ્ઞ સંશોધક અને પુરાતત્ત્વવિદ, ‘લૉરેન્સ ઑવ્ અરેબિયા’ તરીકે નામના પામેલા અંગ્રેજ લેખક. તેઓ ખાડીના દેશોના જાણકાર અને…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, ડેવિડ હર્બર્ટ
લૉરેન્સ, ડેવિડ હર્બર્ટ (જ. 11 સપ્ટેમ્બર 1885, ઇસ્ટવુડ, નૉટિંગહામશાયર, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 2 માર્ચ 1930, વૅન્સ, એન્તિબ, ફ્રાન્સ) : અંગ્રેજ નવલકથાકાર, કવિ, નિબંધકાર અને ટૂંકી-વાર્તાકાર. ‘લેડી ચૅટર્લીઝ લવર’ (1928) નવલકથા દ્વારા વિશ્વવિખ્યાત. કેટલાક દેશોમાં આ નવલકથાને અશ્ર્લીલ ગણી તેના પ્રકાશન પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવેલો. પિતા કોલસાની ખાણમાં કામ કરતા અને માતા…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, થૉમસ
લૉરેન્સ, થૉમસ (જ. 1769, બ્રિસ્ટોલ, બ્રિટન; અ. 1830) : બ્રિટિશ વ્યક્તિચિત્રકાર. 1787માં તે લંડનની રૉયલ એકૅડેમીમાં ચિત્રકલાના વિદ્યાર્થી તરીકે દાખલ થયા. એ જ વર્ષે પોતાનું પ્રથમ વૈયક્તિક પ્રદર્શન કર્યું. અભ્યાસ પૂરો થતાં, 1791માં તે રૉયલ એકૅડેમીના સભ્ય બન્યા. 1792માં વ્યક્તિચિત્રકાર સર જોશુઆ રેનૉલ્ડ્ઝનું અવસાન થતાં રાજાના ખાસ ચિત્રકારના ખાલી પડેલા…
વધુ વાંચો >લૉરેલ, સ્ટૅન
લૉરેલ, સ્ટૅન (જ. 16 જૂન 1890, અલ્વર્સ્ટન, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 23 ફેબ્રુઆરી 1965) : અભિનેતા, નિર્માતા, પટકથાલેખક. મૂળ નામ : આર્થર સ્ટૅનલી જેફરસન. હૉલિવુડનાં ચિત્રોમાં દંતકથારૂપ બની ગયેલા હાસ્ય-અભિનેતા સ્ટૅન લૉરેલની જોડી ઑલિવર હાર્ડી સાથે હતી. આ બંને અભિનેતાઓ વર્ષો સુધી અનેક ચિત્રોમાં કામ કરી પ્રેક્ષકોને હસાવતા રહ્યા હતા. સ્ટૅન લૉરેલનાં…
વધુ વાંચો >લૉરેશિયા (Laurasia)
લૉરેશિયા (Laurasia) : ઉત્તર ગોળાર્ધમાં ભૂસ્તરીય અતીતમાં એક કાળે અસ્તિત્વ ધરાવતો હોવાનું મનાતો ભૂમિખંડસમૂહ. તે આજના ઉ. અમેરિકા, યુરોપ, ગ્રીનલૅન્ડ અને ભારત સિવાયના ઉ. એશિયાઈ ખંડોના જોડાણથી બનેલો હતો. ભૂસ્તરવિદો જણાવે છે કે તે કાર્બોનિફેરસ કાળના અંત વખતે ભંગાણ પામ્યો અને ઉત્તર ગોળાર્ધમાં આજે જોવા મળતા મુખ્ય ખંડવિભાગોમાં વિભાજિત થયો.…
વધુ વાંચો >લૉર્કા, ફ્રેડેરિકો ગાર્સિયા
લૉર્કા, ફ્રેડેરિકો ગાર્સિયા (જ. 5 જૂન 1898, ફૂન્તે વાક્વેરોસ, મેડ્રિડ પાસે, સ્પેન; અ. 19/20 ઑગસ્ટ 1936, ગ્રેનાડા) : સ્પૅનિશ કવિ અને નાટ્યકાર. પિતા ખેડૂત અને માતા શિક્ષિકા હતાં. સંગીતનો ગળથૂથીમાંથી સંસ્કાર મેળવનાર લૉર્કાને પિયાનોના સર્વપ્રથમ પાઠ આપનાર તેમનાં માતા હતાં. તેમનું પ્રાથમિક શિક્ષણ ગ્રેનાડાની જેસ્યૂઇટ શાળામાં. યુનિવર્સિટી ઑવ્ ગ્રેનાડામાં તેમણે…
વધુ વાંચો >લૉર્ડ હોવે ટાપુ
લૉર્ડ હોવે ટાપુ : ઑસ્ટ્રેલિયાના પૂર્વ કિનારાથી દૂર, સિડનીથી આશરે 702 કિમી. ઈશાન તરફ આવેલો ટાપુ. ભૌ. સ્થાન : 31° 33´ 04´´ દ. અ. અને 159° 04´ 26´´ પૂ. રે. તેનો વિસ્તાર 1,654 હેક્ટર જેટલો છે. તેની ઉત્પત્તિ જ્વાળામુખીજન્ય આ ટાપુનું સૌથી ઊંચું શિખર માઉન્ટ ગોવરૂ (866 મી.) છે તે…
વધુ વાંચો >લૉર્ડ્ઝ (મેદાન)
લૉર્ડ્ઝ (મેદાન) : ઇંગ્લૅન્ડમાં લંડન ખાતે આવેલું જગમશહૂર અને પુરાતન લૉર્ડ્ઝનું મેદાન. વિશ્વના દરેક ક્રિકેટરનું તે શ્રદ્ધાસ્થાન છે. ‘ક્રિકેટના કાશી’ તરીકે તે ઓળખાય છે. દરેક ક્રિકેટરને એકાદ વાર તો લૉર્ડ્ઝ પર ક્રિકેટ રમવાની ખ્વાહિશ હોય છે. 21મી જુલાઈ 1884ના રોજ ઇંગ્લૅન્ડ-ઑસ્ટ્રેલિયા વચ્ચેની બીજી ટેસ્ટ મૅચ સાથે લૉર્ડ્ઝના મેદાન પર ટેસ્ટ…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, જીન માર્ગરેટ (વીમ્ઝ)
લૉરેન્સ, જીન માર્ગરેટ (વીમ્ઝ) (જ. 18 જુલાઈ 1926, નિપાવા, મૅનિટોબા, કૅનેડા; અ. 1987) : નવલકથા અને ટૂંકી વાર્તાઓનાં કૅનેડિયન લેખિકા. નૂતન નારીત્વ માટેની ચળવળના પાયાના લેખકો પૈકીનાં એક. મૅનિટોબા યુનિવર્સિટીમાં શિક્ષણ લીધું. ઇંગ્લૅન્ડ અને આફ્રિકાના પ્રવાસો ખેડેલા. તેમની કેટલીક નવલકથાઓની પશ્ર્ચાદ્ભૂમિકા આ દેશોની મુલાકાત પર નિર્ભર છે. શરૂઆતની કથાઓમાં આફ્રિકા…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, ટૉમસ એડ્વર્ડ
લૉરેન્સ, ટૉમસ એડ્વર્ડ (જ. 15 ઑગસ્ટ 1888, ટ્રેમૅડૉક, કૉર્નેર્વોન્શાયર, વેલ્સ; અ. 19 મે 1935, ક્લાઉડ્ઝ હિલ, ડૉર્સેટ, ઇંગ્લૅન્ડ) : લશ્કરી વ્યૂહરચનાના નિષ્ણાત અને યુદ્ધસમયે દંતકથારૂપ બની ગયેલા અંગ્રેજ વાયુદળના અફસર, જાંબાઝ સાહસવીર, શિલ્પસ્થાપત્યના અભિજ્ઞ સંશોધક અને પુરાતત્ત્વવિદ, ‘લૉરેન્સ ઑવ્ અરેબિયા’ તરીકે નામના પામેલા અંગ્રેજ લેખક. તેઓ ખાડીના દેશોના જાણકાર અને…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, ડેવિડ હર્બર્ટ
લૉરેન્સ, ડેવિડ હર્બર્ટ (જ. 11 સપ્ટેમ્બર 1885, ઇસ્ટવુડ, નૉટિંગહામશાયર, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 2 માર્ચ 1930, વૅન્સ, એન્તિબ, ફ્રાન્સ) : અંગ્રેજ નવલકથાકાર, કવિ, નિબંધકાર અને ટૂંકી-વાર્તાકાર. ‘લેડી ચૅટર્લીઝ લવર’ (1928) નવલકથા દ્વારા વિશ્વવિખ્યાત. કેટલાક દેશોમાં આ નવલકથાને અશ્ર્લીલ ગણી તેના પ્રકાશન પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવેલો. પિતા કોલસાની ખાણમાં કામ કરતા અને માતા…
વધુ વાંચો >લૉરેન્સ, થૉમસ
લૉરેન્સ, થૉમસ (જ. 1769, બ્રિસ્ટોલ, બ્રિટન; અ. 1830) : બ્રિટિશ વ્યક્તિચિત્રકાર. 1787માં તે લંડનની રૉયલ એકૅડેમીમાં ચિત્રકલાના વિદ્યાર્થી તરીકે દાખલ થયા. એ જ વર્ષે પોતાનું પ્રથમ વૈયક્તિક પ્રદર્શન કર્યું. અભ્યાસ પૂરો થતાં, 1791માં તે રૉયલ એકૅડેમીના સભ્ય બન્યા. 1792માં વ્યક્તિચિત્રકાર સર જોશુઆ રેનૉલ્ડ્ઝનું અવસાન થતાં રાજાના ખાસ ચિત્રકારના ખાલી પડેલા…
વધુ વાંચો >લૉરેલ, સ્ટૅન
લૉરેલ, સ્ટૅન (જ. 16 જૂન 1890, અલ્વર્સ્ટન, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 23 ફેબ્રુઆરી 1965) : અભિનેતા, નિર્માતા, પટકથાલેખક. મૂળ નામ : આર્થર સ્ટૅનલી જેફરસન. હૉલિવુડનાં ચિત્રોમાં દંતકથારૂપ બની ગયેલા હાસ્ય-અભિનેતા સ્ટૅન લૉરેલની જોડી ઑલિવર હાર્ડી સાથે હતી. આ બંને અભિનેતાઓ વર્ષો સુધી અનેક ચિત્રોમાં કામ કરી પ્રેક્ષકોને હસાવતા રહ્યા હતા. સ્ટૅન લૉરેલનાં…
વધુ વાંચો >લૉરેશિયા (Laurasia)
લૉરેશિયા (Laurasia) : ઉત્તર ગોળાર્ધમાં ભૂસ્તરીય અતીતમાં એક કાળે અસ્તિત્વ ધરાવતો હોવાનું મનાતો ભૂમિખંડસમૂહ. તે આજના ઉ. અમેરિકા, યુરોપ, ગ્રીનલૅન્ડ અને ભારત સિવાયના ઉ. એશિયાઈ ખંડોના જોડાણથી બનેલો હતો. ભૂસ્તરવિદો જણાવે છે કે તે કાર્બોનિફેરસ કાળના અંત વખતે ભંગાણ પામ્યો અને ઉત્તર ગોળાર્ધમાં આજે જોવા મળતા મુખ્ય ખંડવિભાગોમાં વિભાજિત થયો.…
વધુ વાંચો >લૉર્કા, ફ્રેડેરિકો ગાર્સિયા
લૉર્કા, ફ્રેડેરિકો ગાર્સિયા (જ. 5 જૂન 1898, ફૂન્તે વાક્વેરોસ, મેડ્રિડ પાસે, સ્પેન; અ. 19/20 ઑગસ્ટ 1936, ગ્રેનાડા) : સ્પૅનિશ કવિ અને નાટ્યકાર. પિતા ખેડૂત અને માતા શિક્ષિકા હતાં. સંગીતનો ગળથૂથીમાંથી સંસ્કાર મેળવનાર લૉર્કાને પિયાનોના સર્વપ્રથમ પાઠ આપનાર તેમનાં માતા હતાં. તેમનું પ્રાથમિક શિક્ષણ ગ્રેનાડાની જેસ્યૂઇટ શાળામાં. યુનિવર્સિટી ઑવ્ ગ્રેનાડામાં તેમણે…
વધુ વાંચો >લૉર્ડ હોવે ટાપુ
લૉર્ડ હોવે ટાપુ : ઑસ્ટ્રેલિયાના પૂર્વ કિનારાથી દૂર, સિડનીથી આશરે 702 કિમી. ઈશાન તરફ આવેલો ટાપુ. ભૌ. સ્થાન : 31° 33´ 04´´ દ. અ. અને 159° 04´ 26´´ પૂ. રે. તેનો વિસ્તાર 1,654 હેક્ટર જેટલો છે. તેની ઉત્પત્તિ જ્વાળામુખીજન્ય આ ટાપુનું સૌથી ઊંચું શિખર માઉન્ટ ગોવરૂ (866 મી.) છે તે…
વધુ વાંચો >લૉર્ડ્ઝ (મેદાન)
લૉર્ડ્ઝ (મેદાન) : ઇંગ્લૅન્ડમાં લંડન ખાતે આવેલું જગમશહૂર અને પુરાતન લૉર્ડ્ઝનું મેદાન. વિશ્વના દરેક ક્રિકેટરનું તે શ્રદ્ધાસ્થાન છે. ‘ક્રિકેટના કાશી’ તરીકે તે ઓળખાય છે. દરેક ક્રિકેટરને એકાદ વાર તો લૉર્ડ્ઝ પર ક્રિકેટ રમવાની ખ્વાહિશ હોય છે. 21મી જુલાઈ 1884ના રોજ ઇંગ્લૅન્ડ-ઑસ્ટ્રેલિયા વચ્ચેની બીજી ટેસ્ટ મૅચ સાથે લૉર્ડ્ઝના મેદાન પર ટેસ્ટ…
વધુ વાંચો >