Geology

હરિતસ્રોત સરિતા (સ્રોતહરણ) : એક નદીનું બીજી નદી દ્વારા હરણ થઈ જવાની ક્રિયા. આ ઘટનાને સ્રોતહરણ (river capture or river piracy) પણ કહે છે. એક જળપરિવાહ થાળાનો જળપ્રવાહ બીજા કોઈ નજીકના જળપરિવાહ થાળામાં ભળી જાય ત્યારે જે નદીનાં પાણીનું હરણ થયું હોય તે નદીને હરિતસ્રોત સરિતા તરીકે ઓળખાવાય છે. આમાં…

હાયપિપામી જ્વાળામુખ : ઑસ્ટ્રેલિયાની ઍથરટન મેજભૂમિમાં આવેલો, મૃત જ્વાળામુખીના કંઠભાગમાં તૈયાર થયેલો જ્વાળાકુંડ. હાયપિપામી જ્વાળામુખ આ જ્વાળાકુંડ (અથવા જ્વાળામુખ) ઉત્તર ક્વિન્સલૅન્ડમાં કૈર્નથી વાયવ્યમાં આવેલો છે. તેનો આકાર ખુલ્લી નળી જેવો છે. તળભાગમાં પાણી ભરાયેલું રહેતું હોવાથી સરોવર તૈયાર થયેલું છે. સરોવરની આજુબાજુ ઊગેલાં નીલગીરીનાં વૃક્ષોથી તેનું સ્થળશ્ય રળિયામણું લાગે છે.…