Entomology

બગાઈ : કૂતરાં, ગાય, બળદ, ગધેડાં, ઊંટ જેવાં વાળવાળાં પ્રાણીઓનાં શરીરમાંથી લોહી ચૂસીને તેમને હેરાન કરનાર દ્વિપક્ષા (Diptera) શ્રેણીના હિપ્પોબોસ્કીડી કુળનો એક કીટક. શાસ્ત્રીય નામ Hippobosca maculata L. છે. પુખ્ત કીટક શરીરે ચપટા, આશરે 0.75 સેમી. જેટલી લંબાઈના અને લાલાશ પડતા કથ્થાઈ રંગના હોય છે તથા શરીર પર પીળાં ટપકાં…

ભૂતિયું ફૂદું : તલના પાકને ઉપદ્રવકારક ફૂદાની જાતનો એક કીટક. તે ઍચેરૉન્ટિયા સ્ટિક્સ (Acherontia styx West)ના વૈજ્ઞાનિક નામે ઓળખાય છે. તેનો સમાવેશ રોમપક્ષ (Lepidoptera) શ્રેણીના સ્ફિન્જિડી (Sphingidae) કુળમાં થાય છે. આ ફૂદું મોટું, બિહામણું અને કાળાશપડતા રંગનું હોવાથી તે ભૂતિયા ફૂદા તરીકે ઓળખાય છે. પુખ્ત કીટક કાળાશપડતા રાખોડી રંગનો અને…

મધમાખી (honey bee) : આર્થિક ર્દષ્ટિએ માનવીને અત્યંત લાભકારી કીટક. સમૂહમાં જીવન પસાર કરનાર આ કીટકો મધનું તેમજ મીણનું ઉત્પાદન કરે છે. મધનો ઉપયોગ ખોરાક તરીકે જ્યારે મીણનો ઉપયોગ સૌંદર્યપ્રસાધન, મીણબત્તી (candles) અને ચોંટણ જેવી વસ્તુઓ બનાવવામાં થાય છે. મધમાખીનું વર્ગીકરણ ત્વક્પક્ષ (hymenoptera) શ્રેણીના એપૉઇડિયા અધિકુળ અને એપિડે કુળની એપિસ…

મધિયો (કીટક) : ભૂખરા રંગનો, ફાચર આકારનો લગભગ 2થી 3 મિમી. લાંબો કીટક. તેનો સમાવેશ અર્ધપક્ષ (Hemiptera) શ્રેણીના સિકાડેલિડી (Cicadellidae) કુળમાં કરવામાં આવે છે. મધિયાનો ઉપદ્રવ આંબા અને ચીકુના ઝાડ પર જોવા મળે છે. આંબા પર તેનો ઉપદ્રવ વિશેષ પ્રમાણમાં હોય છે. આ કીટકની 3 મુખ્ય જાતો છે : (1)…