Political science

બ્રુટસ, માર્ક્સ જુનિયસ (જ. આ. ઈ. પૂ. 85; અ. ઈ. પૂ. 42, ફિલિપી નજીક, મૅસેડૉનિયા) : રોમન રાજકારણી. રોમના આપખુદ સત્તાધીશ જુલિયસ સીઝરના મુખ્ય ખૂની તરીકે તેઓ બહુ પંકાયા છે. તેમની માતા સર્વિલિયા કૅટો(યંગર)નાં સાવકી બહેન થતાં હતાં તથા સીઝરનાં જાણીતા પ્રેયસી હતાં. પાછળથી બ્રુટસને ક્વિન્ટસ સર્વિલિયસ કેપિયોએ દત્તક લીધા…

બ્રેકિનરિજ, જૉન સી (જ. 1821, લેક્સિકૉન નજીક, કેનટકી અમેરિકા; અ. 1875) : અમેરિકાના ઉપ-પ્રમુખ. 1847 સુધી તેમણે વકીલાતનો વ્યવસાય કર્યો. તે પછી તેઓ મેક્સિકન યુદ્ધ માટે રચાયેલા સ્વયંસેવક દળના મેજર તરીકે પસંદગી પામ્યા હતા. 1851થી 1855 સુધી તેઓ અમેરિકાની કૉંગ્રેસના સભ્ય રહ્યા. 1856માં તેઓ બુચનાનના શાસનકાળ દરમિયાન ઉપ-પ્રમુખપદે સ્થાન પામ્યા.…

બ્રેખ્ત, આર્નોલ્ડ (જ. 26 જાન્યુઆરી 1884, લુબેક, જર્મની; અ. 11 સપ્ટેમ્બર 1977, યુટીન, પશ્ચિમ જર્મની) : જર્મનીમાંથી દેશનિકાલ પામેલ લોકસેવક, વિચારક અને અગ્રણી રાજ્યશાસ્ત્રી. રાજ્યશાસ્ત્રના વૈજ્ઞાનિક સિદ્ધાંતોના ગૂઢ અર્થો પ્રગટ કરવા અંગે તેમનું પ્રદાન નોંધપાત્ર રહ્યું છે. જર્મનીની વિવિધ યુનિવર્સિટીઓમાં અભ્યાસ કર્યા બાદ તેઓ 1906માં લિપઝિગ યુનિવર્સિટીમાંથી કાયદાશાસ્ત્રના સ્નાતક બન્યા.…

બ્રેઝનેવ, લિયોનિદ ઇલીચ (જ. 19 ડિસેમ્બર 1906, કામેન્સકોય, યુક્રેન; અ. 10 નવેમ્બર 1982, મૉસ્કો) : સોવિયેત રાજપુરુષ, સોવિયેત સંઘના સામ્યવાદી પક્ષના મહામંત્રી અને સરકારના વડા. તેઓ 17 વર્ષની વયે સામ્યવાદી યુવક સંઘમાં જોડાયા. 1929માં સામ્યવાદી પક્ષના ઉમેદવાર-સભ્ય અને 1931માં પક્ષના સભ્ય બન્યા. 1935માં મેટાલર્જિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટમાંથી સ્નાતક થઈ તેમણે પોલાદના કારખાનામાં…

બ્રેઝનેવ સિદ્ધાંત : ‘સમાજવાદ ભયમાં મુકાય ત્યારે સોવિયેત સંઘનો દરમિયાનગીરી કરવાનો અધિકાર’ પ્રસ્થાપિત કરવા રજૂ થયેલ સિદ્ધાંત. રશિયાના અગ્રણીમુત્સદ્દી અને 1964થી 82 સુધી સોવિયેત સામ્યવાદી પક્ષના વડા રહેલા બ્રેઝનેવે આ સિદ્ધાંત પ્રતિપાદિત કરેલો હોવાથી એ ‘બ્રેઝનેવ સિદ્ધાંત’ના નામથી જાણીતો થયો હતો. વીસમી સદીના સાઠીના દસકા દરમિયાન અમેરિકા અને સોવિયેત સંઘ…

બ્લડ, ટૉમસ (જ. આશરે 1618; અ. 1680) : આયર્લૅન્ડના સાહસિક રાજકારણી. તેઓ કૅપ્ટન બ્લડ તરીકે વિશેષ જાણીતા હતા. ઇંગ્લૅન્ડના આંતરવિગ્રહ દરમિયાન તેઓ ત્યારની પાર્લમેન્ટમાં હતા. રેસ્ટૉરેશન દરમિયાન એટલે કે ચાર્લ્સ બીજો પુન: ગાદીએ આવવાની સાથે તેમની જાગીર જપ્ત કરવામાં આવી હતી. 1663માં ડબ્લિન કૅસલને સર કરવાનું કાવતરું તેમની આગેવાની હેઠળ…

બ્લેર, ટૉની (એન્થની ચાર્લ્સ લિન્ટન) : (જ. 6 મે 1953, એડિનબરો) : બ્રિટનના મજૂર પક્ષના નેતા અને 1997થી વડાપ્રધાન. 1975માં ઑક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી સ્નાતક થયા અને બૅરિસ્ટર બન્યા. 1983માં મજૂર પક્ષના રોજફિલ્ડના સુરક્ષિત મતવિસ્તારમાંથી ચૂંટાઈને સંસદની આમસભામાં પ્રવેશ્યા. 1988માં મજૂર પક્ષના છાયા પ્રધાનમંડળમાં ઊર્જા-મંત્રી તરીકે 35 વર્ષની નાની વયે પસંદ થયા…