Film

ટ્રેસી, સ્પેન્સર

ટ્રેસી, સ્પેન્સર (જ. 5 એપ્રિલ 1900, મિલવૉકી, યુ.એસ.; અ. 10 જૂન 1967, બેવરલી હિલ) : અમેરિકી ચલચિત્ર અભિનેતા. પિતા ટ્રક સેલ્સમૅન હતા. પુત્રને તેમણે પાદરી બનાવવા ધાર્મિક શાળામાં  મૂક્યો.  1917માં તે શાળા છોડીને નૌસેનામાં જોડાયો. પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધના અંત પછી નૉર્થવેસ્ટર્ન મિલિટરી અકાદમીમાં પ્રવેશ મેળવી તેણે ફરીથી અભ્યાસ શરૂ કર્યો. 1921માં…

વધુ વાંચો >

ટ્વેન્ટીસેવન ડાઉન

ટ્વેન્ટીસેવન ડાઉન (1973) : હિંદી ભાષાનાં ઉત્તમ ચલચિત્રોમાંનું એક. નિર્માણસંસ્થા : અવતાર કૌલ પ્રોડક્શન્સ; નિર્માતા–દિગ્દર્શક : અવતાર કૃષ્ણ કૌલ; પટકથા : અવતાર કૃષ્ણ કૌલ; કથા : રમેશ બક્ષી; છબીકલા : એ.કે.બિર; સંકલન : રવિ પટનાયક; મુખ્ય કલાકારો : રાખી, એમ.કે. રૈના, રેખા સબનીસ, માધવી, મંજુલા, ઓમ શિવપુરી, રોચક પંડિત. શ્વેત…

વધુ વાંચો >

ઠાકોર, કીર્તિદા

ઠાકોર, કીર્તિદા (જ. 11 ઑક્ટોબર 1936) : ગુજરાતી રંગમંચ, ટીવી અને ફિલ્મક્ષેત્રની અભિનેત્રી. અભિનયની ચારેક દાયકાની કારકિર્દીમાં તેમણે પ્રશિષ્ટ નાટકો (‘જહાનઆરા’, ‘ચૌલાદેવી’, ‘ગૃહદાહ’, ‘ચિત્રાંગદા’ વગેરે), લોકકથાઓ (‘શેણી વિજાણંદ’ વગેરે), વ્યાવસાયિક રંગભૂમિનાં નાટકો(‘અમે બરફનાં પંખી’, ‘કૂંપળ ફૂટ્યાની વાત’, વગેરે)માં અનેક યાદગાર ભૂમિકાઓ ભજવી છે. ઇસરો (પીજ) ટીવીની નાટ્યશ્રેણીઓ તથા ‘રેવા’, ‘બહેરું…

વધુ વાંચો >

ડગ્લાસ, કર્ક

ડગ્લાસ, કર્ક (જ. 9 ડિસેમ્બર 1916, ઍમ્સ્ટરડૅમ, ન્યૂયૉર્ક, યુ.એસ.; અ. 5 ફેબ્રુઆરી 2020, એવર્લી હિલ્સ) : ચલચિત્રક્ષેત્રે અસાધારણ કારકિર્દી માટે 1996માં  ઑસ્કારથી સન્માનિત અમેરિકન અભિનેતા. પિતાનું નામ હર્ષલ ડૅનિયલોવિચ અને માતાનું નામ બ્રાયના. આ કામદાર દંપતીનાં સાત સંતાનોમાં ચોથું સંતાન અને એકમાત્ર પુત્ર તે કર્ક ડગ્લાસ, જેનું મૂળ નામ ઈશ્યૂર…

વધુ વાંચો >

ડ મિલ, સેસિલ બી.

ડ મિલ, સેસિલ બી. (જ. 12 ઑગસ્ટ 1881, ઍશફિલ્ડ; અ. 21 જાન્યુઆરી 1959 કૅલિફૉર્નિયા, યુ.એસ.) : અમેરિકન ફિલ્મનિર્માતા અને દિગ્દર્શક. ધર્મોપદેશક હેન્રીને ત્યાં જન્મ. 12 વર્ષની વયે અનાથ બની ગયા. માતા યહૂદી કુળનાં અંગ્રેજ મહિલા હતાં. તેમણે પણ નાટકો લખ્યાં હતાં. કુટુંબનું ગુજરાન ચલાવવા તેમણે બાળાઓ માટેની એક નિશાળ શરૂ…

વધુ વાંચો >

ડિઝની, વૉલ્ટ

ડિઝની, વૉલ્ટ (જ. 5 ડિસેમ્બર 1901, શિકાગો; અ. 15 ડિસેમ્બર 1966, લૉસ ઍન્જિલિસ) : મનોરંજન-ક્ષેત્રે નવી દિશાઓ ખુલ્લી મૂકનાર અમેરિકી ચલચિત્રનિર્માતા. પૂરું નામ વૉલ્ટર ઈલિયાસ ડિઝની. જન્મ શિકાગોમાં થયો પણ બાળપણ મૉન્ટાના રાજ્યના માર્સલિન ગામમાં વીત્યું. પ્રાથમિક શિક્ષણ કાન્સાસ અને શિકાગોમાં લીધું. શિકાગો એકૅડેમી ઑવ્ આર્ટમાં ચિત્રકલાનું પ્રશિક્ષણ લીધું. કાન્સાસમાં…

વધુ વાંચો >

ડી’ મેલો, મેલ્વિલ

ડી’ મેલો, મેલ્વિલ (જ. 1920; અ. 5 જૂન 1989) : રેડિયો-બ્રૉડકાસ્ટર. ગોવામાં રેંકડી અને ઘોડાગાડીમાં ફિલ્મોની જાહેરાતોથી કારકિર્દીની શરૂઆત. 1940માં અંગ્રેજી-સમાચારવાચક તરીકે રેડિયોમાં જોડાયા ત્યારથી ત્રણ દાયકા સુધી તે પ્રભાવક, ઘેરા રણકતા અવાજમાં અંગ્રેજી સમાચારવાચન, કૉમેન્ટરી, આંખે દેખ્યો અહેવાલ અને દસ્તાવેજી રૂપકોના નિર્માણ સાથે સંકળાયેલા રહ્યા. 1948ની 30મી જાન્યુઆરીએ ગાંધીનિધન…

વધુ વાંચો >

તરંગ

તરંગ : એક અતિકરુણ હિંદી ચલચિત્ર. નિર્માણ વર્ષ : 1984, નિર્માણ સંસ્થા : નૅશનલ ફિલ્મ ડેવલપમેન્ટ કૉર્પોરેશન, પટકથા: કુમાર સહાની અને રોશન સહાની : દિગ્દર્શન :કુમાર સહાની, સંવાદ : વિજય શુકલ, ગીતકાર : સઘુવીર સહાય અને ગુલઝાર, છબીકલા : કે. કે. મહાજન, સંગીત : વનરાજ ભાટિયા, મુખ્ય ભૂમિકા : સ્મિતા…

વધુ વાંચો >

તીસરી કસમ

તીસરી કસમ : 1966ના વર્ષનું રાષ્ટ્રીય પારિતોષિક મેળવનાર શ્રેષ્ઠ હિંદી ચલચિત્ર. બિહારની પૃષ્ઠભૂમિમાં આકાર લેતી ગામના એક ભલાભોળા ગાડીવાન હીરામન અને નૌટંકીની નર્તકી હીરાબાઈના હૃદયમાં એકબીજાં પ્રત્યે પાંગરતી કુમળી લાગણીઓનું સુંદર નિરૂપણ આ શ્વેત અને શ્યામ ચલચિત્રમાં કરાયું છે. ખ્યાતનામ હિંદી સાહિત્યકાર ફણીશ્વરનાથ ‘રેણુ’ની એક પ્રસિદ્ધ ટૂંકી વાર્તા ‘મારે ગયે…

વધુ વાંચો >

તુકારામ અથવા સંત તુકારામ

તુકારામ અથવા સંત તુકારામ : એ નામનાં આઠેક ચલચિત્રો—મુખ્યત્વે હિન્દી ભાષામાં. પહેલું ચિત્ર મૂક ચિત્રોના યુગમાં કલાનિધિ પિક્ચર્સ નામની સંસ્થાએ ઉતાર્યું. તેના વિશે વધારે વિગતો મળતી નથી. 1931માં ‘આલમ આરા’ સાથે બોલપટોનો યુગ બેઠો. પણ, હજુ મોટાભાગનાં ચલચિત્રો મૂક જ હતાં. તેમાં, આ જ વર્ષમાં હિન્દવિજય ફિલ્મ્સ નામની સંસ્થાએ ‘જય…

વધુ વાંચો >