Astronomy

ગ્રહણકારી તારાઓ (eclipsing binaries) : યુગ્મતારાઓ(binary stars)નો એક પ્રકાર. અવકાશમાં આવેલા કરોડો તારા પૈકીના ઘણાબધા સૂર્ય જેવા એકલ (single) તારાઓ છે, જ્યારે ઘણાબધા બે કે તેથી વધુના જૂથમાં એકબીજાના ગુરુત્વાકર્ષણના પ્રભાવ નીચે ઘૂમતા હોય છે. આવા તારાઓમાં બે તારાઓના જોડકાવાળા યુગલ કે યુગ્મતારા અગત્યના છે. આ પ્રકારના બન્ને તારાઓ તેમના…

ગ્રહણચક્ર (saros) : પૃથ્વી ઉપરના કોઈ નિશ્ચિત સ્થળેથી જોવા મળતી સૂર્યચંદ્રગ્રહણશ્રેણીઓનો આવર્તનકાળ. કઈ અમાસે આપણને સૂર્યગ્રહણ અને કઈ પૂનમે ચંદ્રગ્રહણ દેખાશે તેનો સમગ્ર આધાર, તે યુતિ સમયે ચંદ્રની પાતરેખા (line of nodes) તેમજ સૂર્ય-ચંદ્ર-પૃથ્વીની રેખા એકાકાર (coincide) થાય છે કે કેમ તેની ઉપર છે. સૂર્યચંદ્રની યુતિ એટલે અમાસ કે પૂનમ…

ગ્રિનિચ ઑબ્ઝર્વેટરી (Royal Greenwich Observatory–RGO) : સરકારી મદદથી ચાલતી યુનાઇટેડ કિંગ્ડમની મુખ્ય ખગોળ- સંસ્થા. 1990થી એનું વહીવટી મથક સંપૂર્ણપણે કેમ્બ્રિજ ખાતે ખસેડવામાં આવ્યું છે. આ ખગોળસંસ્થાનું મુખ્ય નિરીક્ષણમથક બ્રિટનની બહાર, ત્યાંથી દક્ષિણે આવેલા કૅનેરી ટાપુઓમાંના લા પાલ્મા ખાતે આવેલી રોક દ લો મુશાશો નામની વેધશાળામાં આવેલું છે. દુનિયાની જે કેટલીક…