રક્ષા મ. વ્યાસ

બરનાલા, સુરજિતસિંઘ (જ. 21 ઑક્ટોબર 1925, અટાલી, બેગપુર, પંજાબ) : ભારતના અગ્રણી શીખ રાજકારણી. પિતા નારસિંગ, માતા જસમેરકૌર. પત્ની સુરજિતકૌર. કાયદાની વિદ્યાશાખાનું શિક્ષણ મેળવ્યા બાદ 1950–51માં તેમણે પબ્લિક પ્રૉસિક્યૂટર તરીકે બરનાલાથી કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. 1967માં તેઓ પ્રથમ વાર રાજ્ય વિધાનસભાના સભ્ય તરીકે ચૂંટાયા. 1969–71નાં વર્ષો દરમિયાન તેઓ રાજ્યના શિક્ષણપ્રધાન…

બરુવા, દેવકાન્ત (જ. 22 ફેબ્રુઆરી 1914; અ. દિબ્રુગઢ, આસામ; અ. 28 જાન્યુઆરી 1996, નવી દિલ્હી) : ભારતીય રાષ્ટ્રીય કૉંગ્રેસના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ અને દેશના અગ્રણી રાજપુરુષ. પિતા નિશિકાન્ત અને માતા પ્રિયલતા. બી.એ., એલએલ.બી. સુધીનો અભ્યાસ કર્યા બાદ પત્રકાર તરીકે વ્યાવસાયિક કારકિર્દીની શરૂઆત કરી. ભારતની સ્વાતંત્ર્યલડતમાં જોડાઈને રાજકીય કારકિર્દીનો પ્રારંભ કર્યો. સાહિત્ય…

બર્ધન, અર્ધેન્દુ ભૂષણ (જ. 25 સપ્ટેમ્બર 1925, સિલ્હટ, બાંગ્લાદેશ; અ. 2 જાન્યુઆરી 2016, નવી દિલ્હી) : દેશના અગ્રણી સામ્યવાદી નેતા અને ભારતીય સામ્યવાદી પક્ષ(CPI)ના મહામંત્રી. પૂરું નામ અર્ધેન્દુભૂષણ બર્ધન. અભ્યાસાર્થે તેઓ નાગપુર યુનિવર્સિટીમાં જોડાયા (1940). તેની સાથોસાથ તેઓ સામ્યવાદી પક્ષની વિદ્યાર્થી પાંખ ગણાતા ઑલ ઇન્ડિયા સ્ટૂડન્ટ ફેડરેશનમાં જોડાયા. આ જ…

બસુ, જ્યોતિ (જ. 8 જુલાઈ 1914, કલકત્તા) : ભારતના અગ્રણી માર્કસવાદી સામ્યવાદી નેતા તેમજ પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય પ્રધાન. પૂરું નામ જ્યોતિરિન્દ્ર, પણ પ્રાથમિક શાળામાં દાખલ થતાં ‘જ્યોતિ બસુ’ બન્યા. પિતા નિશિકાંત બસુ વ્યવસાયે તબીબ હતા. એમની માતાનું નામ હેમલતા. તેમણે કલકત્તાની લૉરેટો સ્કૂલમાં અભ્યાસ કર્યો. આ દરમિયાન માતાની ઉદારતા અને…

બહુગુણા, હેમવતીનંદન (જ. 25 એપ્રિલ 1919, બુઘાઈ, ઉત્તરપ્રદેશ; અ. 17 માર્ચ, 1989) : ભારતના અગ્રણી રાજપુરુષ. પિતા રેવતીનંદા. માતા કમલા. પ્રારંભે ઉત્તરપ્રદેશની રાજ્યસરકારમાં અને ત્યારબાદ કેન્દ્ર સરકારમાં તેઓ મંત્રીપદે રહ્યા હતા. 1977માં તેમણે ‘કૉંગ્રેસ ફૉર ડેમૉક્રસી’ની સ્થાપના કરી અને તેના તેઓ સામાન્ય મંત્રી બન્યા. એ પૂર્વે લાંબા સમય સુધી તેઓ…