ભૂગોળ
સૉલ્ટ-રેન્જ (ભૌગોલિક)
સૉલ્ટ-રેન્જ (ભૌગોલિક) : પાકિસ્તાનના પંજાબ પ્રાંતના ઉત્તર ભાગમાં, સિંધુ અને જેલમ નદીઓની ખીણો વચ્ચે આવેલી ટેકરીઓ તેમજ ઓછી ઊંચાઈ ધરાવતા પર્વતોની શ્રેણી. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 71° પૂ. રે.થી 74° પૂ. રે. વચ્ચે પૂર્વ–પશ્ચિમ વિસ્તરેલી છે. તળેટી ટેકરીઓના નીચલા ઢોળાવોમાં રહેલા વિસ્તૃત સિંધવ-નિક્ષેપોને કારણે તેને ક્ષાર-હારમાળા (salt-range) નામ અપાયેલું છે.…
વધુ વાંચો >સૉલ્ટ-લેક સિટી
સૉલ્ટ-લેક સિટી : યુ.એસ.ના ઉટાહ રાજ્યનું પાટનગર અને મોટામાં મોટું શહેર. ભૌગોલિક સ્થાન : 40° 45´ ઉ. અ. અને 111° 53´ પ. રે.. તે ગ્રેટ સૉલ્ટ-લેકથી અગ્નિકોણમાં 18 કિમી.ને અંતરે અહીંની જૉર્ડન (ઍટલાસ) નદી પર આવેલું છે. અહીંના મુખ્ય ઉદ્યોગોમાં રસાયણો, વીજાણુ-સાધનો અને સામગ્રી, ખાદ્યપેદાશો, ધાતુપેદાશો, પોલાદ, ખાણસામગ્રી, શુદ્ધ કરેલું…
વધુ વાંચો >સૉલ્ટી આઇલૅન્ડ્ઝ
સૉલ્ટી આઇલૅન્ડ્ઝ : આયર્લૅન્ડ પ્રજાસત્તાકના અગ્નિકોણમાં આવેલા બે ટાપુઓ. તે વેક્સફૉર્ડના કાંઠાથી દૂર દરિયામાં આવેલા છે. ગ્રેટ સૉલ્ટી આ પૈકીનો મોટો ટાપુ છે. તે મુખ્ય ભૂમિ પરના કિલમોર ક્વે નામના માછીમારોના ગામથી આશરે 6 કિમી.ને અંતરે આવેલો છે. આજે આ ટાપુ પર પક્ષી-અભયારણ્ય ઊભું કરવામાં આવ્યું છે. નાનો ટાપુ આયર્લૅન્ડના…
વધુ વાંચો >સૉલ્ટો
સૉલ્ટો : દક્ષિણ અમેરિકાના ઉરુગ્વેનું બીજા ક્રમે આવેલું શહેર. ભૌગોલિક સ્થાન : 31° 23´ દ. અ. અને 57° 58´ પ. રે.. તે પાયસાન્ડુથી ઉત્તરે 97 કિમી. આવેલું છે. આ શહેર ઉત્તર ઉરુગ્વેના ખેડૂતો અને ભરવાડો માટેના અગત્યના વેપારી કેન્દ્ર તરીકેની જરૂરિયાતો પૂરી પાડે છે. આ વિસ્તારમાં થતી નારંગીની ખેતીને કારણે…
વધુ વાંચો >સૉલ્વે ખાડી (Solway firth)
સૉલ્વે ખાડી (Solway firth) : સ્કૉટલૅન્ડના ખાંચાખૂંચીવાળા પશ્ચિમ કાંઠા પર આવેલો આયરિશ સમુદ્રનો ફાંટો. તે સ્કૉટલૅન્ડના ડમ્ફ્રી અને ગૅલોવેને ઇંગ્લૅન્ડની વાયવ્યમાં આવેલા કુમ્બ્રિયાથી અલગ પાડે છે. આ ખાડીની લંબાઈ આશરે 64 કિમી. અને મહત્તમ પહોળાઈ આશરે 32 કિમી. જેટલી છે. અન્નાન, એસ્ક અને ડરવેન્ટ જેવી ઘણી નદીઓ તેમાં ઠલવાય છે.…
વધુ વાંચો >સોવેટો
સોવેટો : દક્ષિણ આફ્રિકામાં આવેલો અશ્વેત લોકોની વસ્તી ધરાવતો વિશાળ નિવાસી વિસ્તાર. ભૌગોલિક સ્થાન : 26° 15´ દ. અ. અને 27° 52´ પૂ. રે.. આ વિસ્તારમાં આશરે 10.73 લાખ (ઈ. સ. 2000) લોકો વસે છે, તે પૈકીના ઘણાખરા તો નજીકના જોહાનિસબર્ગમાં કામધંધાર્થે અવરજવર કરે છે. 29 પરાં ધરાવતો સોવેટોનો મ્યુનિસિપલ…
વધુ વાંચો >સોસાયટી ટાપુઓ (Society Islands)
સોસાયટી ટાપુઓ (Society Islands) : દક્ષિણ પૅસિફિક મહાસાગરમાં આવેલા ટાપુઓ. ભૌગોલિક સ્થાન : 17° 00´ દ. અ. અને 150° 00´ પ. રે.. ‘આર્ચિપેલ દ લા સોસાયટી’ના ફ્રેન્ચ નામથી ઓળખાતો ફ્રેન્ચ પૉલિનેશિયન વિસ્તારનો આ દ્વીપસમૂહ યુ.એસ.ના સાન ફ્રાન્સિસ્કોથી નૈર્ઋત્યમાં આશરે 6760 કિમી. અંતરે તથા ફિજિથી પૂર્વમાં કૂક ટાપુઓ નજીક આવેલો છે.…
વધુ વાંચો >સૌરાષ્ટ્ર
સૌરાષ્ટ્ર તળ ગુજરાતની પશ્ચિમે આવેલો દ્વીપકલ્પીય ભૂમિભાગ. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 20° 42´ ઉ. અ.થી 23° 34´ ઉ. અ. અને 68° 57´ પૂ. રે.થી 72° 10´ પૂ. રે. વચ્ચેનો 64,339 ચોકિમી. (ગુજરાત રાજ્યનો 32.8 %) જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની ઉત્તરે કચ્છના અખાત સહિતનો ભૂમિભાગ, કચ્છનું નાનું રણ અને…
વધુ વાંચો >સૌવીર દેશ
સૌવીર દેશ : સિંધુ નદી અને જેલમ નદી વચ્ચેનો પ્રદેશ. અત્યારે સિંધ પાસેના જે પ્રદેશને ‘મુલતાન’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે એ પ્રદેશ ક્ષત્રપકાલમાં ‘સૌવીર દેશ’ તરીકે ઓળખાતો હતો. વૈદિક સમયના રાજા ઉશિનારાના પુત્ર શિબિએ સમગ્ર પંજાબ જીતી લઈને એના પુત્રો દ્વારા જે ચાર રાજ્યોની રચના કરી તેમાંનું એક સૌવીર રાજ્ય…
વધુ વાંચો >સ્કિલીના ટાપુઓ (Scilly Isles of)
સ્કિલીના ટાપુઓ (Scilly, Isles of) : ઍટલૅંટિક મહાસાગરમાં આવેલો ઇંગ્લૅન્ડની માલિકીનો ટાપુસમૂહ. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 49° 55´ ઉ. અ. અને 6° 20´ પ. રે.ની આજુબાજુનો 16 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. 50 કરતાં પણ વધુ સંખ્યામાં આવેલા આ ટાપુઓ કૉર્નવૉલની નૈર્ઋત્યમાં કિનારાથી આશરે 40થી 58 કિમી. દૂરના અંતરમાં…
વધુ વાંચો >