બળદેવભાઈ પટેલ

મૅન્ગ્રોવ : સમુદ્રતટ ઉપર કળણભૂમિમાં થતો વનસ્પતિસમૂહ. તેને ચેરનાં કે ભરતીનાં જંગલો કહે છે. Rhizophora પ્રકારની વનસ્પતિઓ અને ઝાડવાં માટે ‘મૅન્ગલ’ (mangle) શબ્દનો ઉપયોગ અમેરિકનો, સ્પૅનિયાર્ડો અને પૉર્ટુગીઝો કરે છે. આ શબ્દનું પછી ‘મૅન્ગ્રોવ’(mangrove)માં રૂપાંતર થયું છે. વિશ્વમાં ચેરનાં જંગલનો પટ્ટો ઉષ્ણકટિબંધ અને સમશીતોષ્ણ કટિબંધના 30થી વધારે દેશોનો લગભગ 99,300…

મેલાસ્ટોમેસી (મેલાસ્ટોમેટેસી) : વનસ્પતિઓના દ્વિદળી (મૅગ્નોલિયોપ્સીડા) વર્ગમાં આવેલું એક કુળ. તે લગભગ 200 પ્રજાતિઓ અને 4,500 જાતિઓ ધરાવતું સર્વોષ્ણકટિબંધી (pantropical) કુળ છે. તે પૈકી 3,000 જેટલી જાતિઓ અમેરિકામાં થાય છે. બ્રાઝિલના જે ભાગોમાં તેની જાતિઓ વિપુલ પ્રમાણમાં થાય છે ત્યાંના વનસ્પતિસમૂહનું આ કુળ એક લાક્ષણિક ઘટક બનાવે છે. અમેરિકામાં તે…

મેલિયેસી (મહૉગની કુળ) : વનસ્પતિઓના દ્વિદળી (મૅગ્નોલિયોપ્લીડા) વર્ગમાં આવેલું એક કુળ. તે વિશ્વના ઉષ્ણ પ્રદેશોમાં વિતરણ પામેલું છે અને લગભગ 50 પ્રજાતિઓ અને 1,400 જેટલી જાતિઓ ધરાવે છે. Swietenia mahoganii (મહૉગની વૃક્ષ) ઉત્તર તરફ દક્ષિણ ફ્લોરિડામાં સ્થાનિક છે. એશિયાની Melia azedarach (બકાન લીમડો) અમેરિકાના દક્ષિણના પ્રદેશોમાં હવે કુદરતી રીતે થાય…