เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ

เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชถเชพเช–เชพเช“ (เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐ)

เชเช• เชธเซเชตเชคเช‚เชคเซเชฐ เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เชœเชจเซเชฎ เชตเซเช‚เชŸเซ‡ เชˆ. เชธ. 1879เชฎเชพเช‚ เชœเชฐเซเชฎเชจเซ€เชจเชพ เชฒเซ€เชชเซเชเชฟเช— เชถเชนเซ‡เชฐเชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เช—เชถเชพเชณเชพ เชธเซเชฅเชพเชชเซ€ เชคเซเชฏเชพเชฐเชฅเซ€ เชฅเชฏเซ‹ เชเชฎ เช—เชฃเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชเช• เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡เชจเซ€ เชœเชจเซเชฎเชญเซ‚เชฎเชฟ เชฏเซเชฐเซ‹เชช เชนเชคเซ€ เชชเชฐเช‚เชคเซ เชคเซ‡เชจเซ€ เช•เชฐเซเชฎเชญเซ‚เชฎเชฟ เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชพ (US) เชœ เชฌเชจเซ€ เช—เชˆ เช›เซ‡. เชฏเซเชจเชพเช‡เชŸเซ‡เชก เชธเซเชŸเซ‡เชŸเซเชธ เช‘เชตเซ เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชพเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชตเชฟเชทเชฏเชจเชพ เชตเชฟเช•เชพเชธเชจเซ‡ เช–เซ‚เชฌ เชตเซ‡เช— เชฎเชณเซเชฏเซ‹. เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชจ เชธเชพเช‡เช•เซ‹เชฒเซ‰เชœเชฟเช•เชฒ เชเชธเซ‹เชธเชฟเชฏเซ‡เชถเชจเซ‡ (APA) เช† เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพเชจเชพ เชฎเซเช–เซเชฏ เชชเซเชฐเชตเช•เซเชคเชพ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡เชจเซเช‚ เชธเซเชฅเชพเชจ เชชเซเชฐเชพเชชเซเชค เช•เชฐเซ€ เชฒเซ€เชงเซเช‚ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช…เชจเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เชจเชพ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเชพ เชตเซเชฏเชพเชช เช…เช‚เช—เซ‡ เช† เชเชธเซ‹เชธเชฟเชฏเซ‡เชถเชจ เชธเชคเชค เชจเซ‹เช‚เชง เชฒเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡ เช…เชจเซเชธเชพเชฐ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹ (divisions of psychology) เชฐเชšเซเชฏเซ‡ เชœเชพเชฏ เช›เซ‡. เชนเชพเชฒเชฎเชพเช‚ เช† เชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹เชจเซ€ เชธเช‚เช–เซเชฏเชพ เชจเซ€เชšเซ‡ เชฎเซเชœเชฌ 49 เชœเซ‡เชŸเชฒเซ€ เชฅเชˆ เช—เชˆ เช›เซ‡.

เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชจ เชธเชพเช‡เช•เซ‹เชฒเซ‰เชœเชฟเช•เชฒ เชเชธเซ‹เชธเชฟเชฏเซ‡เชถเชจ(APA)เชจเชพ เชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹.

เชตเชฟเชญเชพเช— เช•เซเชฐเชฎเชพเช‚เช• เชตเชฟเชญเชพเช—เชจเซเช‚ เชจเชพเชฎ
1 2
1. เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
2. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เช…เชงเซเชฏเชพเชชเชจ
3. เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
4.* โ€“
5. เชฎเซ‚เชฒเซเชฏเชพเช‚เช•เชจ เช…เชจเซ‡ เชฎเชพเชชเชจ
6. เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชคเซเชฒเชจเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
7. เชตเชฟเช•เชพเชธเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
8. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชต เช…เชจเซ‡ เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
9. เชง เชธเซ‹เชธเชพเชฏเชŸเซ€ เชซเซ‰เชฐ เชธเชพเช‡เช•เซ‹เชฒเซ‰เชœเชฟเช•เชฒ เชธเซเชŸเชกเซ€ เช‘เชตเซ เชธเซ‹เชถเชฟเชฏเชฒ เช‡เชถเซเชฏเซ‚เช (SPSSI)
10. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช…เชจเซ‡ เช•เชฒเชพเช“
11.* โ€“
12. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
13. เชชเชฐเชพเชฎเชฐเซเชถเซ€เชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (consulting psychology)
14. เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เช—เช เชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
15. เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
16. เชถเชพเชณเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
17. เชธเชฒเชพเชน เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (counselling psychology)
18. เชœเชจเชธเซ‡เชตเชพเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹
19. เชธเซ‡เชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
20. เชชเซเช–เซเชคเชพเชตเชธเซเชฅเชพเชจเซ‹ เชตเชฟเช•เชพเชธ เช…เชจเซ‡ เชตเซƒเชฆเซเชงเชพเชตเชธเซเชฅเชพ
21. เชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐเชฒเช•เซเชทเซ€ เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช…เชจเซ‡ เช‡เชœเชจเซ‡เชฐเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹
22. เชชเซเชจ:เชธเซเชฅเชพเชชเชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (rehabilitation psychology)
23. เช—เซเชฐเชพเชนเช•เชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
24. เชธเซˆเชฆเซเชงเชพเช‚เชคเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชคเชพเชคเซเชตเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
25. เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซเช‚ เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ
26. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เช‡เชคเชฟเชนเชพเชธ
27. เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (community psychology)
28. เชฎเชจเซ‹เชฒเช•เซเชทเซ€ เช”เชทเชงเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ (psychopharmacology)
29. เชฎเชพเชจเชธเซ‹เชชเชšเชพเชฐ
30. เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชธเช‚เชฎเซ‹เชนเชจ
31. เชธเซเชŸเซ‡เชŸ เชธเชพเช‡เช•เซ‹เชฒเซ‰เชœเชฟเช•เชฒ เชเชธเซ‹เชธเชฟเชฏเซ‡เชถเชจ เช…เชซเซ‡เชฐเซเชธ
32. เชฎเชพเชจเชตเชตเชพเชฆเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
33. เชฎเชจเซ‹เชฆเซเชฐเซเชฌเชณเชคเชพ (mental retardation)
34. เชœเชจเชธเช‚เช–เซเชฏเชพ เช…เชจเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
35. เชฎเชนเชฟเชฒเชพเช“เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
36. PIRI
37. เชฌเชพเชณ, เชฏเซเชตเชพ เช…เชจเซ‡ เช•เซŒเชŸเซเช‚เชฌเชฟเช• เชธเซ‡เชตเชพเช“
38. เช†เชฐเซ‹เช—เซเชฏเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (health psychology)
39. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ
40. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพเชคเซเชฎเช• เชจเซเชฏเซเชฐเซ‰เชธเชพเช‡เช•เซ‰เชฒเซ‹เชœเซ€
41. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ โ€“ เชฒเซ‰ เชธเซ‹เชธเชพเชฏเชŸเซ€
42. เชธเซเชตเชคเช‚เชคเซเชฐ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเซเชฏเชตเชธเชพเชฏ เช•เชฐเชจเชพเชฐ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹
43. เช•เซŒเชŸเซเช‚เชฌเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (family psychology)
44. เชธเชœเชพเชคเซ€เชฏ เชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹ เชงเชฐเชพเชตเชจเชพเชฐ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เช•เชฐเชจเชพเชฐ เชฎเช‚เชกเชณ
45. เชตเช‚เชถเซ€เชฏ เชฒเช˜เซเชฎเชคเซ€เช“เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เช•เชฐเชจเชพเชฐ เชฎเช‚เชกเชณ
46. เชธเชฎเซ‚เชน เชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (media psychology)
47. เชตเซเชฏเชพเชฏเชพเชฎ เช…เชจเซ‡ เชฐเชฎเชคเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ
48. เชถเชพเช‚เชคเชฟเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (peace psychology)
49. เชœเซ‚เชฅ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช…เชจเซ‡ เชœเซ‚เชฅ เชฎเชพเชจเชธเซ‹เชชเชšเชพเชฐ

เชจเซ‹เช‚เชง : * เช•เซเชฐเชฎเชพเช‚เช• 4 เช…เชจเซ‡ 11เชฎเชพเช‚ เช•เซ‹เชˆ เชตเชฟเชญเชพเช— เชจเชฅเซ€.

เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เช‰เชชเชฐเซเชฏเซเช•เซเชค เชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชฎเซเช–เซเชฏ เชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹เชจเซ€ เชตเชฟเช—เชค เช† เชฎเซเชœเชฌ เช›เซ‡ :

1. เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (general psychology) : เชœเซ‡เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชคเชฎเชพเชฎ เชถเชพเช–เชพเช“เชจเซ‹ เช‰เชฆเชญเชต เชฅเชฏเซ‹ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชตเชฟเชทเชฏเชจเซเช‚ เชธเชฐเซเชตเชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐ. เชฎเชจเซเชทเซเชฏเชœเชพเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซเชทเซเชฏ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชœเซ‡ เชธเชฐเซเชตเชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เช—เซเชฃเชงเชฐเซเชฎเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชถเซ‡เชทเชคเชพเช“ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

2. เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (experimental psychology) : เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชฎเชจเซเชทเซเชฏเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซเชฏเชพเชชเชพเชฐเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เชตเชฟเชถเซ‡ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชจเชพเชฐเซเช‚ เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช›เซ‡. เชธเช‚เชตเซ‡เชฆเชจ เช…เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชคเซเชฏเช•เซเชทเซ€เช•เชฐเชฃ, เชถเซ€เช–เชตเซเช‚ เช…เชจเซ‡ เชธเซเชฎเซƒเชคเชฟ, เชญเชพเชทเชพ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชšเชพเชฐเชฃเชพ, เช†เชตเซ‡เช— เช…เชจเซ‡ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเชฃ เชธเชนเชฟเชค เชตเชฟเชตเชฟเชง เชธเซเชตเชฐเซ‚เชชเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซเชฏเชพเชชเชพเชฐเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เชตเชฟเชถเซ‡ เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชชเชพเชฏเชพเชจเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ (basic research) เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจ-เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเชจเซ‹ เชคเชœเซเชœเซเชž เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡.

3. เชฌเซ‹เชงเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (Cognitive psychology) : เช‰เชฆเซเชฆเซ€เชชเช• เช…เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชคเชฟเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เชตเชšเซเชšเซ‡ เชฅเชคเซ€ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เช˜เชŸเชจเชพเช“เชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชธเชพเชฅเซ‡ เชฌเซ‹เชงเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซเช‚ เช›เซ‡. เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เชœ เช เชเช• เชชเซ‡เชŸเชพเช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพ เชตเชฟเชšเชพเชฐ, เชญเชพเชทเชพ, เชธเซเชฎเซƒเชคเชฟ, เชธเชฎเชธเซเชฏเชพ-เช‰เช•เซ‡เชฒ, เชœเชพเชฃเชตเซเช‚, เชคเชฐเซเช•เช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ, เชตเชฟเชตเซ‡เช• (judging) เช…เชจเซ‡ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เชœเซ‡เชตเชพ เช‰เชšเซเชš เชฎเชจเซ‹เชตเซเชฏเชพเชชเชพเชฐเซ‹เชจเซเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

4. เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (physiological psychology) : เชฎเช—เชœ เชคเซ‡เชฎเชœ เช…เชจเซเชฏ เชฆเซˆเชนเชฟเช• เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“เชจเซ‹ เชตเชฐเซเชคเชจ เชธเชพเชฅเซ‡เชจเซ‹ เชธเช‚เชฌเช‚เชง เชธเซเชชเชทเซเชŸ เช•เชฐเชคเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชถเชพเช–เชพ. เช† เชถเชพเช–เชพ เชชเชฃ เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เชœ เชเช• เชชเซ‡เชŸเชพเช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐ เช›เซ‡. เช† เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเซ€เช“เชจเซ‡ เชœเซˆเชต-เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ (bio-psychologists) เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชชเชฃ เช“เชณเช–เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพเช เชฎเช—เชœ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ (brain and behaviour) เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชธเช‚เชฌเช‚เชง เชชเชฐ เชจเซ‹เช‚เชงเชชเชพเชคเซเชฐ เชชเซเชฐเช•เชพเชถ เชชเชพเชกเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เชฎเช—เชœเชจเชพ เช•เซ‹เชทเซ‹เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชเชฐเชคเชพเช‚ โ€˜เชจเซเชฏเซเชฐเซ‹เชŸเซเชฐเซ…เชจเซเชธเชฎเซ€เชŸเชฐเซเชธโ€™ เชคเซ‡เชฎเชœ เช…เช‚เชค:เชธเซเชฐเชพเชตเซ€ เช—เซเชฐเช‚เชฅเชฟเช“เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชเชฐเชคเชพ โ€˜เชนเซ‰เชฐเซเชฎเซ‹เชจเซเชธโ€™เชจเซ€ เชตเชฐเซเชคเชจเชฎเชพเช‚ เชถเซเช‚ เชญเซ‚เชฎเชฟเช•เชพ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชธเซเชชเชทเซเชŸ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เชชเชฃ เช† เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพเช เชฎเชนเชคเซเชตเชจเซ‹ เชซเชพเชณเซ‹ เช†เชชเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡.

5. เชคเซเชฒเชจเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (comparative psychology) : เชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชฎเชจเซเชทเซเชฏเชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ‡ เชธเชฎเชœเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช•เซ‡เชŸเชฒเซ€เช• เชตเชพเชฐ เชชเซเชฐเชพเชฃเซ€เช“ เชชเชฐ เชชเชฃ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เช—เซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช† เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชญเชฟเชจเซเชจ เชญเชฟเชจเซเชจ เชœเชพเชคเชฟเช“เชจเชพเช‚ เชชเซเชฐเชพเชฃเซ€เช“เชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ€ เชคเซเชฒเชจเชพ เช•เชฐเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชชเชฃ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชชเซเชฐเชพเชฃเซ€เช“เชจเซเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชตเชพเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจเซ‹เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชคเซเชฒเชจเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพ เชตเชฟเช•เชธเซ€ เช›เซ‡.

6. เชตเชฟเช•เชพเชธเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (developmental psychology) : เชธเชฎเช—เซเชฐ เชœเซ€เชตเชจ เชฆเชฐเชฎเชฟเชฏเชพเชจ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เช•เซ‡เชตเซ€ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเซƒเชฆเซเชงเชฟ (grow) เชชเชพเชฎเซ‡ เช›เซ‡, เชตเชฟเช•เชธเซ‡ (develop) เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชจเชพเชฎเชพเช‚ เชตเชฏ เชตเชงเชคเชพเช‚เชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡ เช•เซ‡เชตเชพเช‚ เช•เซ‡เชตเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชตเชฐเซเชคเชจเซ‹ (change) เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชตเชฟเช•เชพเชธเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เชœเซ€เชตเชจเชจเชพ เช…เชจเซเชฏ เช•เซ‹เชˆ เชชเชฃ เชคเชฌเช•เซเช•เชพ เช•เชฐเชคเชพเช‚ เชฌเชพเชฒเซเชฏเชพเชตเชธเซเชฅเชพเชจเชพเช‚ เชตเชฐเซเชทเซ‹เชฎเชพเช‚ เช–เซ‚เชฌ เชเชกเชชเซ€ เช…เชจเซ‡ เชจเซ‹เช‚เชงเชชเชพเชคเซเชฐ เชซเซ‡เชฐเชซเชพเชฐเซ‹ เชฅเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช†เชฅเซ€ เชฌเชพเชณเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ‡ (child psychology) เชตเชฟเช•เชพเชธเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชธเซŒเชฅเซ€ เชฎเชนเชคเซเชตเชจเซ€ เชชเซเชฐเชถเชพเช–เชพ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡เชจเซ‹ เชฎเซ‹เชญเซ‹ เชชเซเชฐเชพเชชเซเชค เช•เชฐเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เชฌเชพเชณเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช—เชฐเซเชญเชพเชงเชพเชจเชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€เชจเซ‡ เชคเชฐเซเชฃเชพเชตเชธเซเชฅเชพเชจเชพ เชชเซเชฐเชตเซ‡เชถ เชธเซเชงเซ€เชจเชพเช‚ เชตเชฟเช•เชพเชธ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชคเชฐเซเชฃเชพเชตเชธเซเชฅเชพ, เชชเซเช–เซเชคเชพเชตเชธเซเชฅเชพ, เชตเซƒเชฆเซเชงเชพเชตเชธเซเชฅเชพ เช†เชฆเชฟ เช…เชตเชธเซเชฅเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชชเชฃ เชตเชฟเช•เชพเชธเชพเชคเซเชฎเช• เชชเชฐเชฟเชตเชฐเซเชคเชจเซ‹ เชฅเชคเชพเช‚ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฅเซ€ เช† เชคเชฌเช•เซเช•เชพเช“เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชชเชฃ เชตเชฟเช•เชพเชธเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เชœ เชญเชพเช— เช›เซ‡. เชตเชฟเชถเซเชตเชจเชพ เชฎเซ‹เชŸเชพเชญเชพเช—เชจเชพ เชฆเซ‡เชถเซ‹เชฎเชพเช‚ เชธเชฐเซ‡เชฐเชพเชถ เช†เชฏเซเชทเซเชฏเชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพ เชตเชงเซ€ เชนเซ‹เชตเชพเชฅเซ€ เชตเซƒเชฆเซเชงเชพเชตเชธเซเชฅเชพเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชตเชฟเชถเซ‡เชจเชพเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจเซ‹เช เชชเชฃ เชตเซ‡เช— เชชเช•เชกเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡.

7. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชต เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (personality psychology) : เชชเซเชฐเชคเซเชฏเซ‡เช• เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชต เช†เช—เชตเซเช‚ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชเช• เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเช—เซเชฃเซ‹ (traits) เชฌเซ€เชœเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชฅเซ€ เช…เชฒเช— เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชตเชฏเชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจเชฎเชพเช‚ เชœเซ‹เชตเชพ เชฎเชณเชคเซ€ เชธเซเชธเช‚เช—เชคเชคเชพ เช…เชจเซ‡ เชชเชฐเชฟเชตเชฐเซเชคเชจ เชคเซ‡เชฎเชœ เชเช• เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชฅเซ€ เชฌเซ€เชœเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ‡ เช…เชฒเช— เชชเชพเชกเชจเชพเชฐเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเช—เซเชฃเซ‹เชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชธเชพเชฅเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชต เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒ เช›เซ‡. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพ เชตเชฟเช•เชพเชธ เชชเชฐ เชœเซˆเชตเชฟเช•, เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชธเชพเช‚เชธเซเช•เซƒเชคเชฟเช• เชชเชฐเชฟเชฌเชณเซ‹เชจเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เช† เช…เชธเชฐเซ‹เชจเชพเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจเซ‹เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชต-เชตเชฟเช•เชพเชธ เชตเชฟเชถเซ‡เชจเชพ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชธเชฟเชฆเซเชงเชพเช‚เชคเซ‹ (personality theories) เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เช เช†เชชเซเชฏเชพ เช›เซ‡.

8. เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (social psychology) : เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช เชธเชฎเชพเชœเชฎเชพเช‚ เชฅเชคเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ‹ เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช›เซ‡. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ-เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชตเชšเซเชšเซ‡ เช•เซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เช…เชจเซ‡ เชœเซ‚เชฅ เชตเชšเซเชšเซ‡ เชฅเชคเซ€ เช†เช‚เชคเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“เชจเซเช‚ เชคเซ‡ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชฟเชšเชพเชฐเซ‡ เช›เซ‡, เชฒเชพเช—เชฃเซ€ เช…เชจเซเชญเชตเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เชคเซ‡ เชตเชฟเชšเชพเชฐ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชธเชฎเชพเชœเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเชจเซ‹ เชเช•เชฎ โ€˜เชœเซ‚เชฅโ€™ เช›เซ‡, เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเชจเซเช‚ เช•เซ‡เชจเซเชฆเซเชฐ เช…เชจเซ‡ เชเช•เชฎ โ€˜เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟโ€™ เช›เซ‡. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชเช•เชฒเซ€ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹เชชเชฃ เชคเซ‡เชจเชพ เชชเชฐ เช•เซ‹เชˆ เชจเซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ€ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เช…เชธเชฐเซ‹ เชฅเชคเซ€ เชœ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช†เชฅเซ€ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เช…เชญเซเชฏเชพเชธเซ€เช“ เชคเซ‹ เชเชฎ เช•เชนเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ โ€˜เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฎเชพเช‚ เชธเชฎเช—เซเชฐ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช›เซ‡โ€™. เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เช เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฒเชฃเซ‹เชจเซ‹ เชจเซ‹เช‚เชงเชชเชพเชคเซเชฐ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเชฎเชพเช‚ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เช†เชฅเซ€ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เช…เชญเซเชฏเชพเชธเซ€เช“ เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชเชŸเชฒเซ‡ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฒเชฃเซ‹ เชตเชฟเชถเซ‡ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชคเซเช‚ เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชเชตเซ€ เชตเซเชฏเชพเช–เซเชฏเชพ เช•เชฐเชตเชพ เชชเชฃ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเชพเชฏเชพ เช›เซ‡. เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เช เชฎเชจเซ‹เชตเชฒเชฃเซ‹ เช…เชจเซ‡ เช…เชญเชฟเชชเซเชฐเชพเชฏเซ‹เชจเชพ เชฎเชพเชชเชจเชจเซ€ เชŸเซ‡เช•เซเชจเชฟเช•เชฎเชพเช‚ เชเชŸเชฒเซ€ เชชเซ‚เชฐเซเชฃเชคเชพ เชชเซเชฐเชพเชชเซเชค เช•เชฐเซ€ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชคเซ‡เช“เช เชคเซ‡เชจเชพ เช†เชงเชพเชฐเซ‡ เช•เชฐเซ‡เชฒเซ€ เช†เช—เชพเชนเซ€เช“ เชฒเช—เชญเช— เชธเชพเชšเซ€ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชšเซ‚เช‚เชŸเชฃเซ€เช“ เชชเซ‚เชฐเซเชตเซ‡ เชฒเซ‡เชตเชพเชคเชพ โ€˜เช“เชชเชฟเชจเชฟเชฏเชจ เชชเซ‹เชฒโ€™ เช…เชจเซ‡ เชšเซ‚เช‚เชŸเชฃเซ€ เชชเซ‚เชฐเซ€ เชฅเชฏเชพเชจเชพ เชฆเชฟเชตเชธเซ‡ เชฒเซ‡เชตเชพเชคเชพ โ€˜เชเช—เซเชเชฟเชŸ เชชเซ‹เชฒโ€™ เชœเซ‡เชตเซ€ เชชเซเชฐเชฏเซเช•เซเชคเชฟเช“ เช เช†เชจเซเช‚ เช‰เชฆเชพเชนเชฐเชฃ เช›เซ‡. เช† เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพ เชชเซ‹เชฒเชฎเชพเช‚เชฅเซ€ โ€˜เชธเซ‡เชซเซ‰เชฒเซ‹เชœเซ€โ€™ เชจเชพเชฎเชจเซ€ เชเช• เชธเซเชตเชคเช‚เชคเซเชฐ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพ เชชเชฃ เชตเชฟเช•เชธเซ€ เช›เซ‡.

9. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (clinical psychology) : เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เช•เซเชทเซเชฌเซเชง เชฅเชˆ เช—เชˆ เชนเซ‹เชฏ เชเชตเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเชพเช‚ เชจเชฟเชฆเชพเชจ, เช‰เชชเชšเชพเชฐ, เชฐเซ‹เช—เชจเชฟเชตเชพเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจ เชธเชพเชฅเซ‡ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซ€ เช›เซ‡. โ€˜เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•โ€™ เช…เชจเซ‡ โ€˜เชฎเชพเชจเชธเชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเช• (psychiatrist) เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเซ‹ เชญเซ‡เชฆ เช–เซเชฏเชพเชฒเชฎเชพเช‚ เชฐเชพเช–เชตเชพ เชœเซ‡เชตเซ‹ เช›เซ‡. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเซ‹ เชคเชœเซเชœเซเชž เช›เซ‡, เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเช• เชคเชฌเซ€เชฌเซ€ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเซ‹ เชคเชœเซเชœเซเชž เช›เซ‡. M.B.B.S. เชฅเชฏเชพ เชชเช›เซ€ เชœเซ‡ เชคเชฌเซ€เชฌเซ‹ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฐเซ‹เช—เซ‹เชจเซ‹ เช‰เชชเชšเชพเชฐ เช•เชฐเชตเชพเชจเชพ เชธเซเชชเซ‡เชถเชฟเชฏเชพเชฒเชฟเชธเซเชŸ เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เช“เชจเซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเช•เซ‹ เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชธเชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเช•เซ‹เช เชคเชฌเซ€เชฌเซ€ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเซ€ เชคเชพเชฒเซ€เชฎ เชฒเซ€เชงเซ€ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช†เชฅเซ€ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฆเชฐเซเชฆเซ€เช“เชจเชพ เช‰เชชเชšเชพเชฐเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡ เชฆเชตเชพเช“, เช‡เชจเซเชœเช‚เช•เซเชถเชจเซ‹, เช‡เชฒเซ‡เช•เซเชŸเซเชฐเชฟเช• เชถเซ‰เช• เช†เชชเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเซ€ เชคเชพเชฒเซ€เชฎ เชฒเซ€เชงเซ€ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช†เชฅเซ€ เชคเซ‡ เชคเชฌเซ€เชฌเซ€ เช‰เชชเชšเชพเชฐเซ‹ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เชชเชพเชคเซเชฐเชคเชพ เชงเชฐเชพเชตเชคเซ‹ เชจเชฅเซ€. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชฎเชพเชจเชธเซ‹เชชเชšเชพเชฐ (psychotherapy) เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เช•เซเชทเซเชฌเซเชง เชฅเชˆ เช—เชˆ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชตเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเซ‹ เช‰เชชเชšเชพเชฐ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ‹ เชชเซเชฐเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเชพ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเซ€ เชคเชพเชฒเซ€เชฎ เชชเชฃ เชฒเซ€เชงเซ€ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช†เชฅเซ€ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฐเซ‹เช—เซ‹ เช•เซ‡ เชตเชฟเช•เซƒเชคเชฟเช“เชจเชพ เชจเชฟเชฆเชพเชจ เช…เชจเซ‡ เช‰เชชเชšเชพเชฐ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เช“ เช–เซ‚เชฌ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เซ€ เชฅเชˆ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชจเชฟเชฆเชพเชจ เช…เชจเซ‡ เช‰เชชเชšเชพเชฐเชฎเชพเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ-เช‡เชคเชฟเชนเชพเชธ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟ (case history method) เชคเซ‡เชฎเชœ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ‹ เชชเชฃ เชคเซ‡เช“ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฆเชฐเซเชฆเซ€เช“เชจเซ€ เชธเชพเชฐเชตเชพเชฐเชฎเชพเช‚ เชคเชœเซเชœเซเชžเซ‹เชจเซเช‚ เชœเซ‚เชฅ เชชเชฃ เช•เชพเชฎ เช•เชฐเชคเซเช‚ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช†เชตเชพ เชœเซ‚เชฅเชจเชพ เชเช• เชธเชญเซเชฏ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชธเซ‡เชตเชพเช“ เช†เชชเชคเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡.

10. เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เช—เช เชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (industrial and organizational psychology) : เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพ โ€˜เช•เชพเชฐเซเชฏเชธเซเชฅเชณโ€™ เชชเชฐ เชฅเชคเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชตเซ€เช“เชจเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจ เชธเชพเชฅเซ‡ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซ€ เช›เซ‡. เช‰เชคเซเชชเชพเชฆเช•เชคเชพ, เช•เชพเชฐเซเชฏเชธเช‚เชคเซ‹เชท เช…เชจเซ‡ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เช เชคเซ‡เชจเชพเช‚ เชฎเซเช–เซเชฏ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‹ เช›เซ‡. เช‰เชฆเซเชฏเซ‹เช—-เชงเช‚เชงเชพ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฐเชšเชพเชฏเซ‡เชฒเชพเช‚ เชธเช‚เช—เช เชจเซ‹เชจเซเช‚ เชธเช‚เชšเชพเชฒเชจ เช•เชฐเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช•เซเชถเชณ เช•เชฐเซเชฎเชšเชพเชฐเซ€เช“ เช…เชจเซ‡ เชธเช•เซเชทเชฎ เช…เชงเชฟเช•เชพเชฐเซ€เช“เชจเซ€ เชœเชฐเซ‚เชฐ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เช—เช เชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ โ€˜เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เช•เชพเชฎ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เชฎเชพเชฃเชธโ€™ เชถเซ‹เชงเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช‰เชฆเซเชฏเซ‹เช—-เชงเช‚เชงเชพเช“เชจเซ‡ เชธเชนเชพเชฏ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡เช“ เชญเชฐเชคเซ€ เช…เชงเชฟเช•เชพเชฐเซ€เช“ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชธเซ‡เชตเชพเช“ เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชตเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เชจเซ‡ โ€˜เชชเชฐเซเชธเซ‹เชจเซ‡เชฒ เชธเชพเช‡เช•เซ‰เชฒเซ‹เชœเชฟเชธเซเชŸโ€™ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช“เชณเช–เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡.

เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เช—เช เชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช เช•เชฐเซเชฎเชšเชพเชฐเซ€เช“/เช•เชพเชฎเชฆเชพเชฐเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฎเซ…เชจเซ‡เชœเชฎเซ‡เชจเซเชŸ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเซ€ เชฎเชนเชคเซเชตเชจเซ€ เชธเช‚เชชเชฐเซเช•-เช•เชกเซ€ เช›เซ‡. เชคเซ‡เช“ เช•เชฐเซเชฎเชšเชพเชฐเซ€เช“/เช•เชพเชฎเชฆเชพเชฐเซ‹ เชœเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚ เช•เชพเชฎ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เช‰เชคเซเชชเชพเชฆเช•เชคเชพ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจเซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช‰เชคเซเชชเชพเชฆเชจ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชงเชพเชฐเชตเซเช‚, เช•เชพเชฎเชฆเชพเชฐเซ‹เชจเซ‹ เชŠเชฅเชฒเซ‹ เช…เชจเซ‡ เช—เซ‡เชฐเชนเชพเชœเชฐเซ€ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เช˜เชŸเชพเชกเชตเชพเช‚, เช•เชพเชฎ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพ เชคเชพเชฒเซ€เชฎเซ€ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎเซ‹ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชธเซเชงเชพเชฐเชตเชพ, เช•เชฐเซเชฎเชšเชพเชฐเซ€/เช•เชพเชฎเชฆเชพเชฐเชจเชพ เช•เชพเชฐเซเชฏเชจเซเช‚ เชฎเซ‚เชฒเซเชฏเชพเช‚เช•เชจ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เช•เชฐเชตเซเช‚, เชคเซ‡เชฎเชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡เชจเชพ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชฏ เชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชธเซเชงเชพเชฐเชตเชพ เช‡เชคเซเชฏเชพเชฆเชฟ เชฌเชพเชฌเชคเซ‹เชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เช“ เชธเชฒเชพเชน-เชธเซ‚เชšเชจ เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡. เชธเชพเชฅเซ‡ เชธเชพเชฅเซ‡ เช•เชพเชฎเชฆเซ‹เชฐเซ‹เชจเชพเช‚ เชœเซ‹เชฎ เช…เชจเซ‡ เชœเซเชธเซเชธเซ‹ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชงเชพเชฐเชตเชพเช‚, เช•เชพเชฎ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเซ‹ เชธเช‚เชคเซ‹เชท เช…เชจเซ‡ เช•เชพเชฎ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเชฃเชพ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชงเชพเชฐเชตเซ€ เชคเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพ เชฎเชพเชฐเซเช—เซ‹ เชชเชฃ เชคเซ‡เช“ เชธเซ‚เชšเชตเซ‡ เช›เซ‡. เชชเชถเซเชšเชฟเชฎเชจเชพ เชฆเซ‡เชถเซ‹เชฎเชพเช‚ เชคเซ‹ เช˜เชฃเชพ เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เช—เช เชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช•เชจเซเชธเชฒเชŸเชฟเช‚เช— เชซเชฐเซเชฎเชจเชพ เชเช• เชธเชญเซเชฏ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช•เชพเชฎ เช•เชฐเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช…เชฅเชตเชพ เชคเซ‹ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชœ เช•เชจเซเชธเชฒเชŸเชฟเช‚เช— เชซเชฐเซเชฎ เชšเชฒเชพเชตเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡เช“ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ‡ โ€˜เช•เชจเซเชธเชฒเชŸเชฟเช‚เช— เชธเชพเช‡เช•เซ‹เชฒเซ‰เชœเชฟเชธเซเชŸโ€™ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช“เชณเช–เชพเชตเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡.

11. เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (educational psychology) : เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เชจเซ‡ เช•เซ‡เชณเชตเชฃเซ€เชจเซ€ เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เชถเซ€ เชฐเซ€เชคเซ‡ เช…เชธเชฐ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซเช‚ เช›เซ‡. เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ (learning) เช…เชจเซ‡ เช…เชงเซเชฏเชพเชชเชจ (teaching) เชฌเช‚เชจเซ‡ เชธเชพเชฅเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เชจเชพเชคเซ‹ เช›เซ‡. เชฌเชพเชณเช•เซ‹เชฎเชพเช‚ เชชเชกเซ‡เชฒเซ€ เชถเช•เซเชคเชฟเช“เชจเซ‡ เชธเชฎเชœเชตเซ€, เช…เชงเซเชฏเชพเชชเชจ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชถเซเชฐเซ‡เชทเซเช  เชชเซเชฐเชฏเซเช•เซเชคเชฟเช“ เชตเชฟเช•เชธเชพเชตเชตเซ€ เชคเซ‡เชฎเชœ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€-เชถเชฟเช•เซเชทเช• เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเซ€ เช†เช‚เชคเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เช…เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชคเซเชฏเชพเชฏเชจเชจเซ‡ เช•เซ‡เชฎ เชธเซเช—เชฎ เชฌเชจเชพเชตเชตเชพเช‚ เช‡เชคเซเชฏเชพเชฆเชฟ เชฌเชพเชฌเชคเซ‹ เชคเซ‡เชจเชพ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชถเชพเชณเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• (school psychologist) เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชชเชฃ เชธเซ‡เชตเชพเช“ เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‡ เชฌเชพเชณเช•เซ‹เชจเซ‡ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เช•เซ‡ เชธเช‚เชตเซ‡เช—เชพเชคเซเชฎเช• (emotional) เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เชคเซ‡เช“เชจเซเช‚ เชจเชฟเชฆเชพเชจ เช…เชจเซ‡ เช‰เชชเชšเชพเชฐ เช•เชฐเชตเชพเชจเซเช‚ เช•เชพเชฐเซเชฏ เชคเซ‡เช“ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฌเชพเชณเช•เซ‹เชจเซ€ เชธเชฎเชพเชฏเซ‹เชœเชจ-เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชคเซ‡ โ€˜เชธเชฒเชพเชนเช•เชพเชฐโ€™ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชชเชฃ เชซเชฐเชœเซ‹ เชฌเชœเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡.

12. เชธเชฒเชพเชนเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (counselling psychology) : เช•เซเชŸเซเช‚เชฌเชฎเชพเช‚, เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚, เช•เซ‰เชฒเซ‡เชœเชฎเชพเช‚, เชตเซเชฏเชตเชธเชพเชฏเชฎเชพเช‚, เชฒเช—เซเชจเชœเซ€เชตเชจเชฎเชพเช‚ เชเชฎ เช…เชจเซ‡เช• เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‹เชฎเชพเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ€ เชธเชฎเชพเชฏเซ‹เชœเชจ-เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เช…เชจเซเชญเชตเซ‡ เช›เซ‡. เช† เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เช—เช‚เชญเซ€เชฐ เชธเซเชตเชฐเซ‚เชช เชชเช•เชกเซ‡ เชคเซ‡ เชชเชนเซ‡เชฒเชพเช‚ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชจเชฟเชฆเชพเชจ เช…เชจเซ‡ เช‰เชชเชšเชพเชฐ เชฅเชพเชฏ เชคเซ‹ โ€˜เชชเชพเชฃเซ€ เชชเชนเซ‡เชฒเชพเช‚ เชชเชพเชณ เชฌเชพเช‚เชงเซ€ เชถเช•เชพเชฏโ€™. เช† เช•เชพเชฐเซเชฏ เชธเชฒเชพเชน เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชธเชฒเชพเชน เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพ เช…เชธเซ€เชฒเซ‹ เชชเชฐ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏเซ‹ เชฒเชพเชฆเชคเชพ เชจเชฅเซ€ เชชเชฐเช‚เชคเซ เชตเชพเชคเชšเซ€เชคเชจเชพ เชฎเชพเชงเซเชฏเชฎ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชเชตเซ€ เชถเซ€เช–เชตเชพเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟ เชŠเชญเซ€ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชœเซ‡เชจเชพ เช•เชพเชฐเชฃเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชชเซ‹เชคเซ‡ เชœ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชœเชพเชคเซ‡ เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏ เชชเชฐ เช†เชตเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเชจเซ‡ เชธเซเชฒเชเชพเชตเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡. เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช•, เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เช•เชพเชฐเช•เชฟเชฐเซเชฆเซ€เชจเซ‡ เชฒเช—เชคเซ€ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชธเชฒเชพเชน เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชตเชฟเชถเซ‡เชท เชธเชนเชพเชฏเชฐเซ‚เชช เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เชชเซเชฐเชคเซเชฏเซ‡เช• เชถเชพเชณเชพ-เชฎเชนเชพเชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เชธเชฒเชพเชน/เชฎเชพเชฐเซเช—เชฆเชฐเซเชถเชจ เช•เซ‡เชจเซเชฆเซเชฐ (guidance and counselling centre) เช† เชฐเซเชฆเชทเซเชŸเชฟเช เชนเซ‹เชตเซเช‚ เชœเชฐเซ‚เชฐเซ€ เช›เซ‡.

13. เชธเซ‡เชจเชพเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (military psychology) : เชธเซ‡เชจเชพ เชชเชฃ เชเช• เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซเช‚ เชธเช‚เช—เช เชจ เช›เซ‡. เชฒเชถเซเช•เชฐเชฎเชพเช‚ เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เช•เชพเชฎ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เชฎเชพเชฃเชธเชจเซ€ เชญเชฐเชคเซ€ เช•เชฐเซ€เชจเซ‡, เชคเซ‡เชจเซ‡ เชคเชพเชฒเซ€เชฎ เช†เชชเชตเชพเชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€เชจเซ‡ เชฏเซเชฆเซเชงเชฎเชพเช‚ เชธเซˆเชจเชฟเช•เซ‹เชจเซเช‚ เช…เชจเซ‡ เช…เชงเชฟเช•เชพเชฐเซ€เช“เชจเซเช‚ เช–เชฎเซ€เชฐ เชœเชณเชตเชพเชˆ เชฐเชนเซ‡ เชคเซเชฏเชพเช‚ เชธเซเชงเซ€เชจเซ€ เช…เชจเซ‡เช• เชฌเชพเชฌเชคเซ‹ เช•เชฐเชตเซ€ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชฏเซเชฆเซเชง เชฆเชฐเชฎเชฟเชฏเชพเชจ เชชเซเชฐเชœเชพเชจเซเช‚ เช…เชจเซ‡ เชฒเชถเซเช•เชฐเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชฌเชณ เชœเชพเชณเชตเซ€ เชฐเชพเช–เชตเชพ เชชเซเชฐเชšเชพเชฐ เช•เชฐเชตเซ‹ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡, เชถเชคเซเชฐเซเชชเช•เซเชทเชจเชพ เชชเซเชฐเชšเชพเชฐเชจเซ‹ เชชเซเชฐเชคเชฟเช•เชพเชฐ (disinformation) เช•เชฐเชตเซ‹ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เช† เชฌเชงเชพ เชธเชพเชฅเซ‡ เชธเซ‡เชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช—เชพเชข เชฐเซ€เชคเซ‡ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซเช‚ เช›เซ‡.

14. เช‡เชœเชจเซ‡เชฐเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (engineering psychology) : เช“เชœเชพเชฐเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฏเช‚เชคเซเชฐเซ‹ เชธเชพเชฅเซ‡เชจเซ€ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเซ€ เช†เช‚เชคเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เชถเช•เซเชฏ เชคเซ‡เชŸเชฒเซ€ เชธเซเช—เชฎ เช…เชจเซ‡ เช•เซเชทเชคเชฟเชฐเชนเชฟเชค เชฌเชจเซ‡ เชคเซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพ เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซ‡ เช•เชพเชฎ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช…เชจเซ‡ เชตเชพเชชเชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช…เชจเซเช•เซ‚เชณ เชชเชกเซ‡ เชคเซ‡เชตเซ€ เช“เชœเชพเชฐเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฏเช‚เชคเซเชฐเซ‹เชจเซ€ เชกเชฟเชเชพเช‡เชจ เช…เชจเซ‡ เชจเชฟเชฐเซเชฎเชพเชฃเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡ เชฏเซ‹เช—เชฆเชพเชจ เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡. เช•เชพเชฐ, เช•เชฎเซเชชเซเชฏเซ‚เชŸเชฐเชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€เชจเซ‡ เช…เชตเช•เชพเชถเชฏเชพเชคเซเชฐเซ€เช“ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพเช‚ เช“เชœเชพเชฐเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฏเช‚เชคเซเชฐเซ‹เชจเชพ เชจเชฟเชฐเซเชฎเชพเชฃเชฎเชพเช‚ เช† เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพเช“ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เชฟเชคเชพ เชธเชฟเชฆเซเชง เช•เชฐเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡.

15. เชชเซเชจ:เชธเซเชฅเชพเชชเชจเชพเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (rehabilitation psychology) : เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เช•เซ‡ เชฎเชพเชจเชตเชธเชฐเซเชœเชฟเชค เชฆเซเชฐเซเช˜เชŸเชจเชพเช“เชจเซ‹ เชญเซ‹เช— เชฌเชจเซ‡เชฒเชพเช‚เช“เชฎเชพเช‚ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชฎเซ‚เชณ เชธเซ‹เชคเชพเช‚ เชŠเช–เชกเซ€ เชœเชพเชฏ เช›เซ‡. เช†เชตเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเซ‡ เชชเซเชจ:เชธเซเชฅเชพเชชเชฟเชค เช•เชฐเชตเซ€ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เชœเซ€เชตเชจเชจเซ‡ เชฅเชพเชณเซ‡ เชชเชพเชกเชตเซเช‚ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชชเซเชจ:เชธเซเชฅเชพเชชเชจ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช“เชณเช–เชพเชคเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชถเชพเช–เชพ เช† เช•เชพเชฐเซเชฏเชฎเชพเช‚ เช–เซ‚เชฌ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เซ€ เชชเซเชฐเชตเชพเชฐ เชฅเชˆ เช›เซ‡. เชฆเชพเชฐเซ‚เชกเชฟเชฏเชพเช“, เช•เซ‡เชซเซ€ เชฆเซเชฐเชตเซเชฏเซ‹เชจเชพ เชฌเช‚เชงเชพเชฃเซ€เช“, เชฐเซ€เชขเชพ เช—เซเชจเซ‡เช—เชพเชฐเซ‹, เช…เชชเชนเชฐเชฃ-เชฌเชณเชพเชคเซเช•เชพเชฐ เช•เซ‡ เช…เชฎเชพเชจเซเชทเซ€ เชฏเชพเชคเชจเชพเชจเซ‹ เชญเซ‹เช— เชฌเชจเซ‡เชฒเชพเช“ เช•เซ‡ เชชเช›เซ€ เชงเชฐเชคเซ€เช•เช‚เชช, เชชเซ‚เชฐ, เชตเชพเชตเชพเชเซ‹เชกเชพเช‚, เชœเซ‡เชตเซ€ เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชฆเซเชฐเซเช˜เชŸเชจเชพเชจเซ‡ เชฒเซ€เชงเซ‡ เชตเชฟเชธเซเชฅเชพเชชเชฟเชค เชฅเชฏเซ‡เชฒ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซ‡ เชชเซเชจ:เชธเซเชฅเชพเชชเชฟเชค เช•เชฐเชตเชพ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡.

16. เช—เซเชฐเชพเชนเช•เชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (consumer psychology) : เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซ€ เช–เชฐเซ€เชฆเซ€เชจเซ€ เชŸเซ‡เชตเซ‹ เช…เชจเซ‡ เช–เชฐเซ€เชฆเชจเชพเชฐเชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฐ เชฅเชคเซ€ เชœเชพเชนเซ‡เชฐเช–เชฌเชฐเซ‹เชจเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹ เช เช—เซเชฐเชพเชนเช•เชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชฎเซเช–เซเชฏ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ-เชฎเซเชฆเซเชฆเชพเช“ เช›เซ‡. เช—เซเชฐเชพเชนเช•เชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช…เชจเซ‡ เช†เช—เชพเชนเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡ เชคเซ‡ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซเช‚ เช›เซ‡. เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เช—เซเชฐเชพเชนเช•เชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช—เซƒเชนเซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช•เชพเชฎ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช•เซ‹เชˆ เชšเซ‹เช•เซเช•เชธ เชšเซ€เชœเชตเชธเซเชคเซเชจเซ‡ เช—เซเชฐเชพเชนเช•เซ‹ เชตเชงเซ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเชฎเชพเช‚ เช–เชฐเซ€เชฆเชคเชพ เชฅเชพเชฏ เชคเซ‡เชตเซ€ เชเซเช‚เชฌเซ‡เชถเชจเซเช‚ เชคเซ‡ เช†เชฏเซ‹เชœเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡, เชคเซ‹ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เช—เซเชฐเชพเชนเช•เชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช—เซเชฐเชพเชนเช•เซ‹เชจเชพเช‚ เชนเชฟเชคเซ‹เชจเซเช‚ เช…เชจเซ‡ เชนเช•เซ‹เชจเซเช‚ เชฐเช•เซเชทเชฃ เช•เชฐเชจเชพเชฐ เชธเชฐเช•เชพเชฐเซ€ เช•เซ‡ เชธเซเชตเซˆเชšเซเช›เชฟเช• เชธเช‚เช—เช เชจเซ‹เชฎเชพเช‚ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชธเซ‡เชตเชพเช“ เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡. เช—เซเชฐเชพเชนเช•เซ‹เชจเซ€ เชฐเซเชšเชฟ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชตเช–เชคเซ‹เชตเช–เชค เชฅเชคเชพ เชซเซ‡เชฐเชซเชพเชฐเซ‹ เชคเซ‡เชฎเชœ เช—เซเชฐเชพเชนเช•เซ‹เชจเซ‡ เชฎเชณเชคเซ€ เชšเซ€เชœเชตเชธเซเชคเซเช“ เช•เซ‡ เชธเซ‡เชตเชพเช“เชจเซ€ เช—เซเชฃเชตเชคเซเชคเชพ เช เช—เซเชฐเชพเชนเช•เชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชšเชฟเช‚เชคเชพเชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เช›เซ‡.

17. เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (community psychology) : เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชธเซเชตเชพเชธเซเชฅเซเชฏเชจเชพ เช†เช‚เชฆเซ‹เชฒเชจ เช…เช‚เช—เซ‡ เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏเชฎเชพเช‚ เชœเชพเช—เซƒเชคเชฟ เช†เชตเซ‡ เช…เชจเซ‡ เช† เช†เช‚เชฆเซ‹เชฒเชจ เช›เซ‡เช• เช›เซ‡เชตเชพเชกเชพเชจเชพ เชฎเชพเชฃเชธ เชธเซเชงเซ€ เชชเซเชฐเชธเชฐเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซ€ เช›เซ‡. เชœเซ‡เช“ เช•เซ‹เชˆ เชตเชฐเซเชคเชจ-เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเชจเซ‹ เชญเซ‹เช— เชฌเชจเซเชฏเชพ เชนเซ‹เชฏ เช•เซ‡ เชฌเชจเชตเชพเชจเซ€ เชถเช•เซเชฏเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เช“เชจเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชตเชฟเชถเชฟเชทเซเชŸ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎเซ‹เชจเซเช‚ เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช†เชฏเซ‹เชœเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ โ€˜เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เช•เชฐเซเชฎเชถเซ€เชฒเซ‹โ€™(social activists)เชจเซ€ เชญเซ‚เชฎเชฟเช•เชพ เชญเชœเชตเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชตเชพ เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ โ€˜เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเชญเชฟเชฎเซเช–โ€™ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชญเชฟเชจเซเชจ เชญเชฟเชจเซเชจ เชตเชพเชฐเซเชคเชจเชฟเช• เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ‹เชฎเชพเช‚ เชœเซ‡ เชจเชตเชพ เชตเชฟเชšเชพเชฐเซ‹ เช†เชตเซเชฏเชพ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชจเซ‹ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเชจเชพ เช‰เช•เซ‡เชฒเชฎเชพเช‚ เชตเชฟเชจเชฟเชฏเซ‹เช— เช•เชฐเชคเชพ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏเชฎเชพเช‚ เชฌเซ‡ เชœเซ‚เชฅเซ‹ เชตเชšเซเชšเซ‡ เชตเซˆเชฐเชญเชพเชต เชตเชงเซ€ เช—เชฏเซ‹ เชนเซ‹เชฏ, เช†เชคเช‚เช•เชตเชพเชฆเซ€ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเช“ เชซเซ‚เชฒเซ€เชซเชพเชฒเซ€ เชนเซ‹เชฏ, เชฌเซ‡เชฐเซ‹เชœเช—เชพเชฐเซ€เชจเซ‡ เชฒเซ€เชงเซ‡ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชฎเชพเช‚ เชจเชฟเชฐเชพเชถเชพ เชตเซเชฏเชพเชชเซ€ เชนเซ‹เชฏ, เชฏเซเชตเชพเชตเชฐเซเช— เช•เซ‡เชซเซ€ เชฆเซเชฐเชตเซเชฏเซ‹เชจเซ‹ เชฌเช‚เชงเชพเชฃเซ€ เชฌเชจเชคเซ‹ เชœเชคเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เช‡เชคเซเชฏเชพเชฆเชฟ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“เชจเซ‡ เช‰เช•เซ‡เชฒเชตเชพ เชคเซ‡ เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชฐเซ‹เชœเชฌเชฐเซ‹เชœเชจเซ€ เชœเชฟเช‚เชฆเช—เซ€เชจเซ€ เช—เซเชฃเชตเชคเซเชคเชพ เชธเซเชงเชฐเซ‡ เชคเซ‡เชตเชพ เชตเชฟเชงเชพเชฏเช• เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจเซ‹ เชชเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซ‡ เชชเซ€เชตเชพเชจเซเช‚ เชถเซเชฆเซเชง เชชเชพเชฃเซ€ เชฎเชณเซ‡, เชธเซเชตเชšเซเช›เชคเชพเชจเซเช‚ เชงเซ‹เชฐเชฃ เชœเชณเชตเชพเชˆ เชฐเชนเซ‡, เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซ‡ เชฐเซ‹เชœเช—เชพเชฐเชฒเช•เซเชทเซ€ เช•เซ‡เชณเชตเชฃเซ€ เชฎเชณเซ‡, เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏเชจเซ‡ เชธเซเชชเชฐเซเชถเชคเชพ เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹เชฎเชพเช‚ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซ€ เชญเชพเช—เซ€เชฆเชพเชฐเซ€ เชตเชงเซ‡ เชคเซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชคเซ‡ เชชเซเชฐเชฏเชพเชธเซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

18. เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (environmental psychology) : เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพ เชฒเซ‹เช•เซ‹ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เชญเซŒเชคเชฟเช• เชตเชพเชคเชพเชตเชฐเชฃ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชธเช‚เชฌเช‚เชง เชตเชฟเชถเซ‡ เชตเชฟเชšเชพเชฐ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช˜เชฐเชจเซเช‚ เชธเซเชฅเชพเชชเชคเซเชฏ, เชนเชตเชพเชฎเชพเชจ, เชตเชธเซเชคเซ€เชจเซ€ เช—เซ€เชšเชคเชพ, เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸ, เชคเชพเชชเชฎเชพเชจ, เช—เช‚เชง เชœเซ‡เชตเชพเช‚ เช…เชจเซ‡เช• เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเซ€เชฏ เชชเชฐเชฌเชฟเชณเซ‹เชจเซ€ เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฐ เช…เชธเชฐ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เช† เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซเช‚ เชฐเช•เซเชทเชฃ, เชœเชคเชจ เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เชตเชฐเซเชงเชจ เชฅเชพเชฏ, เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เช•เซ‹เชˆ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชจ เชซเซ‡เชฒเชพเชฏ เชคเซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชตเซเชฏเซ‚เชนเชฐเชšเชจเชพเช“ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช•เชฐเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช†เชงเซเชจเชฟเช• เชธเชฎเชฏเชฎเชพเช‚ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชœเชพเชณเชตเชฃเซ€ เช เชเช• เช†เช‚เชฆเซ‹เชฒเชจ เชฌเชจเซ€ เช—เชฏเซเช‚ เช›เซ‡.

19. เช†เชฐเซ‹เช—เซเชฏเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (health psychology) : เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช• เชฐเซ‹เช—เซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช˜เชŸเช•เซ‹ เชเช•เชฌเซ€เชœเชพเชจเซ‡ เช•เซ‡เชตเซ€ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชชเซเชฐเชญเชพเชตเชฟเชค เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเชพ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เชธเชพเชฅเซ‡ เช†เชฐเซ‹เช—เซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซเช‚ เช›เซ‡. เชถเชฐเชฆเซ€เชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€เชจเซ‡ เช•เซ…เชจเซเชธเชฐ เช…เชจเซ‡ เชนเซƒเชฆเชฏเชฐเซ‹เช— เชœเซ‡เชตเชพ เชœเซ€เชตเชฒเซ‡เชฃ เชฐเซ‹เช—เซ‹เชฎเชพเช‚ โ€˜เชฎเชจเซ‹เชญเชพเชฐ เช•เซ‡ เชฎเชจเชธเซเชคเชพเชฃ(STRESS)เชจเซ€ เชถเซ€ เชญเซ‚เชฎเชฟเช•เชพ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชธเซเชชเชทเซเชŸเซ€เช•เชฐเชฃ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชเช• เชฌเชพเชœเซ เชคเช‚เชฆเซเชฐเชธเซเชคเซ€เชจเซ€ เชœเชพเชณเชตเชฃเซ€ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพ เช‰เชชเชพเชฏเซ‹ เชคเซ‡ เชธเซ‚เชšเชตเซ‡ เช›เซ‡ (เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชตเซเชฏเชพเชฏเชพเชฎ เช•เซ‡ เชฏเซ‹เช—), เชคเซ‹ เชฌเซ€เชœเซ€ เชฌเชพเชœเซ เชคเช‚เชฆเซเชฐเชธเซเชคเซ€ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชœเซ‹เช–เชฎเชฐเซ‚เชช เชเชตเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชฌเชณเซ‹(เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชงเซ‚เชฎเซเชฐเชชเชพเชจ)เชฅเซ€ เช†เชชเชฃเชจเซ‡ เชธเชพเชตเชšเซ‡เชค เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฆเชฐเซเชฆเซ€ เช…เชจเซ‡ เชคเชฌเซ€เชฌเซ‹ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹เชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เชชเชฃ เชคเซ‡ เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เช† เชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹เชจเซ€ เช…เชธเชฐเช•เชพเชฐเช•เชคเชพ เชตเชงเชพเชฐเชตเชพ เชคเซ‡ เชชเซเชฐเชฏเชพเชธ เชชเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

20. เชจเซเชฏเชพเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (forensic psychology) : เชจเซเชฏเชพเชฏเชคเช‚เชคเซเชฐเชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡ เชธเช‚เช•เชณเชพเชฏเซ‡เชฒเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจเซ‹เชจเซเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชฐเซ‹เชชเซ€ เชธเชคเซเชฏ เชฌเซ‹เชฒเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช…เชธเชคเซเชฏ (lie detector), เช†เชฐเซ‹เชชเซ€ เช•เซ‹เชˆ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเช•เซƒเชคเชฟ เช•เซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฐเซ‹เช—เชจเซ‹ เชญเซ‹เช— เชฌเชจเซ‡เชฒเซ‹ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช•เซ‡เชฎ, เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชธเชพเชฎเชฐเซเชฅเซเชฏ (mental competence) เช•เซ‡เชŸเชฒเซเช‚ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชจเช•เซเช•เซ€ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช…เชฆเชพเชฒเชคเซ‹ เชจเซเชฏเชพเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชคเชœเซเชœเซเชžเซ‹เชจเซ€ เชธเชนเชพเชฏ เชฒเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชฐเซ‹เชชเซ€ เชœเซ‹ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเช•เซƒเชคเชฟเชจเซ‹ เชญเซ‹เช— เชฌเชจเซ‡เชฒ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เชคเซ‡เชจเซ‡ เชœเซ‡เชฒเชฎเชพเช‚ เชจเชนเชฟ เชชเชฃ เช‰เชชเชšเชพเชฐ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฎเซ‡เชจเซเชŸเชฒ เชนเซ‰เชธเซเชชเชฟเชŸเชฒเชฎเชพเช‚ เชฎเซ‹เช•เชฒเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชธเชพเช•เซเชทเซ€เช“เชจเซ€ เชœเซเชฌเชพเชจเซ€ เช…เชจเซ‡ เชœเซ‚เชฐเซ€เชจเชพ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏเซ‹เชจเซ€ เชตเชฟเชถเซเชตเชธเชจเซ€เชฏเชคเชพ เชธเซเชงเชพเชฐเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจเชถเซ€เชฒ เชเชตเชพ เชจเซเชฏเชพเชฏเชคเช‚เชคเซเชฐเชจเชพ เชตเชฟเชถเชพเชฐเชฆเซ‹เชจเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพเชจเซเช‚ เชœเซเชžเชพเชจ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เซ€ เชชเซเชฐเชตเชพเชฐ เชฅเชฏเซเช‚ เช›เซ‡.

21. เชฒเช˜เซเชฎเชคเซ€ เชœเซ‚เชฅเซ‹เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (psychology of minorities) : เชฆเชฐเซ‡เช• เชธเชฎเชพเชœเชฎเชพเช‚ เช…เชฎเซเช• เชœเซ‚เชฅเซ‹ เชฒเช˜เซเชฎเชคเซ€เชฎเชพเช‚ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช…เชจเซเชฏ เชœเซ‚เชฅเซ‹เชจเซ€ เชคเซเชฒเชจเชพเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เชตเชฟเชถเชฟเชทเซเชŸ เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เช“ เชตเชฟเชถเชฟเชทเซเชŸ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชคเชพ เชชเชฃ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชฒเช˜เซเชฎเชคเซ€ เชœเซ‚เชฅเซ‹เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช†เชตเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจเซ‹เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชฐเซเชฆเชทเซเชŸเชฟเช เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฒเช˜เซเชฎเชคเซ€ เชœเซ‚เชฅเซ‹เชจเซ‡ เชธเชฎเชพเชจ เชคเช•เซ‹ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชชเซ‚เชฐเซ€ เชชเชพเชกเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชจเชพเชฎเชพเช‚ เช˜เชฐ เช•เชฐเซ€ เช—เชฏเซ‡เชฒ เช…เชธเชฒเชพเชฎเชคเซ€ เช…เชจเซ‡ เช…เชธเชฒเชพเชฎเชคเซ€เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชœเชจเซเชฎเชคเชพเช‚ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเชฐเซเชคเชจเซ‹เชจเซเช‚ เชจเชฟเชตเชพเชฐเชฃ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เช•เชฐเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เช เช† เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เชšเชฟเช‚เชคเชพเชจเซ‹ เชตเชฟเชทเชฏ เช›เซ‡. เช…เชฎเซเช• เชธเช‚เชฆเชฐเซเชญเชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเซเชทเซ‹เชจเซ€ เชคเซเชฒเชจเชพเชฎเชพเช‚ เชฎเชนเชฟเชฒเชพเช“ เชชเชฃ เชฒเช˜เซเชฎเชคเซ€ เชœเซ‡เชตเซ‹ เชญเชพเชต เช…เชจเซเชญเชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฒเช˜เซเชฎเชคเซ€ เชœเซ‚เชฅเซ‹เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช เชฐเซเชฆเชทเซเชŸเชฟเชฅเซ€ เชฎเชนเชฟเชฒเชพเช“เชจเชพ เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹เชจเซ‹ เชชเชฃ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

22. เชธเชฎเซ‚เชนเชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (media psychology) : เช…เช–เชฌเชพเชฐเซ‹, เชฐเซ‡เชกเชฟเชฏเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชŸเซ‡เชฒเชฟเชตเชฟเชเชจ เชœเซ‡เชตเชพเช‚ เชธเชฎเซ‚เชนเชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเซ‹เชจเซ€ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจ เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชต เชชเชฐ เชจเซ‹เช‚เชงเชชเชพเชคเซเชฐ เช…เชธเชฐ เชชเชกเซ€ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡. โ€˜เชฎเซ€เชกเชฟเชฏเชพ เช‡เช เชง เชฎเซ‡เชธเซ‡เชœโ€™ เช เช† เชฏเซเช—เชจเซเช‚ เชธเซ‚เชคเซเชฐ เชฌเชจเซ€ เช—เชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เชธเชฎเซ‚เชนเชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ โ€˜เชฎเซ€เชกเชฟเชฏเชพโ€™เชจเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.

23. เชฐเชฎเชคเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (sports psychology) : เช–เซ‡เชฒเชพเชกเซ€เชจเชพ เช•เซ‡ เชŸเซ€เชฎเชจเชพ เชฆเซ‡เช–เชพเชตเชจเซ‡ เชจเซ‹เช‚เชงเชชเชพเชคเซเชฐ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชธเซเชงเชพเชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เชตเชฟเชจเชฟเชฏเซ‹เช— เชฐเชฎเชค เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชคเชœเซเชœเซเชžเซ‹ เช•เชฐเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชจเชพเช—เชฐเชฟเช•เซ‹เชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€เชจเซ‡ เชตเชฟเชถเซเชตเช•เช•เซเชทเชพเชจเชพ เช–เซ‡เชฒเชพเชกเซ€เช“ เชธเซเชงเซ€ เชคเซ‡เชฎเชจเซ€ เชธเซ‡เชตเชพเช“ เชตเชฟเชธเซเชคเชฐเซ‡เชฒเซ€ เช›เซ‡. เชฐเชฎเชคเชจเชพ เชฎเซ‡เชฆเชพเชจเชฎเชพเช‚ เช–เซ‡เชฒเชพเชกเซ€/เช–เซ‡เชฒเชพเชกเซ€เช“ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชฌเชณ เช…เชจเซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชธเชฎเชคเซ‹เชฒเชจ เชœเชพเชณเชตเซ€ เชถเช•เซ‡, เชนเชพเชฐ เช•เซ‡ เชœเซ€เชคเชจเซ‡ เชชเชšเชพเชตเซ€ เชถเช•เซ‡ เชคเซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพ เชชเชพเช  เชฐเชฎเชค เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชถเซ€เช–เชตเซ‡ เช›เซ‡; เช–เซ‡เชฒเชพเชกเซ€เช“เชฎเชพเช‚ โ€˜เชตเชฟเชœเชฏ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซเช‚ เชตเชฒเชฃโ€™ เช…เชจเซ‡ โ€˜เชธเช‚เช˜เชญเชพเชตเชจเชพโ€™ (team spirit) เช†เชตเซ‡ เชคเซ‡เชตเซ€ เชตเซเชฏเซ‚เชน-เชฐเชšเชจเชพเช“ เชคเซ‡เช“ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช–เซ‡เชฒเชพเชกเซ€เช เชฐเชฎเชค เชฆเชฐเชฎเชฟเชฏเชพเชจ เชœเซ‡ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชคเซ‡ เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ (task analysis). เช† เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃเชจเซ‡ เช†เชงเชพเชฐเซ‡ เช–เซ‡เชฒเชพเชกเซ€เช เช•เชฏเชพเช‚ เช•เชฏเชพเช‚ เช•เซŒเชถเชฒเซเชฏเซ‹ เชตเชฟเช•เชธเชพเชตเชตเชพเชจเชพเช‚ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชธเช‚เช•เชฒเชจ เช•เชฐเชตเชพเชจเซเช‚ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชฎเชพเชฐเซเช—เชฆเชฐเซเชถเชจ เช…เชชเชพเชฏ เช›เซ‡. เชฐเชฎเชค เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชจเชพเช—เชฐเชฟเช•เซ‹เชจเซ‡ เชชเชฃ เชธเชนเชพเชฏเชญเซ‚เชค เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เชœเชจเชธเชฎเซเชฆเชพเชฏเชฎเชพเช‚ เช†เชฌเชพเชฒเชตเซƒเชฆเซเชง เชธเซŒ เชฐเชฎเชคเชจเซ€ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช•, เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชญเชพเชตเชพเชคเซเชฎเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ (เชฐเชฎเชคเชฅเซ€ เชญเชพเชตเชตเชฟเชฐเซ‡เชšเชจ โ€“ catharsis เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.) เชตเชงเซเชฎเชพเช‚ เชตเชงเซ เชญเชพเช— เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชฒเชˆ เชถเช•เชพเชฏ เชคเซ‡ เชตเชฟเชถเซ‡ เช เชตเชฟเชšเชพเชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชœเชฐเซ‚เชฐ เชชเชกเซ‡ เชคเซ‹ เชตเชฟเชตเชฟเชง เช•เชธเชฐเชคเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฏเซ‹เช— เชชเชฃ เชคเซ‡ เชถเซ€เช–เชตเซ‡ เช›เซ‡.

24. เชถเชพเช‚เชคเชฟเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (peace psychology) : โ€˜เชฏเซเชฆเซเชงเชจเซ€ เชถเชฐเซ‚เช†เชค เชฎเชพเชจเชตเชฎเชจเชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชœ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เช†เชฅเซ€ เชถเชพเช‚เชคเชฟ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชฆเซ€เชตเชพเชฒเซ‹ เชชเชฃ เชฎเชพเชจเชตเชฎเชจเชฎเชพเช‚ เชœ เชฐเชšเชพเชตเซ€ เชœเซ‹เชˆเชโ€™ โ€“ เช† เชฐเซเชฆเชทเซเชŸเชฟเชฌเชฟเช‚เชฆเซเชจเซ‡ เชงเซเชฏเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชฒเชˆเชจเซ‡ เชฏเซเชฆเซเชงเซ‹ เช•เซ‡เชฎ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชถเซเชตเชถเชพเช‚เชคเชฟ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชธเซเชฅเชพเชชเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เชคเซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพเช‚ เช…เชงเซเชฏเชฏเชจเซ‹ เชถเชพเช‚เชคเชฟเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡.

25. เชฎเชจ:-เช”เชทเชงเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ (psychopharmacology) : เชฎเชจ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฐ เชฆเชตเชพเช“เชจเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ. เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฎเชพเช‚เชฆเช—เซ€เชจเซ‹ เช‰เชชเชšเชพเชฐ เช•เชฐเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชฆเชตเชพเช“เชจเชพ เชตเชฟเช•เชพเชธเชจเซเช‚ เชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ.

26. เชฎเชจเซ‹เชฎเชพเชชเชจเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ (psychometry) : เชฎเชพเชชเชจเชฎเชพเช‚ เช…เชฎเซเช• เชšเซ‹เช•เซเช•เชธ เชจเชฟเชฏเชฎเซ‹เชจเซ‡ เช†เชงเชพเชฐเซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชชเชฃ เชชเชฆเชพเชฐเซเชฅ, เช˜เชŸเชจเชพ เช•เซ‡ เชจเชฟเชฐเซ€เช•เซเชทเชฃเชจเซ‡ เชธเช‚เช–เซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• เชธเซเชตเชฐเซ‚เชช เช†เชชเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เช เชฌเซเชฆเซเชงเชฟ, เช…เชญเชฟเชฏเซ‹เช—เซเชฏเชคเชพ, เช…เชญเชฟเชฐเซเชšเชฟ เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชฎเชพเชชเชจ เชœเซ‡เชตเซ€ เช…เชจเซ‡เช• เชฌเชพเชฌเชคเซ‹เชจเชพ เชฎเชพเชชเชจ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชฌเชจเชพเชตเซ€ เช›เซ‡. เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ€ เชฏเชฅเชพเชฐเซเชฅเชคเชพ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชถเซเชตเชธเชจเซ€เชฏเชคเชพ เช…เช‚เช—เซ‡ เชชเชฃ เชคเซ‡เช“ เช•เชพเชณเชœเซ€ เชฐเชพเช–เซ‡ เช›เซ‡, เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชฎเชพเช‚ เชฐเชนเซ‡เชฒเซ€ เช•เซเชทเชฎเชคเชพเช“เชจเซ‡ เชœเชพเชฃเชตเชพเชฎเชพเช‚, เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเซ€ เชญเชฟเชจเซเชจเชคเชพเชจเซ‡ เชธเชฎเชœเชตเชพเชฎเชพเช‚, เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เชจเซ‡ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเชพเชตเชธเชพเชฏเชฟเช• เชฎเชพเชฐเซเช—เชฆเชฐเซเชถเชจ เช†เชชเชตเชพเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เช–เซ‚เชฌ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เซ€ เชชเซเชฐเชตเชพเชฐ เชฅเชˆ เช›เซ‡.

27. เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎเชฎเซ‚เชฒเซเชฏเชพเช‚เช•เชจ (Program evaluation) : เชธเชฎเชพเชœเซ‡, เชธเชฐเช•เชพเชฐเซ‡, เชธเช‚เชธเซเชฅเชพเช เช•เซ‡ เชธเช‚เช—เช เชจเซ‡ เชฎเซ‹เชŸเชพ เชชเชพเชฏเชพ เชชเชฐ เช•เซ‹เชˆ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎ เชนเชพเชฅ เชชเชฐ เชฒเซ€เชงเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เชคเซ‡ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎ เชคเซ‡เชจเชพเช‚ เชจเชฟเชฐเซเชงเชพเชฐเชฟเชค เชฒเช•เซเชทเซเชฏเซ‹เชจเซ‡ เชชเชพเชฐ เชชเชพเชกเซ€ เชถเช•เซเชฏเซ‹ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช•เซ‡เชฎ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชฎเซ‚เชฒเซเชฏเชพเช‚เช•เชจ เช•เชฐเชตเซเช‚ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชคเชœเซเชœเซเชžเซ‹เช โ€˜เชกเซ‡เชŸเชพโ€™ เชเช•เช เซ‹ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เชคเชพเชฒเซ€เชฎ เชฒเซ€เชงเซ‡เชฒเซ€ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช†เชฅเซ€ โ€˜เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎโ€“เชฎเซ‚เชฒเซเชฏเชพเช‚เช•เชจโ€™เชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เช“ เชธเชซเชณ เช•เชพเชฎเช—เซ€เชฐเซ€ เชฌเชœเชพเชตเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡. เชตเซ€เชธ เชฎเซเชฆเซเชฆเชพเชจเชพ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎเชจเซเช‚ เช…เชฎเชฒเซ€เช•เชฐเชฃ, เช—เซ‹เช•เซเชณเชฟเชฏเชพ เช—เซเชฐเชพเชฎเชจเซ€ เชฏเซ‹เชœเชจเชพ, เชธเชพเช•เซเชทเชฐเชคเชพ-เช…เชญเชฟเชฏเชพเชจ, เชฌเชพเชณเช—เซเชฐเซ เช•เซ‡ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชธเชนเชพเชฏเช• เชฏเซ‹เชœเชจเชพ, เชฎเชงเซเชฏเชพเชนเซเชจ เชญเซ‹เชœเชจ เชฏเซ‹เชœเชจเชพ, เชธเซเชตเชพเชงเซเชฏเชพเชฏ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชถเซเชตเช•เซ‹เชถ เชœเซ‡เชตเชพ เช…เชจเซ‡เช• เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชฐเชฎเซ‹เชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชฎเซ‚เชฒเซเชฏเชพเช‚เช•เชจ เช•เชฐเซ€ เชถเช•เชพเชฏ.

เชจเชŸเชตเชฐเชฒเชพเชฒ เชถเชพเชน

เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (psychology of religion)

เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“, เชชเซเชฐเชฅเชพเช“, เชชเชฐเช‚เชชเชฐเชพเช“ เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐเซ‹เชจเซ‹ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เช…เชจเซ‡ เชธเชฎเซ‚เชนเซ‹เชจเชพ เชฎเชพเชจเชธ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เช‰เชชเชฐ เช•เซ‡เชตเซ‹ เชชเซเชฐเชญเชพเชต เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เช…เชตเชฒเซ‹เช•เชจเชจเชฟเชทเซเช  (empirical) เชคเชฅเซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• (factual) เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช…เชจเซเชฏ เชถเชพเช–เชพเช“เชจเซ€ เชœเซ‡เชฎ เชงเชฐเซเชฎเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชชเชฃ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชเช• เชถเชพเช–เชพ เช›เซ‡. โ€˜เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชจ เชธเชพเช‡เช•เซ‹เชฒเซ‰เชœเชฟเช•เชฒ เชเชธเซ‹เชธเชฟเชฏเซ‡เชถเชจโ€™ (APA) เชจเชพเชฎเชจเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เชจเซ€ เชธเช‚เชธเซเชฅเชพเชจเชพ เชเช• เชตเชฟเชญเชพเช—เชจเซเช‚ เชจเชพเชฎ โ€˜เชธเชพเช‡เช•เซ‰เชฒเซ‹เชœเซ€ เช‘เชตเซ เชฐเชฟเชฒเชฟเชœเชฟเชจโ€™ เชฐเชพเช–เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. APAเชจเชพ เชœเซเชฆเชพ เชœเซเชฆเชพ เชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹เชฎเชพเช‚ เชคเซ‡ เชคเซ‡ เชตเชฟเชญเชพเช— เชนเซ‡เช เชณ เช†เชตเชคเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹เชจเซ‡ เช†เชตเชฐเซ€ เชฒเซ‡เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡ เชตเชฟเชญเชพเช—เชจเซ€ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเช“เชจเซเช‚ เชธเช‚เช•เชฒเชจ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชตเซ€เชธเชฎเซ€ เชธเชฆเซ€เชจเชพ เชชเซ‚เชฐเซเชตเชพเชฐเซเชงเชฎเชพเช‚ เชตเชฟเชฒเชฟเชฏเชฎ เชœเซ‡เชฎเซเชธ, เชธเซเชŸเซ‡เชจเชฒเซ€ เชœเซ‰เชฒ เชคเซ‡เชฎเชœ เช—เซ‰เชฐเซเชกเชจ เช‘เชฒเชชเซ‰เชฐเซเชŸ เชœเซ‡เชตเชพ เช…เช—เซเชฐเชฃเซ€ เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชจ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เช เช† เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เช—เซเชฐเช‚เชฅเซ‹ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชฎเชนเชคเซเชตเชจเซเช‚ เชฏเซ‹เช—เชฆเชพเชจ เช•เชฐเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡, เชชเชฐเช‚เชคเซ เชตเซ€เชธเชฎเซ€ เชธเชฆเซ€เชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชœเซ‡ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชฌเซ€เชœเซ€ เชถเชพเช–เชพเช“ เชตเชฟเชธเซเชคเชฐเชคเซ€ เช—เชˆ เชคเซ‡ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชงเชฐเซเชฎเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เชตเชฟเชธเซเชคเชพเชฐ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเช•เชพเชธ เชฅเชฏเซ‹ เชจเชฅเซ€. เช‰เชฆเซเชฏเซ‹เช—เซ‹, เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ, เชตเซเชฏเชตเชธเชพเชฏ, เชฎเชพเชจเชธ-เชตเชฟเช•เซƒเชคเชฟเช“ เช†เชฆเชฟ เชฒเซŒเช•เชฟเช• เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชตเชฐเซเชคเซเชฏเซ‹(variables)เชฅเซ€ เชชเซเชฐเชญเชพเชตเชฟเชค เชเชตเชพ เชฎเชพเชจเชตเชตเชฐเซเชคเชจ เช‰เชชเชฐ เชธเซเชตเชพเชญเชพเชตเชฟเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชœ เชตเชงเซ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เชฅเชฏเชพเช‚ เช›เซ‡.

เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชเช• เชชเซเชฐเชญเชพเชตเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชฎเซเช–เซเชฏ เชชเซเชฐเชตเชพเชนเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช…เชจเซเชฏ เชถเชพเช–เชพเช“ เช•เชฐเชคเชพเช‚ เช“เช›เซเช‚ เชตเชฟเช•เชธเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชเช• เช•เชพเชฐเชฃ เช เชฆเชฐเซเชถเชพเชตเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชฌเซ€เชœเซ€ เชถเชพเช–เชพเชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เช…เชตเชฒเซ‹เช•เชจเช•เซเชทเชฎ เช›เซ‡, เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“, เชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐเซ‹, เชชเซเชฐเชฅเชพเช“ เช•เซ‡ เชชเชฐเช‚เชชเชฐเชพเช“เชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชˆเชถเซเชตเชฐ, เช†เชคเซเชฎเชพ, เชชเซเชจเชฐเซเชœเชจเซเชฎ, เช•เชฐเซเชฎ, เชชเชพเชช-เชชเซเชฃเซเชฏ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เช†เชตเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹เชจเซ€ เชธเชคเซเชฏเชคเชพเชจเซ‹ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏ เช•เชฐเชตเชพเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชชเชพเชธเซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชธเชพเชงเชจ เชจเชฅเซ€. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชœ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช…เชจเซเชฏ เชถเชพเช–เชพเช“เชฎเชพเช‚ เชœเซ‡เชตเซเช‚ เชตเชฟเชทเชฏเช—เชค เชคเซ‡เชฎเชœ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเชญเซ‚เชค เชœเซเชžเชพเชจ เชฎเชณเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เช† เชถเชพเช–เชพเชฎเชพเช‚ เชถเช•เซเชฏ เชจเชฅเซ€ เชคเซ‡เชฎ เชฆเชฐเซเชถเชพเชตเชพเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เชœเซ‹เช•เซ‡, เช˜เชฃเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“ เชฎเชพเชจเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เช เชคเซ‹ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ€ เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“ (beliefs), เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจ, เชคเซ‡เชจเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฒเชฃเซ‹ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เช•เชฏเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชฌเชณเซ‹เชฅเซ€ เชชเซเชฐเชญเชพเชตเชฟเชค เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เชœ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ‹ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชœเซ‹ เชงเชฐเซเชฎ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพเช‚ เช…เชจเซ‡ เชธเชฎเซ‚เชนเชจเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจเซ‹เชจเซ‡ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชพเชฏเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชชเซเชฐเชญเชพเชตเชฟเชค เช•เชฐเชคเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เชงเชฐเซเชฎ เชชเชฃ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชญเชพเชทเชพ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเซ‡, เชเช• เช…เช—เชคเซเชฏเชจเซเช‚ เชชเชฐเชฟเชตเชฐเซเชคเซเชฏ (variable) เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เช เชคเซ‡เชจเชพ เช‰เชชเชฐ เช–เชพเชธ เชงเซเชฏเชพเชจ เช†เชชเชตเซเช‚ เชœเซ‹เชˆเช. เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเชจเซ€ เชธเชพเชฎเช—เซเชฐเซ€ เช—เชฎเซ‡ เชคเซ‡ เชนเซ‹เชฏ เชชเชฃ เชœเซ‹ เชคเซ‡ เชจเชฟเชฐเซเชฃเชพเชฏเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพ เช•เซ‡ เชธเชฎเซ‚เชนเซ‹เชจเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจ, เชฎเชจเซ‹เชตเชฒเชฃ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เช‰เชชเชฐ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเช• เชชเซเชฐเชญเชพเชต เชชเชพเชกเชคเซ€ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เช เชคเซ‡เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชตเซ‹ เชœ เชœเซ‹เชˆเช. เชงเชฐเซเชฎ เชœเซ‡ เช•เชนเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‡ เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชธเชฎเชฐเซเชฅเชจ เชจเชฅเซ€ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เช˜เชฃเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชฎเชพเชจเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชชเชฃ เชชเซเชฐเชถเซเชจ เช เชจเชฅเซ€. เชชเซเชฐเชถเซเชจ เชคเซ‹ เช เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชงเชฐเซเชฎเชฎเชพเช‚ เชœเซ‡ เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฏเซเช‚ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซ‡ เช…เชฎเซเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชตเชพ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชจเชนเชฟ ? เชœเซ‹ เชงเชฐเซเชฎ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซเช‚ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเช•เชฌเชณ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เช เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เชฎเชนเชคเซเชตเชจเซ‹ เชตเชฟเชทเชฏ เชฌเชจเซ‡ เชœ เช›เซ‡.

เช…เชฒเซŒเช•เชฟเช• เชคเชคเซเชตเซ‹เชฎเชพเช‚ เชถเซเชฐเชฆเซเชงเชพ เช เชœ เชงเชฐเซเชฎเชจเซเช‚ เชนเชพเชฐเซเชฆ เช—เชฃเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซเช‚ เชฒเช•เซเชทเซเชฏ เช…เชจเซ‡ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเชจเซ‹ เชตเชฟเชทเชฏ เช เชฌเช‚เชจเซ‡เชจเซ‡ เชคเชฐเซเช•เชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชจเซ€ เชฌเชนเชพเชฐ เชฎเซ‚เช•เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชฅเซ€ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‡ เชฌเชฟเชจเชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• (non-logical) เช—เชฃเชจเชพเชฐเชพเช“ เชคเซ‡เชจเชพ เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช…เชญเซเชฏเชพเชธเชจเซ‡ เชชเชฃ เชฎเชนเชคเซเชต เช†เชชเชคเชพ เชจเชฅเซ€, เชชเชฐเช‚เชคเซ เช–เชฐเซ‡เช–เชฐ เชคเซ‹ เชชเซเชฐเชถเซเชจ เช เชชเซเช›เชพเชตเซ‹ เชœเซ‹เชˆเช เช•เซ‡ เชถเซเช‚ เชฎเชจเซเชทเซเชฏเชจเซเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจ, เชนเช‚เชฎเซ‡เชถเชพเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เช…เชจเซ‡ เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เช•เช•เซเชทเชพเช เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช•เชคเชพ(rationality)เชฅเซ€ เชœ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเชพเชฏเซ‡เชฒเซเช‚ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ ? เช–เซเชฆ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เชœ เชฎเชพเชจเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชฒเซ‹เช•เซ‹ เชœเซ‚เชฅเชจเซ€ เชธเซเชตเซ€เช•เซƒเชคเชฟ เชฎเซ‡เชณเชตเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡, เชœเซ‚เชฅ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชธเซเชตเช“เชณเช– เชชเซเชฐเชพเชชเซเชค เช•เชฐเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡, เชœเซ‚เชฅ-เชœเซ‹เชกเชพเชฃ เชŸเช•เชพเชตเซ€ เชฐเชพเช–เชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡, เชคเซ‡เชฎเชœ เช†เชถเซเชตเชพเชธเชจเชจเซ€, เชŸเซ‡เช•เชพเชจเซ€ เช…เชจเซ‡ เชธเชฒเชพเชฎเชคเซ€เชจเซ€ เชœเชฐเซ‚เชฐเชฟเชฏเชพเชค เชฎเชพเชŸเซ‡ เชชเชฃ เช˜เชฃเชพ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซเช‚ เชชเซเชฐเชฌเชฒเชจเช•เชพเชฐเช• เช…เชจเซ‡ เช…เชจเซเช•เซ‚เชฒเชจ-เชธเชพเชงเช• เชตเชฐเซเชคเชจ เช•เชฐเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเซเช‚ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฃ เช† เชœ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเช•เซ‹(motives)เชฅเซ€ เชธเชฎเชœเชพเชตเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เช›เซ‡. เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฃ เชฐเซ‚เชขเชฟ, เชชเชฐเช‚เชชเชฐเชพ, เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช•เซ€เช•เชฐเชฃ(socialization)เชจเซ€ เชคเชฐเซ‡เชนเซ‹, เชธเชฎเชพเชœเชจเชพเช‚ เชงเซ‹เชฐเชฃเซ‹เชจเซเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เช เช•เชฐเซ‡เชฒเซเช‚ เช†เช‚เชคเชฐเชฟเช•เซ€เช•เชฐเชฃ (internalization) เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชฅเซ€ เช‰เชฆเชญเชตเซ‡ เช›เซ‡, เชŸเช•เซ€ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชฆเซ‹เชฐเชตเชพเชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชœ, เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช•เชคเชพเชจเซ‡ เช†เช—เชณ เช•เชฐเซ€เชจเซ‡ เชงเชฐเซเชฎเชจเชพ เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช…เชญเซเชฏเชพเชธเชจเซ€ เช…เชตเช—เชฃเชจเชพ เชฅเชˆ เชถเช•เซ‡ เชจเชนเชฟ. เช…เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เชชเซเชฐเซ‡เชฐเช•เซ‹เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชตเชพเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชŸเชพเชณเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เชคเซ‹ เชชเช›เซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹ เช…เชซเชตเชพเชจเซเช‚, เชŸเซ‹เชณเชพเชจเซเช‚, เชชเซเชฐเชšเชพเชฐเชจเซเช‚, เชธเซเชตเชชเซเชจเซ‹เชจเซเช‚, เชญเซเชฐเชฎเชจเซเช‚ เช…เชจเซ‡ เชชเซ‚เชฐเซเชตเช—เซเชฐเชนเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชฐเชšเซ€ เชœ เชจ เชถเช•เซ‡ ! เชคเซ‡เชจเซ‹ เช…เชฐเซเชฅ เช เชจเชฅเซ€ เช•เซ‡ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช•เชคเชพ เช เช† เชฌเชงเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เชœเซ‡เชตเซ€ เชœ เช…เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เช›เซ‡. เช–เชฐเซ‡เช–เชฐ เชคเซ‹ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชจเซ‹ เชฎเซเชฆเซเชฆเซ‹ เช เชนเซ‹เชตเซ‹ เชœเซ‹เชˆเช เช•เซ‡ เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ-เชŸเซ…เช•เชจเซ‰เชฒเซ‰เชœเซ€ เช†เชงเชพเชฐเชฟเชค เช†เชงเซเชจเชฟเช•เชคเชพเชจเซ‡ เชตเชฐเซ‡เชฒเชพ เชธเชฎเชพเชœเซ‹เชฎเชพเช‚ เชถเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชนเชœเซ€ เชชเชฃ เชชเชตเชฟเชคเซเชฐ เช—เซเชฐเช‚เชฅเซ‹เชจเซ€ เช…เชจเซ‡ เช—เซเชฐเซเช“เชจเซ€ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชคเซเชคเชฐ เชคเชคเซเชตเซ‹เชจเซ‹ เชฌเซ‹เชง เช†เชชเชคเซ€ เชตเชพเชฃเซ€เชฎเชพเช‚ เชฒเซ‹เช•เซ‹ เชฎเชพเชจเซ€ เชฐเชนเซเชฏเชพ เช›เซ‡ ? เชคเซ‡เชจเชพเช‚ เช•เชฏเชพเช‚ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเช•เชฌเชณเซ‹ เช›เซ‡ ? เชถเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฒเซ‹เช•เซ‹ เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชธเชฎเชœเซ‚เชคเซ€เช“ เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชคเชจเซ€ เช…เชฒเซŒเช•เชฟเช• เชธเชฎเชœเซ‚เชคเซ€เช“ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเชตเชพ เชชเซเชฐเซ‡เชฐเชพเชฏ เช›เซ‡ ?

เชฒเซ‹เช•เซ‹ เชœเซ‡ เชฎเชพเชจเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชœเซ‡ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชฐเซเชคเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เช•เชฒเซเชชเชฟเชค เชนเซ‹เชฏ, เช…เชธเชคเซเชฏ เชนเซ‹เชฏ, เช…เชธเชฎเชฐเซเชฅเชฟเชค เชนเซ‹เชฏ, เชญเซ‚เชฒเชญเชฐเซ‡เชฒเชพ เชนเซ‹เชฏ เช•เซ‡ เชคเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเชพเช‚ เชฒเช•เซเชทเซเชฏเซ‹ เชธเชฟเชฆเซเชง เชฅเชพเชฏ เชคเซ‡เชตเชพเช‚ เชจ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเซ€ เชตเชพเชค เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เช เชฌเชพเชœเซเช เชฎเซ‚เช•เซ€เชจเซ‡ เชœ เช˜เชฃเชพเช‚ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‹เชฎเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจ เช•เชฐเชตเซเช‚ เชœเชฐเซ‚เชฐเซ€ เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡. เชฆเชพ.เชค., เชชเซ‚เชฐเซเชตเช—เซเชฐเชนเชฏเซเช•เซเชค เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“ เช…เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡, เชธเชพเชนเชฟเชคเซเชฏ เช•เซ‡ เช•เชฒเชพเชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เช•เซ‡เชตเชณ เช•เชฒเซเชชเชจเชพเช—เชฎเซเชฏ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡, เชธเซเชตเชชเซเชจเซ‹เชฎเชพเช‚ เชญเชพเชธเชคเชพ เชชเชฆเชพเชฐเซเชฅเซ‹ เชฎเชฟเชฅเซเชฏเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เช…เชซเชตเชพเช“ เช…เชธเชคเซเชฏ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡, เช›เชคเชพเช‚ เชชเซ‚เชฐเซเชตเช—เซเชฐเชนเชจเซ‹, เชธเชพเชนเชฟเชคเซเชฏเช•เชฒเชพเชจเซ‹, เชธเซเชตเชชเซเชจเซ‹เชจเซ‹ เช•เซ‡ เช…เชซเชตเชพเช“เชจเซ‹ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช—เช‚เชญเซ€เชฐเชคเชพเชฅเซ€ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡, เช•เชพเชฐเชฃ เช•เซ‡ เช…เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฟเช•, เช•เชฒเซเชชเชฟเชค, เช…เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เช•เซ‡ เช…เชธเชคเซเชฏ เช•เซ‡ เช…เชธเชฎเชฐเซเชฅเชฟเชค เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชตเซ€ เชฌเชพเชฌเชคเซ‹ เชชเชฃ เชฎเชจเซเชทเซเชฏเชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ‡ เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฟเช• เชฐเซ€เชคเซ‡, เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เช•เซ‡ เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เช•เช•เซเชทเชพเช เชชเซเชฐเชญเชพเชตเชฟเชค เช•เชฐเซ‡ เชœ เช›เซ‡. เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‹ เชชเชฃ เชฆเชฐเซ‡เช• เชธเชฎเชพเชœเชฎเชพเช‚ เชฆเชฐเซ‡เช• เชเชคเชฟเชนเชพเชธเชฟเช• เชคเชฌเช•เซเช•เซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเชพ เช…เชจเซ‡ เชธเชฎเซ‚เชนเซ‹เชจเชพ เชฎเชพเชจเชธ เช‰เชชเชฐ เชตเซเชฏเชพเชชเช• เชชเซเชฐเชญเชพเชต เชชเชกเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชนเช•เซ€เช•เชค เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชคเชฅเซเชฏเชจเชฟเชทเซเช  เช›เซ‡ เชคเซ‡เชตเซ‹ เชฆเชพเชตเซ‹ เช•เชฐเชจเชพเชฐเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“ เช•เชˆ เชฐเซ€เชคเซ‡ เช† เชนเช•เซ€เช•เชคเชจเซ‡ เช…เชตเช—เชฃเซ€ เชถเช•เซ‡ ? เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“เชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹เชจเซ€ เชธเชคเซเชฏเชคเชพ/เช…เชธเชคเซเชฏเชคเชพ เชจเช•เซเช•เซ€ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เช•เซ‹เชˆ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟ เชœ เชจเชฅเซ€. เชงเชฐเซเชฎเชจเชฟเชทเซเช  เชตเชฐเซเชคเชจเชจเชพเช‚ เชฒเช•เซเชทเซเชฏเซ‹ (เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชฎเซ‹เช•เซเชท) เช–เชฐเซ‡เช–เชฐ เชธเชฟเชฆเซเชง เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช•เซ‡เชฎ เชคเซ‡เชจเซ‹ เชจเชฟเชถเซเชšเชฏ เช•เชฐเชตเชพเชจเชพเช‚ เชชเชฃ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชชเชพเชธเซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชธเชพเชงเชจเซ‹ เชจเชฅเซ€. เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เช…เชจเซเชญเชตเซ‹เชจเซเช‚ เชชเซเชฐเชพเชฎเชพเชฃเซเชฏ เชชเชฃ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชจเชฟเชถเซเชšเชฟเชค เช•เชฐเซ€ เชถเช•เซ‡ เชจเชนเชฟ. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช†เชตเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹, เชฒเช•เซเชทเซเชฏเซ‹ เช…เชจเซ‡ เช…เชจเซเชญเชตเซ‹เชจเซ‹ เช•เซ‡เชตเชณ เชคเชฅเซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡.

เชงเชฐเซเชฎเชจเชพ เช…เชฐเซเชฅเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ เช…เชจเซ‡ เชธเชฎเชพเชœเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเซ€ เชœเซ‡เชฎ เชœ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‹ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช…เชตเชฒเซ‹เช•เชจเชจเชฟเชทเซเช  เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชฎเซเช–เซเชฏเชคเซเชตเซ‡ เชตเชฐเซเชฃเชจเชพเชคเซเชฎเช•, เชฎเชพเชชเชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เช…เชจเซ‡ เชธเชฐเซเชตเซ‡เช•เซเชทเชฃ เชธเซเชตเชฐเซ‚เชชเชจเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ€ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช•เชคเชพเชจเชพเช‚ เชฎเชพเชชเชจเซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชธเชพเชงเชจเซ‹ (เชชเซเชฐเชถเซเชจเชพเชตเชฒเชฟ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡) เชฌเชจเชพเชตเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‡ เช†เชงเชพเชฐเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ€ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช•เชคเชพเชจเชพเช‚ เชฎเชพเชชเชจเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพเช‚ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเชพเชธเชพเช‚เช“เชจเชพเช‚ เช•เซ‡ เชคเซ‡เชจเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฒเชฃเซ‹เชจเชพเช‚ เช•เซ‡ เชคเซ‡เชจเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชธเซเชตเชพเชธเซเชฅเซเชฏ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพเช‚ เชฎเชพเชชเชจเซ‹ เชธเชพเชฅเซ‡ เชธเชนเชธเช‚เชฌเช‚เชง เชถเซ‹เชงเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฆเชพ.เชค., เชŠเช‚เชšเซ€ เชงเชฐเซเชฎเชญเช•เซเชคเชฟเชตเชพเชณเชพ เชฒเซ‹เช•เซ‹ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเชฎเชพเช‚ เชตเชงเซ เชฐเซ‚เชขเชฟเชšเซเชธเซเชค เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช“เช›เชพ เช‰เชฆเชพเชฐ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช–เชฐเชพ ? เชคเซ‡เช“ เชตเชงเซ เชธเซเชตเชธเซเชฅ เช•เซ‡ เช“เช›เชพ เชšเชฟเช‚เชคเชพเชคเซเชฐ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช–เชฐเชพ ? เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเซเชฏเชพเชตเชนเชพเชฐเชฟเช• เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‹เชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เชฎเชจเซเช‚ เชธเชฎเชพเชฏเซ‹เชœเชจ เช•เซ‡เชตเซเช‚ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ ? เชคเซ‡เช“ เช…เชจเซเชฏ เชงเชฐเซเชฎ เชชเซเชฐเชคเซเชฏเซ‡ เชธเชนเชฟเชทเซเชฃเซเชคเชพ เชฆเชฐเซเชถเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช•เซ‡เชฎ ? เชคเซ‡เช“ เชธเชฎเชพเชจเชคเชพเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชˆเชถเซเชตเชฐเชธเซเชฅเชพเชชเชฟเชค เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชตเซเชฏเชตเชธเซเชฅเชพเชฎเชพเช‚ เช‰เชšเซเชšเชพเชตเชšเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เชคเซ‡ เชชเชฃ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเซ€ เชฒเซ‡ เช›เซ‡ ? เช†เชตเชพ เช…เชจเซ‡เช• เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹ เชฒเชˆเชจเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชตเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹เชฎเชพเช‚ เชงเชฐเซเชฎเชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเชจเซ€ เชธเชคเซเชฏเชคเชพเชจเซ‹ เชชเซเชฐเชถเซเชจ เช‰เช เชพเชตเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเชคเซ‹ เชœ เชจเชฅเซ€. เชœเชฐเซเชฎเชจเซ€เชจเซ€ เช•เซ‹เชฒเซ‹เชจ (Colongue) เชฏเซเชจเชฟเชตเชฐเซเชธเชฟเชŸเซ€เชจเชพ เชตเซ‰เชฒเซเชซเช—เชพเช‚เช— เชเซ‡เช—เซ‹เชกเชเชฟเชจเซเชธเซเช•เซ€ เช…เชจเซ‡ เชถเชฟเช•เชพเช—เซ‹ เชคเซ‡เชฎเชœ เชเชฐเชฟเชเซ‹เชจเชพ เชฏเซเชจเชฟเชตเชฐเซเชธเชฟเชŸเซ€เชจเชพ เชเชจเซเชกเซเชฐเซเชฏเซ เช—เซเชฐเซ€เชฒเซ€เช เชงเชฐเซเชฎ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพ 1991เชจเชพ เช‡เชจเซเชŸเชฐเชจเซ…เชถเชจเชฒ เชธเชฐเซเชตเซ‡ เชชเซเชฐเซ‹เช—เซเชฐเชพเชฎเชจเซ€ เชฎเชพเชนเชฟเชคเซ€เชจเซเช‚ เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ เช•เชฐเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เช† เชธเชฐเซเชตเซ‡เช•เซเชทเชฃเชฎเชพเช‚ เชชเชถเซเชšเชฟเชฎ เชœเชฐเซเชฎเชจเซ€, เชชเซ‚เชฐเซเชต เชœเชฐเซเชฎเชจเซ€, เชนเช‚เช—เซ‡เชฐเซ€, เช‡เชŸเชฒเซ€, เช†เชฏเชฐเซเชฒเซ…เชจเซเชก, เชจเซ‹เชฐเซเชตเซ‡, เชฏเซ.เชเชธ., เชจเซเชฏเซ‚เชเซ€เชฒเซ…เชจเซเชก, เช‡เชเชฐเชพเชฏเชฒ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชธเชคเซเชคเชฐ เชฆเซ‡เชถเซ‹เชจเชพ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเชพ เชจเชฟเชฆเชฐเซเชถ (sample) เชฒเซ‡เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเชพ เชนเชคเชพ. เชจเซ€เชšเซ‡เชจเชพเช‚ เช› เชตเชฟเชงเชพเชจเซ‹ เชชเซเชฐเชคเซเชฏเซ‡เชจเชพ เชจเชฟเชฆเชฐเซเชถเชฎเชพเช‚ เชธเชฎเชพเชตเชฟเชทเซเชŸ เชฒเซ‹เช•เซ‹เชจเชพ เช‰เชคเซเชคเชฐเซ‹ เช‰เชชเชฐเชฅเซ€ เชคเซ‡เชฎเชจเซเช‚ เชชเชพเช•เชพ เชจเชฟเชฐเซ€เชถเซเชตเชฐเชตเชพเชฆเซ€ (เชจเชพเชธเซเชคเชฟเช•เซ‹), เชนเชณเชตเชพ เชจเชฟเชฐเซ€เชถเซเชตเชฐเชตเชพเชฆเซ€เช“ เช…เชจเซ‡ เช…เชคเชฟเชนเชณเชตเชพ เชจเชพเชธเซเชคเชฟเช•เซ‹ เชเชตเซเช‚ เชตเชฐเซเช—เซ€เช•เชฐเชฃ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซเช‚. เช เช› เชตเชฟเชงเชพเชจเซ‹ เช† เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเซ‡ เช›เซ‡ :

(1) เชนเซเช‚ เชˆเชถเซเชตเชฐเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชคเซ‹ เชจเชฅเซ€.

(2) เชˆเชถเซเชตเชฐ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช•เซ‡เชฎ เชคเซ‡ เชนเซเช‚ เชœเชพเชฃเชคเซ‹ เชจเชฅเซ€ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡ เชœเชพเชฃเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ‹ เช•เซ‹เชˆ เชฎเชพเชฐเซเช— เชชเชฃ เชจเชฅเซ€.

(3) เชนเซเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชธเซเชตเชฐเซ‚เชช เชˆเชถเซเชตเชฐเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชคเซ‹ เชจเชฅเซ€ เชชเชฃ เช•เซ‹เชˆเช• เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ€ เชถเช•เซเชคเชฟ(power)เชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเซเช‚ เช›เซเช‚.

(4) เชนเซเช‚ เช•เซ‡เชŸเชฒเซ€เช• เชตเชพเชฐ เชˆเชถเซเชตเชฐเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเซเช‚ เช›เซเช‚ เชคเซ‹ เชตเชณเซ€ เชฌเซ€เชœเชพ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชชเซเชฐเชธเช‚เช—เซ‡ เชˆเชถเซเชตเชฐเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชคเซ‹ เชจเชฅเซ€ เชเชตเซเช‚ เชชเชฃ เช…เชจเซเชญเชตเซเช‚ เช›เซเช‚.

(5) เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชฎเชจเซ‡ เชถเช‚เช•เชพเช“ เช˜เซ‡เชฐเซ€ เชตเชณเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชฎเชจเซ‡ เชœเชฃเชพเชฏ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชนเซเช‚ เชˆเชถเซเชตเชฐเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเซเช‚ เช›เซเช‚.

(6) เชˆเชถเซเชตเชฐ เช–เชฐเซ‡เช–เชฐ เช…เชธเซเชคเชฟเชคเซเชตเชฎเชพเช‚ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชนเซเช‚ เชœเชพเชฃเซเช‚ เช›เซเช‚ เช…เชจเซ‡ เชฎเชพเชฐเชพเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชถเช‚เช•เชพ เชจเชฅเซ€.

เช† เชธเชฐเซเชตเซ‡เชฎเชพเช‚ เชฌเซ€เชœเซ‹ เชเช• เชชเซเชฐเชถเซเชจ เช† เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเซ‡ เชนเชคเซ‹ :

เชฎเซƒเชคเซเชฏเซ เชชเช›เซ€เชจเชพ เชœเซ€เชตเชจเชฎเชพเช‚ เชคเชฎเซ‡ เชฎเชพเชจเซ‹ เช›เซ‹ ? เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชšเชพเชฐ เชตเชฟเช•เชฒเซเชชเซ‹ เชฆเชฐเซเชถเชพเชตเชพเชฏเชพ เชนเชคเชพ :

(1) เชนเชพ, เชšเซ‹เช•เซเช•เชธ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชฎเชพเชจเซเช‚ เช›เซเช‚.

(2) เชนเชพ, เชธเช‚เชญเชตเชฟเชค เช›เซ‡, เช•เชฆเชพเชš เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชนเซ‹เชฏ.

(3) เชจเชพ, เช•เชฆเชพเชš เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชธเช‚เชญเชตเชฟเชค เชจเชฅเซ€.

(4) เชจเชพ, เชนเซเช‚ เชจเชฟเชถเซเชšเชฟเชค เชฐเซ€เชคเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชจเชฅเซ€ เชฎเชพเชจเชคเซ‹.

เช‰เชชเชฐเชจเชพเช‚ เชชเซเชฐเชฅเชฎ เช› เชตเชฟเชงเชพเชจเซ‹เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชœเซ‡ เชชเชนเซ‡เชฒเซเช‚ เชตเชฟเชงเชพเชจ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเซ‡, เช…เชจเซ‡ เชชเช›เซ€เชจเชพเช‚ เชšเชพเชฐ เชตเชฟเชงเชพเชจเซ‹เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชœเซ‡ เช›เซ‡เชฒเซเชฒเซเช‚ เชตเชฟเชงเชพเชจ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเซ‡ เชคเซ‹ เชชเชพเช•เชพ เชจเชพเชธเซเชคเชฟเช•เซ‹ เช—เชฃเชพเชฏ. เชชเชนเซ‡เชฒเชพเช‚ เช› เชตเชฟเชงเชพเชจเซ‹เชฎเชพเช‚ เชœเซ‡ เชฌเซ€เชœเซ‹ เชตเชฟเช•เชฒเซเชช เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเซ‡ เชคเซ‡ เช…เชœเซเชžเซ‡เชฏเชตเชพเชฆเซ€(agnostic) เช•เซ‡ เช…เชคเชฟเชนเชณเชตเชพ เชจเชพเชธเซเชคเชฟเช•เซ‹ เช—เชฃเชพเชฏ. เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชจเชพ เชชเชฐเชฟเชฃเชพเชฎเซ‡ เชœเชพเชฃเชตเชพ เชฎเชณเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชœเซเชฆเชพ เชœเซเชฆเชพ เชฆเซ‡เชถเซ‹เชฎเชพเช‚ เช…เชคเชฟเชนเชณเชตเชพ เชจเชพเชธเซเชคเชฟเช•เซ‹เชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€เชจเซ‡ เชธเช‚เชชเซ‚เชฐเซเชฃ เชจเชพเชธเซเชคเชฟเช•เซ‹เชจเซ€ เชŸเช•เชพเชตเชพเชฐเซ€ เช–เซ‚เชฌ เชœ เช“เช›เซ€ เช›เซ‡ เชฆเชพ.เชค., เชชเชถเซเชšเชฟเชฎ เชœเชฐเซเชฎเชจเซ€เชฎเชพเช‚ เชฎเชพเช‚เชก เชชเชพเช‚เชš เชŸเช•เชพ เชชเชพเช•เชพ เชจเชพเชธเซเชคเชฟเช•เซ‹ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชฏเซ.เชเชธ.เชฎเชพเช‚ เช…เชœเซเชžเซ‡เชฏเชตเชพเชฆเซ€เช“ เชคเซเชฐเชฃ เชŸเช•เชพ เชคเซ‹ เชธเช‚เชชเซ‚เชฐเซเชฃ เชจเชฟเชฐเซ€เชถเซเชตเชฐเชตเชพเชฆเซ€เช“ เชคเซ‹ 0.9 % เชœ เช›เซ‡ ! เช†เชตเชพเช‚ เช˜เชฃเชพเช‚ เชคเชพเชฐเชฃเซ‹เชจเซเช‚ เชตเชฟเชถเซเชฒเซ‡เชทเชฃ เช•เชฐเชคเชพเช‚ เชตเชฟเชตเซ‡เชšเช•เซ‹เชจเซ‡ เชธเชฎเชœเชพเชฏเซเช‚ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ-เชŸเซ…เช•เชจเซ‰เชฒเซ‰เชœเซ€ เช†เชงเชพเชฐเชฟเชค เช†เชงเซเชจเชฟเช•เชคเชพเชจเชพ เชชเซเชฐเชญเชพเชต เชนเซ‡เช เชณ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเซเชฐเชœเชพเชจเชพ เชฎเชพเชจเชธ เช‰เชชเชฐ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‹ เชชเซเชฐเชญเชพเชต เช˜เชŸเชคเซ‹ เชœเชถเซ‡ เชคเซ‡เชตเซ€ เชงเชพเชฐเชฃเชพ เช†เชตเชพเช‚ เชธเชฐเซเชตเซ‡เช•เซเชทเชฃเซ‹เชฅเซ€ เช–เซ‹เชŸเซ€ เชชเชกเซ€ เช›เซ‡. เชœเซ‹เช•เซ‡ เชชเชนเซ‡เชฒเชพเช‚เชจเชพ เชœเซ‡เชตเซ‹ เชœ เชชเซเชฐเชœเชพเช“ เช‰เชชเชฐ เชคเซ‹ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‹ เชธเชฐเซเชตเชตเซเชฏเชพเชชเช• เชชเซเชฐเชญเชพเชต เช…เช•เชฌเช‚เชง เชฐเชนเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชฎ เชคเซ‹ เช•เชนเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เชจเชนเชฟ, เช•เชพเชฐเชฃ เช•เซ‡ เช†เชงเซเชจเชฟเช• เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ‡ เชฎเชพเชจเชตเชœเชพเชคเชจเซ€ เชœเซ‡เชŸเชฒเซ€ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เช‰เช•เซ‡เชฒเซ€ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชŸเชฒเซ€ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เชชเชนเซ‡เชฒเชพเช‚ เช•เชฆเซ€ เชชเชฃ เช•เซ‹เชˆ เชธเชพเชงเชจเซ‹เชฅเซ€ เช•เซ‡ เชธเช‚เชธเซเชฅเชพเช“เชฅเซ€ เช‰เช•เซ‡เชฒเชพเชˆ เชจเชฅเซ€. เชœเซเชฆเชพ เชœเซเชฆเชพ เชงเชฐเซเชฎเซ‹เชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชคเชพเช‚ เชฐเชพเชทเซเชŸเซเชฐเซ‹เช เชชเชฃ เชจเชฟเชฐเช•เซเชทเชฐเชคเชพเชจเชฟเชตเชพเชฐเชฃ เช•เซ‡ เชฐเซ‹เช—เชจเชพเชฌเซ‚เชฆเซ€เชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€เชจเซ‡ เชชเชฐเชฎเชพเชฃเซ-เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชฃ เชธเซเชงเซ€เชจเซ€ เชฌเชพเชฌเชคเซ‹เชฎเชพเช‚ เช†เชงเซเชจเชฟเช• เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ‹ เช‰เชชเชฐ เชœ เช†เชงเชพเชฐ เชฐเชพเช–เชตเซ‹ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชธเชฎเชพเชœเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเซ€เช“เช เช†เชงเซเชจเชฟเช•เชคเชพเชจเชพ เช‡เชนเชฒเซ‹เช•เชตเชพเชฆเซ€ เชชเซเชฐเชญเชพเชต เชนเซ‡เช เชณ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‹ เชชเซเชฐเชญเชพเชต เชคเชฆเซเชฆเชจ เช˜เชŸเซ€ เชœเชถเซ‡ เชเชฎ เช•เชนเซเชฏเซเช‚ เชนเชคเซเช‚ เชชเชฃ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชนเชœเซ€ เชธเซเชงเซ€ เชคเซ‹ เชฌเชจเซเชฏเซเช‚ เชจเชฅเซ€ เชเชฎ เชชเชฃ เชœเชฃเชพเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เชฐเชพเชœเซเชฏเซ‹ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชœเซ‹ เชชเซเชฐเชœเชพเช“ เช‰เชชเชฐ เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชนเซ€เชจเชคเชพ เชฌเชณเชœเชฌเชฐเซ€เชฅเซ€ เชฒเชพเชฆเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ€ เชจ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช•เซ€เช•เชฐเชฃเชจเซ€ เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชฎเชนเชฆเซเช…เช‚เชถเซ‡ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ‹ เช…เช‚เช—เซ€เช•เชพเชฐ เช•เชฐเซ€ เชฒเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซเชฆเชพเช‚ เชœเซเชฆเชพเช‚ เชœเซ‚เชฅเซ‹เชจเซ€ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช•เชคเชพเชฎเชพเช‚ เชœเซ‡ เชคเชซเชพเชตเชคเซ‹ เชœเซ‹เชตเชพ เชฎเชณเซ‡ เช›เซ‡, เชคเซ‡ เชœเซเชฆเชพ เชœเซเชฆเชพ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช•เซ€เช•เชฐเชฃเชจเซ‡ เชฒเซ€เชงเซ‡ เชœเชฃเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชฎเชพเชชเชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เช…เชญเชฟเช—เชฎ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เช…เชคเซเชฏเช‚เชค เช†เชตเชถเซเชฏเช• เช›เซ‡ เชคเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชตเชฟเชตเชพเชฆ เชจเชฅเซ€, เชชเชฃ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เชจเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เช‰เชชเชฐเชจเชพ เชงเชฐเซเชฎเชจเชพ เชชเซเชฐเชญเชพเชต เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพเช‚ เชคเชฅเซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• เช…เชตเชฒเซ‹เช•เชจเซ‹เชจเซ‡ เชฌเชฆเชฒเซ‡ เช–เซเชฆ เชงเชฐเซเชฎเชจเชพ เชธเซเชตเชฐเซ‚เชชเชจเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชธเซˆเชฆเซเชงเชพเชจเซเชคเชฟเช• เช…เชฐเซเชฅเช˜เชŸเชจเซ‹เชฎเชพเช‚ เชตเชงเซ เชฐเชธ เช›เซ‡. เช†เชตเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เชฎเชพเช‚ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชก, เชฏเซเช‚เช—, เช‡เชฐเชฟเช• เชซเซเชฐเซ‰เชฎ, เช…เชฌเซเชฐเชพเชนเชฎ เชฎเซ‡เชธเชฒเซ‹ เช†เชฆเชฟเชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เช†เชตเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชฎเซ‚เชณเชญเซ‚เชค เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹ เช‰เช เชพเชตเซ‡ เช›เซ‡. เชฆเชพ.เชค., เชงเชฐเซเชฎ เชถเซเช‚ เช›เซ‡ ? เชถเซเช‚ เชคเซ‡ เชเช• เชญเซเชฐเชพเชจเซเชคเชฟ เช›เซ‡ ? เช•เซ‹เชˆเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเช•เซƒเชคเชฟ เช›เซ‡ ? เชถเซเช‚ เชคเซ‡เชจเชพ เชตเชฟเช•เชฒเซเชชเซ‡ เชฌเซ€เชœเชพ เช•เซ‹เชˆ เชคเช‚เชคเซเชฐเซ‹ เช•เซ‡ เชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐเซ‹ เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชธเซเชฅเชพเชจ เชจ เชฒเชˆ
เชถเช•เซ‡ ? เช†เชตเชพ เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹ เชงเชฐเซเชฎเซ‹ เช…เช‚เช—เซ‡ เชธเซˆเชฆเซเชงเชพเชจเซเชคเชฟเช• เชตเชฟเชšเชพเชฐเชฃเชพเชจเซ‡ เช•เซ‡เชจเซเชฆเซเชฐเชฎเชพเช‚ เชฎเซ‚เช•เซ‡ เช›เซ‡. เชฆเชพ.เชค. เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเซ‡ เชœเซ‡เชฎ เชธเซเชตเชชเซเชจเซ‹เชจเซเช‚ เช…เชฐเซเชฅเช˜เชŸเชจ เช•เชฐเซเชฏเซเช‚ เชคเซ‡เชฎ เชœ เชงเชฐเซเชฎเชจเซเช‚ เช…เชฐเซเชฅเช˜เชŸเชจ เช•เชฐเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡.

เชตเชฟเชถเซเชตเชจเชพ เช‰เชฆเชญเชต, เชธเซเชตเชฐเซ‚เชช เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ€ เชธเช‚เชฐเชšเชจเชพ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเซ€ เชงเชฐเซเชฎเชจเชฟเชทเซเช  เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“เชจเซ‡ เช•เซ‰เชชเชฐเชจเชฟเช•เชธ, เชกเชพเชฐเซเชตเชฟเชจ เช…เชจเซ‡ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเซ‡ เช…เชจเซ‡เช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เช†เช˜เชพเชค เชชเชนเซ‹เช‚เชšเชพเชกเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เชงเชฐเซเชฎเชจเซ€ เชฎเชพเชฐเซเช•เชธเซ‡ เช…เชซเซ€เชฃ เชธเชพเชฅเซ‡ เชคเซเชฒเชจเชพ เช•เชฐเซ€ เช…เชจเซ‡ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเซ‡ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชจเชฌเชณเชพเชˆ เช•เซ‡ เชฌเซ€เชฎเชพเชฐเซ€ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชธเชฎเชœเชพเชตเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เชชเชนเซ‡เชฒเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชฆเชฌเชพเชฃ (obsession) เชคเชฐเซ€เช•เซ‡, เชชเช›เซ€ เช‡เชšเซเช›เชพเชคเซƒเชชเซเชคเชฟ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช…เชจเซ‡ เช›เซ‡เชฒเซเชฒเซ‡ เชญเซเชฐเชพเชจเซเชคเชฟ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชคเซ‡เชฎเชœ เชฆเชฎเชจ เชชเชพเชฎเซ‡เชฒเซ€ เช…เชšเซ‡เชคเชจ เชธเชพเชฎเช—เซเชฐเซ€เชจเชพ เชชเซเชจเชฐเชพเช—เชฎเชจ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเซ‡ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ€ เชธเชฎเชœเซ‚เชคเซ€ เช†เชชเซ€ เช›เซ‡. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชตเชฟเชงเชฟ เช…เชจเซ‡ เช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช•เชพเช‚เชกเชจเชพ เชฏเช‚เชคเซเชฐเชตเชคเซ เชชเซเชจเชฐเชพเชตเชฐเซเชคเชจเชฅเซ€ เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพ เช…เชชเชฐเชพเชงเชญเชพเชต(guilt)เชจเซ‡ เช˜เชŸเชพเชกเชตเชพเชจเซ‹ เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเซ‡ เชธเชฎเชœเชพเชตเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เช†เชฎ, เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เชฎเชคเซ‡ เชงเชฐเซเชฎ เชเช• โ€˜เชจเซเชฏเซเชฐเซ‹เชธเชฟเชธโ€™ เช›เซ‡. เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชก เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเซ‡ เชœเซ€เชตเชจเชจเซ€ เช•เช เซ‹เชฐ เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฟเช•เชคเชพเชจเชพเช‚ เชฆเชฌเชพเชฃเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เช˜เชฐเซเชทเซ‹เชจเซ‡ เชชเชนเซ‹เช‚เชšเซ€ เชตเชณเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชชเซเช–เซเชค เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเซ‡ เชชเชฃ เชชเชฟเชคเชพเชธเซเชตเชฐเซ‚เชช เชˆเชถเซเชตเชฐเชจเซ€ เช•เชฒเซเชชเชจเชพเชจเซ‹ เช†เชถเซเชฐเชฏ เชฒเซ‡เชตเซ‹ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชคเซ‡เชฎเชจเซ‡ เชธเชฒเชพเชฎเชคเซ€ เช…เชจเซ‡ เชนเซ‚เช‚เชซ เชฎเชณเซ‡ เช›เซ‡. เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชก เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเซ‡ เชˆเชถเซเชตเชฐ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเซ€ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“เชจเซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฟเช• เชชเซเชฐเชพเชตเชพเช“เชจเซเช‚ เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เชธเชฎเชฐเซเชฅเชจ เชจเชฅเซ€ เชฎเชณเชคเซเช‚. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชœ, เชคเซ‡เชจเซ‹ เชตเชฟเชทเชฏ เช•เซ‡เชตเชณ เช•เชพเชฒเซเชชเชจเชฟเช• เช‡เชšเซเช›เชพเชคเซƒเชชเซเชคเชฟ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชœ เชชเซเชฐเชตเชฐเซเชคเซ‡ เช›เซ‡. เชเชŸเชฒเซ‡ เชงเชฐเซเชฎ เชเช• โ€˜เชจเซเชฏเซเชฐเซ‹เชธเชฟเชธโ€™ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ€ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เช…เชตเชฆเชถเชพ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชญเซเชฐเชพเชจเซเชคเชฟเชจเซ€ เชธเซเชฅเชฟเชคเชฟ เช›เซ‡, เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชจเชพเชฐเชพเช“ เชฎเชพเชจเชตเชœเชพเชคเชจเซ€ เชฌเชพเชฒเซเชฏเชพเชตเชธเซเชฅเชพเชจเชพ เช…เชตเชถเซ‡เชทเซ‹ เชนเชœเซ€ เช›เซ‹เชกเชคเชพ เชจเชฅเซ€. เชฐเซ‹เชฎเชจ เช•เซ…เชฅเชฒเชฟเช• เชšเชฐเซเชšเซ‡ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชถเซเชฐเซเชฒเซ‡เชทเชฃเชจเซ‹ เชญเซŒเชคเชฟเช•เชตเชพเชฆ, เชชเซเชฐเช•เซƒเชคเชฟเชตเชพเชฆ, เชœเซ€เชตเชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชตเชพเชฆ, เชฏเช‚เชคเซเชฐเชตเชพเชฆ, เช‰เชคเซเช•เซเชฐเชพเช‚เชคเชฟเชตเชพเชฆ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชœเซ‡เชตเชพเช‚ เชšเซŒเชฆ เช•เชพเชฐเชฃเซ‹เชธเชฐ เช…เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐ เช•เชฐเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เชœเซ‹เช•เซ‡ เช˜เชฃเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเชจเซ‹ เชงเชฐเซเชฎเชตเชฟเชทเชฏเช• เชฎเชค เช†เชฎ เชชเชฃ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเชคเชพ เชจเชฅเซ€. เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡, เช•เชพเชฐเซเชฒ เชฏเซเช‚เช—, เช‡เชฐเชฟเช• เชซเซเชฐเซ‹เชฎ, เช…เชฌเซเชฐเชพเชนเชฎ เชฎเซ‡เชธเชฒเซ‹ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡. เชฆเชพ.เชค., เช•เชฐเซเชฎเช•เชพเช‚เชก เช…เชจเซ‡ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชชเซเชฐเชตเชฟเชงเชฟเช“ เชธเช‚เชชเซ‚เชฐเซเชฃ เชฐเซ€เชคเซ‡ เช…เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เช›เซ‡ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชซเซเชฐเซ‹เชฎ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเชคเชพ เชจเชฅเซ€. เชคเซ‡ เชœ เชฐเซ€เชคเซ‡, เชซเซเชฐเซ‹เชฎ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชถเซเชฐเซเชฒเซ‡เชทเชฃ เช…เชจเซ‡ เชงเชฐเซเชฎ เชตเชšเซเชšเซ‡ เชซเซเชฐเซ‰เช‡เชกเซ‡ เช•เชฒเซเชชเซ‡เชฒเซ‹ เช†เชคเซเชฏเช‚เชคเชฟเช• เชตเชฟเชฐเซ‹เชง เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเชคเชพ เชจเชฅเซ€. เช†เชงเซเชฏเชพเชคเซเชฎเชฟเช• เช…เชจเซเชญเชตเซ‹เชฎเชพเช‚ เชœเซ‡ เชตเชฟเชทเชฏ เชจเชฟเชฐเซ‚เชชเชพเชฏเซ‹ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ€ เชธเชคเซเชฏเชคเชพ/เช…เชธเชคเซเชฏเชคเชพ เชจเช•เซเช•เซ€ เช•เชฐเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชชเชพเชธเซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟ เชจเชฅเซ€, เชชเชฃ เชคเซ‡เชฅเซ€ เช†เชตเชพ เช…เชจเซเชญเชตเซ‹ เช•เซ‡เชตเชณ เชญเซเชฐเชพเชจเซเชคเชฟ เชธเซเชตเชฐเซ‚เชชเชจเชพ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชจเชฌเชณเชพเชˆเชจเชพเช‚ เชฒเช•เซเชทเชฃเซ‹เชฐเซ‚เชช เช›เซ‡ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเชตเชพ เชชเชฃ เช˜เชฃเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“ เชคเซˆเชฏเชพเชฐ เชจเชฅเซ€. เชตเซˆเชฏเช•เซเชคเชฟเช• เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช•-เช†เชงเซเชฏเชพเชคเซเชฎเชฟเช• เช…เชจเซเชญเชตเซ‹เชจเซ‡ เชชเชฃ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชงเชฐเซเชฎ-เชชเชฐเช‚เชชเชฐเชพเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชญเชพเชทเชพเชฎเชพเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชค เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชธเชพเชฐเชตเชพเชฐเชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‡ เชชเชฃ เชชเซเชฐเชพเชฐเซเชฅเชจเชพ, เชชเซ‚เชœเชพ, เชญเช•เซเชคเชฟ, เชธเชคเซเชธเช‚เช—, เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชชเซเชฐเชธเช‚เช—เซ‹เชจเซ€ เช‰เชœเชตเชฃเซ€เช“ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซเช‚ เชฎเชนเชคเซเชต เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เชœเซ‹เช•เซ‡, เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ€ เชšเชฟเช‚เชคเชพ เช˜เชŸเชพเชกเชตเชพเชจเชพ เชเช• เชธเชพเชงเชจ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช•เซ‡ เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช•-เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เช‰เชชเชšเชพเชฐเชฎเชพเช‚ เช‰เชชเช•เชพเชฐเช• เชจเซ€เชตเชกเซ‡ เช›เซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชœ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‡ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐเชตเซ‹ เช…เชจเซ‡ เช•เซ‹เชˆ เชชเชพเชฐเชฒเซŒเช•เชฟเช• เชคเชคเซเชคเซเชต เชธเชพเชฅเซ‡เชจเชพ เช…เชจเซเชธเช‚เชงเชพเชจ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพ เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจ เช•เซ‡ เชฎเชพเชฐเซเช— เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เชธเซเชตเซ€เช•เชพเชฐ เช•เชฐเชตเซ‹ เช เชฌเช‚เชจเซ‡ เชœเซเชฆเซ€ เชฌเชพเชฌเชคเซ‹ เช›เซ‡. เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‹ เชตเชฟเชทเชฏ เชญเซเชฐเชพเชจเซเชคเชฟเชฐเซ‚เชช เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹เชชเชฃ เชงเชฐเซเชฎเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชถเช•เซเชฏ เช›เซ‡ เช•เชพเชฐเชฃ เช•เซ‡ เชญเซเชฐเชพเชจเซเชคเชฟเชจเซเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชถเช•เซเชฏ เช›เซ‡.

เช‡เชคเชฟเชนเชพเชธ, เชฐเชพเชœเซเชฏเชตเชฟเชทเชฏเช• เชธเชฎเชพเชœเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ, เชธเช‚เชธเซเชฅเชพเช“เชจเซเช‚ เชธเชฎเชพเชœเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ เช…เชจเซ‡ เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซเช‚ เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ โ€“ เชเชฎ เช…เชจเซ‡เช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชคเซ‹ เชงเชฐเซเชฎเชธเช‚เชฒเช—เซเชจ เชเชตเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชชเชฐเช• เช˜เชŸเชจเชพเช“เชจเซ‹ เชœ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เชเชคเชฟเชนเชพเชธเชฟเช• เชธเช‚เชœเซ‹เช—เซ‹เชจเซ‡ เช…เชงเซ€เชจ เชเชตเชพเช‚ เชงเชฐเซเชฎเชจเชพเช‚ เชธเช‚เชธเซเชฅเชพเชธเซเชตเชฐเซ‚เชชเซ‹เชจเซ‡ เชฒเซ€เชงเซ‡ เช‰เชฆเชญเชตเชคเชพ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชธเซเชฅเช—เชฟเชคเชคเชพเชจเชพ, เชธเช‚เช˜เชฐเซเชทเซ‹เชจเชพ, เชชเซเชฐเช—เชคเชฟเชฌเชพเชงเช•เชคเชพเชจเชพ เช…เชจเซ‡ เชงเชฐเซเชฎ เชธเชพเชฅเซ‡ เชœเซ‹เชกเชพเชˆ เชœเชคเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ€ เชฐเชพเชœเช•เซ€เชฏ, เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช•-เชธเชพเช‚เชธเซเช•เซƒเชคเชฟเช• เชธเซเชต-เช“เชณเช–เชจเซ‡ เชฒเซ€เชงเซ‡ เช‰เชฆเชญเชตเชคเชพ เชฐเซ‚เชขเชฟเชšเซเชธเซเชคเชคเชพ, เชงเชฐเซเชฎเชœเชกเชคเชพ เช…เชจเซ‡ เชŸเซ‹เชณเชพเชถเชพเชนเซ€ เช…เชธเชนเชฟเชทเซเชฃเซเชคเชพเชจเชพ เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹ เชคเซ‹ เชฎเซเช–เซเชฏเชคเซเชตเซ‡ เชธเชฎเชพเชœเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเซ€เชฏ เชชเซเชฐเชถเซเชจเซ‹ เช›เซ‡, เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชคเซ‹ เชงเชฐเซเชฎเชธเช‚เชฒเช—เซเชจ เชเชตเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชชเชฐเชคเซเชตเซ‡ เชฌเซ‹เชงเชพเชคเซเชฎเช•, เช†เชตเซ‡เช—เชพเชคเซเชฎเช• เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชชเชฐเช• เชฌเชพเชฌเชคเซ‹ เช‰เชชเชฐ เชงเซเชฏเชพเชจ เช†เชชเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‡ เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชธเชฟเชฆเซเชง เชจ เชนเซ‹เชฏ เช…เชฅเชตเชพ เชคเซ‹ เชคเซ‡ เชธเชฟเชฆเซเชง เชฅเชˆ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เช•เซ‡เชฎ เชคเซ‡เชจเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡ เชœเชพเชฃเชตเชพเชจเซ€ เช•เซ‹เชˆ เช…เชตเชฒเซ‹เช•เชจเชจเชฟเชทเซเช  เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเช“ เชจ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชตเซ€ เช˜เชฃเซ€ เชฌเชพเชฌเชคเซ‹เชฎเชพเช‚ เชฒเซ‹เช•เซ‹ เช˜เชฃเชพเช‚เชฌเชงเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช•เชพเชฐเชฃเซ‹เชธเชฐ เชฎเชพเชจเชคเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชฌเซ€เชœเชพเช‚ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‹เชจเซ€ เชœเซ‡เชฎ เชงเชพเชฐเซเชฎเชฟเช• เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‹เชฎเชพเช‚ เชชเชฃ เชงเชฐเซเชฎเชพเชจเซเชธเชฐเชฃเชจเชพ เชคเชพเชฐเซเช•เชฟเช• เชจเชนเชฟ เชชเชฃ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช•เชพเชฐเชฃเซ‹ เชถเซ‹เชงเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชงเชฐเซเชฎเชจเซ‡ เช…เชจเซเชธเชฐเซ€เชจเซ‡ เชŠเช‚เชšเซ€ เชจเซˆเชคเชฟเช• เชญเซ‚เชฎเชฟเช•เชพ เชธเชฟเชฆเซเชง เช•เชฐเชตเชพเชจเชพ เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจเซ‹เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชฌเชฒเชจ เชฎเชณเซ‡ เช…เชจเซ‡ เชงเชฐเซเชฎ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชœเซเชฆเชพ เชœเซเชฆเชพ เชชเซ‚เชฐเซเชตเช—เซเชฐเชนเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชญเชพเชœเชจเชตเชพเชฆเซ€ เชตเชฒเชฃเซ‹ เชชเซ‹เชทเชพเชฏ เชจเชนเชฟ เชคเซ‡เชตเซเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซเช‚ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช•เซ€เช•เชฐเชฃ เช‡เชทเซเชŸ เช›เซ‡, เชเชตเซ‹ เชฎเซ‚เชฒเซเชฏ-เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏ เชœเชฐเซ‚เชฐเซ€ เช›เซ‡. เช›เซ‡เชฒเซเชฒเชพเช‚ เชฆเชถเซ‡เช• เชตเชฐเซเชทเชฎเชพเช‚ เช† เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพ เชธเชพเชนเชฟเชคเซเชฏเชฎเชพเช‚ เชตเซเชฏเซ‚เชฒเซเชซ(Wulff)เชจเซเช‚ เชชเซเชธเซเชคเช• โ€˜เชธเชพเช‡เช•เซ‰เชฒเซ‹เชœเซ€ เช‘เชตเซ เชฐเชฟเชฒเชฟเชœเชฟเชจโ€™ (1991) เชคเซ‡เชฎเชœ เชชเซ‡เชฐเช—เซ‡เชฎเซ‡เชจเซเชŸ- (Pargament)เชจเซเช‚ เชชเซเชธเซเชคเช• โ€˜เชง เชธเชพเช‡เช•เซ‰เชฒเซ‹เชœเซ€ เช‘เชตเซ เชฐเชฟเชฒเชฟเชœเชธ เช•เซ‰เชชเชฟเช‚เช—โ€™ (1997) เช˜เชฃเชพเช‚ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เซ€ เชจเซ€เชตเชกเซเชฏเชพเช‚ เช›เซ‡. เชเช• เช…เช—เซเชฐเชฃเซ€ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเช• เช…เชจเซ‡ เชšเชฟเช‚เชคเช• เชฎเชพเช‡เช•เชฟเชฏเซ‡เชฒ เชจเซ€เชฒเชธเชจ(เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชพเชจเซ€ เชœเซเชฏเซ‰เชฐเซเชœเชฟเชฏเชพเชจเชพ เชธเชงเชฐเซเชจ เชฏเซเชจเชฟเชตเชฐเซเชธเชฟเชŸเซ€เชจเชพ เช…เชงเซเชฏเชพเชชเช•)เชจเซเช‚ โ€˜เชธเชพเช‡เช•เซ‰เชฒเซ‹เชœเซ€ เช‘เชตเซ เชฐเชฟเชฒเชฟเชœเชจโ€™ (1994) เชชเชฃ เช† เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชฎเชพเช‚ เชเช• เช†เช—เชตเซเช‚ เชชเซเชฐเชฆเชพเชจ เช—เชฃเชพเชฏ เช›เซ‡. เชงเชฐเซเชฎ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชฒเซ‡เช–เซ‹, โ€˜เชง เชœเชฐเซเชจเชฒ เช‘เชตเซ เชง เชธเชพเชฏเชจเซเชŸเชฟเชซเชฟเช• เชธเซเชŸเชกเซ€ เช‘เชตเซ เชฐเชฟเชฒเซ€เชœเชจโ€™, โ€˜เชฐเชฟเชตเซเชฏเซ‚ เช‘เชตเซ เชฐเชฟเชฒเชฟเชœเชธ เชฐเชฟเชธเชฐเซเชšโ€™ เชคเซ‡เชฎเชœ โ€˜เช‡เชจเซเชŸเชฐเชจเซ…เชถเชจเชฒ เชœเชฐเซเชจเชฒ เช‘เชตเซ เชธเชพเช‡เช•เซ‰เชฒเซ‹เชœเซ€ เช‘เชตเซ เชฐเชฟเชฒเชฟเชœเชจโ€™เชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเช•เชพเชถเชฟเชค เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชฎเชงเซเชธเซ‚เชฆเชจ เชฌเช•เซเชทเซ€

เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ

เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช…เชจเซ‡เช• เชถเชพเช–เชพเช“เชฎเชพเช‚เชจเซ€ เชเช• เชถเชพเช–เชพ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชธเชฟเชฆเซเชงเชพเชจเซเชคเซ‹ เชคเชฅเชพ เชจเชฟเชฏเชฎเซ‹ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“(educational processes)เชจเซ‡ เชฒเชพเช—เซ เชชเชพเชกเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช…เชนเซ€เช‚ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเชพ เชตเชฟเชถเชพเชณ เช…เชฐเซเชฅเชฎเชพเช‚ เชธเชฎเชœเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ เชฎเชพเชฃเชธเชจเชพ เชœเชจเซเชฎเชฅเซ€ เชฎเชพเช‚เชกเซ€ เชฎเซƒเชคเซเชฏเซเชชเชฐเซเชฏเช‚เชค เชฆเชฐ เชชเชณเซ‡ เชšเชพเชฒเชคเซเช‚ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡.

เชฌเชพเชณเชชเชฃเชฎเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช• เชšเชพเชฒเชคเชพเช‚ เชคเชฅเชพ เชฌเซ‹เชฒเชคเชพเช‚ เชถเซ€เช–เซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชพ-เชฌเชพเชช เชชเชพเชธเซ‡เชฅเซ€ เชคเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ€ เชญเชพเชทเชพ, เชฌเซ‹เชฒเซ€ เช•เซ‡ เชฒเชขเชฃเซ‹ เชถเซ€เช–เซ‡ เช›เซ‡. เชฌเชพเชณเช• เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชถเชพเชณเชพเช เชœเชพเชฏ เช›เซ‡ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชถเชพเชณเชพเชจเชพ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชคเชฅเชพ เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹ เชชเชพเชธเซ‡เชฅเซ€ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเชฟเชทเชฏเซ‹เชจเซเช‚ เชœเซเชžเชพเชจ เชฎเซ‡เชณเชตเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เชตเชฟเชšเชพเชฐเซ‹, เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“, เชนเชพเชตเชญเชพเชต เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซเช‚ เช…เชจเซเช•เชฐเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡ เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพ เชตเชฟเชถเชพเชณ เชตเชพเชคเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชชเชฃ เช˜เชฃเซเช‚ เชถเซ€เช–เซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชฎเชพ-เชฌเชพเชช เชคเชฅเชพ เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹ เชชเชพเชธเซ‡เชฅเซ€ เชถเซ€เช–เซ‡เชฒเซ€ เชฌเชพเชฌเชคเซ‹เชฎเชพเช‚ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชซเซ‡เชฐเชซเชพเชฐเซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเซ‹เชŸเซ€ เชฅเชคเชพเช‚ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เช…เชจเซ‡เช• เชฎเชจเซเชทเซเชฏเซ‹เชจเชพ เชธเช‚เชชเชฐเซเช•เชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชจเซ€ เชชเชพเชธเซ‡เชฅเซ€ เชชเชฃ เชคเซ‡ เชชเชนเซ‡เชฐเชตเซ‡เชถ, เชฐเซ€เชคเชฐเชฟเชตเชพเชœเซ‹, เชฎเชพเชจเซเชฏเชคเชพเช“, เชฌเซ‹เชฒเซ€ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เช…เชจเซ‡เช• เชฌเชพเชฌเชคเซ‹ เช…เช‚เช—เซ‡ เช•เช‚เชˆเช• เชจเซ‡ เช•เช‚เชˆเช• เช—เซเชฐเชนเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชจเซ‹เช•เชฐเซ€-เชงเช‚เชงเชพเชฎเชพเช‚ เชฒเชพเช—เซ‡ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชคเซ‡ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเซเช‚ เชœเซเชžเชพเชจ เชฎเซ‡เชณเชตเชตเชพ เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชตเชฟเชตเชฟเชง เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‹เชฎเชพเช‚ เชถเชฟเชธเซเชค เชชเชฃ เชคเซ‡ เชถเซ€เช–เซ‡ เช›เซ‡. เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹, เชชเซเชคเซเชฐเชตเชงเซ‚ เชคเชฅเชพ เชœเชฎเชพเชˆเช“ เชคเซ‡เชฎเชœ เชชเซŒเชคเซเชฐเซ‹, เชชเซŒเชคเซเชฐเซ€เช“ เช…เชจเซ‡ เชฆเซŒเชนเชฟเชคเซเชฐ-เชฆเซŒเชนเชฟเชคเซเชฐเซ€เช“ เชชเชพเชธเซ‡เชฅเซ€ เชชเชฃ เชฎเชพเชฃเชธ เช•เช‚เชˆเช• เชจเซ‡ เช•เช‚เชˆเช• เชถเซ€เช–เชคเซ‹ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡. เชคเชฅเชพ เชคเซ‡เชฎเชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡เชจเซ€ เช†เช‚เชคเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“(interaction)เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชชเชฃ เช•เช‚เชˆเช• เชฌเซ‹เชง เช—เซเชฐเชนเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

เชตเชณเซ€ เชธเชฎเซ‚เชนเชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเซ‹ เชœเซ‡เชตเชพเช‚ เช•เซ‡ เช›เชพเชชเชพเช‚เช“, เชธเชพเชฎเชฏเชฟเช•เซ‹, เชฐเซ‡เชกเชฟเชฏเซ‹, เชŸเซ‡เชฒเชฟเชตเชฟเชเชจ, เชซเชฟเชฒเซเชฎเซ‹, เชจเชพเชŸเช•เซ‹ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชชเชฃ เชคเซ‡ เช˜เชฃเซเช‚ เชถเซ€เช–เซ‡ เช›เซ‡. เช†เชฎ เชฎเชจเซเชทเซเชฏ เชœเชจเซเชฎเชฅเซ€ เชฎเซƒเชคเซเชฏเซ เชธเซเชงเซ€ เช•เช‚เชˆเช• เชจเซ‡ เช•เช‚เชˆเช• เชถเซ€เช–เชคเซ‹ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡. เช† เชธเชฐเซเชต เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชธเชฟเชฆเซเชงเชพเชจเซเชคเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชจเชฟเชฏเชฎเซ‹ เช…เชจเซเชธเชพเชฐ เชตเชฟเช•เชธเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฅเซ€ เชคเซ‡ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เชตเชฟเชทเชฏเชตเชธเซเชคเซ เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡.

เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เชตเชฟเชทเชฏเชตเชธเซเชคเซเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เชฅเซ€ เชฌเชพเชณเช•เชจเชพ เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช• เชตเชฟเช•เชพเชธ, เชญเชพเชตเชพเชคเซเชฎเช• เชตเชฟเช•เชพเชธ, เชญเชพเชทเชพเชตเชฟเช•เชพเชธ, เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพ เชตเชฟเชตเชฟเชง เช…เช‚เชถเซ‹เชจเชพ เชตเชฟเช•เชพเชธ, เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ-เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชญเซ‡เชฆ โ€“ เชตเซˆเชฏเช•เซเชคเชฟเช• เชญเซ‡เชฆ (individual differences), เชถเชพเชณเชพเชจเชพ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเชฟเชทเชฏเซ‹เชจเชพ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชจเซ€ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเช“, เชถเซ€เช–เชตเชพเชจเซ€ เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ (learning) เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‡ เชเชกเชชเซ€ เชฌเชจเชพเชตเชจเชพเชฐ เชคเชคเซเชตเซ‹, เชฌเชพเชณเช•เซ‹เชจเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ€ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“, เชธเชฎเซ‚เชนเชฎเชพเช‚ เชคเซ‡เชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจ, เชฎเชพเชฐเซเช—เชฆเชฐเซเชถเชจ, เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเซ‹ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชฅเชคเชพ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡.

เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชถเชฐเซ‚เช†เชค เช˜เชฃเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เชจเซ‡ เช†เชญเชพเชฐเซ€ เช›เซ‡. เชชเชฐเช‚เชคเซ เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชเชกเชตเชฐเซเชก เชเชฒ. เชฅเซ‰เชฐเซเชจเชกเชพเช‡เช•(1874โ€“1944)เชจเซ‹ เชซเชพเชณเซ‹ เชฎเชนเชคเซเชตเชจเซ‹ เช›เซ‡. เชตเชณเซ€ เชธเซเชตเชฟเชŸเซเชเชฐเซเชฒเซ…เชจเซเชกเชจเชพ เชฎเชนเชพเชจ เชถเชฟเช•เซเชทเช• เชชเซ‡เชธเซเชŸเชพเชฒเซ‰เชเซ€เชจเซเช‚ เชธเซเชฅเชพเชจ เชชเชฃ เช…เช—เชคเซเชฏเชจเซเช‚ เช—เชฃเชพเชฏ, เช•เซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชคเซ‡ เชชเชนเซ‡เชฒเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชนเชคเชพ เชœเซ‡เชฃเซ‡ เช•เชนเซเชฏเซเช‚ เชนเชคเซเช‚, โ€˜เชนเซเช‚ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‡ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เชœเซ€เชถ (I will psychologize education).โ€™ เชคเซเชฏเชพเชฐเชฅเซ€ เช…เชจเซ‡เช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€เช“เช เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เช—เซ‹ เช•เชฐเซ€ เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชคเชฅเชพ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชเชฎ เชฌเช‚เชจเซ‡ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‡ เชจเชตเซ€ เชจเชตเซ€ เชชเซเชฐเชฃเชพเชฒเซ€เช“ เชŠเชญเซ€ เช•เชฐเซ€ เช›เซ‡.

เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเช“ เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเช“ เชœเซ‡เชตเซ€ เชœ เช›เซ‡, เชเชŸเชฒเซ‡ เช•เซ‡ เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชชเชฃ เช…เช‚เชคเชฐเซเชฆเชฐเซเชถเชจ (introspection), เช…เชตเชฒเซ‹เช•เชจ (observation) เชคเชฅเชพ เช†เช‚เชคเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“ (interaction) เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เช†เช‚เช•เชกเชพเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเซ‹ เช‰เชฎเซ‡เชฐเซ‹ เชฅเชคเชพเช‚ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เช†เช‚เช•เชกเชพเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ เชเช• เชตเชฟเชญเชพเช— เชฌเชจเซ€ เช—เชฏเซ‹ เช›เซ‡, เชœเซ‡เชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชคเชฅเชพ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชฟเช•เชพเช“(inventories)เชฎเชพเช‚ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเชฟเชทเชฏเซ‹เชจเซ€ เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.

เช•เซƒเชทเซเชฃเช•เชพเช‚เชค เช—เซ‹. เชฆเซ‡เชธเชพเชˆ

เชถเชพเชณเชพเช•เซ€เชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ

เชถเชพเชณเชพเช•เซ€เชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ(school psychology)เชจเซ‹ เชธเช‚เชฌเช‚เชง เชถเชพเชณเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชฅเชคเชพ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ เชธเชพเชฅเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡ เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชเช• เชชเซ‡เชŸเชพ เชถเชพเช–เชพ เช›เซ‡. เชฌเชพเชณเช• เชจเชพเชจเซเช‚ เชนเซ‹เชฏ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชชเซเชฐเชพเชฅเชฎเชฟเช•, เชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเชฟเช• เชคเชฅเชพ เช‰เชšเซเชš เชฎเชพเชงเซเชฏเชฎเชฟเช• เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡, เชœเซเชฏเชพเช‚ เชคเซ‡เชจเซ‡ เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เช…เช‚เช—เซ‡ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡ เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชคเซ‡ เชธเชนเช…เชญเซเชฏเชพเชธเช• เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเช“เชฎเชพเช‚ เชญเชพเช— เชฒเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‡เชฅเซ€ เชคเซ‡ เชฐเชฎเชคเซ‹, เชตเชพเชฆเชตเชฟเชตเชพเชฆเซ‹, เชชเซเชฐเชฆเชฐเซเชถเชจเซ‹, เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐ-เชฎเซเชฒเชพเช•เชพเชคเซ‹ เช…เช‚เช—เซ‡ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ เชฎเซ‡เชณเชตเซ‡ เช›เซ‡. เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชถเชพเชณเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชเช• เชตเชฟเชถเชฟเชทเซเชŸ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซเช‚ เชตเชพเชคเชพเชตเชฐเชฃ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡, เชœเซ‡เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชคเซ‡ เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพ เชตเชฟเชตเชฟเชง เช…เช‚เชถเซ‹เชจเซ‹ เชตเชฟเช•เชพเชธ เชธเชพเชงเซ‡ เช›เซ‡.

เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹เช เชฌเชพเชณเช•เซ‹เชจเชพ เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช• เชตเชฟเช•เชพเชธ, เชญเชพเชตเชพเชคเซเชฎเช• เชตเชฟเช•เชพเชธ, เชญเชพเชทเชพเชตเชฟเช•เชพเชธ เชคเชฅเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพ เชตเชฟเชตเชฟเชง เช…เช‚เชถเซ‹เชจเชพ เชตเชฟเช•เชพเชธเชจเซเช‚ เชœเซเชžเชพเชจ เชชเชฃ เชฎเซ‡เชณเชตเชตเซเช‚ เชœเชฐเซ‚เชฐเซ€ เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡, เช•เซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชฌเชพเชณเช•เชจเซ€ เชถเซ€เช–เชตเชพเชจเซ€ เชถเช•เซเชคเชฟเชจเซ‹ เช˜เชฃเซ‹ เช†เชงเชพเชฐ เชคเซ‡เชจเชพ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพ เชตเชฟเช•เชพเชธเซ‹ เชชเชฐ เชจเชฟเชฐเซเชญเชฐ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡.

เชถเซ€เช–เชตเชพเชจเซ€ เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ (learning process) เช เชถเชพเชณเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เช•เซ‡เชจเซเชฆเซเชฐเซ€เชฏ เชตเชฟเชทเชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เช‰เชคเซเชชเซเชฐเซ‡เชฐเชฃ(motivation)เชจเซ‹ เช˜เชฃเซ‹ เชฎเซ‹เชŸเซ‹ เชนเชฟเชธเซเชธเซ‹ เช›เซ‡. เชฌเชพเชณเช•เชจเซ‡ เชœเซ‹ เชถเซ€เช–เชตเชพเชจเซ€ เชตเชธเซเชคเซ เช…เช‚เช—เซ‡ เช‰เชคเซเชชเซเชฐเซ‡เชฐเชฃ เชฅเชพเชฏ เชคเซ‹ เชถเซ€เช–เชตเชพเชจเซ€ เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพ เชคเซเชตเชฐเชฟเชค เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡. เช…เชจเซเชฏเชฅเชพ เชถเชฟเช•เซเชทเช•เชจเชพ เชฎเซ‹เชŸเชพเชญเชพเช—เชจเชพ เชชเซเชฐเชฏเชคเซเชจเซ‹ เชตเซเชฏเชฐเซเชฅ เชœเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹ เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เชถเซ€เช–เชตเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชคเซ‡ เชฆเชฐเซ‡เช• เชตเชฟเชทเชฏเชจเซ€ เช…เชจเซ‡เช• เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชชเชฆเซเชงเชคเชฟเช“เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เชœเซ€ เชœเซเช เช›เซ‡. เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชธเชฐเซเชต เชตเชฟเชทเชฏเซ‹เชจเซ€ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชชเชฆเซเชงเชคเชฟเช“เชฎเชพเช‚ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช‚เช• เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชคเชคเซเชตเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช† เชธเชฐเซเชตเชจเซ€ เชšเช•เชพเชธเชฃเซ€ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชพเช“ เช…เชจเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชคเชฅเชพ เชธเชฟเชฆเซเชงเชฟ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เช† เชฌเชงเชพเช‚เชฎเชพเช‚ เช†เช‚เช•เชกเชพเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเซ‹ เช–เซ‚เชฌ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹เช เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เชจเซ‡ เชถเชฟเชธเซเชค เชชเชพเชณเชคเชพเช‚ เชถเซ€เช–เชตเชตเชพเชจเซเช‚ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชตเชณเซ€ เช˜เชฃเชพ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เชฎเชพเช‚ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ€ เชตเชฐเซเชคเชจเชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เชŠเชญเซ€ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฅเซ€ เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เช‰เช•เซ‡เชฒ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹เช เชฎเชพเชฐเซเช—เชฆเชฐเซเชถเชจเชจเซ€ เชตเซเชฏเชตเชธเซเชฅเชพ เช•เชฐเชตเซ€ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€ เชฎเซ‹เชŸเซ‹ เชฅเชˆ เช•เซ‰เชฒเซ‡เชœเชฎเชพเช‚ เชœเชพเชฏ เช›เซ‡ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชคเซ‡เชฃเซ‡ เช˜เชฃเชพ เชตเชฟเชทเชฏเซ‹ เชเชกเชชเชฅเซ€ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชœเชพเชคเซ‡ เชถเซ€เช–เซ€ เชฒเซ‡เชตเชพ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡, เชเชŸเชฒเซ‡ เช•เซ‡ เชธเซเชตเชฏเช‚เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เช˜เชฃเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡.

เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เชจเชพ เชตเซˆเชฏเช•เซเชคเชฟเช• เชญเซ‡เชฆเซ‹ (individual differences) เชœเชพเชฃเชตเชพ เชคเชฅเชพ เชคเซ‡เชฎเชจเซเช‚ เชฎเชพเชชเชจ เช•เชฐเชตเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชฎเชพเชชเชจเชจเซเช‚ เชเช• เชฎเซ‹เชŸเซเช‚ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐ เชŠเชญเซเช‚ เชฅเชฏเซเช‚ เช›เซ‡, เชœเซ‡เชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชšเซเชฐ เชฎเชพเชคเซเชฐเชพเชฎเชพเช‚ เช†เช‚เช•เชกเชพเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เช…เชตเชฏเชต เชชเซƒเชฅเช•เซเช•เชฐเชฃ (factor analysis) เชœเซ‡เชตเชพ เช†เช‚เช•เชกเชพเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเชจเซ‹ เช‰เชฆเชญเชต เชถเชพเชณเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชฎเชนเชฆเซเช…เช‚เชถเซ‡ เชฅเชฏเซ‹ เช›เซ‡.

เช”เชชเชšเชพเชฐเชฟเช• เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ (formal education) เชธเชพเชฅเซ‡ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เช เช…เชจเซŒเชชเชšเชพเชฐเชฟเช• เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชจเชพ เช…เชจเซ‡เช• เชฎเชพเชฐเซเช— เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เช…เชชเชจเชพเชตเชตเชพ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡ เชฐเชฎเชคเซ‹, เชšเชฐเซเชšเชพเชตเชฟเชตเชพเชฆเซ‹, เชชเซเชฐเชฆเชฐเซเชถเชจเซ‹, เชถเซˆเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชธเซเชฅเชณเซ‹เชจเซ€ เชฎเซเชฒเชพเช•เชพเชคเซ‹ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชฎเชพเช‚ เชชเชฃ เชถเชพเชณเชพ เชฆเชฐเชฎเชฟเชฏเชพเชจ เชญเชพเช— เชฒเซ‡ เช›เซ‡. เชเชŸเชฒเซ‡ เช”เชชเชšเชพเชฐเชฟเช• เชคเซ‡เชฎเชœ เช…เชจเซŒเชชเชšเชพเชฐเชฟเช• (non formal education) เชเชฎ เชฌเช‚เชจเซ‡ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพเช‚ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃเชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เชถเชพเชณเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹เชจเซ€ เชคเชพเชฒเซ€เชฎเซ€ เชธเช‚เชธเซเชฅเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชถเชพเชณเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชธเชฐเซเชต เชฌเชพเชฌเชคเซ‹ เช…เช‚เช—เซ‡ เชถเชฟเช•เซเชทเชฃ เช†เชชเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชถเชฟเช•เซเชทเช•เซ‹เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชจเชพเชฅเซ€ เชธเชœเซเชœ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชพ เชœเซ‡เชตเชพ เชชเซเชฐเช—เชคเชฟเชถเซ€เชฒ เชฆเซ‡เชถเซ‹เชฎเชพเช‚ เชถเชพเชณเชพเชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ€(school psychologist)เชจเซ€ เชจเชฟเชฎเชฃเซ‚เช• เช•เชฐเซ‡เชฒเซ€ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เชจเชพ เชตเซˆเชฏเช•เซเชคเชฟเช• เชญเซ‡เชฆเซ‹เชจเซเช‚ เชฎเชพเชชเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เชคเชฅเชพ เชคเซ‡เชฎเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเชจเซ€ เช•เชšเชพเชถ เชคเชฅเชพ เชตเชฐเซเชคเชจ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“เชจเชพ เชจเชฟเช•เชพเชฒ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฎเชพเชฐเซเช—เชฆเชฐเซเชถเชจ เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (environmental psychology) เช เชตเชฐเซเชคเชจ เช…เชจเซ‡ เชญเซŒเชคเชฟเช• เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชฌเช‚เชงเชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชคเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชเช• เชถเชพเช–เชพ เช›เซ‡. โ€˜เชญเซŒเชคเชฟเช• เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃโ€™ เช เชถเชฌเซเชฆ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ โ€˜เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€โ€™ (un-built or natural) เช…เชจเซ‡ โ€˜เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชคโ€™ (built or man-made) เชเชฎ เชฌเช‚เชจเซ‡ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพเช‚ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ‹ เชจเชฟเชฐเซเชฆเซ‡เชถ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. โ€˜เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃโ€™เชฎเชพเช‚ เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸ, เชตเชฟเชตเชฟเชง เชนเชตเชพเชฎเชพเชจ-เชคเชพเชชเชฎเชพเชจ, เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเชพเช‚ เชเซ‡เชฐเซ€ เชคเชคเซเชตเซ‹, เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ, เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เช†เชชเชคเซเชคเชฟเช“ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ โ€˜เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃโ€™เชฎเชพเช‚ เชตเชพเชนเชจเชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐ เชคเชฅเชพ เชธเช‚เชฆเซ‡เชถเชพ-เชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐเชจเชพเช‚ เชธเชพเชงเชจเซ‹, เชฌเชนเซเชฎเชพเชณเซ€ เช‡เชฎเชพเชฐเชคเซ‹, เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเช‚, เชฎเชฟเชฒ, เชชเชพเชตเชฐ เชธเซเชŸเซ‡เชถเชจเซ‹, เช…เชฃเซเชตเชฟเชฆเซเชฏเซเชค เชฎเชฅเช•เซ‹, เชฌเช‚เชงเซ‹, เชชเซเชฒ, เชจเชนเซ‡เชฐเซ‹ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. โ€˜เชตเชฐเซเชคเชจโ€™ เชถเชฌเซเชฆ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเซ€ เชชเซเชฐเช—เชŸ เช…เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชšเซเช›เชจเซเชจ เช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“, เชชเซเชฐเชคเซเชฏเช•เซเชทเซ€เช•เชฐเชฃ, เชฌเซ‹เชงเชจ, เชตเชฟเชšเชพเชฐ, เชฒเชพเช—เชฃเซ€, เช†เชตเซ‡เช— เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ‹ เชจเชฟเชฐเซเชฆเซ‡เชถ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. เช† เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเชฎเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจ เช•เชฐเชจเชพเชฐเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เชจเซ‡ โ€˜เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹, (environmental psychologists) เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฏ เช›เซ‡.

1970เชจเซ€ เช†เชธเชชเชพเชธเชจเชพ เชธเชฎเชฏ เชฆเชฐเชฎเชฟเชฏเชพเชจ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เช เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เชœเซ‡เชตเซ€ เช•เซ‡ เช—เชฐเชฎเซ€-เช เช‚เชกเซ€, เชชเซเชฐเช•เชพเชถ, เช…เชตเช•เชพเชถ (space), เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ€ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเชพ เช•เชพเชฐเซเชฏ เชคเซ‡เชฎเชœ เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชทเชฎเชคเชพ เช‰เชชเชฐ เชฅเชคเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซ‡ เชฒเช—เชคเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เช•เชฐเซเชฏเชพเช‚. เชชเซเชฐเซ‹เชถเซ‡เชจเซเชธเซเช•เซ€, เช‡เชŸเซเชŸเชฒเชธเชจ เช…เชจเซ‡ เชฐเซ€เชตเชฒเซ€เชจ (1970), เชธเซ‹เชฎเชฐ (1969), เช•เซ‡เชชเซเชฒเชจ (1972) เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเช•เซ‹เช เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฐ เชฅเชคเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซ‡ เชฒเช—เชคเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เช•เชฐเซเชฏเชพเช‚. เชฌเซ‡เชฒ, เชซเซ€เชถเชฐ เช…เชจเซ‡ เชฒเซเชฎเชฟเชธ (1978) เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเช•เซ‹เช เชชเชฃ เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชคเซ‡เชฎเชœ เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เช†เช‚เชคเชฐเชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹เชจเซ‡ เชฒเช—เชคเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเซ‹ เช•เชฐเซเชฏเชพ. เช† เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹เชจเชพ เช†เชงเชพเชฐเซ‡ โ€˜เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช เชฎเชพเชจเชตเชตเชฐเซเชคเชจ เช…เชจเซ‡ เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชคเซ‡เชฎเชœ เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเชพ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชฌเช‚เชงเชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡โ€™ เชเชตเซ€ เชตเซเชฏเชพเช–เซเชฏเชพ เชชเซเชฐเชšเชฒเชฟเชค เชฌเชจเซ€. เช† เชœ เชธเชฎเชฏ เชฆเชฐเชฎเชฟเชฏเชพเชจ เชจเซเชฏเซ‚เชฏเซ‰เชฐเซเช• เชฏเซเชจเชฟเชตเชฐเซเชธเชฟเชŸเซ€เชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเช•เซเชฐเชฎเชฎเชพเช‚ โ€˜เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจโ€™เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เชฅเชฏเซ‹. เช† เชฐเซ€เชคเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชเช• เชตเซเชฏเชตเชธเซเชฅเชฟเชค เชถเชพเช–เชพ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ 1970เชฎเชพเช‚ โ€˜เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจโ€™เชจเซ‹ เช‰เชฆเชญเชต เชฅเชฏเซ‹.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเชพ เช†เช‚เชคเชฐเชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹ เช…เชคเซ‚เชŸ เชเช•เชฎเซ‹ เช›เซ‡. เช† เชถเชพเช–เชพเชฎเชพเช‚ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเชพ เช‰เชฆเซเชฆเซ€เชชเช•เซ‹ เชชเซเชฐเชคเซเชฏเซ‡เชจเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เชชเซเชฐเชคเชฟเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“เชจเซ‡ เชจเชนเชฟ เชชเชฃ เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชคเซ‡เชฎเชœ เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชธเชฎเช—เซเชฐเชคเชพเชฒเช•เซเชทเซ€ เชธเช‚เชฌเช‚เชง(molar relationship)เชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเชจเซ‡ เชฎเชนเชคเซเชต เช…เชชเชพเชฏ เช›เซ‡. เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเชพ เช†เช‚เชคเชฐเชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เช›เซ‡. เชเชŸเชฒเซ‡ เช•เซ‡ เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเชพ เชตเชฐเซเชคเชจ เช‰เชชเชฐ เชธเชคเชค เช…เชธเชฐ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชฎเชพเชจเชตเซ€ เช† เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ‹ เช†เชงเชพเชฐ เชฒเชˆเชจเซ‡ โ€˜เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃโ€™เชจเซเช‚ เชจเชฟเชฐเซเชฎเชพเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช† เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเซ‡ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เซ€ เชฌเชจเชตเชพเชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡ เชธเชพเชฅเซ‡ เช…เชจเซ‡เช• เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เชชเชฃ เชธเชฐเซเชœเซ‡ เช›เซ‡; เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชตเชพเชนเชจเชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐเชจเชพเช‚ เชธเชพเชงเชจเซ‹, เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเช‚, เชฎเชฟเชฒ, เชชเชพเชตเชฐ เชธเซเชŸเซ‡เชถเชจเซ‹, เช…เชฃเซเชตเชฟเชฆเซเชฏเซเชคเช•เซ‡เชจเซเชฆเซเชฐเซ‹ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชซเซ‡เชฒเชพเชคเซเช‚ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚ เช…เชธเช‚เชคเซเชฒเชจ เชชเซ‡เชฆเชพ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช† เชฐเซ€เชคเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เช†เช‚เชคเชฐเชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช† เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชฌเช‚เชงเชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชธเชฎเช—เซเชฐเชคเชพเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฐเซเชฆเชทเซเชŸเชฟเชฌเชฟเช‚เชฆเซเชฅเซ€ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ€ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เช…เชธเชฐเซ‹ เชคเชชเชพเชธเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹เชจเชพ เช•เซ‡เชจเซเชฆเซเชฐเชฎเชพเช‚ เช•เซ‹เชˆเช• เชตเซเชฏเชพเชตเชนเชพเชฐเชฟเช• เชธเชฎเชธเซเชฏเชพ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชจเซ‹ เชนเซ‡เชคเซ เช† เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเชจเชพ เชจเชฟเชฐเชพเช•เชฐเชฃเชจเซ‹ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฅเซ€ เช†เชตเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เชฎเซ‹เชŸเซ‡เชญเชพเช—เซ‡ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เช—เชถเชพเชณเชพเชจเซ€ เชจเชฟเชฏเช‚เชคเซเชฐเชฟเชค เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เชจเชนเชฟ เชชเชฃ เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฟเช•-เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹เชจเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชฃเชพเชฎเซ‹เชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เชœเซ‡ เชคเซ‡ เชตเซเชฏเชพเชตเชนเชพเชฐเชฟเช• เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเชจเชพ เช‰เช•เซ‡เชฒ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชฎ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เชตเชฟเชทเชฏเชตเชธเซเชคเซ เช…เชจเซ‡ เชธเชฟเชฆเซเชงเชพเช‚เชคเซ‹ เชฎเซ‚เชณเชญเซ‚เชค เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเซเชฏเชพเชตเชนเชพเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹(applied research)เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชจเซ€เชชเชœเซเชฏเชพเช‚ เช›เซ‡. เช—เซเชฒเชพเชธ เช…เชจเซ‡ เชธเชฟเช‚เช—เชฐ (1972), เช•เซ‹เชนเซ‡เชจ เชคเชฅเชพ เช…เชจเซเชฏ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเช•เซ‹ (1980) เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เช เช•เชฐเซ‡เชฒเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เชฆเชฐเซเชถเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เช—เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเซ‡เชฒเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เช•เชฐเชคเชพเช‚ เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฟเช•-เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเซ‡เชฒเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เชตเชงเซ เชตเชฟเชถเซเชตเชธเชจเซ€เชฏ เช…เชจเซ‡ เชฏเชฅเชพเชฐเซเชฅ เชชเชฐเชฟเชฃเชพเชฎเซ‹ เช†เชชเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‹เช•เซ‡ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เช—เชถเชพเชณเชพเชจเซ€ เชจเชฟเชฏเช‚เชคเซเชฐเชฟเชค เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเซ‡เชฒเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹เชจเซ‹ เชนเซ‡เชคเซ เชคเซ‹ เชตเซเชฏเชพเชตเชนเชพเชฐเชฟเช• เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเชจเชพ เชจเชฟเชฐเชพเช•เชฐเชฃเชจเซ‹ เชœ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเชพ เช†เช‚เชคเชฐเชธเช‚เชฌเช‚เชงเซ‹เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช…เชจเซเชฏ เชถเชพเช–เชพเช“ เชœเซ‡เชตเซ€ เช•เซ‡ เชธเชฎเชพเชœเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ, เชตเซเชฏเชพเชตเชนเชพเชฐเชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ, เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเชพ เชธเชฟเชฆเซเชงเชพเช‚เชคเซ‹เชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช† เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เช…เชจเซเชฏ เชธเชพเชฎเชพเชœเชฟเช• เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเซ‹ เชœเซ‡เชตเชพเช‚ เช•เซ‡ เชจเซƒเชตเช‚เชถเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ, เชธเชฎเชพเชœเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐ, เชธเซเชฅเชพเชชเชคเซเชฏเช•เชฒเชพ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ€ เชฎเชพเชนเชฟเชคเซ€ เช…เชจเซ‡ เชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‹ เชชเชฃ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชฎ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซเช‚ เชธเซเชตเชฐเซ‚เชช เช†เช‚เชคเชฐ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชถเชพเช–เชพเช•เซ€เชฏ (interdisciplinary) เช›เซ‡. เช† เชตเชฟเชตเชฟเชง เชธเชฟเชฆเซเชงเชพเช‚เชคเซ‹เชจเชพ เชŠเช‚เชกเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชชเชฐเชฅเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพ เชธเชฟเชฆเซเชงเชพเช‚เชคเซ‹ เชคเชพเชฐเชตเชจเชพเชฐเซเช‚ เชเชตเซเช‚ เชธเชพเชฐเช—เซเชฐเชพเชนเซ€ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเชคเช‚เชคเซเชฐ (eclectic methodology) เช…เชชเชจเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเชพ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชฌเช‚เชงเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชฎเซเช–เซเชฏเชคเซเชตเซ‡ เชชเซเชฐเชฏเซ‹เช— เชชเชฆเซเชงเชคเชฟ, เชธเชนเชธเช‚เชฌเช‚เชง เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชฃเชจเชพเชคเซเชฎเช• เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเช“เชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช† เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชฌเซ‡ เชฐเซ€เชคเซ‹เชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡ : (1) เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ‡ เช–เชฌเชฐ เชนเซ‹เชฏ เช•เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชฅเชˆ เชฐเชนเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เช† เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ€ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เชฎเซเชฒเชพเช•เชพเชค เช…เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชถเซเชจเชพเชตเชฒเชฟเชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. 1968เชฎเชพเช‚ เชฌเชพเชฐเซเช•เชฐเซ‡ เชœเซเชฆเชพ เชœเซเชฆเชพ เชชเชฐเชฟเชตเซ‡เชถเชฎเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ€ เชฒเชพเช•เซเชทเชฃเชฟเช•เชคเชพเช“ เชคเชชเชพเชธเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชฎเชพเช‚ เช† เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เช•เชฐเซเชฏเซ‹ เชนเชคเซ‹. (2) เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ‡ เช–เชฌเชฐ เชจ เชนเซ‹เชฏ เช•เซ‡ เชคเซ‡ เช† เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชจเซ‹ เชเช• เชญเชพเช— เช›เซ‡. 1971เชฎเชพเช‚ เชฌเซ€เช•เชฎเชจเซ‡ เช•เชฐเซ‡เชฒเชพ เชฎเชฆเชฆเชฐเซ‚เชช เชตเชฐเซเชคเชจ เช…เช‚เช—เซ‡เชจเชพ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเชฎเชพเช‚ เช† เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เช•เชฐเซเชฏเซ‹ เชนเชคเซ‹.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชตเชฐเซเชคเชจ เช‰เชชเชฐเชจเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซ‡ เชคเชชเชพเชธเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ‹ เชเช• เช…เชญเชฟเช—เชฎ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเชพ เชญเชพเชฐ(environmental load)เชจเชพ เชธเช‚เชฆเชฐเซเชญเชฎเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ‡ เชธเชฎเชœเชตเชพเชจเซ‹ เช›เซ‡. เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“เชจเซเช‚ เชฎเชพเชจเชตเซ€ เชœเซ‡ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชชเซเชฐเชคเซเชฏเช•เซเชทเซ€เช•เชฐเชฃ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡ เชธเช‚เชฆเชฐเซเชญเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชตเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ‹ เช…เชคเชฟเชญเชพเชฐ (over load), เช…เชฒเซเชชเชญเชพเชฐ (underload) เช…เชฅเชตเชพ เช…เชจเซเช•เซ‚เชณ เชญเชพเชฐเชจเซ€ เชธเซเชฅเชฟเชคเชฟ (optimum level) เช…เชจเซเชญเชตเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‹ เชฎเชพเชจเชตเซ€ เชชเซ‹เชคเชพเชจเซ€ เชธเชนเชจเชถเช•เซเชคเชฟ เช•เชฐเชคเชพเช‚ เชตเชงเซ เชฎเชพเชคเซเชฐเชพเชฎเชพเช‚ เชญเชพเชฐ เช…เชจเซเชญเชตเซ‡ เชคเซ‹ เชคเซ‡ เช…เชคเชฟเชญเชพเชฐเชจเซ€ เชธเซเชฅเชฟเชคเชฟ เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฏ. เชถเชนเซ‡เชฐเซ€ เชœเซ€เชตเชจเชถเซˆเชฒเซ€, เชคเซ‡เชฎเชœ เชญเซ€เชก เช…เชจเซ‡ เช—เซ€เชšเชคเชพเชจเซ€ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเชพ เช…เชคเชฟเชญเชพเชฐเชจเชพ เชธเช‚เชฆเชฐเซเชญเชฎเชพเช‚ เชธเชฎเชœเชพเชตเซ€ เชถเช•เชพเชฏ. เชœเซ‹ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชฎเชพเช‚ เชตเชฐเซเชคเชจเชจเซ€ เช•เซ‹เชˆ เช‰เชคเซเชคเซ‡เชœเชจเชพ เชœเชจเซเชฎเชพเชตเซ€ เชถเช•เซ‡ เชจเชนเชฟ เชเชŸเชฒเซ€ เช“เช›เซ€ เชฎเชพเชคเซเชฐเชพเชฎเชพเช‚ เชญเชพเชฐ เชนเซ‹เชฏ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เช…เชฒเซเชชเชญเชพเชฐ เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฏ. เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเซ€ เชเช•เชงเชพเชฐเซ€ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟ, เชจเซ€เชฐเชธ เชœเซ€เชตเชจ, เช…เชจเซ‡ เชเช•เชฒเชคเชพเชจเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซ‡ เช…เชฒเซเชชเชญเชพเชฐเชจเชพ เชธเช‚เชฆเชฐเซเชญเชฎเชพเช‚ เชธเชฎเชœเชพเชตเซ€ เชถเช•เชพเชฏ. เช…เชคเชฟเชญเชพเชฐ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชฎเชพเช‚ เชคเชจเชพเชต (stress) เช‰เชคเซเชชเชจเซเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เช…เชฒเซเชชเชญเชพเชฐ เชคเซ€เชตเซเชฐ เชšเชฟเช‚เชคเชพเชจเซ‹ เช…เชจเซเชญเชต เช•เชฐเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชฎ เช† เชฌเช‚เชจเซ‡ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เชฎเชพเชจเชตเซ€ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชนเชพเชจเชฟเช•เชพเชฐเช• เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชตเซ€ เชœเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เชธเชพเชฅเซ‡ เช…เชจเซเช•เซ‚เชฒเชจ เชธเชพเชงเซ€เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เช…เชจเซเช•เซ‚เชณ เชญเชพเชฐ (optimum level) เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฏ เช›เซ‡. เช†เชตเซ€ เช…เชจเซเช•เซ‚เชณ เชญเชพเชฐเชจเซ€ เชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เชฎเชพเชจเชตเซ€ เช•เซ‹เชˆ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ‹ เชคเชฃเชพเชต เช•เซ‡ เชšเชฟเช‚เชคเชพ เช…เชจเซเชญเชตเซเชฏเชพ เชตเชฟเชจเชพ เชธเชพเชงเชพเชฐเชฃ เชชเซเชฐเชคเชฟเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“ เช•เชฐเซ€ เชถเช•เซ‡ เช›เซ‡.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเช•เซเชฐเชฎเชฎเชพเช‚ เชฎเซเช–เซเชฏเชคเซเชตเซ‡ (1) เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡เชจเซ€ เช†เช‚เชคเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเชจเชพเช‚ เชชเชพเชธเชพเช‚เช“; (2) เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซเช‚ เชชเซเชฐเชคเซเชฏเช•เซเชทเซ€เช•เชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชฌเซ‹เชงเชจ; (3) เชตเชฟเชชเชฐเซ€เชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เชœเซ‡เชตเซ€ เช•เซ‡ เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸ, เชนเชตเชพเชฎเชพเชจ-เชคเชพเชชเชฎเชพเชจ, เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เช†เชชเชคเซเชคเชฟเช“, เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ, เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เช…เชตเช•เชพเชถ, เชญเซ€เชก เช…เชจเซ‡ เช—เซ€เชšเชคเชพ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ€ เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฐ เชฅเชคเซ€ เช…เชธเชฐเซ‹; (4) เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชตเชพเชฐเซเชคเชจเชฟเช• เช…เชธเชฐเซ‹ เช…เชจเซ‡ เช‡เชšเซเช›เชฟเชค เชตเชฐเซเชคเชจ เชจเชฟเชชเชœเชพเชตเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชตเชพเชคเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชคเชฐเซ‡เชนเซ‹, (5) เชฌเชฆเชฒเชพเชคเชพ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ‡ เชฒเช—เชคเชพเช‚ เชฌเซ‹เชงเชจเซ‹, เชชเซเชฐเชคเซเชฏเช•เซเชทเซ€เช•เชฐเชฃ เช…เชจเซ‡ เชตเชฐเซเชคเชจ เชคเซ‡เชฎเชœ (6) เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚ เชซเซ‡เชฐเชซเชพเชฐ เช…เชจเซ‡ เชœเชพเชณเชตเชฃเซ€ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชฎเซเชฆเซเชฆเชพเช“เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡.

เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชธเชฎเชคเซเชฒเชพเชฎเชพเช‚ เชฎเชจเซเชทเซเชฏเชจเซ€ เชฆเช–เชฒเช—เซ€เชฐเซ€เชฅเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เชฆเซ‚เชทเชฟเชค เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชตเชฟเชชเชฐเซ€เชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เช‰เชฆเชญเชตเซ‡ เช›เซ‡. เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ‡ เชฆเซ‚เชทเชฟเชค เชฌเชจเชพเชตเชตเซเช‚ เชเชŸเชฒเซ‡ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชธเชฐเซเชœเชตเซเช‚. เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเช“เชฅเซ€ เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸ, เชนเชตเชพ, เชชเชพเชฃเซ€, เชญเซ‚เชฎเชฟ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ‡ เชฒเช—เชคเชพเช‚ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃเซ‹ เช…เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชšเชฟเช‚เชคเชพเชจเซ‹ เชตเชฟเชทเชฏ เชฌเชจเซเชฏเชพเช‚ เช›เซ‡. เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช† เชธเช‚เชฆเชฐเซเชญเชฎเชพเช‚ เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸ, เชนเชตเชพเชฎเชพเชจ-เชคเชพเชชเชฎเชพเชจ, เชญเซ‚เชฎเชฟ, เชฎเชพเชจเชตเชตเชธเซเชคเซ€ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡.

เชนเชตเชพเชจเชพ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช˜เชฐเชตเชชเชฐเชพเชถเชฎเชพเช‚, เชตเซเชฏเชพเชชเชพเชฐเซ€ เชงเซ‹เชฐเชฃเซ‡ เชคเชฅเชพ เช‰เชฆเซเชฏเซ‹เช—เซ‹เชฎเชพเช‚ เชตเชชเชฐเชพเชคเซเช‚ เชฌเชณเชคเชฃ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชœเชตเชพเชฌเชฆเชพเชฐ เช›เซ‡. เชนเชตเชพเชฎเชพเช‚ เชŠเชกเชคเชพ เชฐเชœเช•เชฃเซ‹, เชฎเชฟเชฒเซ‹, เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเช‚, เชšเซ‚เชจเชพเชจเซ€ เชญเช เซเช เซ€, เชธเชฟเชฐเชพเชฎเชฟเช•เชจเชพเช‚ เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเช‚ เชคเซ‡เชฎเชœ เช…เชจเซเชฏ เช…เชธเช‚เช–เซเชฏ เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเช‚เช“ เชœเชตเชพเชฌเชฆเชพเชฐ เช›เซ‡. เชœเซ‡เชจเชพ เช•เชพเชฐเซเชฌเชจเช•เชฃเซ‹ เชนเชตเชพเชฎเชพเช‚ เชญเชณเซ‡ เช›เซ‡, เชœเซ‡ เชธเซ‚เชฐเซเชฏเชชเซเชฐเช•เชพเชถ เช˜เชŸเชพเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชตเซ€ เชถเซเชตเชธเชจเชคเช‚เชคเซเชฐเชจเชพ เชฐเซ‹เช—เซ‹เชจเซ‹ เชญเซ‹เช— เชฌเชจเซ‡ เช›เซ‡, เชฐเซ‹เช—เชชเซเชฐเชคเชฟเช•เชพเชฐเช• เชถเช•เซเชคเชฟ เช˜เชŸเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช• เชคเซ‡เชฎเชœ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชธเซเชตเชพเชธเซเชฅเซเชฏ เชฌเช—เชกเซ‡ เช›เซ‡.

เชœเชณเชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช—เช‚เชฆเชพ เชตเชธเชตเชพเชŸเซ‹เชจเซเช‚ เชฌเชนเชพเชฐ เชซเซ‡เช‚เช•เชพเชคเซเช‚ เชชเชพเชฃเซ€, เชฐเช‚เช—-เชฐเชธเชพเชฏเชฃเซ‹เชจเชพเช‚ เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเช‚, เชฐเชพเชธเชพเชฏเชฃเชฟเช• เช–เชพเชคเชฐเซ‹ เชคเซ‡เชฎเชœ เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเช‚เช“เชจเชพเช‚ เช—เช‚เชฆเชพเช‚ เช…เชจเซ‡ เชเซ‡เชฐเซ€ เชชเชพเชฃเซ€เชจเซ‹ เชจเชฟเช•เชพเชฒ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชœเชตเชพเชฌเชฆเชพเชฐ เช›เซ‡. เช† เชฌเชงเซเช‚ เช—เช‚เชฆเซเช‚ เชชเชพเชฃเซ€ เชœเชณเชพเชถเชฏเซ‹เชจเชพเช‚ เชธเซเชตเชšเซเช› เชชเชพเชฃเซ€เชฎเชพเช‚ เชญเชณเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‡ เชฆเซ‚เชทเชฟเชค เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช† เชชเชพเชฃเซ€ เชชเซ€เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เชเชŸเชฒเซ‡ เชชเชพเชšเชจเชคเช‚เชคเซเชฐเชจเชพ เช…เชจเซ‡ เชšเชพเชฎเชกเซ€เชจเชพ เชฐเซ‹เช—เซ‹ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡.

เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸ เชเชŸเชฒเซ‡ เช…เชฐเซเชšเชฟเช•เชฐ, เช…เชธเชนเซเชฏ เช…เชจเซ‡ เชจ เช—เชฎเชคเซ‹ เช…เชตเชพเชœ. เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸเชจเซเช‚ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพเช‚ เชตเชพเชนเชจเซ‹, เช•เชพเชฐเช–เชพเชจเชพเชจเชพเช‚ เชฏเช‚เชคเซเชฐเซ‹, เชœเซ‡เชŸ เชตเชฟเชฎเชพเชจ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเชพ เช…เชธเชนเซเชฏ เช…เชตเชพเชœเชฅเซ€ เชซเซ‡เชฒเชพเชฏ เช›เซ‡. เช…เชตเชพเชœเชจเซ€ เชคเซ€เชตเซเชฐเชคเชพเชถเช•เซเชคเชฟ เชฎเชพเชชเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพ เช–เชพเชธ เชเช•เชฎเชจเซ‡ เชกเซ‡เชธเชฟเชฌเชฒ (DB) เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฏ เช›เซ‡. เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชฐเซ€เชคเซ‡ 30 DB เชธเซเชงเซ€เชจเซ‹ เช…เชตเชพเชœ เชธเชพเช‚เชญเชณเชตเซ‹ เช—เชฎเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชถเชฐเซ‡ 80 DBเชจเซ‹ เช…เชตเชพเชœ เชฎเชพเชฃเชธเชจเซ‡ เช…เช•เชณเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡. เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฅเซ€เชฏเซ‡ เชตเชงเชพเชฐเซ‡ เชคเซ€เชตเซเชฐเชคเชพเชตเชพเชณเซ‹ เช…เชตเชพเชœ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเชพ เชธเซเชตเชพเชธเซเชฅเซเชฏเชจเซ‡ เช…เชจเซ‡เช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชจเซเช•เชธเชพเชจ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฅเซ€ เช˜เซ‹เช‚เช˜เชพเชŸเชจเซเช‚ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชญเชฏเช‚เช•เชฐ เชฐเซ€เชคเซ‡ เชซเซ‡เชฒเชพเชฏเซเช‚ เช›เซ‡ เชœเซ‡ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเชพ เชธเชฎเช—เซเชฐ เชœเซเชžเชพเชจเชคเช‚เชคเซเชฐเชจเซ‡ เช…เชธเชฐ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เช•เชพเชฐเซเชฏเช•เซเชทเชฎเชคเชพ เช˜เชŸเซ‡ เช›เซ‡, เชธเชพเช‚เชญเชณเชตเชพเชจเซ€ เช•เซเชทเชฎเชคเชพ เช˜เชŸเซ‡ เช›เซ‡, เชจเชฟเชฐเซเชฃเชฏเชถเช•เซเชคเชฟ เช˜เชŸเซ‡ เช›เซ‡ โ€“ เช† เชฌเชงเซเช‚ เช…เชจเซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชฆเซˆเชนเชฟเช• เชฌเซ€เชฎเชพเชฐเซ€เช“เชจเซเช‚ เช•เชพเชฐเชฃ เชฌเชจเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เช†เชฎ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชถเชพเชฐเซ€เชฐเชฟเช• เชธเซเชตเชพเชธเซเชฅเซเชฏ เชœเซ‹เช–เชฎเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชญเซ‚เชฎเชฟเชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชชเชฃ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเซ‡ เช…เชจเซ‡เช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชจเซเช•เชธเชพเชจเช•เชพเชฐเช• เช›เซ‡. เชœเชฎเซ€เชจเชจเชพ เชญเซŒเชคเชฟเช•, เชฐเชพเชธเชพเชฏเชฃเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เชœเซˆเชตเชฟเช• เช—เซเชฃเชงเชฐเซเชฎเซ‹เชฎเชพเช‚ เชฌเชฟเชจเชœเชฐเซ‚เชฐเซ€ เชซเซ‡เชฐเชซเชพเชฐเซ‹เชฅเซ€ เชœเชฎเซ€เชจเชจเซ€ เช—เซเชฃเชตเชคเซเชคเชพ เช…เชจเซ‡ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เชฟเชคเชพ เชจเชทเซเชŸ เชฅเชพเชฏ เชเชตเชพ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃเชจเซ‡ เชญเซ‚เชฎเชฟ เช•เซ‡ เชœเชฎเซ€เชจเชจเซเช‚ เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เช•เชนเซ‡เชตเชพเชฏ. เชญเซ‚เชฎเชฟเชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชตเชฟเชจเชพเชถเช• เชตเชพเชตเชพเชเซ‹เชกเซเช‚, เชตเชฐเชธเชพเชฆเชจเซเช‚ เชชเชพเชฃเซ€, เชตเชฟเชจเชพเชถเช• เชชเซ‚เชฐ, เชนเชฟเชฎเชชเซเชฐเชชเชพเชค, เชœเซเชตเชพเชณเชพเชฎเซเช–เซ€เชจเซ‹ เชตเชฟเชธเซเชซเซ‹เชŸ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡ เชœเซ‡เชตเซ€ เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เช˜เชŸเชจเชพเช“ เชคเซ‹ เชœเชตเชพเชฌเชฆเชพเชฐ เช›เซ‡ เชœ, เชชเชฃ เชเชฅเซ€เชฏเซ‡ เช…เชจเซ‡เช•เช—เชฃเซเช‚ เชตเชงเชพเชฐเซ‡ เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เชœเชตเชพเชฌเชฆเชพเชฐ เช›เซ‡. เชœเซ‡เชฎ เช•เซ‡ เชฐเชธเซเชคเชพ, เชฐเซ‡เชฒเชฎเชพเชฐเซเช—, เชœเชณเชพเชถเชฏเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฌเช‚เชงเซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช†เชกเซ‡เชงเชก เชœเชฎเซ€เชจเชจเซเช‚ เช–เซ‹เชฆเช•เชพเชฎ, เชœเช‚เชคเซเชจเชพเชถเช•เซ‹, เชฐเชพเชธเชพเชฏเชฃเชฟเช• เช–เชพเชคเชฐเซ‹ เชตเช—เซ‡เชฐเซ‡เชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—, เช† เชฌเชงเชพเช‚เชฅเซ€ เชญเซ‚เชฎเชฟ-เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃเชจเซ‹ เชตเซเชฏเชพเชช เชตเชงเชคเซ‹ เช—เชฏเซ‹ เช›เซ‡.

เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃเชจเซ€ เชตเชฟเชจเชพเชถเช• เช…เชธเชฐ เชนเชตเชพเชฎเชพเชจ-เชคเชพเชชเชฎเชพเชจ เช‰เชชเชฐ เชชเชฃ เชฅเชˆ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃเชจเซ‡ เช•เชพเชฐเชฃเซ‡ เชœ เชชเซƒเชฅเซเชตเซ€ เชชเชฐเชจเซเช‚ เชคเชพเชชเชฎเชพเชจ เชตเชงเซ€ เชฐเชนเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เช—เชฐเชฎเซ€เชฎเชพเช‚ เช…เชธเชนเซเชฏ เชตเชงเชพเชฐเซ‹ เชฅเชˆ เชฐเชนเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เช‹เชคเซเชšเช•เซเชฐ เชชเชฃ เช…เชจเชฟเชฏเชฎเชฟเชค เชฌเชจเซ€ เช—เชฏเซเช‚ เช›เซ‡. 11ยฐ เชธเซ‡.เชฅเซ€ เชจเซ€เชšเซเช‚ เช…เชจเซ‡ 32ยฐ เชธเซ‡.เชฅเซ€ เชŠเช‚เชšเซเช‚ เชคเชพเชชเชฎเชพเชจ เชฎเชพเชจเชตเซ€ เช…เชจเซ‡ เชชเซเชฐเชพเชฃเซ€ เช‰เชชเชฐ เช˜เชพเชคเช• เช…เชธเชฐเซ‹ เชชเซ‡เชฆเชพ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเชจเชพเชต เชธเชฐเซเชœเซ‡ เช›เซ‡. เช”เชฆเซเชฏเซ‹เช—เชฟเช• เช•เซเชฐเชพเชจเซเชคเชฟ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชŠเชฐเซเชœเชพ เช‰เชคเซเชชเชจเซเชจ เช•เชฐเชตเชพเชจเชพ เชชเซเชฐเชฏเชพเชธเซ‹ เชชเชฃ เชตเชฟเชจเชพเชถเช• เชธเชพเชฌเชฟเชค เชฅเชฏเชพ เช›เซ‡. เช† เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชชเซƒเชฅเซเชตเซ€เชจเซ€ เช†เชธเชชเชพเชธ เช…เชตเช•เชพเชถเชฎเชพเช‚ เชนเชพเชฒ เช–เซ‚เชฌ เชœ เช‰เชชเช—เซเชฐเชนเซ‹เชจเซ‹ เชญเชฐเชพเชตเซ‹ เชฅเชˆ เช—เชฏเซ‹ เช›เซ‡. เช† เช‰เชชเช—เซเชฐเชนเซ‹เชจเซ‹ เชญเช‚เช—เชพเชฐ เชคเซ‡เชฎเชœ เช…เชตเช•เชพเชถเชฏเชพเชคเซเชฐเซ€เช“เช เช เชพเชฒเชตเซ‡เชฒเซ‹ เช•เชšเชฐเซ‹ เช…เชตเช•เชพเชถเซ€เชฏ (spatial) เชชเซเชฐเชฆเซ‚เชทเชฃ เชธเชฐเซเชœเซ‡ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชตเชตเชธเซเชคเซ€เชฎเชพเช‚ เชฅเชคเชพ เชเชกเชชเซ€ เชตเชงเชพเชฐเชพเชฅเซ€ เชญเซ€เชก เช…เชจเซ‡ เช—เซ€เชšเชคเชพ เชœเซ‡เชตเซ€ เชธเชฎเชธเซเชฏเชพเช“ เชธเชฐเซเชœเชพเชˆ เช›เซ‡, เชœเซ‡เชจเชพเชฅเซ€ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ‡ เชญเชพเชฐเซ‡ เชจเซเช•เชธเชพเชจ เชชเชนเซ‹เช‚เชšเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡. เชตเชฟเชถเซเชตเชฌเซ…เช‚เช•เชจเซ‹ 1990เชจเซ‹ เชนเซ‡เชตเชพเชฒ เชœเชฃเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡ เช•เซ‡, โ€˜เชตเชฟเช•เชพเชธเช—เชพเชฎเซ€ เชฆเซ‡เชถเซ‹เชจเชพ เชธเช‚เชชเซ‚เชฐเซเชฃ เช—เชฐเซ€เชฌ เชเชตเชพ เชเช• เช…เชฌเชœเชฅเซ€ เชชเชฃ เชตเชงเซ เชฒเซ‹เช•เซ‹ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃ เชฌเชนเชพเชฐเชจเซ‹ เชฌเช—เชพเชก เชธเชฐเซเชœเซ‡ เช›เซ‡.โ€™ เชฎเชพเชจเชตเชธเช‚เช–เซเชฏเชพเชฎเชพเช‚ เชฅเชคเซ‹ เชเชกเชชเซ€ เชตเชงเชพเชฐเซ‹ เชฎเชพเชจเชตเซ€เชจเซ€ เชฎเซ‚เชณเชญเซ‚เชค เชœเชฐเซ‚เชฐเชฟเชฏเชพเชคเซ‹ เชœเซ‡เชตเซ€ เช•เซ‡ เชชเชพเชฃเซ€, เชธเซ‡เชจเชฟเชŸเซ‡เชถเชจ, เช–เซ‹เชฐเชพเช•, เชŠเชฐเซเชœเชพ, เชฐเชนเซ‡เช เชพเชฃ, เชคเซ‡เชฎเชœ เชฎเซ‹เช•เชณเชพเชถเชญเชฐเซ€ เชœเช—เซเชฏเชพเชจเซ€ เชญเชพเชฐเซ‡ เช–เซ‡เช‚เชš เช…เชจเซ‡ เชคเช‚เช—เซ€ เชธเชฐเซเชœเซ‡ เช›เซ‡. เชฏเซเชจเซ‹เชจเชพ เชชเซ‰เชชเซเชฏเซเชฒเซ‡เชถเชจ เชซเช‚เชกเชจเชพ เชตเชฟเชถเซเชต-เชตเชธเซเชคเซ€ เชตเชฟเชถเซ‡เชจเชพ 1990เชจเชพ เชนเซ‡เชตเชพเชฒเชฎเชพเช‚ เชฆเชฐเซเชถเชพเชตเชพเชฏเซเช‚ เช›เซ‡ เช•เซ‡ โ€˜เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚ เชฌเช—เชพเชก เชธเชฐเซเชœเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชœเซ‹ เช•เซ‹เชˆ เชฎเชนเชคเซเชคเซเชตเชจเซเช‚ เชœเชตเชพเชฌเชฆเชพเชฐ เชชเชฐเชฟเชฌเชณ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‹ เชคเซ‡ เชฎเชพเชจเชตเชตเชธเซเชคเซ€ เช›เซ‡. เช†เชชเชฃเซ‡ เชœเซ‹ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชœเชพเชณเชตเชฃเซ€ เชจเชนเชฟ เช•เชฐเซ€เช เชคเซ‹ เช†เชชเชฃเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹เชจเซ‡ เชเซ‡เชฐเชจเซ‹ เชตเชพเชฐเชธเซ‹ เช†เชชเซ€ เชœเชตเชพเชจเซ‹ เชฐเชนเซ‡เชถเซ‡.โ€™

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฎเชพเช‚ เชชเชฃ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฎเชพเช‚ เชซเซ‡เชฐเชซเชพเชฐ เช…เชจเซ‡ เชœเชพเชณเชตเชฃเซ€ เชตเชฟเชถเซ‡เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชคเซ‡เชฎเชœ เชธเซ‚เชšเชจเซ‹ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชธเช‚เชถเซ‹เชงเช•เซ‹ เชตเชฟเชชเชฐเซ€เชค เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ€ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเช“ เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพ เช…เชตเช•เชพเชถเชจเซ‹ เช‰เชชเชฏเซ‹เช— เช•เซ‡เชตเซ€ เชฐเซ€เชคเซ‡ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเซ€เชจเซ‡ เชจเชตเซ€ เช‡เชฎเชพเชฐเชคเซ‹เชจเซ€ เชคเชฐเซ‡เชนเซ‹ เชฐเชšเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพเช‚ เชธเซ‚เชšเชจเซ‹ เช•เชฐเซ‡ เช›เซ‡. เชญเซ€เชก เช…เชจเซ‡ เช—เซ€เชšเชคเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เช•เซเชฏเชพเชฐเซ‡เช• เชคเชจเชพเชต (stress) เชœเซ‡เชตเซ€ เชจเช•เชพเชฐเชพเชคเซเชฎเช• เชชเซเชฐเชคเชฟเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“ เชจเชฟเชชเชœเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‹ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพเช• เชธเช‚เชœเซ‹เช—เซ‹เชฎเชพเช‚ เชนเซ‚เช‚เชซ เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เช†เชจเช‚เชฆเชจเซ€ เชฒเชพเช—เชฃเซ€ เชœเชจเซเชฎเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡. เช†เชตเซ€ เชตเชฟเชตเชฟเชง เช…เชธเชฐเซ‹เชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช† เชถเชพเช–เชพเชฎเชพเช‚ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เช เชฐเซ€เชคเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เชเช• เชฐเชธเชชเซเชฐเชฆ เช…เชจเซ‡ เชตเซเชฏเชตเชนเชพเชฐเซ เชถเชพเช–เชพ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เชคเซ‡เชฎเชœ เชคเซ‡เชจเชพ เชตเซเชฏเชพเชตเชนเชพเชฐเชฟเช• เช…เชฎเชฒเซ€เช•เชฐเชฃเชจเซ‡ เช˜เชฃเซ‹ เช…เชตเช•เชพเชถ เช›เซ‡.

เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเซ‡ เชจเชœเชฐ เชธเชฎเช•เซเชท เชฐเชพเช–เซ€เชจเซ‡ เชธเชœเซ€เชตเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชฌเช‚เชงเชจเซ‹ เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เช•เชฐเชคเซเช‚ เชเช• เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เช›เซ‡เชฒเซเชฒเชพ เชเช•เชพเชฆ เชธเซˆเช•เชพ เชฆเชฐเชฎเชฟเชฏเชพเชจ เช…เชธเซเชคเชฟเชคเซเชตเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡, เชœเซ‡ เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ (ecology) เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช“เชณเช–เชพเชฏ เช›เซ‡. เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเชพ เช•เซเชทเซ‡เชคเซเชฐเซ‡ 1968เชฎเชพเช‚ เช†เชฐ. เชœเซ€. เชฌเชพเชฐเซเช•เชฐเซ‡ เชธเชœเซ€เชตเซ‹ (living organism) เช…เชจเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชจเชพ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชฌเช‚เชงเชจเซ‡ เชคเชชเชพเชธเชคเชพเช‚ เช…เชจเซ‡เช• เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ เช•เชฐเซเชฏเชพเช‚. เชคเซ‡เชฎเชฃเซ‡ เชชเซ‹เชคเชพเชจเชพ เช† เช•เชพเชฐเซเชฏเชจเซ‡ โ€˜เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจโ€™ (ecological psychology) เชเชตเซเช‚ เชจเชพเชฎ เช†เชชเซเชฏเซเช‚. เชฌเชพเชฐเซเช•เชฐเชจเชพเช‚ เชธเช‚เชถเซ‹เชงเชจเซ‹ โ€˜เชตเชฐเซเชคเชจ เชชเชฐเชฟเชตเซ‡เชถโ€™(behaviour setting)เชจเซ‡ เชฒเช—เชคเชพเช‚ เช›เซ‡. เช†เชฎ 1968เชฎเชพเช‚ โ€˜เชชเชฐเชฟเชธเซเชฅเชฟเชคเชฟเชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจโ€™เชจเซ‹ เช‰เชฆเชญเชต เชฅเชฏเซ‹ เช…เชจเซ‡ เชฌเชพเชฐเซเช•เชฐ เชคเซ‡เชจเชพ เชชเซเชฐเชฃเซ‡เชคเชพ เช—เชฃเชพเชฏ. เชชเชฐเช‚เชคเซ เชชเชพเช›เชณเชฅเซ€ เช…เชจเซเชฏ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‹เช เชฎเชพเชจเชตเชตเชฐเซเชคเชจ เช…เชจเซ‡ เชญเซŒเชคเชฟเช• เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃ (เช•เซเชฆเชฐเชคเซ€ เชคเซ‡เชฎเชœ เชฎเชพเชจเชตเชจเชฟเชฐเซเชฎเชฟเชค) เชตเชšเซเชšเซ‡เชจเชพ เชชเชพเชฐเชธเซเชชเชฐเชฟเช• เชธเช‚เชฌเช‚เชงเชจเชพ เช…เชญเซเชฏเชพเชธเชจเซ‡ เชฎเชนเชคเซเชต เช†เชชเซเชฏเซเช‚, เชœเซ‡ เชชเชฐเซเชฏเชพเชตเชฐเชฃเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช“เชณเช–เชพเชฏเซเช‚.

เชฐเซ‡เชฃเซเช•เชพ เชฎเชนเซ‡เชคเชพ

เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชฃ : เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“

เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพ เช†เช‚เชคเชฐเชฟเช• เช—เซเชฃเซ‹เชจเชพ เช†เชตเชฟเชทเซเช•เซƒเชค เชธเซเชตเชฐเซ‚เชชเชจเชพ เชตเซเชฏเชตเชธเซเชฅเชฟเชค เช…เชญเซเชฏเชพเชธ เชชเชฐเชฅเซ€ เชธเช‚เช–เซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• เชธเซเชตเชฐเซ‚เชช เช†เชชเซ€เชจเซ‡ เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชพ เช•เชฐเชตเซ€ เชคเซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชฃ-เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ€ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟ เชฎเชจเซ‹เชตเชฟเชœเซเชžเชพเชจเชจเซ€ เช…เชจเซเชฏ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟ เช•เชฐเชคเชพเช‚ เชตเชงเชพเชฐเซ‡ เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เช—เชฃเชพเชฏ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชจเชพเช‚ เช•เชพเชฐเชฃเซ‹ เชจเซ€เชšเซ‡ เชฎเซเชœเชฌ เช›เซ‡ : (1) เชชเซเชฐเชพเชชเซเชค เชฅเชฏเซ‡เชฒเซ€ เชฎเชพเชนเชฟเชคเซ€เชจเซ€ เชฏเชฅเชพเชฐเซเชฅเชคเชพ (validity), (2) เชชเซเชฐเชพเชชเซเชค เชฅเชฏเซ‡เชฒเซ€ เชฎเชพเชนเชฟเชคเซ€เชจเซ€ เชตเชธเซเชคเซเชฒเช•เซเชทเชฟเชคเชพ (objectivity), (3) เชฎเชพเชนเชฟเชคเซ€เชจเซ€ เชšเช•เชพเชธเชฃเซ€ เช•เซ‡ เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชฃเชจเซ€ เชธเซเชตเชฟเชงเชพ, (4) เชตเชฐเซเชคเชจ เชตเชฟเชถเซ‡เชจเซเช‚ เชตเชธเซเชคเซเชฒเช•เซเชทเซ€ เช…เชจเซ‡ เชธเช‚เช–เซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• เชœเซเชžเชพเชจ, (5) เชเช• เชœ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเชพ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเชพเชธเชพเช‚เชจเซ€ เชคเซเชฒเชจเชพ, (6) เชตเชฟเชตเชฟเชง เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชตเชšเซเชšเซ‡ เชเช• เชœ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชชเชฐเชฟเชฌเชณเชจเซ‡ เช…เชจเซเชฒเช•เซเชทเซ€เชจเซ‡ เชฅเชคเซ€ เชคเซเชฒเชจเชพ, (7) เชธเช‚เช–เซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• เช…เชจเซ‡ เช†เช‚เช•เชกเชพเชถเชพเชธเซเชคเซเชฐเซ€เชฏ เชชเชฆเซเชงเชคเชฟเชจเชพ เช‰เชชเชฏเซ‹เช—เชจเซ€ เชธเซเช—เชฎเชคเชพ, (8) เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชคเซเชตเชจเชพ เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏเซ€เช•เชฐเชฃเชฎเชพเช‚ เชตเชงเชพเชฐเซ‡ เชŠเช‚เชกเชพ เชœเชตเชพเชจเซ€ เชธเซเช—เชฎเชคเชพ.

เช† เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพ เชชเชฐเซ€เช•เซเชทเชฃเชจเซ‹ เช‰เชฆเชญเชต เชซเซเชฐเชพเช‚เชธเชฎเชพเช‚เชฅเซ€ 1905เชฅเซ€ เชฅเชฏเซ‹. เช†เชฒเซเชซเซเชฐเซ‡เชก เชฌเซ€เชจเซ‡ (1857โ€“1911) เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชจเชพ เชฎเชฆเชฆเชจเซ€เชถ เชธเชพเชฏเชฎเชจเซ‡ เชตเชฟเชตเชฟเชง เช‰เช‚เชฎเชฐ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชคเซเชฏเชพเช‚เชจเซ€ เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เชญเชฃเชคเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹เชจเซ€ เชฌเซŒเชฆเซเชงเชฟเช• เชถเช•เซเชคเชฟ เชฎเชพเชชเชตเชพ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซเช‚ เช•เชพเชฐเซเชฏ เชถเชฐเซ‚ เช•เชฐเซเชฏเซเช‚. เชฌเซŒเชฆเซเชงเชฟเช• เช•เซ‡ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชฎเชพเชชเชจ เชเชŸเชฒเซ‡ เชตเชฟเชตเชฟเชง เช‰เช‚เชฎเชฐ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชฆเชฐเซ‡เช• เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเซ€ เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชชเซเชฐเช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเช“เชจเชพเช‚ เชฒเชพเช•เซเชทเชฃเชฟเช• เชงเซ‹เชฐเชฃเซ‹เชจเซ€ เชตเชพเชธเซเชคเชตเชฟเช• เชงเซ‹เชฐเชฃเซ‹เชจเซ‡ เช†เชงเชพเชฐเซ‡ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเชคเซ€ เชธเซเชฅเชพเชชเชจเชพ.

เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชจเซ€เชšเซ‡เชจเชพเช‚ เชฒเช•เซเชทเชฃเซ‹ เชฎเชนเชคเซเชตเชจเชพเช‚ เช—เชฃเชพเชฏ เช›เซ‡ : (1) เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ€ เช‰เช‚เชฎเชฐเชจเซ‡ เช…เชจเซเชฐเซ‚เชช เชธเซเชตเชฐเซ‚เชช, (2) เชšเชฟเช•เชฟเชคเซเชธเช•เชจเซ‹ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชธเชพเชฅเซ‡เชจเซ‹ เชชเชฐเชฟเชšเชฏ, (3) เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ€ เชตเชฟเชถเซเชตเชธเชจเซ€เชฏเชคเชพ (reliability), (4) เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ€ เชฏเชฅเชพเชฐเซเชฅเชคเชพย  (เช…) เชจเชฟเชทเซเชฃเชพเชคเชจเซ‹ เช…เชญเชฟเชชเซเชฐเชพเชฏ, (เชฌ) เชญเชตเชฟเชทเซเชฏเช•เชฅเชจเชจเซ€ เชธเชšเซ‹เชŸเชคเชพ (prediction), (เช•) เชธเชฎเชพเชจ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชฃเชพเชฎเซ‹ เชธเชพเชฅเซ‡ เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เชธเชนเชธเช‚เชฌเช‚เชง, (5) เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชฃเชพเชฎเซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเชพเช‚ เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เชงเซ‹เชฐเชฃเซ‹, (6) เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเชพเช‚ เชชเชฐเชฟเชฃเชพเชฎเซ‹เชจเซ‹ เชตเชฐเซเชคเชจ เชธเชพเชฅเซ‡เชจเซ‹ เชธเชนเชธเช‚เชฌเช‚เชง.

เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ‹ เชตเชฟเช•เชพเชธ : 1905 : เชฌเซ€เชจเซ‡ โ€“ เชธเชพเชฏเชฎเชจเชจเซ€ เชชเซเชฐเชฅเชฎ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€. 1908 : เชชเซเชฐเชฅเชฎ เชธเซเชงเชพเชฐเซ‹ โ€“ 3 เชตเชฐเซเชทเชฅเซ€ 13 เชตเชฐเซเชท เชธเซเชงเซ€เชจเซ‹ เช—เชพเชณเซ‹ เชตเชพเชฐเซเชทเชฟเช• เชฐเซ€เชคเซ‡ เชตเชนเซ‡เช‚เชšเซ€ เชจเชพเช–เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เชฎเชพเชจเชธเชฟเช• เชตเชฏ เช…เชจเซ‡ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเชฒเชฌเซเชงเชฟเชจเชพ เช–เซเชฏเชพเชฒเซ‹ เช‰เชฎเซ‡เชฐเชพเชฏเชพ เช›เซ‡.

1911 :ย  เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ€ เชตเซเชฏเชพเชชเช•เชคเชพ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ‡ 15 เชตเชฐเซเชท เชธเซเชงเซ€เชจเซ‹ เชตเชงเชพเชฐเซ‹. เชฆเชฐเซ‡เช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชฎเชพเช‚ เชธเชฐเช–เซ€ เชธเช‚เช–เซเชฏเชพเชฎเชพเช‚ เชฎเซเชฆเซเชฆเชพเช“เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ.

1916 : เชเชฒ. เชเชฎ. เชŸเชฐเซเชฎเซ‡เชจ เชฆเซเชตเชพเชฐเชพ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซเช‚ เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชพเชฎเชพเช‚ เชธเซเชฅเชณเชพเช‚เชคเชฐ โ€“ เชธเซเชŸเซ‡เชจเชซเซ‰เชฐเซเชก โ€“ เชฌเซ€เชจเซ‡ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เช เชคเซ‡เชจเซเช‚ เชจเชตเซเช‚ เชจเชพเชฎ เชฐเชพเช–เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซเช‚. โ€˜เชฌเซเชฆเซเชงเชฟ เชเชŸเชฒเซ‡ เช…เชฎเซ‚เชฐเซเชค เชตเชฟเชšเชพเชฐเชฃเชพ เช•เชฐเชตเชพเชจเซ€ เชถเช•เซเชคเชฟ.โ€™ เชเชฎ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเชจเซ€ เชจเชตเซ€ เชตเซเชฏเชพเช–เซเชฏเชพ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ€. เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชœเชธเซเชตเซ€ เชชเซเช–เซเชค เชตเชฏเชจเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชฌเซ‡ เชตเชฟเชถเซ‡เชท เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ‹ เชชเชฃ เช‰เชฎเซ‡เชฐเซ‹ เชฅเชฏเซ‹ โ€“ เชถเชพเชณเชพเช•เซ€เชฏ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเช“เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชฌเชนเชพเชฐ เชฒเชพเชตเซ€เชจเซ‡ เชฌเซŒเชฆเซเชงเชฟเช• เชตเซเชฏเชพเช–เซเชฏเชพเชฎเชพเช‚ เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เช…เชจเซเชญเชตเชจเซ‹ เชชเชฃ เช‰เชฎเซ‡เชฐเซ‹.

1937 : เชธเซเชŸเซ‡เชจเชซเซ‰เชฐเซเชกโ€“เชฌเซ€เชจเซ‡เชจเซ€ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ‹ เชชเซเชฐเชฅเชฎ เชธเซเชงเชพเชฐเซ‹ โ€“ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเชพ เชฌเซ‡ เชธเชฎเชพเช‚เชคเชฐ เชตเชฟเชญเชพเช— เชฌเชนเชพเชฐ เชชเชพเชกเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเชพ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชจเซ‡ Form L & M เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เช“เชณเช–เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. โ€“ 2 เชตเชฐเซเชทเชฅเซ€ เชถเชฐเซ‚ เชฅเชคเซ€ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ 16 เชตเชฐเซเชท เชธเซเชงเซ€ เชšเชพเชฒเซ เชฐเชนเซ‡ เช›เซ‡. เช‰เชชเชฐเชพเช‚เชค เชฌเซ‡ เชตเชฐเซเชท เชตเชงเชพเชฐเซ€เชจเซ‡ เช…เชขเชพเชฐ เชตเชฐเซเชท เชธเซเชงเซ€ เชตเชฟเชธเซเชคเซƒเชค เช•เชฐเซ€ เช›เซ‡.

1960 : เชธเซเชŸเซ‡เชจเชซเซ‰เชฐเซเชกโ€“เชฌเซ€เชจเซ‡เชจเซ€ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ‹ เชฆเซเชตเชฟเชคเซ€เชฏ เชธเซเชงเชพเชฐเซ‹ โ€“ 1937เชจเชพ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเชพ เชฌเช‚เชจเซ‡ เชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เชตเชงเชพเชฐเซ‡ เชฏเชฅเชพเชฐเซเชฅเชคเชพ เชงเชฐเชพเชตเชคเชพ เชฎเซเชฆเซเชฆเชพเช“เชจเซเช‚ เชธเช‚เช•เชฒเชจ โ€“ 2 เชตเชฐเซเชทเชจเซ€ เช‰เช‚เชฎเชฐเชฅเซ€ 18 เชตเชฐเซเชทเชจเซ€ เช‰เช‚เชฎเชฐ เชธเซเชงเซ€เชจเซ‹ เชตเซเชฏเชพเชช โ€“ 1937เชฅเซ€ 1960 เชธเซเชงเซ€เชจเซ€ เช…เชฎเซ‡เชฐเชฟเช•เชพเชจเซ€ เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชชเซเชฐเช—เชคเชฟเชจเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชชเชฐ เชœเชฃเชพเชคเซ€ เช…เชธเชฐ โ€“ Z scoreเชจเชพ เช–เซเชฏเชพเชฒเชจเซ‹ เช‰เชฎเซ‡เชฐเซ‹.

เชธเซเชŸเซ‡เชจเชซเซ‰เชฐเซเชกโ€“เชฌเซ€เชจเซ‡ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ€ เชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพเช“ : (1) เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ‹ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเชฒเชฌเซเชงเชฟเชจเซ‹ เช•เซเชฒ เช—เซเชฃเชพเช‚เช• เชœเชพเชฃเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เช›เซ‡. เชชเชฐเช‚เชคเซ เช•เชˆ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟ เช•เชˆ เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เชจเชฟเชทเซเชฃเชพเชค เช›เซ‡ เชคเซ‡ เช•เชนเซ€ เชถเช•เชพเชคเซเช‚ เชจเชฅเซ€. (2) เชเช• เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ€ เช…เชจเซเชฏ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชธเชพเชฅเซ‡ เชตเชฟเชตเชฟเชง เชชเซเชฐเชตเซƒเชคเซเชคเชฟเชฎเชพเช‚ เชธเชฐเช–เชพเชฎเชฃเซ€ เชฅเชˆ เชถเช•เชคเซ€ เชจเชฅเซ€. (3) เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เชœเซเชžเชพเชจเชจเซ‡ เช…เชคเชฟ เชฎเชนเชคเซเชคเซเชต เช†เชชเซ‡ เช›เซ‡. (4) เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชฎเซเช–เซเชฏเชคเซเชตเซ‡ เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เชญเชฃเชคเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เช›เซ‡. เชชเซเช–เซเชค เชตเชฏเชจเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชตเชพเชชเชฐเซ€ เชถเช•เชพเชคเซ€ เชจเชฅเซ€. (5) เชคเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชนเซ‹เชตเชพเชฅเซ€ เชฎเซ‹เชŸเชพ เชธเชฎเซ‚เชนเซ‹เชจเซ‡ เชเช•เชธเชพเชฅเซ‡ เช†เชชเซ€ เชถเช•เชพเชคเซ€ เชจเชฅเซ€.

เชตเซ‡เชถเซเชฒเชฐ-เชฌเซ‡เชฒเซ‡เชตเซเชฏเซ‚ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเชฎเชพเชชเชจ เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ : เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชชเซเช–เซเชค เชตเชฏเชจเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเซ‡ เช–เซเชฏเชพเชฒเชฎเชพเช‚ เชฐเชพเช–เซ€เชจเซ‡ เชคเซˆเชฏเชพเชฐ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ€ เช›เซ‡. เชœเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชถเชพเชณเชพเชฎเชพเช‚ เชจ เชœเชคเซ€ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชฎเชœ เชœเซ‡เชฎเชจเซ€ เชฎเชพเชคเซƒเชญเชพเชทเชพ เช…เช‚เช—เซเชฐเซ‡เชœเซ€ เชจ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชตเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“เชจเชพ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเชฎเชพเชชเชจเชจเซ‡ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชกเซ…เชตเชฟเชก เชตเซ‡เชถเซเชฒเชฐ เชจเชพเชฎเชจเชพ เชฌเซ‡เชฒเซ‡เชตเซเชฏเซ‚ เชฏเซเชจเชฟเชตเชฐเซเชธเชฟเชŸเซ€เชจเชพ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช•เซ‡ 1942เชฎเชพเช‚ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชตเชฟเช•เชธเชพเชตเซ€ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เชจเซ‡ เช…เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เช†เชชเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ€ เช›เซ‡. เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชคเชฐเซ€เช•เซ‡ เชตเชชเชฐเชพเชฏ เช›เซ‡.

เชตเซ‡เชถเซเชฒเชฐโ€“เชฌเซ‡เชฒเซ‡เชตเซเชฏเซ‚ เชชเซเชฐเซŒเชข เชฎเชจเซ‹เชฎเชพเชชเชจ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ : เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ‡ เชฎเซเช–เซเชฏ เชฌเซ‡ เชตเชฟเชญเชพเช—เชฎเชพเช‚ เชตเชนเซ‡เช‚เชšเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ€ เช›เซ‡ : เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เช…เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช•. เชฆเชฐเซ‡เช• เชตเชฟเชญเชพเช—เชจเชพ เชชเซ‡เชŸเชพเชตเชฟเชญเชพเช—เซ‹ เชจเซ€เชšเซ‡ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเซ‡ เช›เซ‡ :

เชตเซ‡เชถเซเชฒเชฐโ€“เชฌเซ‡เชฒเซ‡เชตเซเชฏเซ‚ เชชเซเชฐเซŒเชข เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€

เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• (verbal) เช…เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• (non verbal)
1. เชถเชฌเซเชฆเชญเช‚เชกเซ‹เชณ (vocabulary) เชšเชฟเชคเซเชฐเชจเซ€ เช—เซ‹เช เชตเชฃเซ€ (picture arrangement)
2. เชฎเชพเชนเชฟเชคเซ€ (information) เชšเชฟเชคเซเชฐเชชเซ‚เชฐเซเชคเชฟ (picture completion)
3. เชธเชพเชฎเชพเชจเซเชฏ เชธเชฎเชœเซ‚เชคเซ€ (comprehension) เชชเชพเชธเชพเช‚เชจเซ€ เช—เซ‹เช เชตเชฃเซ€ (block design)
4. เชธเชพเชฎเซเชฏ (similarities) เชตเชธเซเชคเซเชธเช‚เช•เชฒเชจ (object assembly)
5. เช†เช‚เช•เชกเชพ เชตเชฟเชธเซเชคเชพเชฐ (digit speen) เช†เช‚เช•เชกเชพ เชชเซเชฐเชคเซ€เช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ (digit symbol test)
6. เช—เชพเชฃเชฟเชคเชฟเช• เชคเชฐเซเช•เชตเชฟเชšเชพเชฐเชฃเชพ (arithmetical reasoning)

เช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเชฒเช•เซเชทเซ€ เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเชฎเชพเชชเชจ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ (performance tests) : เช…เชจเซเชฏ เชฎเชพเชคเซƒเชญเชพเชทเชพ เชงเชฐเชพเชตเชคเชพ เชคเซ‡เชฎเชœ เชถเซเชฐเชตเชฃ เช…เชจเซ‡ เช•เชฅเชจเชฎเชพเช‚ เชฎเซเชถเซเช•เซ‡เชฒเซ€ เช…เชจเซเชญเชตเชคเซ€ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช“ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช•เซเชฐเชฟเชฏเชพเชฒเช•เซเชทเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ‹ เชตเชฟเช•เชพเชธ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซ‹ เช›เซ‡. เช…เชนเซ€เช‚ เชตเชพเชคเชšเซ€เชคเชจเซ‡ เชฌเชฆเชฒเซ‡ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเชจเซ‡ เชฎเชจเซ‹เชตเซˆเชœเซเชžเชพเชจเชฟเช• เชเช• เช•เชพเชฐเซเชฏ เช•เชฐเซ€ เชฌเชคเชพเชตเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชชเช›เซ€ เชคเซ‡ เชชเซเชฐเช•เชพเชฐเชจเชพเช‚ เช…เชจเซเชฏ เช•เชพเชฐเซเชฏเซ‹ เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช เชเชกเชชเชฅเซ€ เช…เชจเซ‡ เชญเซ‚เชฒ เชตเชฟเชจเชพ เช•เชฐเชตเชพเชจเชพเช‚ เชนเซ‹เชฏ เช›เซ‡. เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซ‡ เช†เชฐเซเชฅเชฐ เชชเซ‹เช‡เชจเซเชŸ เชธเซเช•เซ‡เชฒ เชเชตเซเช‚ เชจเชพเชฎ เช†เชชเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเซเช‚ เช›เซ‡.

เช†เชฐเซเชฅเชฐ เชชเซ‹เช‡เชจเซเชŸ เชธเซเช•เซ‡เชฒเชฎเชพเช‚ เช†เชตเชคเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ : (1) เชจเซ‹เช•เซเชธ เช˜เชจเชจเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ (Knox cube test), (2) เชธเซ‡เช‚เช—เซเชตเซ€เชจเชจเซเช‚ เช†เช•เซƒเชคเชฟเชฆเชฐเซเชถเช• เชชเชพเชŸเชฟเชฏเซเช‚ (Senguine form board), (3) เชฆเซเชตเชฟ เชชเซเชฐเชคเชฟเชฎเชพเชฆเชฐเซเชถเช• เชชเชพเชŸเชฟเชฏเซเช‚ (two figures form baord), (4) เช•เซ‡เชถเซเช‡เชธเซเชŸ เช†เช•เชพเชฐเชจเซเช‚ เชชเชพเชŸเชฟเชฏเซเช‚ (casuist form board), (5) เชฎเซ‡เชจเชฟเช•เซ€เชจ เช…เชจเซ‡ เชšเชนเซ‡เชฐเชพเช•เซƒเชค เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ (Manikin & feature profile), (6) เช˜เซ‹เชกเซ€ เช…เชจเซ‡ เชตเช›เซ‡เชฐเซ‹ เชธเชฎเชœเซ‚เชคเซ€ เชฆเชฐเซเชถเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ (mare & focal distinction), (7) เชนเชฟเชฒเชฟ-เชšเชฟเชคเซเชฐเชชเซ‚เชฐเซเชคเชฟ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ (healy-picture competition), (8) เชชเซ‹เชฐเซเชถเชฟเชฏเชธ เชญเซเชฒเชญเซเชฒเชพเชฎเชฃเซ€เชจเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ (poreteus mares), (9) เช•เซ‹เชนเชธเซ€ เชฌเซเชฒเซ‰เช•เชฐเชšเชจเชพ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ (Kohsi block design).

เช—เซเชœเชฐเชพเชคเชจเซ€ เชฎเชจเซ‹เชฎเชพเชชเชจ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ : เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชฎเซเช–เซเชฏ เชฌเซ‡ เชตเชฟเชญเชพเช—เชฎเชพเช‚ เช›เซ‡ : 1. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เช…เชจเซ‡ 2. เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช•.

1. เชตเซเชฏเช•เซเชคเชฟเช—เชค เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ : เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชฎเชพเช‚ เชฎเซเช–เซเชฏ เชฌเซ‡ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. (i) WISC (เชตเซ‡เชถเซเชฒเชฐ เช‡เชจเซเชŸเชฒเชฟเชœเชจเซเชธ เชธเซเช•เซ‡เชฒ เชซเซ‰เชฐ เชšเชฟเชฒเซเชกเซเชฐเชจ) : เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชกเซ‰. เชฎเชนเซ‡เชจเซเชฆเซเชฐเชฟเช•เชพ เชญเชŸเซเชŸเซ‡ 1971เชฎเชพเช‚ เชฌเชนเชพเชฐ เชชเชพเชกเซ‡เชฒ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ 2เชฅเซ€ 10 เชตเชฐเซเชท เชธเซเชงเซ€เชจเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡เชจเซ€ เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เช…เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ‹ เชธเชฎเชพเชตเซ‡เชถ เชฅเชพเชฏ เช›เซ‡. (ii) เชธเซเชŸเซ‡เชจเชซเซ‰เชฐเซเชก โ€“ เชฌเซ€เชจเซ‡เชจเซ€ 1960เชจเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชจเซเช‚ เช—เซเชœเชฐเชพเชคเซ€เชฎเชพเช‚ เชฐเซ‚เชชเชพเช‚เชคเชฐ โ€“ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชกเซ‰. เชœเซ‡. เชเชš. เชถเชพเชนเซ‡ 1971เชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชธเชฟเชฆเซเชง เช•เชฐเซ‡เชฒ เช›เซ‡. เชคเซ‡เชฎเชพเช‚ เช—เซเชœเชฐเชพเชคเซ€ เชธเช‚เชธเซเช•เซƒเชคเชฟเชจเซ‡ เช–เซเชฏเชพเชฒเชฎเชพเช‚ เชฐเชพเช–เซ€เชจเซ‡ เชฎเซ‚เชณ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชฎเชพเช‚ เชซเซ‡เชฐเชซเชพเชฐ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซเชฏเชพ เช›เซ‡.

2. เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ : (i) เชฆเซ‡เชธเชพเชˆ เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เชฌเซเชฆเซเชงเชฟเช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ โ€“ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชกเซ‰. เช•เซ‡. เชœเซ€. เชฆเซ‡เชธเชพเชˆเช 1952เชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชธเชฟเชฆเซเชง เช•เชฐเซ‡เชฒ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เช†เช เชฎเชพเช‚เชฅเซ€ เช…เช—เชฟเชฏเชพเชฐเชฎเชพ เชงเซ‹เชฐเชฃ เชธเซเชงเซ€ เชญเชฃเชคเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชตเชพเชชเชฐเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เชคเซ‡เชตเซ€ เช›เซ‡.

(ii) เช…เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เชฌเซŒเชฆเซเชงเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ : เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชฎเซเช–เซเชฏเชคเซเชตเซ‡ เชฒเซ‡เช–เชจเชจเซ€ เช•เซ‡ เช‡เชจเซเชฆเซเชฐเชฟเชฏเชจเซ€ เช•เซ‹เชˆ เชชเชฃ เช•เซเชทเชคเชฟ เชงเชฐเชพเชตเชคเชพเช‚ เชนเซ‹เชฏ เชคเซ‡เชตเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชคเซˆเชฏเชพเชฐ เช•เชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ€ เช›เซ‡.

(iii) เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เช…เชจเซ‡ เช…เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เชฌเซŒเชฆเซเชงเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ : เชงเซ‹เชฐเชฃ เชชเชพเช‚เชšเชฅเซ€ เชธเชพเชคเชฎเชพเช‚ เชญเชฃเชคเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹ เชฎเชพเชŸเซ‡ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ 1962เชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชธเชฟเชฆเซเชง เชฅเชฏเซ‡เชฒ เช›เซ‡.

(iv) เช…เชถเชพเชฌเซเชฆเชฟเช• เชธเชพเชฎเซ‚เชนเชฟเช• เชฌเซŒเชฆเซเชงเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ : 1966เชฎเชพเช‚ เชชเซเชฐเชธเชฟเชฆเซเชง เชฅเชฏเซ‡เชฒ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เช–เชพเชธ เช•เชฐเซ€เชจเซ‡ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เชจเชพ เชตเชฐเซเช—เซ€เช•เชฐเชฃ เชฎเชพเชŸเซ‡ เชตเชพเชชเชฐเชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡. เชคเซ‡ เชชเชฃ เช…เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เชถเชพเชณเชพเช“เชฎเชพเช‚ เชตเชชเชฐเชพเชฏ เช›เซ‡ เช…เชจเซ‡ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“เชจเซ‡ เชคเซ‡เชฎเชจเซ€ เชฏเซ‹เช—เซเชฏ เช•เช•เซเชทเชพ เชชเซเชฐเชฎเชพเชฃเซ‡ เชตเชฐเซเช—เชฎเชพเช‚ เชฎเซ‚เช•เชตเชพเชฎเชพเช‚ เช†เชตเซ‡ เช›เซ‡.

เชฌเซŒเชฆเซเชงเชฟเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ€ เชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพเช“ : (1) เชญเชพเชทเชพเช•เซ€เชฏ เชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพ : เชฌเชงเซ€ เชœ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เชฌเชงเซ‡ เชตเชพเชชเชฐเซ€ เชถเช•เชพเชคเซ€ เชจเชฅเซ€. (2) เชธเช‚เช–เซเชฏเชพเชคเซเชฎเช• เชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพ : เชเช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€ เชตเชงเชพเชฐเซ‡เชฎเชพเช‚ เชตเชงเชพเชฐเซ‡ เช•เซ‡เชŸเชฒเชพ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“ เช‰เชชเชฐ เชตเชพเชชเชฐเซ€ เชถเช•เชพเชฏ เชคเซ‡เชจเซ€ เชฎเชพเชนเชฟเชคเซ€ เช˜เชฃเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชฎเชพเช‚ เช†เชชเซ€ เชนเซ‹เชคเซ€ เชจเชฅเซ€. (3) เชธเซเชฅเชณ เช…เชจเซ‡ เชธเชฎเชฏเชจเซ€ เชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพ : เชธเซเชฅเชณ เช…เชจเซ‡ เชธเชฎเชฏ เชฌเชฆเชฒเชพเชคเชพเช‚ เชฆเชฐเซ‡เช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชฎเชพเช‚ เชœเชฐเซ‚เชฐเซ€ เชธเซเชงเชพเชฐเชพ เช‰เชฎเซ‡เชฐเชตเชพ เชชเชกเซ‡ เช›เซ‡. เชœเซ‡ เชฆเชฐเซ‡เช• เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เชฎเชพเช‚ เชฌเชจเซ€ เชถเช•เชคเซเช‚ เชจเชฅเซ€. (4) เชตเชฏเชจเซ€ เชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพ : เชจเชพเชจเชพเช‚ เชฌเชพเชณเช•เซ‹ เชธเซเช•เซ‚เชฒเชจเชพ เช…เชจเซ‡ เชนเชพเชˆเชธเซเช•เซ‚เชฒเชจเชพ เชตเชฟเชฆเซเชฏเชพเชฐเซเชฅเซ€เช“ เชตเชฟเชถเซ‡ เชœเซ‡เชŸเชฒเซ€ เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“ เช…เชคเซเชฏเชพเชฐเซ‡ เช…เชธเซเชคเชฟเชคเซเชต เชงเชฐเชพเชตเซ‡ เช›เซ‡ เชคเซ‡เชŸเชฒเซ€ เชชเซเชฐเซŒเชข เช…เชจเซ‡ เชตเซƒเชฆเซเชงเชคเซเชต เชฎเชพเชŸเซ‡ เชจเชฅเซ€. (5) เชจเชพเชฃเชพเช‚เชจเซ€ เชฎเชฐเซเชฏเชพเชฆเชพ : เช…เชคเชฟเชถเชฏ เช—เชฐเซ€เชฌ เชฆเซ‡เชถเซ‹ เช† เช•เชธเซ‹เชŸเซ€เช“เชจเซ‹ เชฒเชพเชญ เชฎเซ‡เชณเชตเซ€ เชถเช•เชคเชพ เชจเชฅเซ€.

เช•เซเชธเซเชฎ เชญเชŸเซเชŸ