Economics

કાયદેસરનું ચલણ : ચુકવણી માટે પરિપક્વ થયેલા દેવાની પતાવટ માટે યોગ્ય સમયે અને યોગ્ય સ્થળે દેવાદાર દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલું એવું ચલણ, જે કાયદેસર હોવાથી લેણદારે સ્વીકારવું જ પડે છે. જે લેણદાર દેવાની પતાવટ સામે તેવું ચલણ સ્વીકારવાની ના પાડે તે પોતાનો ધારણાધિકાર (lien) ગુમાવે છે અને તે પછીના સમય…

કાર્ટેલ : બજારનો ઇજારો પ્રાપ્ત કરવા માટે ઉત્પાદક પેઢીઓ દ્વારા રચાતું સંગઠન (syndicate). સામાન્ય રીતે તે વેચાણકરારમાં પરિણમે છે. સરખી વસ્તુનું ઉત્પાદન કરતી સ્વતંત્ર પેઢીઓ વિધિસરની સંધિ દ્વારા પોતાનું મંડળ રચે છે. તેની મારફત વસ્તુની સમાન કિંમત નક્કી કરે છે અને કેટલીક વાર દરેક ઉત્પાદક માટે મૂડીરોકાણ અને ઉત્પાદનનું કદ…

કાર્ય અને રોજગારી : વળતરની અપેક્ષાએ કરવામાં આવતું કાર્ય. તેને રોજગારી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કાર્ય એ સવેતન કે અવેતન ઉદ્યમ હોઈ શકે, પરંતુ રોજગારી અનિવાર્ય રીતે એવા કાર્યનો સંકેત આપે છે જેના બદલામાં નાણાં અથવા અન્ય પ્રકારનું વળતર ચૂકવવામાં આવે. કેટલાંક કાર્યો શારીરિક કે માનસિક મહેનત માગી લેતાં…

કાર્યક્ષમતા, આર્થિક : ઉત્પાદનનાં સાધનો તથા અન્ય નિવેશ(inputs)નાં ઉપયોગ અને ફાળવણીની કાર્યસાધકતા. ઓછામાં ઓછા ખર્ચે, સાધનોના દુર્વ્યય વિના તથા તકનીકી કાર્યક્ષમતા સહિત મહત્તમ ઉત્પાદન હાંસલ કરવાથી ઉત્પાદનની કાર્યક્ષમતાનો ઇષ્ટ સ્તર જાળવી શકાય છે. અર્થશાસ્ત્રમાં આ ખ્યાલ પેઢી, આર્થિક એકમો, વ્યવસ્થાપદ્ધતિ (system) તથા શ્રમના ઘટકની ક્ષમતા (performance) સાથે સંબંધ ધરાવે છે.…