Painting

પિયેરો દેલ્લો ફ્રૅન્ચ્યેસ્કા

પિયેરો દેલ્લો ફ્રૅન્ચ્યેસ્કા (જ. 1420, સાન સેપોલ્કો ફલોરેન્સ, ઇટાલી; અ. 2 ઑક્ટોબર, 1492 સાન સેપોલ્કો, ફલોરેન્સ, ઇટાલી) : યુરોપના પુનરુત્થાનકાળના મહત્વના ચિત્રકાર. પ્રારંભે તેઓ કળાઇતિહાસવિદો દ્વારા ઉપેક્ષાનો ભોગ બન્યા હતા, પણ વીસમી સદીના આરંભે તેઓ પંદરમી સદીના ઇટાલી અને યુરોપના એક મહત્વના ચિત્રકાર તરીકે પ્રતિષ્ઠિત થયા. ચિત્રોમાં એક ગણિતજ્ઞ જેવી…

વધુ વાંચો >

પિલ્લઈ કે. એસ. (Pillai K. S.)

પિલ્લઈ, કે. એસ. (Pillai K. S.) (જ. 13 જુલાઈ 1919, માવેલિક્કારા, જિલ્લો એલાપ્યુઝા, કેરળ; અ. 20 એપ્રિલ 1978, તિરુવનન્તપુરમ્) : મલયાળમ સામયિકોના પ્રથમ કાર્ટૂનિસ્ટ કલાકાર. માવેલિક્કારા ખાતેની રાજા રવિવર્મા સ્કૂલમાં ચિત્રકલાનો અભ્યાસ કર્યો હતો. ત્યાર બાદ કોટ્ટાયમથી પ્રકાશિત થતાં સામયિકો ‘મલયાળા મનોરમા’ તથા ‘દેશબંધુ’માં પિલ્લઈ દ્વારા સર્જાયેલા રાજકીય વ્યંગ્ય, કટાક્ષ…

વધુ વાંચો >

પિલ્લૈ શંકર

પિલ્લૈ શંકર (જ. 31 જુલાઈ 1902, કાયામ્કુલમ્, કેરળ; અ. 26 ડિસેમ્બર 1989) : વિખ્યાત કાર્ટૂનિસ્ટ અને ચિલ્ડ્રન્સ બુક ટ્રસ્ટના સ્થાપક. ત્રિવેન્દ્રમની મહારાજા કૉલેજમાંથી વિજ્ઞાનના સ્નાતક થયા બાદ, 1927માં તેઓ કાયદાનું જ્ઞાન મેળવવા મુંબઈ ગયા; પણ તુરત જ અભ્યાસ છોડી દીધો ને કામ કરવા લાગ્યા. મુંબઈમાં તેઓ વિદ્યાર્થી હતા ત્યારે શોખ…

વધુ વાંચો >

પુરખુ

પુરખુ (જ.  અને અ. ઓગણીસમી સદી, કાંગડા ખીણનું સામ્લોટી ગામ) : પહાડી ચિત્રકલાના પ્રસિદ્ધ ચિત્રકાર. કૌટુંબિક અટક ‘ગુલેરિયા’ તજી દઈને પ્રથમ નામે (પુરખુ) જ ચિત્રો આલેખીને પ્રસિદ્ધિ મેળવી. પિતા ધુમ્મન કાંગડાના રાજા ઘમંડચંદના રાજ્યાશ્રિત ચિત્રકાર હતા. પુરખુએ પિતા પાસે તાલીમ મેળવી – ઘમંડચંદના અવસાન પછી તેમના પુત્ર રાજા સંસારચંદનો રાજ્યાશ્રય…

વધુ વાંચો >

પુસોં નિકલસ

પુસોં નિકલસ (જ. 15 જૂન 1594, નૉર્મન્ડી, ઉત્તર ફ્રાંસ; અ. 19 નવેમ્બર 1665 રોમ, ઇટાલી) : ફ્રાંસના પ્રસિદ્ધ ચિત્રકાર. આશરે 1612માં તેઓ પૅરિસ ગયા અને ફ્લેમિશ વ્યક્તિચિત્રકાર એલે પાસે તાલીમ મેળવી. 1621માં તે ફિલિપ દ શાંપેનના હાથ નીચે લક્સમ્બર્ગ પૅલસમાં સુશોભન કરવાના કામમાં જોડાયા. પ્રાચીન ગ્રેકો-રોમન અને ફ્રાંસના રાજદરબારમાં રહેલ…

વધુ વાંચો >

પેખ્સ્ટીન, મૅક્સ

પેખ્સ્ટીન, મૅક્સ (જ. 31 ડિસેમ્બર 1881, જ્રિવક્કાઉ(Zwickau) જર્મની; અ. 29 જૂન 1955, વેસ્ટ બર્લિન) : જર્મન અભિવ્યક્તિવાદી ચિત્રકાર. ડ્રેસ્ડન નગરમાં તાલીમ લીધા બાદ તેઓ 1906માં ડાય બ્રુક જૂથના સભ્ય બન્યા. આ જૂથની સ્થાપના 1905માં કીર્ખનર અને શ્મિટરૉટલફ જેવા આગળ પડતા અભિવ્યક્તિવાદી કલાકારોએ કરેલી. 1907-08માં તેમણે ઇટાલી અને પૅરિસની મુલાકાત લીધેલી…

વધુ વાંચો >

પૈ લક્ષ્મણ

પૈ, લક્ષ્મણ (જ. 21 જાન્યુઆરી 1926, માર્ગોવા, ગોવા) : ગોવાના મહત્ત્વના રાષ્ટ્રીય ચિત્રકાર. કિશોરાવસ્થામાં પૈ ગોવા ખાતે 1940માં એક ફોટો સ્ટુડિયોમાં કામ કરતી વેળા ફોટોગ્રાફ્સને ટચીંગ કરીને સુધારતા અને આ કામમાંથી તેમનો ચિત્રકલામાં રસ જાગ્રત થયો. એ અરસામાં તેમણે ગોવા લિબરેશન મૂવમેન્ટમાં ભાગ લીધો અને તેમની વાર ધરપકડ થઈ હતી.…

વધુ વાંચો >

પૉલક જૅકસન

પૉલક, જૅકસન (જ. 28, જાન્યુઆરી 1912, કોડી, વાયોમીંગ, યુ.એસ.એ.; અ. 11 ઑગસ્ટ 1956, સ્પ્રીન્ગ્ઝ, ન્યુ યોર્ક સ્ટેટ, યુ.એસ.એ.) : અમૂર્ત અભિવ્યક્તિવાદી (abstract expressionist) અને ક્રિયાત્મક ચિત્રશૈલી(action painting)ના અમેરિકી કલાકાર. અમૂર્ત અભિવ્યક્તિવાદ એટલે ડાઘા, ધબ્બા, ડબકા તથા લસરકા વડે અમૂર્ત અભિવ્યક્તિ કરવાની મથામણ. દેખાતી દુનિયાની રજૂઆત તેમાં નથી હોતી. ક્રિયાત્મક ચિત્રશૈલીમાં…

વધુ વાંચો >

પૉલાઇવૉલો ઍન્તોનિયો

પૉલાઇવૉલો, ઍન્તોનિયો (જ. 11 જાન્યુઆરી, 1433, ફ્લૉરેન્સ; અ. 5 ફેબ્રુઆરી, 1498, રોમ) : માનવદેહ-રચનાનો તજ્જ્ઞ ચિત્રકાર અને તૈલચિત્રની નવી તરકીબોનો પ્રણેતા. પિતા જેકોપો પૉલાઇવૉલોએ પુત્ર ઍન્તોનિયોને સોનીનો ધંધો શીખવા માટે બર્ટોલુચિયો દી મિકેલી પાસે મોકલ્યો. આ ઉપરાંત કાસ્તાન્યો પાસેથી ચિત્રકલા અને દોનતેલ્લો પાસેથી શિલ્પકલા શીખ્યો. થોડા જ વખતમાં ફ્લૉરેન્સના બધા…

વધુ વાંચો >

પૉલિગ્નોટસ

પૉલિગ્નોટસ (જ. ઈ. સ. પૂ. 5૦૦, થાઓસ (Thaos), ગ્રીસ; અ. ઈ. સ. પૂ. 44૦, ઍથેન્સ) : પેરિક્લિસના સમયનો મહાન ગ્રીક ચિત્રકાર. તે થ્રેસમાં આવેલ થેસોસનો વતની હતો; પરંતુ ઍથેન્સમાં ઘણાં વર્ષો રહીને ત્યાંનો નાગરિક બન્યો હતો. તત્કાલીન ઍથેન્સની જાણીતી ઇમારતો તથા સભાખંડોની દીવાલો પર પુરાણકથાઓનાં વિશાળ સુંદર આબેહૂબ ચિત્રો તેણે…

વધુ વાંચો >