Messaging engineering
મૉડ્યુલેશન (modulation)
મૉડ્યુલેશન (modulation) : સાંકેતિક માહિતી રૂપે સંચાર માધ્યમ દ્વારા ગ્રહણકાર (receiver) સુધી સંદેશો પહોંચાડવાની પ્રક્રિયા. એક સ્થળેથી બીજા સ્થળે ઇલેક્ટ્રિક સિગ્નલોનું સંચારણ અવકાશ (space)માં કરવા માટે ઇલેક્ટ્રોમૅગ્નેટિક ફીલ્ડની જરૂર પડે છે અને જ્યારે આ ફીલ્ડમાં સમયના સંદર્ભમાં સાંકેતિક માહિતીને લીધે ફેરફાર થાય છે ત્યારે તે સાંકેતિક મોજાં(modulated waves)નું સ્વરૂપ ધારણ…
વધુ વાંચો >મૉર્સ, સૅમ્યુઅલ ફિન્લેબ્રિઝ
મૉર્સ, સૅમ્યુઅલ ફિન્લેબ્રિઝ (જ. ? 1791, ચાર્લ્સ ટાઉન, મૅસેચૂસેટ્સ; અ. 2 એપ્રિલ, 1872) : ટેલિગ્રાફ પદ્ધતિના અને મૉર્સ સંકેતલિપિ (code)ના શોધક. 1810માં તે યૅલ યુનિવર્સિટીમાંથી સ્નાતક થયા. તે પછી તેમણે ઇંગ્લૅન્ડમાં પેઇન્ટિંગનો અભ્યાસ કર્યો. 1826માં તેમણે ન્યૂયૉર્ક સિટીમાં નૅશનલ એકૅડેમી ઑવ્ ડિઝાઇનની સ્થાપના કરી તેના પ્રમુખ તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યો. 1832થી…
વધુ વાંચો >સંદેશાવ્યવહાર (communication)
સંદેશાવ્યવહાર (communication) : સંદેશાને કે સંકેતો(signals)ને એક સ્થળેથી અન્ય સ્થળે મોકલવાની અને તેને ઝીલવાની પ્રક્રિયા. સંદેશવહનમાં કોઈ વ્યક્તિ જૂથ કે સંસ્થા પ્રેષક (sender) હોય છે અને કોઈ અન્ય વ્યક્તિ જૂથ કે સંસ્થા તેને ગ્રહણ કરનાર (ઝીલનાર, receiver) હોય છે. મોટાભાગે સંદેશાનું ઉદ્ગમસ્થાન અવાજના તરંગો, પ્રકાશનાં કિરણો કે વીજાણુકીય (electronic) સંકેતો…
વધુ વાંચો >સંદેશાવ્યવહાર
સંદેશાવ્યવહાર : બે વ્યક્તિ વચ્ચે સંજ્ઞા, મુદ્રા કે શ્રાવ્ય ભાષા દ્વારા થતી વિચારો કે સૂચનાની આપ-લે. આ વિષયમાં ભાષા, વાણી, લેખન, સંજ્ઞા વગેરે સંદેશાવ્યવહાર માટેનાં માધ્યમનો ઉપયોગ મહત્ત્વનો છે. દા.ત., ટપાલ-વ્યવસ્થા પણ સંદેશાવ્યવહારનું એક અગત્યનું સાધન છે. વિજ્ઞાન અને ટૅક્નૉલૉજીના વિકાસને કારણે સંદેશાવ્યવહાર ઉપર નોંધપાત્ર અસર થઈ છે; જેમાં શરૂઆતમાં…
વધુ વાંચો >સંદેશાવ્યવહાર-વાહિની
સંદેશાવ્યવહાર–વાહિની વીજચુંબકીય તરંગો વડે એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ સંદેશા મોકલવા માટેનું ઉપકરણ (પદ્ધતિ). આજના યુગમાં કમ્પ્યૂટર, રેડિયો, ટી.વી., ફૅક્સ, ટેલિફોન, મોબાઇલ ફોન જેવા ટેલિકૉમ્યુનિકેશનનાં ઉપકરણોનો વ્યાપ વધ્યો છે. આ ઉપકરણો માહિતી મોકલવા માટે સંકેત(signal)નો ઉપયોગ કરે છે. આ સંકેતોને એક ઉપકરણથી બીજા ઉપકરણમાં મોકલવા માટે વીજચુંબકીય (electromagnetic) તરંગોનો ઉપયોગ થાય…
વધુ વાંચો >