ધાતુશાસ્ત્ર

ક્રમશીતલન (annealing) : કાચ, ધાતુ અથવા મિશ્રધાતુને નિયત તાપમાને ગરમ કરી, એ તાપમાન ચોક્કસ સમય સુધી રાખ્યા બાદ ધીરે ધીરે તેને વાતાવરણના તાપમાન સુધી ઠંડી પાડવાની પ્રક્રિયા. ધાતુની તન્યતા (ductility) તથા બરડપણું ઘટાડવા માટે આ વિધિ આવશ્યક છે. ધાતુ પ્રક્રમણ (processing) દરમિયાન વારંવાર ટિપાતી હોય કે અન્ય રીતે ઘડાતી હોય…

ગન-મેટલ : જુઓ કાંસું.

ઘડતર લોખંડ : જુઓ લોખંડ.

ટાઇપ ધાતુ (type metal) : છાપકામ માટેના ટાઇપમાં વપરાતી કલાઈ (Sn) (2.5થી 12 %) અને ઍન્ટિમની (Sb) (2.5થી 25 %) ધરાવતી સીસા(Pb)ની મિશ્રધાતુ. કલાઈ એટલે કે ટિન અને ઍન્ટિમની લેડ સાથે મિશ્રધાતુઓની એક એવી શ્રેણી બનાવે છે કે જે ઉત્તમ ઢાળણ(casting)ના ગુણધર્મો ઉપરાંત બારીક વિગતો(ઝીણી ખૂબીદાર ભાતો)વાળા જટિલ ઢળાઈકામ (intricate…