અરવિંદ ભટ્ટ

લોઈ, રૉબર્ટ એચ. (જ. 12 જૂન 1883, વિયેના, ઑસ્ટ્રિયા; અ. 21 સપ્ટેમ્બર 1957, યુ.એસ.) : અમેરિકન માનવશાસ્ત્રી. તેમણે આધુનિક માનવશાસ્ત્રના વિકાસમાં મહત્વનો ફાળો આપ્યો છે. તેઓ મૂળે જર્મન હંગેરિયન કુટુંબના યહૂદી હતા. તેમની 10 વર્ષની ઉંમરે 1893માં તેમનું કુટુંબ સ્થળાંતર કરીને અમેરિકાના ન્યૂયૉર્ક શહેરમાં જર્મન લત્તામાં સ્થાયી થયું હતું. 1901માં…

સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક માનવશાસ્ત્ર : માનવશાસ્ત્રની (નૃવંશશાસ્ત્રની) શાખાઓ. સામાજિક વિજ્ઞાનોમાં માનવશાસ્ત્ર ઘણું મોડું વિકસેલું શાસ્ત્ર છે. તે વિવિધ તબક્કાઓમાંથી પસાર થયું છે અને માનવજાતિ-વર્ણન (ethno-graphy), પ્રજાતિશાસ્ત્ર (ethnology), સાંસ્કૃતિક માનવશાસ્ત્ર અને સામાજિક માનવશાસ્ત્ર – એમ વિવિધ રીતે ઓળખાતું રહ્યું છે. આજે તેની ઘણીબધી પ્રશાખાઓ વિકાસ પામી છે અને એક અગત્યના વિજ્ઞાન…

સિંહા, સુરજિત (જ. 1 ઑગસ્ટ 1926, કોલકાતા) : ભારતીય માનવશાસ્ત્રી. તેઓ મુખ્યત્વે ભારતના ઓરિસાના આદિવાસીઓ તથા મધ્યપ્રદેશના બસ્તર વિસ્તારમાં સંશોધનકાર્યથી જાણીતા છે. તેમણે અમેરિકન માનવશાસ્ત્રી રેડફિલ્ડની લોક-ગ્રામ શહેરી સાતત્યની વિભાવનાને આધારે ભારતીય સમાજના અભ્યાસ માટે એક આગવા સંશોધનાત્મક અભિગમને વિકસાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે. કોલકાતા યુનિવર્સિટીમાં એમ.એસસી. કર્યા પછી તેમણે અમેરિકામાં…

સ્ટ્રોસ, લૅવી (જ. 28 નવેમ્બર 1908, બ્રસેલ્સ, બેલ્જિયમ) : ખ્યાતનામ ફ્રેન્ચ સમાજમાનવશાસ્ત્રી. તેમના માનવશાસ્ત્રીય વિચારોનું નિરૂપણ ઉચ્ચ કક્ષાના તાત્વિક અભિગમવાળું છે. તેમનું મોટા ભાગનું લખાણ ફ્રેન્ચ ભાષામાં છે. તેમના સંરચના-કાર્યાત્મકતા વિશેના વિચારો બ્રિટિશ સમાજમાનવશાસ્ત્રી રેડક્લીફ બ્રાઉન કરતાં જુદા સ્વરૂપે ભાષાશાસ્ત્રીય પાયા પર આધારિત છે. તેમનું કુટુંબ 19મી સદીની શરૂઆતમાં પૅરિસમાં…