રાજ્યશાસ્ત્ર
ગેટસ્કેલ, હ્યૂ ટૉડનેલોર
ગેટસ્કેલ, હ્યૂ ટૉડનેલોર (જ. 9 એપ્રિલ 1906, લંડન; અ. 18 જાન્યુઆરી 1963, લંડન) : ઇંગ્લૅન્ડના અગ્રણી રાજદ્વારી મુત્સદ્દી તથા બ્રિટિશ લેબર પાર્ટીના નેતા (1955–63). ઑક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી સ્નાતક થયા પછી 1940–45 દરમિયાન યુદ્ધની આર્થિક બાબતોના મંત્રીના અંગત સચિવ તરીકે અને પછી બૉર્ડ ઑવ્ ટ્રેડના આસિસ્ટંટ સેક્રેટરી રહ્યા. 1945માં લેબર પાર્ટીના ઉમેદવાર…
વધુ વાંચો >ગૉડવિન, વિલિયમ
ગૉડવિન, વિલિયમ (જ. 3 માર્ચ 1756, વિઝબીચ, કૅમ્બ્રિજશાયર; અ. 7 એપ્રિલ 1836, લંડન) : પ્રગતિશીલ અને કંઈક અંશે ક્રાંતિકારી વિચારો ધરાવતા બ્રિટિશ નવલકથાકાર તથા રાજકીય ચિંતક. ગૉડવિન ફ્રાન્સની ક્રાંતિથી પ્રભાવિત થયા હતા અને તેમના ‘ઇન્ક્વાયરી કન્સર્નિંગ પૉલિટિકલ જસ્ટિસ’માં વ્યક્ત થયેલાં વિચારો અને વિધાનોમાં તેની પ્રતીતિ થાય છે. તેમના કહેવા પ્રમાણે…
વધુ વાંચો >ગોપાલન્, એ. કે.
ગોપાલન્, એ. કે. (જ. 1 ઑક્ટોબર 1902, માલિવયી, કેરળ; અ. 21 માર્ચ 1977, તિરુવનંથપુરમ્) : માર્કસવાદી સામ્યવાદી પક્ષના નેતા તથા અગ્રણી સાંસદ. સામંતશાહી કુટુંબમાં જન્મ. પિતા પ્રગતિશીલ વિચારસરણીના મલયાળમ સાપ્તાહિકોના તંત્રી. તેમણે એક માધ્યમિક શાળા શરૂ કરેલી. તેઓ તાલુકા બોર્ડના ચૂંટાયેલા સભ્ય પણ હતા. માતા તરફથી જાહેર પ્રવૃત્તિ માટે પ્રોત્સાહન…
વધુ વાંચો >ગોપાલસ્વામી, એન.
ગોપાલસ્વામી, એન. (જ. 21 એપ્રિલ નિડામંગલમ્, તમિલનાડુ) : ભારતના મુખ્ય ચૂંટણી-અધિકારી. શાલેય શિક્ષણ તેમણે મન્નારગુડી ખાતે મેળવ્યું. તેઓ તિરુચિરાપલ્લીની સેંટ જૉસેફ કૉલેજમાંથી રસાયણશાસ્ત્રના સ્નાતક બન્યા. દિલ્હી યુનિવર્સિટીમાંથી રસાયણશાસ્ત્રના અનુસ્નાતક બની આ વિષયનો સુવર્ણચંદ્રક પ્રાપ્ત કર્યો. ત્યારબાદ લંડન યુનિવર્સિટી ખાતે અર્બન ડેવલપમેન્ટ પ્લાનિંગનો અભ્યાસ કરી તેમણે ડિપ્લોમા હાંસલ કર્યો. સરકારી સેવામાં…
વધુ વાંચો >ગોયલ, પીયૂષ
ગોયલ, પીયૂષ (જ. 13 જૂન, 1964, મુંબઈ) : નાણાં પરની સ્થાયી સમિતિ અને સંરક્ષણ મંત્રાલય માટેની સલાહકાર સમિતિના સભ્ય. પિતા વેદપ્રકાશ ગોયલ અને માતા ચંદ્રકાંતા ગોયલ.તેમનાં માતા મહારાષ્ટ્રમાં ત્રણ વખત ભારતીય જનતા પાર્ટી(ભાજપ) વિધાનસભાના સભ્ય હતા અને તેમના પિતાએ 2001થી 2003 દરમિયાન વાજપેયી સરકારમાં શિપિંગ માટે કેન્દ્રીય પ્રધાન તરીકે સેવા…
વધુ વાંચો >ગોવા
ગોવા : ભારતના પશ્ચિમ કિનારે અરબી સમુદ્ર ઉપર આવેલ સહેલાણીઓના સ્વર્ગરૂપ ટાપુ અને રાજ્ય. તે 14° 53´ અને 15° 48´ ઉ. અ. તથા 73° 45´ અને 74° 24´ પૂ. રે. વચ્ચે આવેલું છે. તેની ઉત્તર-દક્ષિણ લંબાઈ 105 કિમી. અને પૂર્વ-પશ્ચિમ પહોળાઈ 60 કિમી. છે. તે મહારાષ્ટ્ર અને કર્ણાટક રાજ્યોની સરહદો…
વધુ વાંચો >ગોવિંદન્ નાયર, એમ. એન.
ગોવિંદન્ નાયર, એમ. એન. (જ. 10 ડિસેમ્બર 1910, પંડાલમ્, કેરળ; અ. 27 નવેમ્બર 1984, મુલમપુઝા, કેરળ) : ભારતીય સામ્યવાદી પક્ષના અગ્રણી અને કેરળના રાજદ્વારી નેતા. મધ્યમવર્ગના કુટુંબમાં જન્મ. પિતા ત્રાવણકોર દેશી રિયાસતમાં ન્યાયતંત્રની વહીવટી પાંખમાં નોકરી કરતા હતા. મૅટ્રિકની પરીક્ષા 1926માં તથા બી.એ.ની પરીક્ષા 1934માં પસાર કરી. 1929–32 દરમિયાન શિક્ષકની…
વધુ વાંચો >ગોસ્પ્લાન
ગોસ્પ્લાન : વિસર્જિત સોવિયેત સંઘનું મધ્યસ્થ આયોજન મંડળ. સામ્યવાદી પક્ષ અને સરકારે નક્કી કરેલા આયોજનનાં ધ્યેયોને અનુરૂપ પંચવર્ષીય કે સાતવર્ષીય યોજનાઓ તેમજ લાંબા ગાળા માટે આયોજનનું માળખું ઘડવું, આયોજનનાં વિવિધ પાસાંઓના અમલ પર દેખરેખ રાખવી, રાષ્ટ્રીય સ્તરની વિશિષ્ટ યોજનાઓ ઘડવી વગેરે બાબતો તેના કાર્યક્ષેત્રમાં મૂકવામાં આવી હતી. ફેબ્રુઆરી, 1921માં તેની…
વધુ વાંચો >ગ્રાન્ટ, યુલિસીઝ
ગ્રાન્ટ, યુલિસીઝ (જ. 27 એપ્રિલ 1822, પ્લેઝન્ટ પૉઇન્ટ, ઓહાયો; અ. 23 જુલાઈ 1885, માઉન્ટ મૅક્રીગૉર [Mckregor] ન્યૂયૉર્ક, યુ.એસ.) : ઓગણીસમી સદીના ઉત્તરાર્ધના અમેરિકાના પ્રસિદ્ધ સેનાપતિ અને યુ.એસ.ના અઢારમા પ્રમુખ (1868–1876). પિતા જેસે ગ્રાન્ટ ચામડાં કમાવવાનો વ્યવસાય કરતા હતા. માતા હાના સિમ્પસન મહેનતુ, પવિત્ર અને સાહસિક સ્ત્રી હતી. યુલિસીઝને પિતાના ધંધામાં…
વધુ વાંચો >ગ્રીસ (હેલિનિક પ્રજાસત્તાક)
ગ્રીસ (હેલિનિક પ્રજાસત્તાક) દક્ષિણ યુરોપનો એક નાનો દેશ. તે ભૂમધ્ય સમુદ્રવિસ્તારના બાલ્કન દ્વીપકલ્પના દક્ષિણ ભાગને આવરે છે. તેની પશ્ચિમે આયોનિયન સમુદ્ર તથા પૂર્વમાં ઍજિયન સમુદ્ર આવેલા છે. તેની ઉત્તરે આલ્બેનિયા, યુગોસ્લાવિયા અને બલ્ગેરિયા છે. આશરે 34° 50´ ઉ.થી 41° 45´ ઉ. અક્ષાંશવૃત્ત તેમજ 19° 20´ પૂ.થી 28° 0´ પૂ. રેખાંશવૃત્ત…
વધુ વાંચો >