ભૂગોળ
મુલતાન (ઇતિહાસ)
મુલતાન (ઇતિહાસ) : પાકિસ્તાનના પશ્ચિમ પંજાબના નૈર્ઋત્ય ભાગમાં આવેલા જિલ્લાનું શહેર. તે ધર્મગુરુઓના શહેર તરીકે પણ ઓળખાય છે. ભૌગોલિક સ્થાન : 30 11´ ઉ. અ. અને 71 28´ પૂ. રે. તે ચિનાબ (ચંદ્રભાગા) નદીને કાંઠે સ્થિત છે. આ શહેરનો વિસ્તાર 560 ચો. કિમી. જ્યારે તેની મહત્તમ ઊંચાઈ 153 મીટર છે. પાકિસ્તાનનાં…
વધુ વાંચો >મુલતાન (ભૂગોળ) જિલ્લો
મુલતાન (ભૂગોળ) જિલ્લો : પાકિસ્તાનના મુલતાન ડિવિઝન(વિભાગ)નો મુલતાન જિલ્લો. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 29 56´ ઉ. અ. અને 71 22´ પૂ. રે.ની આજુબાજુ આવેલો છે. આ જિલ્લો વિવિધ જિલ્લા અને નદી સાથે સીમા ધરાવે છે. જિલ્લાની ઉત્તરે અને ઈશાને ખાનેવાલ જિલ્લો, પૂર્વે વેહારી જિલ્લો, દક્ષિણે લોધરાન જિલ્લો સીમા ધરાવે છે. તેમજ દક્ષિણે…
વધુ વાંચો >મુંગેર (મોંઘીર)
મુંગેર (મોંઘીર) : બિહાર રાજ્યના મધ્ય ભાગમાં આવેલો જિલ્લો. જૂનું નામ મોંઘીર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 25° 19´ ઉ. અ. અને 86° 54´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 1419 ચોકિમી. જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. તેની ઉત્તરે બેગુસરાઈ અને ખગારિયા જિલ્લા, ઈશાનમાં ખગારિયા જિલ્લો, પૂર્વમાં ભાગલપુર અને બાંકા જિલ્લા, દક્ષિણે બાંકા અને…
વધુ વાંચો >મુંદ્રા
મુંદ્રા (તાલુકો) : ગુજરાત રાજ્યના કચ્છ જિલ્લાનો તાલુકો તથા તે જ નામ ધરાવતું તાલુકામથક અને મહત્ત્વનું બંદર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 22 5´ ઉ. અ. અને 59 56´ પૂ. રે. પર સ્થિત છે. તેનો વિસ્તાર આશરે 1098 ચો.કિમી. છે. તેની ઉત્તરે ભુજ, પૂર્વમાં અંજાર, દક્ષિણે કચ્છનો અખાત અને પશ્ચિમે માંડવી તાલુકાઓ આવેલા છે.…
વધુ વાંચો >મુંબઈ (શહેર)
મુંબઈ (શહેર) : મહારાષ્ટ્ર રાજ્યનું પાટનગર અને કુદરતી બંદર. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 18° 58´ ઉ. અ. અને 72° 50´ પૂ. રે. પર આવેલું છે. શહેરની ઉત્તરે મુંબઈ જિલ્લો અને બાકીની ત્રણેય દિશાઓમાં અરબી સમુદ્ર આવેલો છે. કોંકણપટ્ટીના સમુદ્રકિનારે આવેલા મૂળ સાત ટાપુઓના સમૂહને સાંકળી લઈને આ શહેરનું નિર્માણ કરવામાં…
વધુ વાંચો >મુંબઈ મહાનગર (બૃહદ્ મુંબઈ)
મુંબઈ મહાનગર (બૃહદ્ મુંબઈ) (જિલ્લો – પરાવિસ્તાર સહિત) : મહારાષ્ટ્ર રાજ્યનો જિલ્લો તથા તે જ નામ ધરાવતું જિલ્લામથક. ભૌગોલિક સ્થાન : તે 18° 58´ ઉ. અ. અને 72° 50´ પૂ. રે.ની આજુબાજુનો 534 ચોકિમી.નો વિસ્તાર આવરી લે છે. મહારાષ્ટ્ર રાજ્યનો તે નાનામાં નાનો જિલ્લો હોવા છતાં વસ્તીની ર્દષ્ટિએ પ્રથમ ક્રમે…
વધુ વાંચો >મૃત્યુદર
મૃત્યુદર (mortality rate) : દર 1,000ની વસ્તીએ એક વર્ષ દરમિયાન થયેલાં મૃત્યુનું પ્રમાણ. જન્મ પછી કોઈ પણ સમયે જીવનનાં બધાં જ લક્ષણો અર્દશ્ય થઈ જાય તેને મૃત્યુ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. મૃત્યુપ્રમાણના આંકડા જન્મ-મરણની નોંધણીપદ્ધતિ દ્વારા મેળવાય છે. દુનિયાના મોટાભાગના દેશો જન્મ-મરણની નોંધણી અંગે દુર્લક્ષ સેવે છે. આથી મૃત્યુપ્રમાણના આંકડા…
વધુ વાંચો >મેઇન (Maine)
મેઇન (Maine) : યુ.એસ.ના ઈશાન કોણમાં આવેલા ન્યૂ ઇંગ્લૅન્ડ વિભાગનાં છ રાજ્યો પૈકીનું સૌથી મોટું રાજ્ય. ભૌગોલિક સ્થાન : તે આશરે 43°થી 47° 30´ ઉ. અ. અને 67°થી 71° પ. રે. વચ્ચેનો 91,646 ચોકિમી. (કિનારાની અંદરના 5,811 ચોકિમી. જળવિસ્તાર સહિત) જેટલો વિસ્તાર આવરી લે છે. આ રાજ્ય ન્યૂ ઇંગ્લૅન્ડ વિભાગના…
વધુ વાંચો >મૅકકિન્લી
મૅકકિન્લી : ઉત્તર અમેરિકા ખંડમાં દક્ષિણ-મધ્ય અલાસ્કાની અલાસ્કા હારમાળાના મધ્યભાગમાં આવેલું પર્વતશિખર. ભૌગોલિક સ્થાન : 63° 30´ ઉ. અ. અને 151° 00´ પ. રે. ઉત્તર ધ્રુવવૃત્ત તેની નજીક ઉત્તરમાંથી પસાર થાય છે. અલાસ્કા હારમાળાનું તે સર્વોચ્ચ શિખર છે. તેની ઊંચાઈ 6,194 મીટર જેટલી છે. અકરેજથી ઉત્તર-વાયવ્ય તરફ આ પર્વત તેના…
વધુ વાંચો >મૅકમર્ડો ઉપસાગર
મૅકમર્ડો ઉપસાગર : ઍન્ટાર્ક્ટિકા નજીક આવેલો ઉપસાગર. ભૌગોલિક સ્થાન : 70°થી 80° દ. અ. અને 160°થી 170° પૂ. રે. વચ્ચે તે આવેલો છે. રૉસ ટાપુની પશ્ચિમે અને વિક્ટોરિયા લૅન્ડની પૂર્વ તરફ આવેલી રૉસ હિમછાજલીની ધાર પર આવેલા રૉસ સમુદ્રનું તે વિસ્તરણ છે. આ ઉપસાગરની લંબાઈ 148 કિમી. અને પહોળાઈ 48…
વધુ વાંચો >