ચલચિત્ર

સ્પિલાઇટ

સ્પિલાઇટ : બહિર્ભૂત આગ્નેય, સમુદ્રતલીય જ્વાળામુખી ખડકપ્રકાર. સમુદ્રતળ પર બનતો, સૂક્ષ્મ સ્ફટિકમયથી સૂક્ષ્મ દાણાદાર કણરચનાવાળો, બેસાલ્ટ સમકક્ષ, ઘનિષ્ઠ અગ્નિકૃત ખડક. તેમાં મોટે ભાગે દૃશ્ય સ્ફટિકોનો અભાવ હોય છે તથા તેમનો રંગ લીલાશ/રાખોડી લીલાશ પડતો હોય છે, તેથી આ ખડકો બેસાલ્ટ જેવા દેખાતા હોય છે. સ્પિલાઇટમાં ફેલ્સ્પાર તરીકે આલ્બાઇટ (કે ઑલિગોક્લેઝ)…

વધુ વાંચો >

સ્લમડૉગ મિલ્યેનર

સ્લમડૉગ મિલ્યેનર : વર્ષ 2009માં આઠ ઑસ્કારવિજેતા અંગ્રેજી ચલચિત્ર. ભાષા : અંગ્રેજી. પ્રકાર : રંગીન. નિર્માણવર્ષ : 2008. નિર્માણ- સંસ્થા : ફોકસ સર્ચલાઇટ પિક્ચર્સ. નિર્માતા : ક્રિશ્ચિયન કોલસન. દિગ્દર્શક : ડેની બોયલ. પટકથા : સિમોન બુફોય. કથા : વિકાસ સ્વરૂપલિખિત નવલકથા ‘ક્યૂ ઍન્ડ એ’ પર આધારિત. સંપાદક : ક્રિસ ડિક્ધસ.…

વધુ વાંચો >

સ્વયંવરમ્

સ્વયંવરમ્ : ચલચિત્ર. નિર્માણવર્ષ : 1971. ભાષા : મલયાળમ. શ્વેત અને શ્યામ. નિર્માણસંસ્થા : ચિત્રલેખા ફિલ્મ કો-ઑપરેટિવ. દિગ્દર્શક, કથા-પટકથા : અદૂર ગોપાલકૃષ્ણન્. સંગીત : એમ. બી. શ્રીનિવાસન્. છબિકલા : એમ. સી. રવિ વર્મા. મુખ્ય કલાકારો : શારદા, મધુ, તિકુઋૃષિ, સુકુમારન્ નાયર, અદૂર ભવાની, ગોપી, લલિતા, વેણુકુટ્ટન નાયર, બી. કે. નાયર.…

વધુ વાંચો >

હકીકત

હકીકત : જાણીતું ચલચિત્ર. નિર્માણવર્ષ : 1964. ભાષા : હિંદી. શ્વેત અને શ્યામ. નિર્માતા, દિગ્દર્શક અને પટકથા-લેખક : ચેતન આનંદ. ગીતકાર : કૈફી આઝમી. છબિકલા : સદાનંદ દાસગુપ્તા. સંગીત : મદનમોહન. મુખ્ય કલાકારો : ધર્મેન્દ્ર, પ્રિયા રાજવંશ, બલરાજ સાહની, વિજય આનંદ, સંજય, સુધીર, જયંત, મેકમોહન, ઇન્દ્રાણી મુખરજી, અચલા સચદેવ. આઝાદ…

વધુ વાંચો >

હઝારિકા ભૂપેન

હઝારિકા, ભૂપેન (જ. 8 ઑગસ્ટ 1926, સાદિયા, આસામ) : આસામના બહુમુખી પ્રતિભા ધરાવતા કલાકાર અને વિધાનસભાના સભ્ય. ગુવાહાટીમાંથી ઇન્ટર આર્ટ્સ સુધીનો અભ્યાસ કરીને બનારસ હિંદુ યુનિવર્સિટીમાંથી 1944માં તેઓ સ્નાતક અને 1946માં અનુસ્નાતક બન્યા. અનુસ્નાતક કક્ષાએ તેમના અભ્યાસનો મુખ્ય વિષય રાજ્યશાસ્ત્ર હતો. તે પછી અમેરિકા જઈ પાંચેક વર્ષ ત્યાં રોકાઈને કોલંબિયા…

વધુ વાંચો >

હન્ચબૅક ઑવ્ નોત્ર દામ, ધ

હન્ચબૅક ઑવ્ નોત્ર દામ, ધ : લોકપ્રિય ચલચિત્ર. નિર્માણવર્ષ : 1939. ભાષા : અંગ્રેજી. શ્વેત અને શ્યામ. નિર્માણસંસ્થા : આર.કે.ઓ. રેડિયો પિક્ચર્સ. નિર્માતા : પેન્દ્રો એસ. બેર્મેન. દિગ્દર્શક : વિલિયમ ટાઇટ્લર. કથા : વિક્ટર હ્યુગોની નવલકથા પર આધારિત. પટકથા : બ્રુનો ફ્રેન્ક, સોનિયા લેવિયન. સંગીત : આલ્ફ્રેડ ન્યૂમૅન. છબીકલા :…

વધુ વાંચો >

હર્ઝોગ વર્નર

હર્ઝોગ, વર્નર (જ. 5 સપ્ટેમ્બર 1942, મ્યૂનિક, જર્મની) : જર્મન ચલચિત્ર-દિગ્દર્શક, નિર્માતા, અભિનેતા, પટકથાલેખક. મૂળ નામ વર્નર એચ. સ્ટિપેટિક. પોતાની આગવી શૈલીનાં ચલચિત્રો બનાવવા માટે જાણીતા વર્નર હર્ઝોગે બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછીના પશ્ચિમ જર્મનીમાં ચલિચત્રની ઝુંબેશને આગળ વધારવામાં રેઇનર ફાસબાઇન્ડર અને વોલ્કર શ્લોન્ડ્રોફ સાથે મળીને મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે. હર્ઝોગે મ્યુનિકમાં…

વધુ વાંચો >

હાર્ડી ઑલિવર

હાર્ડી, ઑલિવર (જ. 18 જાન્યુઆરી 1892, હાર્લેમ; અ. 1957) : હાસ્ય-અભિનેતા. મૂળ નામ નોર્વેલ હાર્ડી. મૂક ચિત્રોનાં અંતિમ વર્ષોમાં એક હાસ્યકલાકારોની જોડીનો ઉદય થયો હતો. થોડા જ સમયમાં લૉરેલ અને હાર્ડીની આ જોડીએ અપાર લોકપ્રિયતા મેળવી લીધી હતી. લૉરેલ નીચી દડીનો દૂબળો-પાતળો અને ભોળો જ્યારે હાર્ડી ઊંચો, પડછંદ અને લૉરેલ…

વધુ વાંચો >

હિચકૉક આલ્ફ્રેડ

હિચકૉક, આલ્ફ્રેડ (જ. 13 ઑગસ્ટ 1899, લંડન; અ. 28 એપ્રિલ 1980, લોસ એન્જલસ, કૅલિફૉર્નિયા, યુ.એસ.એ.) : રહસ્યમય ચલચિત્રોના વિખ્યાત નિર્માતા, દિગ્દર્શક, લેખક. ચલચિત્રકળા પર જે કેટલાક ચિત્રસર્જકોનો સૌથી વધારે પ્રભાવ પડ્યો છે તેમાં સ્થાન ધરાવતા આલ્ફ્રેડ હિચકૉક તેમનાં રહસ્યચિત્રોને કારણે વિખ્યાત બન્યા છે. તેમનો જન્મ લંડનના એક ગરીબોના લત્તા ઈસ્ટ…

વધુ વાંચો >

હિન્દુસ્તાન ફિલ્મ કંપની

હિન્દુસ્તાન ફિલ્મ કંપની : ચલચિત્ર નિર્માણસંસ્થા. સ્થાપના 1918. દાદાસાહેબ ફાળકેએ મુંબઈમાં રહીને 1913માં ભારતનું પ્રથમ કથાચિત્ર ‘રાજા હરિશ્ચંદ્ર’ બનાવ્યું હતું. તે પછી પાંચેક વર્ષમાં જે કેટલાંક ચિત્રો બનાવ્યાં તેમાં છેલ્લું હતું ‘લંકાદહન’. આ ચિત્રને વ્યાવસાયિક રીતે ભારે સફળતા મળી હતી. તેને કારણે તેમને નાણાકીય સહાય માટે અને ભાગીદારીમાં ચિત્રનિર્માણ કંપની…

વધુ વાંચો >