આયુર્વિજ્ઞાન
હૉજકિન સર ઍલન લૉઇડ
હૉજકિન, સર ઍલન લૉઇડ (જ. 5 ફેબ્રુઆરી 1914, બૅન્વરી, ઑક્સફર્ડશાયર, યુ.કે.; અ. 1998) : સન 1963ના આયુર્વિજ્ઞાન અને દેહધર્મવિદ્યાના નોબેલ પુરસ્કાર-વિજેતા. તેમને તથા ઑસ્ટ્રેલિયાના સર જ્હૉન સી. એકિલસ અને યુ.કે.ના એન્ડ્રુ એફ. હક્સલીને ચેતાકોષપટલ (nerve cell membrane)ના મધ્યસ્થ અને પરિઘસ્થ ભાગોના ઉત્તેજન અને નિગ્રહણ (inhibition)માંની આયૉનિક ક્રિયા પ્રવિધિઓ શોધી કાઢવા…
વધુ વાંચો >હોજકિન્સનો રોગ
હોજકિન્સનો રોગ : જુઓ કૅન્સર લસિકાભપેશી.
વધુ વાંચો >હૉપ્કિન્સ ફ્રેડ્રિક ગોવલૅન્ડ (સર)
હૉપ્કિન્સ, ફ્રેડ્રિક ગોવલૅન્ડ (સર) (જ. 20 જૂન 1861, ઈસ્ટબોર્ન, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 1947) : સન 1923ના આયુર્વિજ્ઞાન અને દેહધર્મવિદ્યાના નોબેલ પુરસ્કારના ક્રિશ્ચિયન એઇકમૅન સાથેના વિજેતા. તેમને આ સન્માન વૃદ્ધિ-ઉત્તેજક પ્રજીવકો (growth stimulating vitamins)ની શોધ માટે પ્રાપ્ત થયું હતું. બાળપણમાં તેમના પિતા મૃત્યુ પામ્યા હતા અને તેમની માતાએ તેમને સૂક્ષ્મદર્શક ભેટ આપીને…
વધુ વાંચો >હૉર્વિટ્ઝ એચ. રૉબર્ટ
હૉર્વિટ્ઝ, એચ. રૉબર્ટ (જ. 8 મે 1947, શિકાગો) : 2002ના નોબેલ પુરસ્કારના સહવિજેતા. અમેરિકીય આણ્વિક જીવવિજ્ઞાની. તેમણે 1974માં હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાંથી પીએચ.ડી.ની પદવી પ્રાપ્ત કરી. મેડિકલ રિસર્ચ કાઉન્સિલ (MRC)માં 1974થી બ્રેનરની જરૂરિયાતો પૂરી પાડવાની આનાકાનીને કારણે 1978માં મૅસેચૂસેટ્સ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑવ્ ટૅક્નૉલૉજી (MIT)માં જોડાયા અને 1986માં તે પૂર્ણ સમયના પ્રાધ્યાપક બન્યા. કોઈ…
વધુ વાંચો >હૉલ માર્શલ
હૉલ, માર્શલ (જ. 18 ફેબ્રુઆરી 1790, બાસ્ફોર્ડ, નોટિંગહૅમશાયર, ઇંગ્લૅન્ડ; અ. 11 ઑગસ્ટ 1857, બ્રાયટોન, પૂર્વ સસેક્સ, ઇંગ્લૅન્ડ) : ‘પરાવર્તી ક્રિયા’ (reflax actions)ની વૈજ્ઞાનિક સમજૂતી આપનાર પ્રથમ અંગ્રેજ શરીરશાસ્ત્રી. ઈ. સ. 1826થી 1853ના સમયગાળામાં તેઓ લંડન અને યુરોપના દેશોમાં ખાનગી પ્રૅક્ટિસ કરતા દાક્તર અને શરીરવિદ્યામાં સંશોધક તરીકે ખ્યાતિ પામ્યા. તે જમાનાની…
વધુ વાંચો >હૉલે રૉબર્ટ (Holley Robert W.)
હૉલે, રૉબર્ટ (Holley, Robert W.) (જ. 28 જાન્યુઆરી 1922, યુબ્રાના, ઇલિયોનૉઈ, યુ.એસ.; અ. 11 ફેબ્રુઆરી 1993) : સન 1968ના આયુર્વિજ્ઞાન અને દેહધર્મવિદ્યાના નોબેલ પુરસ્કારના હરગોવિન્દ ખુરાના અને માર્શલ નિરેન્બર્ગ સાથેના વિજેતા. તેમને આ સન્માન જનીન સંકેતોના અર્થઘટન અને તેમના પ્રોટીનના ઉત્પાદન(સંશ્લેષણ, synthesis)માંના ઉપયોગ વિશે સંશોધન કરવા માટે મળ્યું હતું. તેઓ…
વધુ વાંચો >હ્યુબેલ ડૅવિડ (Hubel David H.)
હ્યુબેલ, ડૅવિડ (Hubel, David H.) (જ. 27 ફેબ્રુઆરી 1926, વિન્ડસર, ઑન્ટેરિયો, કૅનેડા) : સન 1981ના રૉજર સ્પેરી અને ટૉર્સ્ટન વિસેલ સાથેના નોબેલ પુરસ્કારવિજેતા. તેમને આ સન્માન મોટા મગજની વિશિષ્ટ ક્રિયાશીલતા અંગેના સંશોધન માટે પ્રાપ્ત થયું હતું. અમેરિકામાં તેમના દાદા એક બાળક તરીકે પ્રવેશ્યા હતા. તેમના પિતા રાસાયણિક ઇજનેર હતા. તેઓ…
વધુ વાંચો >