ભરત ઠાકર

ઍવૉગૅડ્રોનો સિદ્ધાંત (Avogadro’s law) : 1811માં ઇટાલિયન રસાયણજ્ઞ એમેડિયો ઍવૉગૅડ્રોએ રજૂ કરેલી પરિકલ્પના (hypothesis). સમાન તાપમાન અને દબાણે વાયુઓ કે બાષ્પના સમાન કદમાં અણુઓની એકસરખી સંખ્યા હોય છે. આ પરિકલ્પનાની અગત્ય તરફ સૌપ્રથમ ઇટાલિયન સ્ટેનિસ્લો કેનિઝારોએ 1858માં ધ્યાન દોર્યું. આ પરિકલ્પનાની વિવિધ દિશાએથી સાબિતી મળતાં તેને રસાયણવિજ્ઞાનની વિચારસરણીમાં સિદ્ધાંત કે…

ઍસિડ અને બેઝ : એકબીજાથી વિરુદ્ધ પ્રકારની વર્તણૂક દર્શાવતા રાસાયણિક પદાર્થોના બે અગત્યના વર્ગો. (તેમની વચ્ચે પ્રક્રિયા થયેથી મળતા ક્ષારો રાસાયણિક પદાર્થોનો ત્રીજો અગત્યનો વર્ગ છે.) આ વર્ગના કેટલાક પદાર્થો મધ્યયુગમાં પણ જાણીતા હતા અને તેમના વિશિષ્ટ ગુણોનો સ્પષ્ટ ખ્યાલ સત્તરમી સદીના વૈજ્ઞાનિકોને પણ હતો. ઍસિડ સ્વાદે ખાટા હોય છે.…