ન. મ. ઉપાધ્યાય
ઑક્ઝોટ્રોફ
ઑક્ઝોટ્રોફ (auxotroph) : વિશિષ્ટ પોષકતત્વના પ્રાશનથી ઉદભવતો ઉત્પરિવર્તક (mutant). આ પોષકતત્વો સામાન્યપણે ઍમિનોઍસિડ, વિટામિન, પ્યૂરિન કે પિરિમિડાઇન સ્વરૂપે રહેલાં હોય છે. જોકે આ પોષકતત્વો કોષની અંદર પ્રવેશી શકે તો જ ઉત્પરિવર્તન શક્ય બને છે. કોઈક વાર આ ઉત્પરિવર્તકોમાં પ્રત્યાવર્તન (reversion) લાવી શકાય છે, જેને પરિણામે વિશિષ્ટ પોષકતત્વની જરૂરિયાત ન હોય…
વધુ વાંચો >સંદૂષણ-જૈવ (bio-cumulative pollution)
સંદૂષણ–જૈવ (bio-cumulative pollution) : વાતાવરણના અવિઘટનીય પ્રદૂષકો કાળક્રમે મનુષ્ય અગર ઉચ્ચકક્ષાનાં પ્રાણીઓના જૈવ-તંત્રમાં પ્રવેશી સંચિત દૂષણ પેદા કરે તેવી પરિસ્થિતિ. તેના સંભવિત પ્રાદુર્ભાવનો માર્ગ આ મુજબ છે : જ્યારે વાતાવરણમાં રહેલો પ્રદૂષક અવિઘટનીય અને વસારાગી (લીપોક્લિક – લિપિડ માટેનું આકર્ષણ ધરાવતા) હોય ત્યારે સંદૂષણ થાય છે. પ્રદૂષકો વસારાગી હોવાથી જમીન…
વધુ વાંચો >