ગિરીશભાઈ પંડયા

પામિરનો ઉચ્ચસપાટપ્રદેશ (Pamir Plateau)

પામિરનો ઉચ્ચસપાટપ્રદેશ (Pamir Plateau) : દુનિયાનો સૌથી વધુ ઊંચો ઉચ્ચસપાટપ્રદેશ. હિમાલય પર્વતમાળા અને હિન્દુકુશ, કારાકોરમ, ક્યુએન લુન, તિયેન શાન અને ટ્રાન્સ અલાઈ જેવી મધ્ય એશિયાની અન્ય ઊંચી હારમાળાઓને જોડતો પામિરનો મોટો વિસ્તાર જે ઉચ્ચસપાટપ્રદેશનું ભૂમિસ્વરૂપ છે તે ‘દુનિયાના છાપરા’ (roof of the world) તરીકે જગપ્રસિદ્ધ છે. ફારસી ભાષામાં `પામિર'(પા-ઈ-મીર)નો અર્થ…

વધુ વાંચો >

પાયરૉક્સીન (Pyroxene)

પાયરૉક્સીન (Pyroxene) : સમલક્ષણધારક ખનિજો માટે અપાયેલું સામૂહિક નામ. ખડકનિર્માણ સિલિકેટ ખનિજોનો એવો સમૂહ જેમાં Sio4 ટેટ્રાહેડ્રા(આયનોસિલિકેટ)ની લાક્ષણિક શૃંખલા એક પ્રકારનું માળખું રચે છે. તેનો એક એકમ (Sio3) ઝ્ સ્વરૂપનો હોય છે, પરંતુ રજૂઆતની અનુકૂળતા માટે તેને બદલે Si2O6 અથવા Si4O12 સામાન્યત: વધુ ઉપયોગમાં લેવાય છે. આમ ત્રિપરિમાણવાળું એક માળખું…

વધુ વાંચો >