અતુલ મુનશી

ગર્ભાશય-ઉચ્છેદન (hysterectomy) : ગર્ભાશય(uterus)ને શસ્ત્રક્રિયા વડે દૂર કરવું તે. તે સ્ત્રીરોગની આધુનિક સારવારપદ્ધતિમાં મહત્વની શસ્ત્રક્રિયા ગણાય છે. સ્ત્રીઓનાં જનનાંગો પરની મહત્વની શસ્ત્રક્રિયાઓમાંની 60 %થી 70 % શસ્ત્રક્રિયામાં ગર્ભાશય-ઉચ્છેદન હોય છે. પ્રકારો (આકૃતિ 1) : (1) ગર્ભાશય-ગ્રીવા (cervix) વગર ગર્ભાશય કાઢી નાખવામાં આવે તો તેને અપૂર્ણ (subtotal) ગર્ભાશય-ઉચ્છેદન કહે છે. (2)…

ગર્ભાશયકલાવિસ્થાન (endometriosis) : ગર્ભાશયની અંદરની દીવાલ (શ્લેષ્મકલા, mucosa) અન્ય સ્થાને હોય તેવો વિકાર. ગર્ભાશયની અંદરની દીવાલને ગર્ભાશયકલા (endometrium) કહે છે અને તે અન્ય અવયવ પર કોઈ હોઈ શકે નહિ; પરંતુ ક્યારેક અજ્ઞાત કારણોસર તે અંડપિંડ, અંડનલિકા વગેરે જેવાં સ્થાને જોવા મળે છે. તેને ગર્ભાશયકલાવિસ્થાન અથવા ટૂંકમાં કલાવિસ્થાન કહે છે. તે…