શાક્ય : કપિલવસ્તુનું એક કુળ કે કબીલો (clan). ગૌતમ બુદ્ધ શાક્ય કુળના હતા. શાક્યો રાજકીય દૃષ્ટિએ બહુ શક્તિશાળી ન હતા. ઈ. પૂ.ની છઠ્ઠી સદીના ઉત્તરાર્ધમાં શાક્યોએ કોશલની સર્વોપરિતા સ્વીકારી હતી. શાક્યો સૂર્યવંશી તથા ઇક્ષ્વાકુ કુળના હોવાનો દાવો કરતા હતા અને પોતાને કોશલના લોકો માનતા હતા. તેથી રાજા પ્રસેનજિત પોતાને ગૌતમ બુદ્ધના સાથી-નાગરિક ગણાવવામાં ગૌરવ માનતા હતા. શાક્ય રાજ્યમાં પાટનગર કપિલવસ્તુ ઉપરાંત બીજાં અનેક નગરો પણ હતાં.

ગૌતમ બુદ્ધના પિતા શુદ્ધોદન શાક્ય જાતિના વડા (મુખી) હતા.

જયકુમાર ર. શુક્લ