પૉર્ફિરિટિક કણરચના (porphyritic texture) : અગ્નિકૃત ખડકોમાં જોવા મળતી અસમ દાણાદાર કણરચનાનો એક વિશિષ્ટ પ્રકાર. તેમાં મહાસ્ફટિકો આજુબાજુના સ્ફટિકમયસૂક્ષ્મ દાણાદાર કે કાચમય દ્રવ્યથી ઘેરાયેલા હોય છે.
પૉર્ફિરિટિક કણરચના (સૂક્ષ્મદર્શક હેઠળના છેદ)
વધુ મોટા કે નાના સ્ફટિકોથી બનેલી આ જ પ્રકારની કણરચના માટે અનુક્રમે મૅગાપૉર્ફિરિટિક અને માઇક્રોપૉર્ફિરિટિક પર્યાયો ઉપયોગમાં લેવાય છે. માઇક્રોપૉર્ફિરિટિક કણરચનાની પરખ માત્ર સૂક્ષ્મદર્શક હેઠળ જ સારી રીતે કરી શકાય છે, જેમાં આજુબાજુનું ખડકદ્રવ્ય કદાચ કાચમય પણ હોઈ શકે છે.
મહાસ્ફટિકમય કાચખડકમાં જો સ્ફટિકો વિપુલ પ્રમાણમાં હોય તો તે ખડકને વિટ્રોફાયર કહે છે. આ પર્યાય વિશેષે કરીને અગ્નિકૃત ખડકોની કણરચના પૂરતો મર્યાદિત છે. આવા જ પ્રકારની કણરચના પુન: સ્ફટિકીકરણની ક્રિયા દ્વારા જ્યારે વિકૃત ખડકમાં જોવા મળે ત્યારે તેને પૉર્ફિરોબ્લાસ્ટિક કણરચના કહે છે.
ગિરીશભાઈ પંડ્યા