થોલોઝ : પ્રાચીન ગ્રીક સ્થાપત્યમાં ઈ. સ. પૂ. 400થી ઈ. સ. પૂ. 323માં વિકસેલ શાસ્ત્રીય શૈલીમાં બનાવાયેલી વર્તુળાકાર ઇમારતો. તેની ફરતે સ્તંભો વડે રચાતી ગોળાકાર પરસાળ પણ હોઈ શકે.
રોમનું પૅન્થિયન તથા વેસ્તાનું ચર્ચ, તિવોલીનું વેસ્તાનું ચર્ચ તથા બાલ્બેકનું વીનસનું ચર્ચ આ પ્રકારની ઇમારતો છે. તે ઉપરાંત ગ્રીસમાં જ ઈ. સ. પૂ. 1580થી ઈ. સ. પૂ. 1100ના માઈમેની સમયગાળામાં પથ્થરમાંથી બનાવાયેલ ગોળાકાર મકબરાને પણ થોલોઝ કહેવાય છે. આ પ્રકારની ઇમારતમાં ઈ. સ. પૂ. 1350માં બનાવાયેલ ટ્રેઝરી ઑવ્ આટ્રિયસ નામનો મકબરો ઉલ્લેખપાત્ર છે.
હેમંત વાળા