ગ્લોબીજેરીના સ્યંદન (Ooze)

February, 2011

ગ્લોબીજેરીના સ્યંદન (Ooze) : 3,656 મીટરથી ઓછી ઊંડાઈએ મળી આવતો કૅલ્શિયમની વિપુલતાવાળો, કાદવ જેવો જીવજન્ય અગાધ દરિયાઈ નિક્ષેપ. ગ્લોબીજેરીના તરીકે ઓળખાતાં અતિસૂક્ષ્મ ફોરામિનિફર (પ્રજીવા) પ્રાણીઓના કૅલ્શિયમયુક્ત કવચથી આ નિક્ષેપ તૈયાર થાય છે. આ સૂક્ષ્મ પ્રાણીઓ પાણીની સપાટી પર રહે છે; પરંતુ મૃત્યુ બાદ તેમના અવશેષો સમુદ્રતળના ઊંડાણમાં એકઠા થાય છે. આ સ્યંદનના બંધારણમાં 30 %થી વધુ CaCO3 રહેલો હોય છે. આ અગાધ દરિયાઈ નિક્ષેપના કાર્બોનેટ ઘટકનું સરેરાશ પ્રમાણ 67 % જેટલું હોય છે; પરંતુ તે 30 % થી 97 % સુધી બદલાયાં કરે છે.

વ્રિજવિહારી દીનાનાથ દવે